Tedarik Zinciri Yönetimi Yrd.Doç.Dr. Esra Tekez 02 Kasım 2015

İçerik Tedarik Zinciri Yönetimi Lojistik Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi(TZY) İlişkisi Malzeme İhtiyaç Planlama (MRP) Malzeme Yönetimi

Tedarik Zinciri Dağıtım merkezi Satıcılar veya müşteriler Tedarikçi İmalathane Nakliye veya taşıma

Tedarik Zinciri: Müşteri memnuniyetini sağlayacak hizmetleri veya ürünleri üreten ve firmalar boyunca birbiri ile ilişkisi olan süreçler dizisi.

Rekabetçi Önceliklerin Kullanılması Müşteri İlişkileri - Üstün kalite - Tutarlı kalite - Teslim hızı - Çeşitlilik Yeni Hizmet Geliştirme - Gelişme hızı - Kişiye özelleştirme - Üstün kalite

Sipariş Karşılama - Düşük maliyetli işlemler - Üstün kalite - Tutarlı kalite - Zamanında teslim - Çeşitlilik Tedarikçi İlişkileri - Düşük maliyetli işlemler - Tutarlı kalite - Zamanında teslim - Çeşitlilik - Hacim esnekliği

Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir? Tedarik Zinciri Yönetimi tedarikçiler, üreticiler, dağıtım kanalları ve müşteriler arasındaki ağda bilgi, malzeme ve para akışının yönetimidir. Stanford Supply Chain Forum

Tedarik Müşteriler, Talep merkezleri Bölgesel Depolar: Stok alanları Kaynaklar: alanlar satıcılar limanlar Bölgesel Depolar: Stok alanları Depo alanları, stoklama noktaları Müşteriler, Talep merkezleri Üretim/ satınalma maliyetleri Envanter & Depolama maliyetleri Taşıma Maliyetleri Envanter ve Depolama maliyetleri

Tedarik Zinciri Yönetimi ? Tedarik Zinciri Yönetimi tedarikçiler, üreticiler, dağıtım kanalları ve müşteriler arasındaki ağda bilgi, malzeme ve para akışının yönetimidir. Stanford Supply Chain Forum

Dışsal Nedenler - Hacim Değişimi - Mal veya Hizmet Karmasının Değişmesi - Geç Teslimler - Eksik Sevkiyat

İçsel Nedenler -İşletme İçi Yaratılan Arz Eksiklikleri -Teknik Değişiklikler -Sipariş Birikmesi -Yeni Mal ya da Hizmet Tanıtımı -Mal ya da Hizmet Promosyonları -Bilgi Hataları

Tedarik zincirinin, 4 temel özelliği vardır. Tedarik Zinciri özerk fonksiyonlar dizisi değil bütünleşiktir. Zincir boyunca sistem entegre edilmiştir. Stratejik karar verme ile doğrudan bağlantılıdır. Tedarik Zinciri üzerindeki envanterler arasındaki dengesizlikleri tespit etme ve uygun çözümler (düzeltme, elimine etme, ayıklama vb.) üretme tedarik zincirinin ana konularıdır.

ENVANTER VE TEDARİK ZİNCİRİ İmalat ENVANTER VE TEDARİK ZİNCİRİ Envanter: Müşteri talebini karşılamak ya da mal ve hizmet üretimini desteklemek için kullanılan malzeme stokudur.

BİR İMALATÇI FİRMA İÇİN TEDARİK ZİNCİRİ

ENVANTER OLUŞUMU

Düşük Envanter İçin Baskı -Envanter Tutma Maliyeti Envanter Tutma Maliyeti: Depolama, elde tutma maliyetleri ve vergileri, sigorta ve fi re maliyetleri gibi malları elde tutmanın değişken maliyetleri ile sermaye maliyetlerinin toplamı olmaktadır. - Sermaye Maliyeti - Depolama ve Elleçleme Maliyeti - Vergiler, Sigorta ve Fire

Yüksek Envanter İçin Baskı -Müşteri Hizmeti Yok Satma: Satış kaybına neden olan karşılanamayan sipariş. Geciken Sipariş: Söz verilen ya da istenilen zamanda karşılanamayan fakat daha sonra karşılanacak müşteri siparişi. -Sipariş Verme Maliyeti Sipariş Verme Maliyeti: Tedarikçi için satın alma emrinin ya da imalat için üretim emrinin hazırlanması maliyeti.

