‘PETROL İHRAÇ EDEN ÜLKELER ÖRGÜTÜ’
OPEC ORGANİZATİON of PETROLEUM EXPORTİNG COUNTRİES EYLÜL 1960’ta KURULMUŞTUR.
OPEC NEDİR ? NET PETROL İHRAÇ EDEN VE BİLİNEN DÜNYA PETROL REZERVLERİNİN 3/2 SİNİ ELLERİNDE BULUNDURAN 12 ÜLKENİN OLUŞTURDUĞU BİR KONFEDERASYONDUR. İLK OLARAK HAM PETROL FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞÜ DURDURMAK GAYESİ İLE VENEZUELA NIN TEKLİFİ İLE KURULMUŞTUR. OPEC’İN PETROLDEN ELDE ETTİĞİ TOPLAN GELİR 982 MİLYAR DOLARDIR.
Dünya petrol üretiminin denetimini elinde tutan ve dünya petrol üretiminin yaklaşık yarısını sağlayan OPEC ülkeleri ham petrol rezervlerinin üçte ikisine ve doğal gaz rezervlerinin de üçte birine sahip bulunmaktadır. Bu sebeple dünya petrol piyasasında zaman zaman etkili olmaktadır. 1973 sonbaharında Viyana’da toplanan 35. konferansta alınan kararla petrol fiyatlarının yüzde 70 oranında arttırılmasıyla OPEC’in kararları dünya petrol piyasasında önemli rol oynamaya başladı.
Teşkilat içinde ağırlığı elinde tutan Ortadoğu ülkeleri, birbirini takip eden fiyat artışlarını Ekim 1973 Arap-İsrail Savaşı'nda İsraili destekleyen batılı devletlere karşı siyasi silah olarak kullandırlar.
ÜYE ÜLKELER
AFRİKA ÜLKELERİ
ANGOLA (10 OCAK 2007) LİBYA(ARALIK 1962) NİJERYA(TEMMUZ 1971) CEZAYİR(1969)
ORTA DOĞU ÜLKELERİ
İRAN (EYLÜL 1960) IRAK (EYLÜL 1960) KUVEYT (EYLÜL 1960) KATAR (ARALIK 1961) SUUDİ ARABİSTAN (EYLÜL 1960) BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ(KASIM 1967)
GÜNEY AMERİKA ÜLKELERİ
VENEZUELA (EYLÜL 1960) EKVADOR (KASIM 2007)
GÜNEY DOĞU ASYA ÜLKESİ ENDONEZYA
TEŞKİLATIN TAKİP EDECEĞİ POLİTİKALAR ÜYE ÜLKELERİN TEMSİLCİLERİNİN KATILDIĞI YILDA EN AZ YILDA EN AZ İKİ DEFA TOPLANAN KONFERANSLARDA TESPİT EDİLİR. KARARLAR OYBİRLİĞİ İLE ALINIR. ÜYE ÜLKELER TARAFINDAN TAYİN EDİLEN YİNETİM KURULU BAŞKANI KONFERANSLAR SIRASINDA SEÇİLİR. VİYANADA BİR İDARE VE ARAŞTIRMA SEKRETERLİĞİ VARDIR.
DÜNYA PETROL ÜRETİMİNİN DENETİMİNİ ELİNDE TUTAN VE DÜNYA PETROL ÜRETİMİNİN YAKLAŞIK YARISINI SAĞLAYAN OPEC ÜLKELERİ HAM PETROL REZERVLERİNİN 3/’ SİNE VE DOĞAL GAZ REZERVLERİNİN 3/1 İNE SAHİP BULUNMAKTADIR. 1973 SONBAHARINDA VİYANADA TOPLANAN 35. KONFERANSTA ALINAN KARARLA PETROL FİYATLARININ %70 ORANINDA ARTMASIYLA OPECİN KARARLARI ÖNEMLİ ROL OYNAMAYA BAŞLADI.
OPEC İN 1980 DEN İTİBAREN DÜNYA PETROL FİYATLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ AZALMAYA BAŞLADI. BATILI SANAYİLEŞMİŞ ÜLKELER BAŞTA KÖMÜR VE NÜKLEER ENERJİ OLMAK ÜZERE FARKLI ENERJİ KAYNAKLARINA YÖNELDİLER. KENDİ ÜLKELERİNDE PETROL ARAMA VE ÇIKARMA ÇALIŞMALARINA AĞIRLIK VERDİLER .
OPEC PETROL ÜRETİMİ ŞUBATTA DÜŞTÜ BAŞLIKLI HABER OPEC'in şubat ayına ilişkin "Petrol Piyasası Raporu"na göre, bu yıl için küresel petrol talebi tahmini, günlük 40 bin varil artarak 92,37 milyon varile çıktı. Örgütün, bir önceki raporunda, söz konusu rakamın günlük ortalama 92,32 milyon varil olacağına yer verilmişti. Bu yıl için küresel petrol talep artış miktarı günlük 1,17 milyon varilde sabit tutulurken, petrol talep artışının yarısının Çin ve Ortadoğu kaynaklı olacağı öngörülüyor. Şubatta küresel petrol arzı bir önceki aya göre günlük 60 bin varil gerileyerek 93,57 milyon varil seviyesinde gerçekleşti. Küresel petrol üretiminde OPEC'in payı, ocak ayına göre düşerek yüzde 32,1'e indi. OPEC'in ocak ayındaki petrol üretimi günlük 30,15 milyon varilden, şubatta ortalama 30,02 milyon varile düştü. Rapora göre, Irak, Nijerya ve Libya'da üretim azalmaya devam ederken, Suudi Arabistan ve Kuveyt'te petrol üretimi yükselmeye başladı. Bu yıl için öngörülen OPEC ham petrol talebi 29,2 milyon varilde sabit tutuldu. Bu talep, geçen yıla göre günlük 100 bin varil fazla. Rapora göre, OPEC petrolüne olan talep, geçen yılın ilk yarısına kıyasla, bu yılın aynı döneminde günlük 1,1 milyon varil azalırken, son iki çeyreğinde günlük 1,6 milyon varil artacak. OPEC'in raporunda, şubatta dünyada kapatılan 358 sondaj kulesinden 306 tanesinin petrol ve 52 tanesinin doğalgaz sondaj kulesi olduğu yer aldı.
ÜKELER PETROL İHTİYAÇLARINIDA MEKSİKA VE SSBC GİBİ OPEC DIŞINDAKİ PETROL İHRACATÇISI ÜLKELERDEN KARŞILAMAYA BAŞLADILAR.
SÜMEYRA BALYEMEZ