ÇOCUKTA OYUN GELİŞİMİ Oyunun Tarihçesi ve Oyun Kuramları Öğr. Gör. Can ÜNVERDİ
Konular Oyunun tarihsel gelişimi Antik çağlar Orta çağ Yakın dönem Oyun kuramları Klasik kuramlar Modern kuramlar
Oyunun tarihçesi Oyuna bakış – çağın özellikleri İlk çağlar hayata hazırlanma Orta çağ beceri kazanma, rahatlama, dünyayı tanıma Yakın çağ çocukluk döneminin temsili
Oyunun tarihçesi Antik yunan Romalı çocuklar – asker figürlü oyuncaklar Homeros – top oyunu Plato: Top oyunları 4. yy – Chrysostom: top oyunları Harris: Yunan ve Roma’da Spor Etkinlikleri
Oyunun tarihçesi Aristoteles Beş yaş öncesi oyun ve diğer meşguliyetler Beden, zihinden önce gelişir. Jimnastik eğitimi “Başka her şey gibi, çocukların oyunları da özgür kişilere yaraşacak türden ne yorucu ne de düşünceden yoksun olmalıdır.”
Oyunun tarihçesi Orta çağ Şövalyeler – savaş oyunları Spor yarışmaları Top oyunu Aşık oyunu
Oyunun tarihçesi 16. yy Quantilianus “Eğitim yedi yaştan değil bir yaşından itibaren başlamalıdır. Eğitim o şekilde olmalıdır ki, çocuk büyüyünce okumaya ve yazmaya karşı bir isteksizlik duymasın. Bunun için ilk eğitim, oyun içinde ve oyun şeklinde uygulanmalıdır.” Comenius Yaşam deneyimlerinin önemi
Oyunun tarihçesi 17. yy John Locke “Derslerin daha çekici olmasını istiyorsanız, çocuğun ilk yaşlarındaki oyun içgüdülerinden faydalanınız.” 18. yy J. J. Rousseau Gelişimin doğal bir parçası El işleri “Çocukları sevmeliyiz, oyun oynamalarına ve eğlenmelerine izin vermeliyiz. Oyun ve neşe, çocukların doğal eğilimleri ve haklarıdır.”
Oyunun tarihçesi Pestalozzi Yaparak öğrenme Elemanter Jimnastik – eklem alıştırmaları Basamaklar ilkesi Açık havada eğitim okulu “Bizi değiştiren hayattır. Ama bunu temelinde çalışma ve oyun tecrübesi de bulunmalıdır. Böyle bir tecrübeden yoksun kimse beceriksiz görünecektir.”
Oyunun tarihçesi 19. yy Froebel Oyunla sürdürülen eğitim Oyun oynama gereksinimi Bedensel ve ruhsal gelişim için oyun Oyun çocuğun benliğini kendi iç zorunluluğu ve ihtiyacından dolayı serbestçe dışarı yansıtmalıdır.
Oyunun tarihçesi Montessori Oyun, daha iyi bir şey bulunamadığı zaman başvurulan bir şeydir. Uydurma uğraşlar “Çocuk etkinliğe can atar. Eğer ona etkinlik olanakları sağlarsak mutluluk veririz. Bu etkinlik faydalı olursa onun etkinlik gereksinimi bir iş yaratmış olur.”
Oyunun tarihçesi Huizinga Homo Ludens: Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme Oyun ve oyunun doğası Kültürel anlam
Oyunun tarihçesi Dewey Yaşayarak öğrenme Karmaşık oyun – karmaşık davranış Oyun öğrenmeye yardımcı olur. Hill Anlamaya yardımcı Serbestlik Oyun merkezli programlar İnşa, serbest oyun, sanat, müzik, açık alan oyunları
Oyun Kuramları Klasik kuramlar Fazla enerji kuramı (H. Spencer) Rahatlama/Yeniden yaratma kuramı (M. Lazarus) Alıştırma kuramı (K. Groos) Tekrarlama kuramı (G. S. Hall) Haz kuramı (C. Bürler)
Oyun Kuramları Modern Kuramlar Psikanalitik kuramlar Psikoseksüel gelişim kuramı (S. Freud) Psikososyal gelişim kuramı (E. Erikson) Bilişsel gelişim kuramları Bilişsel gelişim kuramı (J. Piaget) Sosyokültürel kuram (L. Vygotsky Bilişsel gelişim kuramı (J. Bruner) Uyarılma Kuramı (D. Berlyne) Ekolojik Kuram
Oyun Kuramları Klasik kuramlar Fazla enerji kuramı Spencer Fazla enerji sağlıklı bir sinir sisteminin ürünüdür. Oyun bu enerjinin dışarı vurulmasının sağlıklı bir yoludur. Çalışma zamanı – oyun zamanı
Oyun Kuramları Rahatlama/Yeniden yaratma kuramı Lazarus Çalışma sırasında kullanılan enerjinin yerine konulması Kaba motor etkinlikler Akademik – akademik olmayan etkinliklerin dengelenmesi Ödül olarak oyun Çalışma zamanı – oyun zamanı
Oyun Kuramları Alıştırma kuramı Groos Gelecekteki rollere ve gereksinimlere hazırlık Yetişkin olarak beklenenleri karşılama “Çocuk oyun yoluyla bir yetişkin olarak nasıl yaşaması gerektiğini araştırır ve bunları uygulama fırsatı bulur.”
Oyun Kuramları Tekrarlama kuramı Hall Kültürü yansıtır. Oyun, insan evriminin gelişimsel dönemlerini canlandırır. Amaç ilkel içgüdülerden kurtulmaktır. Davranışların basitten karmaşığa doğru gelişmesi
Oyun Kuramları Haz kuramı Bühler Mutluluk ve haz Eğlenceli oyunlar
Oyun Kuramları Modern kuramlar Psikanalitik kuramlar Psikoseksüel gelişim kuramı Freud İsteklerin karşılanması Travmaların üstesinden gelinmesi Oyun – gerçek Dürtülerin yansıtılması Oyunda taklit
Oyun Kuramları Psikososyal gelişim kuramı Erikson Oyun çağı Oyun, hayal gücünün dünyaya hakim olmak ve uyum sağlamak için kullanılmasıdır. Duyguların ifadesi Geçmişin tekrarlanması – geleceğin planlanması Çözülemeyen problemler Rol yapma
Oyun Kuramları Bilişsel gelişim kuramları Bilişsel gelişim kuramı Piaget Oyun bir zihinsel faaliyettir. Yaratma ortamı Problem çözme, deneme – yanılma, yaratıcı düşünce, planlama Uzlaşma Özümseme Uyma
Oyun Kuramları Sosyokültürel kuram Vygotsky Çocuğun yarattığı hayali bir durum Sosyal ve duygusal baskılar Sembol kullanımı Gelişimi destekler. Soyut düşünceyi geliştirir. Davranışları kontrol altında tutar. Farklı amaçlarla kullanılabilecek araç gereçler
Oyun Kuramları Bilişsel gelişim kuramı Bruner Yaratıcı problem çözme Esnek düşünce Öğrenmenin bir yolu
Oyun Kuramları Uyarılma Kuramı D. Berlyne Keşif dürtüsünün tatmini Uyarım düzeyi Ekolojik Kuramlar Oyun türleri Çocuk sayısı Araç – gereç Cinsiyet Yetişkin kontrolü Oyun ortamı
Teşekkürler… Öğr. Gör. Can ÜNVERDİ