SINAV KAYGISI VE BAŞA ÇIKMA YOLLARI REHBER ÖĞRETMEN HASAN ARGUN
Kaygı nedir? tepkidir . Kişi duygusal ya da fiziksel baskı altındayken ortaya çıkan bir tepkidir . Bir miktar kaygının olumlu etkileri vardır. Ancak aşırı kaygı durumu paniğe sebep olur.
yoğun kaygıdır. Sınav kaygısı nedir? Sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav sırasında kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygıdır.
Sınav Kaygısı; her yaş grubundan öğrencinin yaşadığı bir problemdir. Ancak, aşılamayacak bir problem değildir!
Sınav Kaygısının Belirtileri Kalp atışlarında hızlanma, Hızlı nefes alıp-verme, Terleme ve/veya titreme, Dilin damağın kuruması, Mide şikayetleri, Baş ağrısı İshal-kabızlık, Yorgunluk belirtileri Gerginlik/sinirlilik hali, Yeme alışkanlıklarında değişme, Telaş, şaşkınlık, dikkat bozuklukları, Huzursuz uyku, kabus görme, Olumsuz düşünceler,
Sınav Kaygısının Sebep Olduğu Duygular Endişe, Mutsuzluk, Huzursuzluk, Öfke-Kızgınlık, Korku, Hayal kırıklığı, Ümitsizlik, Mahcubiyet,
Sınav Kaygısının Nedenleri Kötü çalışma alışkanlıkları, Görev ve sorumlulukları erteleme, Zamanı iyi kullanamama, Başarısız olma ve değerlendirilme korkusu, Beklenti düzeyi (Aile, öğretmen, arkadaş, kendisi) Mükemmeliyetçi yaklaşım,
Bu düşünceler: Bu sınavda başarılı olamayacağım. Bu sınavda başarısız olmak benim başarısız birisi olduğumu gösterir. Bu sınavda başarısız olursam anne-babama ne derim. Bu sınavda başarısız olursam bir daha asla başarılı olamam. Bu sınavda başarılı olamazsam arkadaşlarımın ve öğretmenlerimin yüzüne nasıl bakarım. Bu sınavda başarısız olursam herkesin benim hakkımdaki düşüncesi değişir ….vs
SINAV KAYGISI İLE BAŞA ÇIKMA
Kendini Yönetirsen, Dünyayı Yönetecek Gücü De Bulursun! Eflatun
Sınavdan Önce; Sınava tam çalışmış olarak girin, Spor yapın, Sınavdan önceki gece iyi uyuyun, Aç karnına sınava girmeyin Sınava acele içinde girmeyin, erken gidin, Son ana kadar asla ders çalışmayın, Sınavdan hemen önce gevşemeye çalışın, Zihninizde geçmişteki başarısızlıkları değil, başarılarınızı vurgulayın, Sınava kendinize güvenerek girin,
Sınav Süresince; Sınav için olumlu düşünün, Zamanı nasıl kullanacağınıza ve soruları hangi sırayla cevaplayacağınıza karar verin, Soruları ve yönergeleri dikkatlice okuyun, Açıklama isteyin, Zaman zaman duruşunuzu değiştirin, bu sizi rahatlatacaktır, Sınıf arkadaşlarınız sınavlarını erkenden bitirdiğinde panik olmayın. Sınav basarısı ile kişilik değerinizi bir tutmayın,
KAYGI SONUCU ORGANİZMADA MEYDANA GELEN TEPKİLER 1 - Bedensel Tepkiler 2 - Duygusal- Zihinsel Tepkiler Kan basıncının yükselmesi Avuç içi terleme ve titreme hali Solunum güçlüğü Sindirim sistemi problemleri (ishal, kabızlık, karın ağrısı vb.) Baş ağrısı, baş dönmesi Kararsızlık, dalgınlık Sinirlilik, gerilim hali, agresif davranışlar. Konsantrasyon bozukluğu Yorgunluk hali Uyku bozuklukları Yeme problemleri (iştahsızlık ya da çok yeme)
Kaygı İle Başa Çıkma Yolları 1- Zihinsel Uygulamalar 2- Bedensel Uygulamalar
Düşünce biçimini olumlu yönde değiştirmek Yanlış Düşünce Doğru Düşünce Bu sınavı mutlaka kazanmak zorundayım Yerine Sınavda başarılı olmak ve şu okullardan birine girmek istiyorum Kazanmak için elimden geleni yapıyorum. Kazanamazsam bile ailem bana aynı değeri verecektir. Kazanamazsam ailemin... Yüzüne nasıl bakarım. Yerine 15
Düşünce biçimini olumlu yönde değiştirmek Yanlış Düşünce Doğru Düşünce Sınavda başarısız olursam, hayatta da başarısız olurum. Yerine Kazanamazsam önümde başka seçenekler de var onları değerlendiririm. Bu kişiliğimi ölçen bir sınav değil. Sadece bilgimi ölçer. Kazanamazsam herkes benimle dalga geçer Yerine 16
OLUMSUZ DÜŞÜNCE OLMASI GEREKEN DÜŞÜNCE Bu sınav, başarılı olmak ve hayatta mutlu olmak için tek yoldur. Bu sınavda düşük not almak dünyanın sonu değildir. Kesinlikle başka bir çıkış yolu vardır. • SBS sınavı veya okul sınavları hayatta mutlu olmaya, başarılı olmaya giden yollardan sadece biridir • Sınavlar, tek seçenek değil. Bu sınavları kazanamamış ancak hayatta başarıyı ve mutluluğu yakalamış milyonlarca insan var. • Sınavları kazanamasak da farklı alanlarda mutlu ve başarılı olabiliriz.
