EĞİTİMDE ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ Yrd.Doç.Dr. Mustafa Aydın BAŞAR Araştırmalarda Yöntem

Araştırma Önerisi İçeriği ÖN BÖLÜM Kapak Önsöz İçindekiler BÖLÜM I GİRİŞ * Kuramsal Açıklamalar * Araştırmanın amacı ya da problem cümlesi, * Alt problemler, * Denenceler (hipotezler), * Sayıltılar * Sınırlılıklar * Tanımlar * Önem BÖLÜM II YÖNTEM * Araştırma modeli, * Evren ve örneklem, * Verilerin toplanması, * Verilerin çözümlenmesi (analizi) Yolları KAYNAKÇA EKLER (Anket formu, araştırma izin belgesi vb.)

Araştırma modellerinde iki temel yaklaşım vardır. Araştırma Modeli Bir araştırmayı amaçlarına en uygun ve ekonomik olarak ulaştıracak verilerin toplanması ve çözümlenmesi için gerekli tüm etkinliklerin düzenlenmesidir. Bir plan ya da süreç olarak düşünülebilecek olan araştırma modeli ile, incelenen probleme çözüm yolları ve cevap bulmaya çalışılır. Araştırma modellerinde iki temel yaklaşım vardır. Deneme Tarama * NİCEL * NİTEL

NİTEL – NİCEL ARAŞTIRMA Biyoloji, kimya, fizik, mühendislik gibi doğa bilimleri alanlarında araştırmalar gözlem ve ölçmeye dayanır. Gözlem ve ölçmelerin tekrarlanabildiği ve objektif yapıldığı araştırmalara niceliksel, sayısal (“quantitative”) araştırma denir.

Bu davranışları sayılarla açıklamak zordur. NİTEL – NİCEL ARAŞTIRMA Psikoloji, sosyoloji, antropoloji, eğitim gibi sosyal bilim alanlarında insan ve toplum davranışları incelenmektedir. Bu davranışları sayılarla açıklamak zordur. Ölçümler bize kaç kişinin nasıl davrandığını gösterir, ama “niçin?” sorusuna cevap veremez. İnsan ve grup davranışlarının “niçin”ini anlamaya yönelik araştırmalara niteliksel (“qualitative”) araştırma denir.

Nitel araştırmalar dünyanın sosyal yönü ile ilgilenir ve şu sorulara yanıt arar: İnsanlar niçin böyle davranır? Kanaatler ve sergilenen duruşlar nasıl oluşur? İnsanlar çevrelerinde olup bitenden nasıl etkilenir? Kültürler niçin ve nasıl gelişir? Sosyal gruplar arasındaki farklar nelerdir?

Nitel araştırma Niçin? Nasıl? Ne şekilde? sorularına yanıt arar. Nicel araştırma Ne kadar? Ne miktarda? Ne kadar sık, Ne kadar yaygın?

Bir olayı etkileyen değişkenleri kendisi ortaya çıkarır. Nitel araştırma bir toplumsal olayı doğal ortamı ve doğal oluşumu içinde tasvir eder. Deneysel, nicel araştırmalar gibi olayın değişkenleriyle oynamaz. Nitel araştırma bir durumu ilişki bağlantıları içinde anlamaya çalışır. Bir olayı etkileyen değişkenleri kendisi ortaya çıkarır.

teori ve denence ile başlar (deduktif). Nicel araştırma teori ve denence ile başlar (deduktif). Nitel araştırma ise araştırma sonunda kavram ve kuramlar oluşturur (induktif).

Nitel araştırmalarda veriler gözlem, mülakat ve anket yoluyla toplanır. Zaman alıcı olması dolayısıyla küçük örneklemler üzerinde çalışılır.

Nitel Araştırma Deseni Türleri 1) Fenomenoloji (phenomenology) 2) Etnografi (ethnography) 3) Gömülü teori (grounded theory) 4) Örnek olay (case study) Başka bir araştırma deseni tipi de ALAN TARAMASI (survey)dır Alan taraması niteliksel hem de niceliksel alabilir.

Bir konuyu aydınlatma, oraya dikkat çekme Fenomenoloji Fenomenler olaylar, durumlar, deneyimler veya kavramlar olabilir. Okul başarısızlığının gençlerin uyuşturucu kullanımıyla ilişkileri araştırılıp betimlenebilir. Bir konuyu aydınlatma, oraya dikkat çekme Etnografi Bir halkın, bir kültür grubunun gelenekleri, inançları, birbiriyle bağlantıları vb. betimlenebilir.

Bazen bir zaman dilimindeki sosyal olaylar da incelenebilir. Gömülü teori Araştırmacı veri toplarken veya yorumlarken verilerin içine gömülü olan teoriyi ortaya çıkartır ve araştırma boyunca yeni kavram ve teorilere ulaşabilir. Psikolojik gereksinimler kavramı dini olmaktan çıkar, barışa, sevgiye dayalı yeni bir kavrama dönüşür. Örnek olay incelemesi Tek bir olayı veya birkaç olayı derinlemesine inceleme demektir. Bazen bir zaman dilimindeki sosyal olaylar da incelenebilir.