Ortaokul Akademik Bölümler Başkanı TIMSS Trends in International Mathematics and Science Study ‘Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması’ Adem Durmuş Ortaokul Akademik Bölümler Başkanı

TIMSS Nedir? Merkezi Hollanda’da bulunan Uluslararası Eğitim Başarılarını Değerlendirme Kuruluşu IEA’nın [International Association for the Evaluation of Educational Achievement] dört yıllık aralıklarla düzenlediği bir tarama araştırmasıdır. ABD Eğitim Bakanlığı, İngiltere Eğitim Araştırma Kuruluşu, Boston Koleji ve katılımcı ülkeler tarafından finansal olarak desteklenir. İlk olarak 1993 - 1994 yıllarında Matematik ve Fen bilgisini ve becerisini ölçmek amacıyla yapıldı. Araştırmanın amacı, öğrencilerin matematik ve fen bilgisindeki başarılarını program, öğretim yöntemleri ve okul ile birlikte ülkeler bazında değerlendirmektir.

TIMSS’in Amacı Nedir? Ülkelerin matematik ve fen testlerindeki başarılarından yola çıkarak eğitim sistemlerini karşılaştırmak Öğrencilerin matematik ve fen derslerine ilişkin performanslarını belirlemek Ülkelerin; Eğitim sistemleri, Öğretim programları, Öğrenci özellikleri, Öğretmen özellikleri, Okul özellikleri ile ilgili bilgiler toplamak

TIMSS Nasıl Uygulanıyor? Matematik ve Fen derslerindeki öğrenci başarısı değerlendirilir. TIMSS soruları İngilizce olarak hazırlanır ve daha sonra çevrilerek her ülkeye kendi dilinde sorulur. Ülkeler İngilizce sorularını kendi dillerine çevirerek belirlenen tarihlerde uygular. 4. ve 8. sınıf öğrencilerine 4 yılda bir uygulanır. Her sınıf düzeyinde 14 faklı test kitapçığı kullanılır.

TIMSS’in Döngüleri 1995 1999 2003 2007 2011

TIMSS’in Öğretim Modeli Hedeflenen Program (Intended Curriculum) Ulusal, Sosyal ve Eğitimsel (Karar vericiler ne istiyor?) Uygulanan Program (Implemented Curriculum) Okul, Öğretmen ve Sınıf (Okulda ne öğretiliyor?) Elde Edilen Program (Attained Curriculum) Öğrenci çıktıları ve kazanımları (Öğrenciler ne öğreniyor?)

Soru Sayıları ve Sınav Süresi Nasıl? 4. Sınıf 8. Sınıf Soru Sayısı Sınav Süresi Fen 20 – 25 Soru 36 Dakika 25 – 30 Soru 45 Dakika Matematik

TIMSS’in Kazanımları 4. ve 8. sınıf öğrencilerinin öğrendiği fen ve matematik kavramları, süreç ve tutumları ile ilgili anlaşılır ve uluslararası karşılaştırılabilir veri elde eder. Öğrencilerin fen ve matematik alanında süreç içerisindeki uluslararası boyuttaki gelişimini değerlendirir. 4. sınıftan 8. sınıfa kadar matematik ve fen alanında öğrencilerin bilgi ve becerilerinin gelişim aşamalarını tanımlar. 4. sınıfta değerlendirdiği öğrencileri 8. sınıfta tekrar değerlendirerek 4 yıllık eğitim ve öğretim etkinliğini kıyaslayarak değerlendirir. Katılımcı ülkelerin eğitim başarılarını değerlendirir.

1995 1999 41 ülke katıldı. 5 düzeyde yapıldı. 4, 5,7,8 ve lise son düzeyinde yapıldı. 500.000’den fazla öğrenci katıldı. Türkiye katılmadı. 1999 38 ülke katıldı. Sadece 8. sınıf düzeyinde yapıldı. 146.000 öğrenci katıldı. Türkiye sadece 8. sınıf düzeyinde katıldı.

2007 2003 46 ülke katıldı. 4 ve 8. sınıf düzeyinde yapıldı. Türkiye katılmadı. 2007 59 ülke katıldı. 241.613 öğrenci katıldı. Türkiye’de 4.487 öğrenci katıldı.

2015 2011 67 ülke katıldı. 4 ve 8. sınıf düzeyinde yapıldı. Türkiye 4 ve 8. sınıf düzeyinde katıldı. 2015 ?

