Pazarlama Çevresi Prof. Dr. Remzi ALTUNIŞIK

Sizce bunların cevapları nedir? Simit satışları nelerden etkilenir? Dondurma satışlarını etkileyen faktörler nelerdir? Makarna satışlarını etkileyen faktörler nelerdir? En belirleyici olan hangisidir? Dergi ve gazete satışlarını neler etkiler? Lüks ürünler hangileridir?

Sizce Bunların Cevapları Nedir? Pazarda yeni gördüğümüz ürünlerden bazılarını satın alırken diğerlerini niçin satın almayız? Çalışan kadınlarla çalışmayanların alışveriş alışkanlıkları arasında farklılıklar var mıdır? Sizce bu farklılıkların temel nedenleri neler olabilir? Erkeklerin kadınlara göre marketlerden daha çabuk çıkmak istedikleri belirtilmektedir. Sizce bunun sebepleri neler olabilir?

…? Uluslararası ilişkilerin krize dönüştüğü ya da savaşa yol açtığı dönemlerde bazı işletmeler sıkıntı yaşarken, bazı işletmelerin kârlarını artırmalarını nasıl açıklayabiliriz? Yukarıdaki ve benzeri çok sayıdaki durum, pazarlama yönetimi açısından ne anlam ifade eder? …

Pazar Pazar; alıcılarla satıcıların serbest bir biçimde karşılaştıkları, kâr amaçlı ya da kâr amaçsız her türlü mal ve hizmetin alıcı ve satıcılar arasında değiştirildiği veya değişim fiyatının oluştuğu yer ya da koşullar dizisi olarak ifade edilebilir.

Pazarlama Çevresi MAKRO ÇEVRE Ekonomik MİKRO(REKABET) ÇEVRE Ekolojik İŞLETME Demografik Rakipler Çalışanlar Müşteriler Tedarikçiler Sosyo-kültürel Teknolojik Politik-yasal

Makro (Dış Pazar) Çevre Chapter 3 Makro (Dış Pazar) Çevre The Marketing Environment and Marketing Ethics Demografik özellikler Sosyal Değişim Ekonomik şartlar Politik & Yasal Faktörler Teknoloji Rekabet Çevresel Tarama Hedef Pazar Mamul Dağıtım Tutundurma Fiyat Makro (Dış) Pazar Çevresi Kontrol Edilemez Sürekli Değişen Pazar Çevresi

Makro Çevre Faktörleri Sosyo-Kültürel Demografik Ekonomik Teknolojik Politik-Yasal Ekolojik Yaşam tarzı Nüfus Kişi başına gelir ve satınalma gücü Yenilikler Politik istikrar Azalan hammaddeler Tüketim kalıpları Nüfusun dağılımı Gelir dağılımı Teknolojik değişim hızı Vergiler Azalan enerji kaynakları Aile yapısı İşsizlik Fiyatlar Araştırma geliştirme harcamaları Tüketicinin korunmasıyla ilgili yasal düzenlemeler Çevre kirliliği Çalışma hayatında kadın Etnik dağılım Enflasyon   Rekabetin korunmasıyla ilgili yasal düzenlemeler Çevreyi korumaya yönelik sivil baskılar Eğitim Harcama yapısı Yatırım teşvikleri Ürün güvenliği Marka ve patent hakları Ürün ve ambalaj atıkları

Sosyal Faktörler Sosyal Faktörler Değerler Tutumlar Yaşam tarzı Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Sosyal Faktörler Sosyal Faktörler Değerler Tutumlar Yaşam tarzı

Sosyo-Kültürel Faktörler Yaşam Tarzı Günlük yaşamda insanların neyi, niçin yaptıklarının bir göstergesi ve bir kültürlerde yaşayan insanları diğerlerinden farklılaştıran ortak yaşam kültürleri. Tüketim Kalıpları Tüketim eylemini gerçekleştiren bireylerin alışverişlerini sahip oldukları kültürel değerlere göre düzenleme biçimi. Aile Yapısı Farklı kültürler, büyüklük, karar alma ve kararlara katılma, paylaşma ve dayanışma gibi kriterler bakımından farklı aile yapılarına neden olur. Çalışma Hayatında Kadın Çalışma hayatında kadın sayısının artması, yaşam tarzları ve tüketim kalıplarını da etkilemektedir.

