Cumhurİyet Dönemİ Dergİlerİ 2015-2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇORLU İMKB FEN LİSESİ Salih Akbaş 12/C 431
Servet-İ Fünun Dergİsİ (1891 - 1944) 53 yıl çıkarılan dergi 2464 sayı yayımlamıştır. Yayın hayatına başladığında Tevfik Fikret, Halit Ziya ve Hüseyin Cahit Yalçınlar’a sayfalarını açmış, son sayfalarına kadar «yeni» den yana olma niteliğini korumuştur. Sahibi ve yönetmeni Ahmet İhsan Tokgöz’dür.
Genç Kalemler (1910 – 1912) Ömer Seyfettin ve Ali Canip Yöntem tarafından çıkarılan dergi Milli Edebiyat Dönemi’nin sesi olmuş, ilkelerini aktarmıştır Ömer Seyfettin Ali Canip Yöntem
Türk Yurdu (1911 – 1931) Türk Yurdu Cemiyeti’nin yayın organı olarak yayınlanmaya başladı. Yayımını Yusuf Akçura üstlenmiştir. Daha sonra Mehmet Emin Yurdakul ve Celal Sahir Erozan bu görevi üstlenmişlerdir. Türkçülük üzerine yazılara ve Türkoloji araştırmalarına yer vererek dergide ağırlıklı olarak Ziya Gökalp yazılmıştır. Mehmet Emin Yurdakul Ziya Gökalp
Akbaba (1922 – 1977) Haftalık siyasal mizah dergisidir. Yusuf Ziya Ortaç ile Orhan Seyfi Orhon tarafından çıkarılmıştır. Osman Cemal Kaygılı, Ercüment Ekrem Talu, Aziz Nesin gibi mizah yazarlarının yetişmesine ortam hazırlamıştır. Yusuf Ziya Ortaç Orhan Seyfi Orhon Aziz Nesin
Resİmlİ Ay (1924 – 1930) Zekeriya Sertel’in çıkardığı dergi «gerçekçi» bir halk dergisi, bir düşünce dergisi olma amacındadır. Bir süre «Sevimli Ay» adı altında Mehmet Rauf, Yakup Kadri, Reşat Nuri gibi tanınmış imzalarla çıkmışsa da sonradan tekrar eski adına dönerek Suat Derviş, Ercüment Behzat Lav, Sabahattin Ali gibi «toplumcu edebiyat» öncülerinin kadrosuna almıştır. Zekeriya Sertel Mehmet Rauf
Meşale (1928) Yusuf Ziya Ortaç tarafından çıkarılmıştır. Yedi Meşaleciler» olarak tanınan sanatçılar bu dergide toplanarak ürünlerini sergilemişlerdir. Yusuf Ziya Ortaç
Kadro (1932 – 1935) Derginin sahibi Yakup Kadri Karaosmanoğlu’dur. Savunduğu düşüncenin bir yayın organının gücünü aşan siyasal ve düşsel bir etki yaratmıştır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Varlik (1933 - ) Yaşar Nabi Nayır’ın her türlü sorumluluğu üstlenmesiyle çıkmış bir dergidir. «Bir yazın okulu», «edebiyatımızda bir köşe taşı», Cumhuriyet kültürünün sacayaklarından biri olarak nitelendirilen dergi, günümüzde «en çok okunan kültür ve edebiyat dergisi» olma özelliğini korumaktadır. Yaşar Nabi Nayır
Çiğir (1933 – 1948) Peyami Safa, Kemalettin Kamu, Enis Behiç Koryürek gibi isimler bu dergide yazdılar. Dergide, edebiyatın yanı sıra tarih ve toplum bilim dallarında inceleme ve araştırma yazıları yayımlandı. Hıfzı Oğuz Bekata tarafından çıkartılmıştır Peyami Safa Enis Behiç Koryürek
Ülkü (1933 – 1950) Halkevleri tarafından Cumhuriyet ilkelerinin geniş halk kitlelerine benimsetmek ve bu doğrultuda bir kültür hareketi yaratmak amacıyla yayımlanıştır.
