AFETLER ve AFET YÖNETİMİ (SAU-026) Giriş Dersi Prof. Dr. Levent Gülen lgulen@sakarya.edu.tr Ofis: M-1 No:1303 Tel: 0264 295-5711 Ders - 1

SAU-026 Afetler ve Afet Yönetimi Kaynaklar: 1- Hyogo Framework for Action (2005-2015), 2007, Building the resilience of Nations and Communities, United Nations, ISDR Publication 1037, Geneva. 2- Smith, K. 2000, Environmental Hazards, Assessing Risk and Reducing Disaster, Routledge, 420p. 3- UDSEP (2012-2023), 2011, Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı, T.C.Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, 83 sayfa, Ankara. 4- Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, 2007, Resmi Gazete 6.Mart.2007, Sayı: 26454. 5- T.C. Kalkınma Bakanlığı Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018) Afet Yönetiminde Etkinlik Raporu, 2014, Ankara. 6- Türkiye Afet Farkındalığı ve Afetlere Hazırlık Araştırması, 2014, AFAD, Ankara. 7- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı 2013-2017 Stratejik Planı, 2012, Ankara. 8- Türkiye Afet Müdahale Planı, 2013, AFAD, Ankara.

Afetler ve Afet Yönetimi Dersinin İçeriği 1 Giriş dersi : Afet nedir? Afet çeşitleri. 2 Afetlerin sürdürülebilir kalkınmadaki etkileri, 3 Afet Yönetimi Döngüsü, Afet Terminolojisi, 4 Deprem nedir? Deprem büyüklük ve şiddeti,, 5 Türkiye ve dünyanın depremselliği 6 Deprem Tehlike Haritaları, Zemin ve Bina Etkileşimi, 7 Seller 8 Heyelanlar 9 Tsunami 10 Türkiye ve Dünyada afet zararları azaltma çalışmaları, Deprem Yönetmeliği(2007) 11 UDSEP(2012-2023), Afet Yönetiminde Etkinlik Onuncu Kalkınma Planı(2014-2018) 12 Afet Yönetiminde Koordinasyon, Acil ve Afet Koordinasyon Merkezleri 13 Proje Sunumları 14 Proje Sunumları

SINAVLAR: 6 Kasım 2015 1. Kısa Sınav 4 Aralık 2015 Ara (Vize) Sınavı 25 Aralık 2015 2. Kısa Sınav 8 Ocak 2016 Final Sınavı GEÇME NOTU: %12 Kısa Sınavlar + %24 Vize + %12 Sunumlar %40 Final Sınavı

Afetler ve Afet Yönetimi Dersi Neden Açıldı? %90 dan fazlası deprem kuşağında bulunan ülkemizde başta depremler olmak üzere, seller ve heyelanlar tarih boyunca önemli can ve mal kayıplarına neden olmuş ve ekonomik gelişmemizi etkilemiştir. Gün geçtikçe artan nüfus ve şehirleşme bu etkileri gelecekte daha da artıracaktır. Dolayısıyla afetlerin negatif etkilerini minimuma indirecek önlemlerin alınması, hazırlıkların yapılması, halkın bilinçlendirilmesi ve özellikle yöneticilerin afet yönetimi konusunda eğitilmesi konusu ülkemizin sürdürülebilir bir kalkınma sağlaması açısından ivedilikle gerçekleştirilmesi gereken bir görevdir.

‘Etkili Sunum Teknikleri’ konusunda herkes sunum yapacak. Dosya Adı: Ad Soyad-2015-1 (veya 2)-(SAU-026)-EST

Dönem Proje Raporları Teslim Tarihi: 11 Aralık 2015 SUNUM KONUSU ÖNERİLERİ 1- 17 Ağustos 1999 İzmit Depremi 2- 23 Ekim 2011 Van Depremi 3- Beklenen İstanbul Depremi 4- 11 Nisan 2011 Tohoku, Japonya Depremi 5- 26 Aralık 2004 Sumatra-Andaman Depremi 6- Türkiye’de Heyelanlar 7- Türkiye’de Seller 8- AFAD 9- İstanbul AKOM 10- Adapazarı Deprem Senaryosu ve Planı 11- İstanbul Deprem Senaryosu ve Planı 12- Afet ve Acil Yardım Koordinasyon Merkezi Tasarımı 13- Kentsel Dönüşüm 14- Afet Bilinci Eğitimi 15-Türkiye’de Afet Yönetimi Planlaması Dönem Proje Raporları Teslim Tarihi: 11 Aralık 2015

AFET NEDİR? İnsanlar için fiziksel, ekonomik, sosyal ve çevresel kayıplar doğuran, normal yaşamı ve insan faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uğratarak toplulukları etkileyen, etkilenen topluluğun yerel imkân ve kaynaklarını kullanarak baş edemeyeceği doğa veya insan kökenli olayların sonuçları AFET olarak tanımlanmaktadır.