İş Dünyasında Etik Davranış

Cüzdanın Kontrolü Kimin Elinde ? Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Cüzdanın Kontrolü Kimin Elinde ?

Demografik Faktörler Nüfus ve Nüfusun Dağılımı İşsizlik Eğitim Nüfus artış ya da azalış oranları, nüfusun cinsiyet, yaş ve kırsal/kentli ayrımı, talebi ve dolayısıyla pazarlama çabalarını etkiler. İşsizlik Çalışabilir nüfus içindeki işsizlerin oranı talebi etkiler. Eğitim Bir pazardaki tüketicilerin eğitim düzeyleri ve bu faktördeki değişim talep yapısını, tüketim kalıpları ve hayat tarzlarını etkiler.

Demografik Faktörler Demografi Yaş Yer Etnik köken Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Demografik Faktörler Yaş Yer Etnik köken Demografi

Yaş Grupları: Y Nesli (Generation Y) Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Yaş Grupları: Y Nesli (Generation Y) 1979-1994 arası doğanlar Büyüklüğü önemli pazarlama etkisi yapar Reklamlara farklı tepki verir Kişiselleştirilmiş ürün ve hizmetleri sever

Yaş Grupları: X Nesli (Generation X) Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Yaş Grupları: X Nesli (Generation X) 1965-1978 arası doğanlar Dikkatli ve şüpheci tüketiciler Yiyecek, alkol, giyim ve elektronik gibi ürünlerle kendi tatmine yöneliyor

Yaş Grupları: Bebek Patlaması Grubu (Baby Boomers) ABD de Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Yaş Grupları: Bebek Patlaması Grubu (Baby Boomers) ABD de 1946- 1964 arası doğanlar Gençlik, kolaylık ve bireyselliğe önem verir Hayatın yuva kurma aşamasındadır Bireyselleştirilmiş ekonomiye doğru adımlar

Yaş Grupları: Yaşlı Tüketiciler Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Yaş Grupları: Yaşlı Tüketiciler “55 yaş ve üzeri” Daha sağlıklı, daha zengin ve daha eğitimli Belirli ihtiyaç ve istekler vardır Özel davranış paterni vardır Reklamlardan hoşnut değildir

Dönemler İtibariyle Türkiye'de Nüfus Artış Oranı 1955-1960 28,53 1960-1965 24,62 1965-1970 25,19 1970-1975 25,01 1975-1980 20,65 1980-1985 24,88

Ülkemizdeki Nüfusun Kent Köy Dağılımı Şehir Nüfusu Köy Nüfusu Yıllar Sayı (milyon) % 1955 6,927 28,8 17,137 71,2 1960 8,860 31,9 18,895 68,1 1965 10,.806 34,4 20,585 65,6 1970 13,.691 38,5 21,914 61,5 1975 16,869 41,8 23,479 58,2 1980 19,645 43,9 25,092 56,1 1985 26,866 53,0 23,799 47,0 1990 33,326 59,0 23,147 41,0 1997 40,882 65,0 21,983 35,0 (Kaynak: İstatistik Göstergeler 1923 - 1998, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara, 2001, s.5).

Ekonomik Faktörler Kişi Başına Gelir ve Satınalma Gücü Gelir Dağılımı Kişi başına gelir yanında kullanılabilir kişisel gelir ve keyfe bağlı satın alma gücü rakamları, pazarlama çabalarında dikkate alınması gereken önemli kriterlerdir. Gelir Dağılımı Milli gelirin nüfus katmanları arasındaki dağılımı talebin yapısını etkiler. Enflasyon Satın alma gücünü doğrudan etkileyen fiyat hareketleri. Harcama Yapısı Kişi ya da aile gelirlerinin farklı tüketim harcamaları arasındaki dağılımını gösterir.