Ağaç (1936) Necip Fazıl Kısakürek tarafından çıkartılmıştır. Milli idealist felsefeye bağlı görünmesine karşın, sayfalarında yeni edebiyatın değişik eğilimlerine yer veren bir dergi kimliğindedir. Fakat yine de Milli sanat anlayışı hakimdir. Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Kutsi Tecer de yazı yazanlar arasındadır. Necip Fazıl Kısakürek Ahmet Hamdi Tanpınar ve kedisi
Kültür Haftasi (15 Ocak 1936 – 3 Haziran 1936) Peyami Safa ile İlhami Safa’nın yirmi bir sayı çıkardıkları bir dergidir. Çıkış amacı, sanat, bilim ve edebiyatı, tam bir kültür tam bir kültür karakteri ve ahlakı ile birleştirmek, sağlamlaştırmaktır. Aydın niteliğini benimsemiş her insanın zihnini kurcalayan bütün kültür meselelerinde Türk zekasının eserlerini yansıtmaya çalışır. En önemli «mesele» nin «memleket edebiyatı» olduğuna dikkat çeker.
Yenİ Edebİyat (1940 – 1941) Suat Derviş ve eşi Reşat Fuat Baraner’in yönetiminde çıkmış bir dergidir. Bu dergide ilk kez «toplumcu gerçekçi» edebiyat anlayışının estetik sorunları üzerine yazılar yayımlanmıştır Suat Derviş Reşat Nuri Baraer
Çinaralti (1941 – 1944) Orhan Seyfi Orhon ve Yusuf Ziya Ortaç’ın birlikte çıkardıkları «Türkçü» fikri ve sanat dergisidir. Peyami Safa, Reha Oğuz Türkkan gibi isimlere yer vermiş, İkinci Dünya Savaşı yıllarında da, Kırım Türkleri edebiyatının önemli ismi İsmail Gaspıralı’nın «Dilde düşüncede, işte birlik» kuralını ilke edinen Çınaraltı dergisinde «kültürel milliyetçilik» ülkü haline getirilmeye çalışılmıştır. İsmail Gaspıralı
Büyük Doğu (1943 – 1955) Sahibi Necip Fazıl Kısakürek’tir. Haftalık yayımlanan derginin, otuz sayı süren ilk evresinde «edebiyat» ağır basmış, daha sonra dergi, edebiyatı politika ile birlikte yürütmüştür. Mistik eğilimler dergide bir dünya görüşü çizgisi haline gelmiştir. Necip Fazıl Kısakürek
Yaprak (1949 – 1950) Orhan Veli tarafından çıkarılmış hareketli ve yaygın bir dergidir. Gazete boyutunda tek yapraktan oluşan dergide sanat düşünce dünyasının çeşitli sorunları ele alan yazılar da yayımlanmıştır. Orhan Veli’nin ölümünden sonra arkadaşları, onu anmak için 1 Şubat 1951’ de «Son Yaprak» adlı bir sayı daha çıkarmışlardır. Orhan Veli
Hİsar (1950 – 1957 / 1964 – 1980) Munis Faik Ozansoy tarafından çıkarılmıştır. İlkesi « eski şiirimizden milli kültür ve edebiyatımızdan kopmadan yeni ve güzel bir şiir sergilemek» tir. Hisar’ın kurucu şairlerinden Mustafa Necati Karaer, taklitçiliğe sapılmadan milli kültürümüzden güç alınmasını, bu derginin, geçmişle gelecek arasında bir köprü olmasını istemiştir. Yazarların, yaşayan dili kullanmalarının gerekli olduğu, ölü kelimelerden doğan her eserin, nesilleri birbirinden ayıracağını belirtmiştir. Dünden güç alan yenilikçi bir sanat amaçlanmış, sanatçıların « bağımsız» olmalarının gerektiği vurgulanmıştır.
Türk Dİlİ (1951 - ) Türk Dil Kurumu’nun yayını olan dergide, Türkçe üzerine inceleme ve araştırmalar, edebiyat araştırmaları ve eleştirileri, yayın tanıtım yazıları çıkmıştır. 1961’den başlayarak gençlere de açılmış, roman, günlük, anı, mektup gibi konularda özel sayılar yapmıştır. Düzensiz olarak yayıma sürdürülmektedir.