-Hazırlık Maliyeti Hazırlık Maliyeti: Farklı bir ürün üretmek için makine ya da iş yerinde yapılan değişikliğin neden olduğu maliyet. -İş Gücü ve Ekipman Kullanımı -Taşıma Maliyeti -Tedarikçilere Ödemeler Miktar İndirimi: Sipariş yeterince büyük olduğunda birim fiyatta düşüş.

Envanter Çeşitleri Ham Madde (RM): Hizmet veya mal üretimi için gerekli envanter. Ara Stok (WIP): İmalatta bitmiş ürünü üretmek için gereken parça, bileşen veya aramontajlar. Bitmiş Ürünler: İmalat tesislerinde, depolarda ve perakende ucuzluk mağazalarında müşterilere satılan ürünler.

ARDIŞIK STOKLAMA NOKTALARINDA ENVANTER

Lojistiğin Amacı:

Lojistik Neden Önemlidir? Ürünlerin teslim hızı artırılmalıdır. Sipariş teslim zamanları gün geçtikçe azalmaktadır. 1993 te 18 gün iken, 2003 te 9 gündür. Siparişlerin yaklaşık %12’sinin geç teslim edildiği, %8’inin eksik ve %2’sinin zarar gördüğü belirlenmiştir.

Lojistik şunları gerektirir : Değişime uyum sağlamak Esnek olmak Zaman iyi yönetmek Planlama yapmak Organize olmak.

TZY- Lojistik İlişkisi

Etkin Tedarik Zinciri Yönetimi, Bir tedarik zinciri boyunca yer alan her türlü girdi ve çıktı, Lojistik sistemi ve faaliyetlerinin başarılı bir şekilde koordinasyonu ile sağlanabilir

Tedarikçiler İle İlişkiler Ortaklığa dayalı işbirliği Disiplinler arası ekip çalışması Proje Yönetimi İç-Sürece yönelik çalışma

Tedarikçiler İle İlişkiler Sipariş bilgisi Termin bilgisi Kalite bilgisi Parça sayısı Stok bilgileri İmalat süresi İşyeri düzenlemesi Çalışma planı, kullanılacak formlar Günlük, haftalık ve aylık stratejiler Kısa dönem iyileştirme çalışmaları Verimliliğe yönelik bilgiler Ekip oluşturma Öncelikler ve değerlendirme kriterlerinin oluşturulması

Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP) bağımlı stok kalemleri için Ne Zaman ve Ne Kadar Sipariş Edilmeli ? Sorularına en ekonomik cevabı bulmaya çalışan bir yöntemdir.

MRP Malzeme ihtiyaç planlama yönteminin dayandığı prensip, bağımsız talebi olan bitmiş mamülden geriye doğru giderek gerekli parça ve malzemeleri tam ihtiyaç duyulduğu anda hazır bulundurmaktır

Malzeme ihtiyaç planlama sisteminin üç temel girdisi: Ana üretim planı Ürün ağacı bilgileri Stok kayıt bilgileridir.

MRP Girdi ve Çıktıları MRP MRP Sistemi MRP Girdileri MRP Süreci MRP Çıktıları Tasarım Değişikliği Müşteri Talebi Satış Tahminleri Stok Hareketleri Ürün Ağacı Bilgileri Ana Üretim Planı Kayıt MRP Sistemi MRP Performans Kontrolu Raporları Kapasite Planlama Sipariş Öncelikli Açma

MRP Malzeme ihtiyaç planlama yönetiminin başarı ile uygulanması, lojistik sistemin başarısını artıracaktır. Bunun içi gereken Tedarik kaynaklarının güvenilir ve dakik çalışmasıdır. Gecikme payları çok küçük olduğundan tedarikte en küçük aksaklık tüm üretimin durmasına sebep olabilir. Malzeme ihtiyaç planlaması için gerekli olan büyük bilgi işlem kapasitesidir. Bu nedenle, bilgisayarsız malzeme ihtiyaç planlaması uygulaması düşünülemez.

