Bursa Sağlık Müdürlüğü Kızamık / Kızamıkçık ve Konjenital kızamıkçık Sendromu (KKS) Önlenmesi Programı Bursa Sağlık Müdürlüğü

AMAÇ Türkiye’de kızamık sürveyansının eliminasyon hedefine ulaşıldığının kanıtlanması ve olası bir salgının erken tespiti ve etkin salgın yanıtı ile kontrol altına alınmasının sağlanması

Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri 2010 / 20 tarih ve sayılı Kızamık / Kızamıkçık ve Konjenital kızamıkçık Sendromu (KKS) Sürveyansı Genelgesi

Makülopapüler döküntü ile seyreden hastalıklardan B05 - Kızamık B06 - Kızamıkçık – rubella B08.3 - Beşinci hastalık - eritema infeksiyozum B08.2 - Altıncı hastalık - roseola infantum tanısı düşünülen her hasta olası kızamık – kızamıkçık vakasıymış gibi değerlendirilecek ve

1.Toplum Sağlığı Merkezine/Sağlık Müdürlüğü BHŞ’sine bildirilecek Şüpheli ya da Olası Kızamık/Kızamıkçık Vaka Tanımına Uyan Bir Vaka ile Karşılaşan Sağlık Personelinin Vaka İle İlk Görüşmede Yapması Gerekenler:1 1.Toplum Sağlığı Merkezine/Sağlık Müdürlüğü BHŞ’sine bildirilecek 2. Vakanın sıcak vaka olup olmadığını değerlendiriniz. 3. Sıcak vaka değilse sadece kan (serum) numunesi alınız ( Detaylı bilgi bkz. Ek 3) 4. Vaka Bildirim Laboratuvar İstek Sonuç Formunu (Ek 1) doldurunuz 5. Vaka İnceleme Formunu (Ek 2) doldurunuz

Şüpheli ya da Olası Kızamık/Kızamıkçık Vaka Tanımına Uyan Bir Vaka ile Karşılaşan Sağlık Personelinin Vaka İle İlk Görüşmede Yapması Gerekenler:2 6. Sıcak vaka ise :kan numunesine ek olarak nazofarengeal sürüntü ve idrar örneği alınız (Detaylı bilgi bkz. Ek 3) 7. Alınan örnekleri ve doldurduğunuz formları TSM/Sağlık müdürlüğüne gönderiniz 8. Hastanın izolasyonu konusunda aileyi bilgilendiriniz, hastane ortamında ise izolasyonunu sağlayınız (Detaylı bilgi bkz. Ek 4). 9. Aile Hekimleri : Hastayı Form 016’ya (Ek 5), 017A’ya (Ek 6) ve GBP Sürveyans Formuna (Ek 7) kaydediniz.

SICAK VAKA Kesin vaka ile temas öyküsü olan veya Döküntünün başlamasından önceki 3 hafta içerisinde seyahat öyküsü veya Aşısız veya yaşına göre eksik aşılı olan veya Kümelenme gösteren olası kızamık/kızamıkçık vaka tanımına uyan vakalar sıcak vaka olarak değerlendirilir.

Numune Tüm vakalardan KAN Sıcak vaka tanımına uyanlardan ;Alınan numune acil olarak sağlık müdürlüğüne iletilmelidir. KAN + İDRAR + NAZOFARİNGEAL SÜRÜNTÜ örneği de alınacaktır. KAN: kuru tüpe (biyokimya tüpü) 5 ml kan (beklediktin sonra santrifüj edilecek) İDRAR: Döküntü sonrası ilk 7 günde Steril idrar kabına NAZOFARİNGEAL SÜRÜNTÜ Döküntü sonrası ilk 4 günde Besiyeri TSM veya Sağlık Müdürlüğünden temin edilecek

Numune döküntü sonrası ilk 3 gün içinde alınmışsa sonuç negatif gelirse bir numune daha alınacak