AFETLER Asit yağmurları Aşırı kalabalıktan meydana gelen kazalar Aşırı soğuklar Baraj patlamaları Biyolojik kazalar Böcek istilası Buzlanma Çamur akıntıları Çığ Deniz kazaları (Boğulmalar) Deprem Dolu Erozyon Fırtına-Kasırga-Tayfun-Siklon-Tornado-Hortum Göçmenler (Yerlerinden edilenler) Hava kirliliği Heyelan İklim değişikliği İnfilak Jeolojik afetler Jeomedikal afetler Kaya düşmesi Kıtlık Kimyasal kazalar Kuraklık Maden kazaları Nükleer kazalar Orman yangını Salgın Savaşlar Sel Sıcak dalgası Sanayi patlamalar Sis Soğuk dalgası Su ve çevre kirlenmesi Teknolojik Afetler Terörizm Tsunami Ulaşım kazaları Volkan patlamaları Yangın Yıldırım

AFET TÜRLERİNE GÖRE DÜNYADAKİ DAĞILIM (1991-2005) TSUNAMİ %8 DEPREM/ VOLKAN %2 SALGIN %13 BÖCEK İSTİLASI %1 KURAKLIK %6 FIRTINA %25 AŞIRI SICAKLIK %4 YANGIN %4 SEL %32 HEYELAN %5

→ ↓ Japon Ekonomisinde 300 Milyar $’lık zarara neden oldu. Tsunami 11 Mart 2011 Tohoku Depremi, Japonya. Tsunami Deprem → ↓ Nükleer Reaktörde Hasar Japon Ekonomisinde 300 Milyar $’lık zarara neden oldu.

DOĞAL AFETLER Oluşumları tabiat olaylarına dayanan afetlerdir. Doğal afetler de kendi içinde; Ani Gelişen Doğal Afetler (Deprem, Sel, Toprak kayması (Heyelan), Kaya düşmesi, Çığ, Fırtına, Hortum, Volkan, Orman Yangını vb.) Yavaş Gelişen Doğal Afetler (Erozyon ve Çölleşme, Kuraklık, Küresel ısınma ve iklim değişikliği, Kıtlık, Açlık, Şiddetli soğuklar, vb.) olarak sınıflandırılır. Türkiye için özellikle deprem, sel ve toprak kayması (Heyelan) önde gelen doğal afetlerdir.

İNSAN KAYNAKLI AFETLER Doğanın kendi gücü nedeniyle değil de insanın doğayla etkileşiminin sonucunda oluşan afetlerdir. Eğitimsizlik, bilgisizlik, dikkatsizlik, yeterli önlemlerin alınmaması gibi sebepler nedeniyle oluşurlar. İnsan kaynaklı afetler: Nükleer, biyolojik, kimyasal kazalar Endüstriyel kazalar Maden kazaları Bilişim teknolojileri/Bilişim saldırıları Taşımacılık kazaları Aşırı kalabalıktan meydana gelen kazalar Göçmenler ve yerlerinden edilenler olarak sınıflandırılmaktadır.

DEPREM

Türkiye’de 1900-2000 Yılları Arasında Olan Depremler M >6.0 Ortalama olarak her 3 senede bir M >7.0 deprem olmakta!

Türkiye ve Civarının Basitleştirilmiş Tektonik Haritası (Gülen vd

SEL

Türkiye Sel Haritası (1940-2010)

HEYELAN

HEYELAN

Türkiye Heyelan Haritası

ORMAN YANGINI

ÇIĞ

OBRUK (ÇÖKME)

TSUNAMİ

TSUNAMİ

Soma Maden Kazası - 13 Mayıs 2014 301 Madencimiz şehid oldu.