Fen Testi

Fen Testi Bilişsel Süreç Kapsamı

8. Sınıf Fen Testi Sonuçları Yıl Ülke Sayısı Başarı Puanı Ortalama Puan Sıra 1995 41 - 1999 38 433 488 33 2003 46 2007 59 454 465 30 2011 67

8. Sınıf Düzeylere Göre Fen Testi Öğrenci Dağılımı İleri Düzey Üst Düzey Orta Düzey Alt Düzey Altın Altı Düzey 1995 - 1999 %1 %5 %19 %37 %38 2003 2007 %3 %13 %24 %31 %29 2011

4. Sınıf Fen Öğrenme Alanlarına Göre Soruların Dağılımı Alt Öğrenme Alanı % Canlı Bilimleri Canlıların özellikleri ve yaşam süreçleri Yaşam döngüleri, üreme ve katılım Çevre ile etkileşimler Ekosistemler İnsan sağlığı % 45 Fiziksel bilemler Maddenin özellikleri ve sınıflandırılması Enerji kaynakları ve etkileri Kuvvet ve hareket % 35 Yer Bilimleri Yer kürenin yapısı, fiziksel özellikleri ve kaynakları Yerkürenin oluşum süreçleri, döngüler ve tarihi Yer kürenin güneş sistemindeki yeri % 20

8. Sınıf Fen Öğrenme Alanlarına Göre Soruların Dağılımı Alt Öğrenme Alanı % Biyoloji Organizmaların özellikleri, sınıflandırılması ve yaşam süreçleri Hücre ve görevleri Yaşam döngüleri, üreme ve kalıtım Çeşitlilik, adaptasyon ve doğal seçilim Ekosistem İnsan sağlığı % 35 Kimya Maddelerin sınıflandırılması ve bileşimi Maddenin özellikleri Kimyasal değişim % 20 Fizik Maddenin fiziksel halleri ve değişimi Enerji dönüşümleri, ısı ve sıcaklık Işık ve ses Elektrik ve Manyetizma Kuvvet ve hareket % 25 Yer Bilimleri Yerkürenin yapısı ve fiziksel özellikleri Yerkürenin oluşum süreçleri, döngüler ve tarihi Yerkürenin kaynakları, kullanımı ve korunması Yerkürenin evren ve güneş sistemindeki yeri

8. Sınıf Fen İleri Düzey (625 – 900) Öğrenciler, biyoloji, kimya, fizik ve yer bilimleri alanlarındaki karmaşık ve soyut kavramları anladıklarını gösterebilir. Canlıların karmaşık yaşantılarını ve çevreyle ilişkilerini anlamışlardır. Mıknatısların, ses ve ışığın özelliklerini kavradıklarını gösterebilir; maddenin yapısı, fiziksel ve kimyasal özellikleriyle bunların gösterdikleri değişimleri anladıklarını örnekler vererek kanıtlayabilir. Güneş sistemi ve yeryüzünün özellikleriyle yeryüzündeki süreçlere ilişkin bilgilerini uygulamalı olarak kullanabilir. Bilimsel araştırma temellerini anlamış olup bazı nicel problemleri çözmek için temel fizik kurallarını uygulayabilir. Bilimsel bilgi vermek amacıyla yazılı açıklamalar yapabilir.

8. Sınıf Fen Üst Düzey (550 – 624) Öğrenciler, bazı döngüleri, sistemleri ve ilkeleri kavramsal boyutta anladıklarını gösterebilir. Hücredeki süreçler, insan biyolojisi ve sağlığı, bitki ve hayvanların ekosistemde birbirleriyle olan ilişkileri konularındaki biyolojik kavramları anlamışlardır. Işık ve ses konularına ilişkin bilgilerini uygulayabilir; ısı ve kuvvet konusundaki temel bilgilerini örneklerle gösterebilir; maddenin yapısı, fiziksel ve kimyasal özellikleri ve değişiklikler hakkında kanıt göstererek açıklama yapabilir. Güneş sistemini, yeryüzündeki süreçleri, kaynakları ve bazı temel çevresel sorunları anladıklarını gösterebilir. Öğrenciler bazı bilimsel araştırma becerilerini gösterebilir. Bilgileri birleştirerek sonuç çıkarabilir, tablo ve grafik halindeki bilgileri yorumlayabilir ve bilimsel bilgileri kullanarak kısa açıklamalar yapabilir.

8. Sınıf Fen Orta Düzey (475 – 549) Öğrenciler, temel bilimsel konuları ayıt edebilir ve aralarında ilişki kurabilir. Hayvanların özelliklerini, besin zincirini ve nüfusun ekosistem üzerindeki etkisini anladıklarını gösterebilir. Ses ve kuvvet konularının bazı boyutları ve kimyasal değişimin temeli hakkında bilgileri vardır. Güneş sistemi, yeryüzündeki süreçler, kaynaklar ve çevre hakkında temel bilgiye sahip olduklarını gösterebilir. Tablolardan bilgi çıkarabilir, resimli şemaları yorumlayabilir. Bilgilerini uygulayabilir, kısa ve tanımlayıcı cevaplar vermek üzere bilgilerini kullanabilir.

8. Sınıf Fen Alt Düzey (400 – 474) Öğrenciler fenle ilgili bazı temel olguları ayıt edebilir. İnsan vücudu hakkında bilgisi olup günlük fiziksel olayları anladığını gösterebilir. Resimli şemaları yorumlayabilir ve basit fiziksel bilgilerini bazı durumlara uygulayabilir.