MRP Malzeme ihtiyaç planlaması, kitle üretimi yapan, özellikle montaj hatları olan işletmelerde oldukça iyi sonuçlar vermektedir. Bu işletmelerde süreç içi stok düzeyinin azaltılması, İş gücü kullanımının geliştirilmesi, Müşteri servisinin artması ve Stok devrinde artış gibi gelişmelerin elde edilmesini sağlamıştır.

ERP Nedir? 1960 lı yıllarda ortaya çıkan MRP sistemi, temelde stok kontrole dayalı yazılım paketleridir. 1970 li yıllarda gelişerek adı Malzeme - hammadde planlaması ve satın alma işlemleri için ürünün net ihtiyaçlarını, ana üretim programına dönüştüren MRP II – İmalat Kaynakları Planlaması adını almıştır. 1980 lerde ise dağıtım kaynakları planlaması da eklenmiştir. 1990’ların başında ise MRP II nin uzantısı olarak Mühendislik, Finans, İnsan Kaynakları, Proje Yönetimi gibi bir çok kurumsal faaliyeti içine alan ve kullanılabilen bir sistem olarak ERP ortaya çıkmıştır.

Bazı ERP üreticileri SAP ORACLE BAAN CODA D&B JD EDWARDS IBM PEOPLESOFT

ERP Avantajları Gereksiz verilerin elenmesi Güvenilir bilgiye daha kolay geçiş Global dünya şartlarına uyum Etkinliğin artmasıyla maliyetlerin azalması Diğer modüllerle etkileşim sonucu etkinliğin sağlanması

ERP’nin Faydaları Tedarik zincirinin tamamında toplam maliyetlerin düşürülmesi Üretim süresinin kısaltılması Stokların minimuma indirilmesi Ürün çeşitliliğinin artırılması Ürün kalitesinin yükseltilmesi Daha etkin teslimat sürelerinin elde edilmesi Müşteriye daha fazla hizmetin sağlanması Küresel arz, talep ve üretimin daha verimli koordinasyonu sağlamak amaçları ile bu entegre sistemlere ihtiyaç duymuşlardır.

Malzeme Yönetimi Malzeme yönetiminin ana amacı minimum stok ihtiyaçları ile maksimum hizmet dengesini oluşturmaktır. Bu sebeple malzeme yönetimin genel prensipleri aşağıdaki gibidir: Talebe Bağlı Olarak Stokları Mümkün En Düşük Seviyede Tutmak, Satın Alınan Malzemeleri Ve Malları En Ekonomik Düzeyde Satın Almak, Malzeme İsrafının Muhtemel Tüm Kaynaklarını Yok Etmek İçin Diğer Bölümlerle Birlikte Çalışmak, Doğru Stok Kayıtları Tutmak, Üretimin, malzemenin elde bulunmaması sebebiyle engellenmemesini sağlamak.

Bağımsız ve bağımlı talep Bağımsız Talep: Tedarikçinin doğrudan kontrolü olamadığı nihai ürünler ve yedek parçalar gibi mallar için müşterinin talepleridir. Bağımlı Talep: Bağımsız taleple ilgili parçalar için olan taleptir ve tedarikçi tarafından yönetilip kontrol edilebilir.

Bağımsız talep; bir takım satış tahminleri ile belirlenir ve ölçülür, ve bu bilgiye dayanarak bağımlı değişkenler belirlenir. Bazı teknikler – mümkün olduğunca – malzeme stoklarının talep şablonuyla eşleşeceğini temin etmek için kullanılabilir. Bunlar; MRP Stok yenileme politikaları Hizmet seviyesi ayarları Envanter yönetimi Bazı durumlarda bu tekniklerin bir kombinasyonu da kullanılabilir

Teşekkürler…

Quiz Tedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik Nedir ? Kendi tanımınızı bir şekil yardımı ile açıklayınız Bağımlı bağımsız talep nedir? Sınıftakilerden farklı örnekler vererek açıklayınız. Süre : 15 dak.