YRD. DOÇ. DR. SERHAN GÜRKAN GENEL MUHASEBE 1 YRD. DOÇ. DR. SERHAN GÜRKAN

TEK DÜZEN HESAP PLANI Bir işletmenin muhasebede kullanılacak hesapların tümünün sistemli ve gruplandırılmış bir şekilde hazırlanan listesine hesap planı adı verilmektedir. Böylece muhasebe işlemlerinde aynı olayların farklı isimlerle açılmış olan hesaplara kaydı önlenmiş olur.

HESAP KODU Hesap planında yer alan her bir hesabın 3 haneli bir kodu bulunmaktadır. Hesap Sınıfı 1 Dönen Varlıklar Hesap grubu 10 Hazır Değerler Hesap No 102 BANKALAR

HESAP SINIFLARI 1 DÖNEN VARLIKLAR 2 DURAN VARLIKLAR 3 KISA VADELİ YABANCI VARLIKLAR 4 UZUN VADELİ YABANCI VARLIKLAR 5 ÖZKAYNAKLAR 6 GELİR TABLOSU HESAPLARI 7 MALİYET HESAPLARI 8 9 NAZIM HESAPLAR

HESAP GRUPLARI 1 DÖNEN VARLIKLAR 10 HAZIR DEĞERLER 11 MENKUL KIYMETLER 12 TİCARİ ALACAKLAR 13 DİĞER ALACAKLAR 14 15 STOKLAR 16 17 18 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI 19 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR

VARLIKLARIN İZLENMESİ İşletmenin sahip olduğu ve üzerinde hukuki haklarını kullanabileceği fiziki ve fiziki olmayan her türlü şey ile işletmenin alacakları, işletmenin varlıklarını oluşturmaktadır. (a) İşletme tarafından kontrol edilmeli ve (b) İşletmeye gelecekte ekonomik yarar sağlaması beklenilebilmelidir.

VARLIKLARIN İZLENMESİ Varlıklar; türlerine, likiditesine ve çeşitli özelliklerine göre sınıflandırılarak ayrı ayrı hesaplar altında muhasebeleştirilmektedir. Varlık hesaplarının hepsi (aktif düzenleyici hesaplar hariç) borç tarafından artarken; alacak tarafından azalmaktadır.

HAZIR DEĞERLER Hazır Değerler, nakit olarak elde veya bankada bulunan varlıklar ile istenildiği zaman değer kaybına uğramadan paraya çevirme olanağı bulunan varlıkların genel adıdır. 100 KASA HESABI 101 ALINAN ÇEKLER HESABI 102 BANKALAR HESABI 103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ HESABI (-) 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER HESABI

KASA HESABI İşletmenin ulusal ve yabancı para cinsinden fiziki (banknot ve madeni paralar) nakit giriş çıkışlarını izlemek için 100 KASA HESABI kullanılmaktadır. İşletmenin kasasına para girişi yaratan olaylar tahsilat; kasasından para çıkışı yaratan olaylar tediye olarak adlandırılmaktadır.

KASA HESABI

KASA HESABI 100 KASA HESABI 100.01 TL Kasası 100.02 ABD Doları Kasası 100.03 Euro Kasası

KASA HESABI Türk Lirası İşlemleri İşletmenin kasasına giren Türk Lirası cinsinden paralar, üzerinde yazılı olan değer (nominal değer) ile Kasa Hesabının borç tarafına; işletmenin kasasından çıkan Türk Lirası cinsinden paralar, üzerinde yazılı olan değer (nominal değer) ile Kasa Hesabının alacak tarafına kaydedilmektedir.

KASA HESABI 10.04.20X1 tarihinde Çelik ticaret işletmesi, 100.000 TL nakit ve 50.000 TL değerinde ticari mal sermaye olarak konularak kurulmuştur. İşletme, 20.04.20X1 tarihinde bankaya 10.000 TL yatırmıştır.

KASA HESABI Yabancı para nakit girişleri, işlemin gerçekleştiği günkü kur üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek hesaba kaydedilmektedir. Yabancı para nakit çıkışlarında ise Kasa Hesabı’na alacak kaydı yapılırken mutlaka alış kuru üzerinden TL’ye çevrilerek kayıt yapılmaktadır. Yabancı paraların alış ve satışı arasındaki kur farkları kar ya da zarar olarak muhasebeleştirilmektedir.

KASA HESABI – YABANCI PARALI İŞLEMLER Yabancı para nakit girişleri, işlemin gerçekleştiği günkü kur üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek hesaba kaydedilmektedir. Yabancı para nakit çıkışlarında ise Kasa Hesabı’na alacak kaydı yapılırken mutlaka alış kuru üzerinden TL’ye çevrilerek kayıt yapılmaktadır. Yabancı paraların alış ve satışı arasındaki kur farkları kar ya da zarar olarak muhasebeleştirilmektedir.

KASA HESABI – YABANCI PARALI İŞLEMLER Muhasebe kayıtlarına sadece Türk Lirası cinsinden kaydedilmektedir. Yabancı paralar, Kasa hesabının altında açılan yardımcı hesaplar ile izlenmektedir. Yabancı para kur farkından elde edilen kar “646 Kambiyo Karı” Hesabına; ortaya çıkan zarar ise “656 Kambiyo Zararları” Hesabına kaydedilir.

KASA HESABI – YABANCI PARALI İŞLEMLER İşletme, 10.05.20X1 tarihinde döviz bürosundan 10.000 $ almıştır. Bu tarihte kur 1 $=2,05 TL’dir. İşletme 20.06.20X1 tarihinde ise almış olduğu 10.000 doların 2.000 $’lık bölümünü bir döviz bürosunda bozdurmuştur. İşletme 30.06.20X1 tarihinde elinde kalan yabancı paranın 1.000 $’lık kısmını da A Bankasında bulunan türk lirası mevduat hesabına yatırmıştır. İşlem tarihinde kur 1 $=2,00 TL’dir.

TEK DÜZEN HESAP PLANI

TEK DÜZEN HESAP PLANI