Matematik Testi

Matematik Testi Bilişsel Süreç Kapsamı

8. Sınıf Matematik Testi Sonuçları Yıl Ülke Sayısı Başarı Puanı Ortalama Puan Sıra 1995 41 - 1999 38 429 487 31 2003 46 2007 59 432 450 29 2011 67

8. Sınıf Düzeylere Göre Matematik Testi Öğrenci Dağılımı İleri Düzey Üst Düzey Orta Düzey Alt Düzey Altın Altı Düzey 1995 - 1999 %1 %6 %20 %38 %35 2003 2007 %5 %10 %18 %26 %41 2011

4. Sınıf Matematik Öğrenme Alanlarına Göre Soruların Dağılımı Alt Öğrenme Alanı % Sayılar Doğal sayılar Kesirler ve ondalık kesirler Doğal sayılarla işlemler Örüntüler ve ilişkiler % 50 Geometrik Şekiller ve Ölçme Noktalar, Doğrular ve Açılar İki ve Üç Boyutlu Şekiller % 35 Verilerin Gösterimi Veri okuma ve yorumlama Verileri düzenleme ve sunma % 15

8. Sınıf Matematik Öğrenme Alanlarına Göre Soruların Dağılımı Alt Öğrenme Alanı % Sayılar Doğal sayılar Kesirler ve ondalık kesirler Tam sayılar Oran, orantı ve yüzde % 30 Cebir Örüntüler Cebirsel ifadeler Eşitlikler / Formüller ve Fonksiyonlar Geometri Geometrik Şekiller Geometrik ölçme Dik koordinat sistemi (Bir noktanın Yeri, Yansıma, Öteleme ve Dönme) % 20 Veri ve Olasılık Verileri düzenleme ve sunma Verileri yorumlama Olasılık

8. Sınıf Matematik İleri Düzey (625 – 900) Öğrenciler, bilgiden sonuçlar çıkartabilir, bilgileri organize edebilir, genellemeler yapabilir ve rutin olmayan problemleri çözebilir. Çeşitli oran, orantı ve yüzde problemlerini çözebilirler. Sayısal ve cebirsel kavramları kullanarak, bu kavramlar arasındaki ilişkileri uygulayabilirler. Öğrenciler, cebirsel genellemeleri yapabilirler ve durumları modelleyebilirler. Geometri bilgilerini karmaşık problem durumlarına uygulayabilirler. Öğrenciler, çok adımlı problemleri çözmek için birkaç kaynaktan bilgiyi türetebilir ve kullanabilir.

8. Sınıf Matematik Üst Düzey (550 -624) Öğrenciler, kavrayışlarını ve bilgilerini nispeten karmaşık durumlara uygulayabilirler. Kesirler, ondalık sayılar ve yüzdelikler arasında ilişki kurabilir ve bunlarla hesaplama yapabilir, negatif sayılarla işlemler yapabilir, orantı içeren sözlü problemleri çözebilirler. Öğrenciler, cebirsel ifadeler ve doğrusal denklemlerle işlem yapabilirler. Alan, hacim ve açıları içeren problemleri çözmek için geometrik özellikler hakkındaki bilgilerini kullanırlar. Çeşitli grafik ve tablolardaki verileri yorumlayabilir ve olasılık içeren basit problemleri çözebilirler.

8. Sınıf Matematik Orta Düzey (475 – 549) Öğrenciler, basit durumlarda temel matematiksel bilgilerini uygulayabilirler. Tamsayılar ve ondalık sayıları içeren tek adımlı problemleri çözmek için toplama ve çarpma yapabilirler. Bildikleri kesirlerle işlem yapabilirler. Basit cebirsel ilişkileri anlayabilirler. Temel geometri kavramlarını ve üçgenlerin özelliklerini anladıklarını gösterebilirler. Tablo ve grafikleri okuyup yorumlayabilirler. Temel olasılık bilgilerini kavrayabilirler.

8. Sınıf Matematik Alt Düzey (400 - 474) Öğrenciler, tamsayılar, ondalık sayılar, işlemler ve temel grafik bilgisine biraz sahiptir.

DOĞA’DA TIMSS

Doğa’da TIMSS 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflara uygulanır. İki bölümden oluşur. A) Online Hazırlık Sınavı: Fen ve Matematik teti B) Akademik sınav: Fen ve Matematik testi 8 Martta uygulanır. Sorular her sınıf düzeyinde ayrı ayrı hazırlanır. Sorular mart ayına kadar işlenen konuları kapsar.

Soru Sayıları ve Sınav Süresi Nasıl? Gerek matematik gerekse fen bölümü 4,5,6,7 ve 8. sınıflar için soru sayısı 20, sınav süresi 40 dakikadır.