Enflasyon Fiyatlar Sabit gelir durumunda satın alım gücü düşer Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Enflasyon Sabit gelir durumunda satın alım gücü düşer Tüketicilerin tepkisi Düşük fiyatlı ürünleri tercih etmek İndirimleri takip etmek Fiyatlar

Yıllar İtibariyle Enflasyon Oranları Toptan Eşya Fiyatları Tüketici Fiyatları 1983 30,5 31,4 1985 43,2 45,0 1990 54,8 60,3 1995 88,5 93,6 1998 70,1 83,6 (Kaynak: İstatistik Göstergeler 1923 - 1998, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara, 2001, s.462 466).

İstanbul İli 1994 Yılı Hanehalkı Harcamaları Oranlarından Bazı Örnekler

Teknolojik Faktörler Yenilikler ve Teknolojik Değişim Hızı Artan tüketici beklentileri, gelişen teknolojiler yenilik yapmayı zorlamakta ve teknolojik değişim hızına ayak uydurmayı bir gereklilik haline getirmektedir. Teknolojik değişim hızının artması, bazı ürünlerin hızla eskimesini de beraberinde getirmektedir. Araştırma ve Geliştirme Harcamaları Teknolojideki değişim ve yeni ürünlerin artması gerekliliği, araştırma geliştirme harcamalarını da artırmaktadır.

Politik ve Yasal Faktörler Politik İstikrar Vergiler Tüketicinin Korunmasıyla İlgili Yasal Düzenlemeler Rekabetin Korunmasıyla İlgili Yasal Düzenlemeler Yatırım Teşvikleri Marka ve Patent Hakları

Politik ve Yasal Faktörler Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Politik ve Yasal Faktörler Kanunlar ve Düzenlemelerin Taraflar Tüketiciler İşletmeler Toplum Yeni Teknoloji

Azalan Hammaddeler ve Enerji Kaynakları Chapter 3 The Marketing Environment and Marketing Ethics Ekolojik Faktörler Azalan Hammaddeler ve Enerji Kaynakları Çevre Kirliliği ve Çevre Kirliliğini Korumaya Yönelik Sivil hareketler Ürün Güvenliği Ürün ve Ambalaj Atıkları

Mikro (Rekabet) Çevre Faktörlerinin Analizi

İşletmenin İç Çevre Faktörleri .Ar-Ge Finans Üretim Satınalma Muhasebe ÜstYönetim Pazarlama

PAZAR FIRSATI Mevcut durum ve gelecekte ortaya çıkabilecek değişimler çerçevesinde mal ve hizmetlerin yeterli olup olmaması ve karşılanmamış veya ortaya çıkacak yeni ihtiyaçlara uygun mal ve hizmetlerin işletmelerce farkına varılması

Pazar Fırsatlarının İzlenmesinde Cevap Aranması Gereken Sorular Sektörün yapısı nasıldır? Kullanılan teknoloji nitelikli işgücü gerektirir mi? Tüketici istek ve ihtiyaçları birbirine göre çok farklı mıdır? İşletme sektörde güçlü ya da belirleyici konuma sahip midir? İşletme gücünü etkin kullanabiliyor mu? İşletmenin bazı özel avantajları var mıdır? İşletmenin makro çevresi ne kadar dinamiktir, belirsizlik fazla mıdır? Çevre faktörlerindeki risk ve tehditler neler olabilir? Yasal ve politik şartlar nasıl bir gelişim göstermektedir ve bundan sonra nasıl bir gelişim gösterebilir?

Pazar Fırsatlarının Değerlendirilmesi İşletme Analizi Rekabet Analizi Makro Çevre Analizi Pazar Fırsatlarının Değerlendirilmesi