Aile Hekimlerinin dikkat etmesi gereken konular Hasta ve ailesi izolasyon önlemleri açısından bilgilendirilmeli (Bkz.EK 4) Numune alınan hastaların ailesinde ve çevresinde hastalık belirtisi olan var mı sorgulanmalı (filyasyon) Hastalık belirtilerin çıkması durumunda sağlık kuruluşuna başvurması konusunda bilgilendirilmeli Hasta okula gidiyorsa mutlaka okul bilgileri alınmalı ve evde istirahatı sağlanmalı (rapor)

5.3. Konjenital Kızamıkçık Sendromu Vaka sürveyansı Konjenital Kızamıkçık Sendromu için Klinik Tanımlama: A Grubu B Grubu Sensorinöral işitme kaybı Purpura Konjenital kalp hastalığı Splenomegali Pigmenter retinopati Mikrosefali Katarakt Gelişme geriliği Konjenital glokom Meningoensefalit Radiolusent kemik hastalığı Doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde başlayan sarılık 1 yaşından küçük bir çocukta, A grubu bulgulardan en az bir tanesinin bulunması durumunda şüpheli KKS düşünülerek Aile hekimleri KKS dan şüphelendiği durumda hastaları mutlaka hastaneye yönlendirmeli TSM - Sağlık Müdürlüğü’ne haber verilecek EK 4’de belirtilen izolasyon önlemleri hakkında aile bilgilendirilecek

Teşekkürler

Kızamık hastalık yükünün küresel düzeyde azaltılması için 1989 yılında Dünya Sağlık Asamblesi’nde ve 1990 yılında Dünya Çocuk Zirvesi’nde bazı hedefler belirlenmiş ve aşılama öncesi döneme göre kızamık mortalitesinin %95, morbiditesinin ise %90 azaltılması hedeflenmiştir. Daha sonra Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölgesi’nde 2010 yılı sonuna kadar kızamık ve kızamıkçığın eliminasyonu ve konjenital kızamıkçık sendromunun (KKS) önlenmesi hedeflenmiştir.

TÜRKİYE’de 2002 yılından bu yana Kızamık Eliminasyon Programı 2006 yılından bu yana da Kızamıkçığın Eliminasyonu ve Konjenital Kızamıkçık Sendromunun Önlenmesi Programı yürütülmektedir. Eliminasyon Nedir? Yerli virüs dolaşımının durması olarak tanımlanmaktadır. (Eliminasyon durumunda, importe vakalar olabilir)

Program hedefleri Kızamık, kızamıkçık ve konjenital kızamıkçık sendromunu önlemek 2010 yılı sonuna kadar Türkiye’de yerli kızamık ve kızamıkçık virüs dolaşımını durdurmak, 2010 yılından sonra dışarıdan gelecek yeni virüslerin Türkiye’de yerleşmesini önlemek olarak belirlenmiştir.

Kızamık ve Kızamıkçık Eliminasyonu ve KKS Kontrolü Temel Göstergeleri; 1. Aşılama Hızı: Kızamık/kızamıkçık içeren aşının birinci ve ikinci dozunda en az %95 kapsayıcılığa ulaşılmasıdır. 2. Salgın Büyüklüğü: Salgınların en az %80’i 10’dan az kesin kızamık ya da kızamıkçık vakası içermelidir. 3. Kızamık/Kızamıkçık İnsidans Hızı: Yılda, kızamık/kızamıkçık insidansının 1.000.000’da 1’den daha az olmasıdır (importe vaka hariç, importe vaka ile ilişkili vaka dahil). 4.Yerli Kızamık/Kızamıkçık Virüslerinin Dolaşımı: En az 12 ay süre ile yerli kızamık/kızamıkçık virüsünün dolaşımda olmamasıdır. 5. Konjenital Kızamıkçık Sendromu İnsidans Hızı: KKS görülme hızının yılda, 100.000 canlı doğumda 1’den dahaaz olmasıdır.

Romanlar Sürekli seyahat eden topluluklar Değişik nedenlerle aşıyı reddeden topluluklar