Sınavı MUTLAKA kazanmak Sınavı kazanmak bir istek ve seçim OLUMSUZ DÜŞÜNCE OLMASI GEREKEN DÜŞÜNCE Sınavı MUTLAKA kazanmak zorundayım. Sınavı kazanmak bir istek ve seçim meselesidir. • Sınav için kullandığınız dili değiştirin. • “Mutlaka başarmalıyım”, “şu okula gitmeliyim "ya da başaramam, yapamam, edemem gibi sözler yerine;başaracağım, üstesinden geleceğim gibi kelimeleri kullanmayı alışkanlık hâline getirin. “ –meliyim, – malıyım” şeklindeki ifadeler, düşünceleri istek olmaktan çıkarıp, yasa hâline getirir. Ve yasalarda bir kesinlik vardır. Oysa bir isteği yerine gelmeyen bir kişinin başka bir isteği yerine gelebilir. SINAV SÜREKLİ ŞİKAYET ETTİĞİNİZ BİR KONU OLMAMALI…
Olumlu Düşünceler Zamanımı etkili şekilde kullanabilirim. Takıldığım yerler olabilir, bilenlere sorup yardım alabilirim.(sınav öncesinde) Önceden başarısız olmuş olabilirim ama nedenlerini biliyorum, şimdi çalıştım başarabilirim. Elimden geleni yaparak ilerlediğimi ve daha iyi olduğumu kendime gösterebilirim, Ben bedenimi ve duygularımı(heyecanımı, korkularımı vb) kontrol edebilirim, başarılı olabilirim.
Bedensel Uygulamalar 2- Gevşeme Tekniği 1- Doğru Nefes Alıp Verme Sınav Kaygısı İle İlgili Bilinmesi Gerekenler Yazısından Gevşeme Tekniklerinin Seminer sırasında Uygulanması Uygun Olacaktır…. 20
1-Doğru Nefes Nefes alırken; İçinize rahatlığın, huzurun, mutluluğun dolduğunu hissedin ve vücudunuzun her köşesine ulaştığını hissedin. Nefes verirken ise; stresinizin ve onu oluşturan etkenlerin vücudunuzdan dışarı atıldığını düşleyin. Nefes burundan alınmalı ve ağızdan verilmelidir.
2-Gevşeme Tekniği Yerinize iyice ve rahatça yerleşin Herhangi bir tedirginlik hali varsa bir kenara bırakın. İçinizden "rahatla ve bırak" deyin. Derin soluk alın. Eller-Kollar Kafa Boyun Omuzlar
Gevşeme Egzersizleri Solunum Egzersizi 1.Sağ elinizi karnınıza, sol elinizi göğsünüzün üstüne koyun ve gözlerinizi kapatın. 2.Nefes almadan önce ciğerlerinizi iyice boşaltın.(Nefesi verirken ciğerler zorlanmamalı ve nefesin kendiliğinden çıkması sağlanmalıdır.) 3. Ağır ağır derin bir nefes alın. 4. Nefesinizi bir an tutun. 5. Ve nefesinizi aldığınız sürenin iki katı sürede boşaltın. Solunum Egzersizi Bu egzersizi üç defa tekrar edin. Her uygulamadan sonra normal nefes alış verişine dönün. 23
“Şimdi de iki dakikalığına gözlerinizi kapatmanızı istiyorum “Şimdi de iki dakikalığına gözlerinizi kapatmanızı istiyorum. Şimdi kendinizi rahat ve güvende hissettiğiniz bir yer düşünmenizi istiyorum.Bu yer gerçekte varolan bir yer de olabilir; hayalinizde yarattığınız bir yer de olabilir.Önemli olan sizin orada kendinizi rahat ve güvende hissetmeniz.Böyle bir yeri hayalinizde canlandırabiliyor musunuz?Kendinizi orada görebiliyor musunuz?Çevrenize bakın.Neler görüyorsunuz?Yakınınızda neler var? Hangi renkleri görebiliyorsunuz? Uzaklara bakın. Uzakta neleri görüyorsunuz? Burası sizin özel yeriniz ve orada olmasını istediğiniz herşeyi hayal edebilirsiniz. Orada olduğunuzda kendinizi rahat, mutlu ve güvende hissediyorsunuz. 24
Yavaş yavaş yürüyün ve etrafınızdaki şeyleri farketmeye çalışın Yavaş yavaş yürüyün ve etrafınızdaki şeyleri farketmeye çalışın. Neler duyabiliyorsunuz? Belki hafif bir rüzgarın sesini, kuşların veya denizin sesini duyuyorsunuz. Nasıl bir koku alıyorsunuz? Bu belki denizin, çiçeklerin ya da pişmekte olan en sevdiğiniz yemeğin kokusudur. Özel yerinizde istediğiniz herşeyi görebilirsiniz; bunlara dokunduğunuzu, kokladığınızı ve hoş sesler duyduğunuzu hayal edin. Kendinizi sakin ve mutlu hissediyorsunuz. Şimdi de, sizin için özel olan birinin özel yerinizde sizinle birlikte olduğunu hayal edin. Bu kişi, size iyi arkadaş olacak; size yardım edecek 25
Öneriler Kaygıya karşı olumlu düşünceler geliştirin, Bedensel gevşeme hareketlerine zaman ayırın, Uykunuza, beslenmenize özen gösterin, Dikkatinizi sadece derse verin, Gününüzü planlayın,
Başlamak bitirmenin yarısıdır! Geç kaldığını düşünme Hemen şimdi başla! Başlamak bitirmenin yarısıdır!
REHBER ÖĞRETMEN HASAN ARGUN