Mavİ (1952 – 1956) Önce sanat tutumları, dünya görüşleri karşıt olan imzalara yer verdi. Sonra ise Garip akımına ve daha önceki sanat anlayışlarına karşı çıkan Atilla İlhan’ın sosyal realizm ilkesine katılanlarla (Mavicilerle) yayınını sürdürdü. Atilla İlhan
a Dergİsİ (1956 – 1960) Edip Özyörük yönetiminde Edip Cansever, Ülkü Tamer, Hilmi Yavuz, Cemal Süreya, Fazıl Hüsnü Dağlarca’dan oluşan bir kadro ile çıktı. Çağdaş sanat akınlarına, özellikle «İkinci Yeni» şiir akımına destek oldu. Cemal Süreyya Fazıl Hüsnü Dağlarca
Dost (1957 – 1973) Nezihe Meriç ve Salim Şengil’in yönetiminde çıktı. Asım Bezirci, Fethi Naci gibi eleştirmenlere ve genç yeteneklere sayfalarını açtı. Soruşturmalar, özel sayılarla dikkat çekti. Nezihe Meriç
Yenİ Dergİ (1964 – 1975) Fuat Bengü (Memet Fuat) yönetiminde çıktı. Sanatımızın sorunlarına yönelik tartışma yaratacak nitelikteki yazılara yer verdi. Ayrıca başka dillerdeki sanat olaylarını, düşünce tartışmalarını dilimize aktardı. Memet Fuat
DİRİLİŞ (1966 – 1967) İslam'ın dirilişi genel konusunun işlendiği dergide Cahit Zarifoğlu ve İsmet Özel ‘de yazı yazmışlardır. Cahit Zarifoğlu İsmet Özel
Papİrüs (1966 – 1970) Cemal Süreya Seber’in yönetiminde çıkmıştır. Eski ve yeni edebiyatımızı değerlendirmedeki başarısı, eleştirilerdeki nesnelliği ile dikkat çekmiştir. Cemalettin Seber
Türk Edebİyati ( 1972 - ) Ahmet Kabaklı’nın kurduğu dergidir. «Yeniyi yapabilmek veya yapabileceklere ışık tutmak için geçmişe sık sık döneceklerini» ifade etmişlerdir. En çok, İnci Enginün, Cemal Meriç, Arif Nihat Asya, İlhan Geçer ve Munis Faiz Ozansoy’un yazıları yayımlanmıştır. Ahmet Kabaklı
Mavera (1976 - ) Cahit Zarif Oğlu, Erdem Bayazıt, Rasim Özdenören, Aleaddin Özdenören. M. Akif İnan ve Nazif Gündoğan’ın kurucu olduğu dergi, «Bir yaşama biçimi halinde öz uygarlığımızı yeniden yürürlüğe koyma davasını güdenlerin alanındaki buluşma yeri» olarak nitelendirilir. Erdem Bayazıt
Yazko Edebiyat (1980 – 1986) Sınır Sorumlusu Yazarlar ve Çevirmenler Kooperatifi (YAZKO) tarafından çıkarılmıştır. Memet Fuat, ilk sayıdaki sunuş yazısında, kooperatif üyesi yazarların dünya görüşleri ile sanat anlayışlarındaki çeşitliliğin dergiye yansıyacağını, derginin giderek bir «forum» havasına bürüneceğini söylemiştir Memet Fuat
Dergah ( 1921 – 1923 - ) 1921 yılında Mustafa Nihat Özön yönetiminde çıkarılmıştır ve 42 sayı sürmüştür. Derdinin başyazılarını Yahya Kemal Beyaltı yazmış, görüşleriyle dergiye yön vermiştir Ulusal kaynaklara yönelinmiş, geçmiş yeniden değerlendirilerek bir bileşime varma düşüncesi ağır basmıştır. (1990’da çıkarılan Dergah’ın sahibi Ezel Erverdi, Yazı İşleri Müdürü Mustafa Kutlu’dur. Yayını sürmekte, genç yeteneklere sayfalarını açmaktadır.)