Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 19 Ağustos 2015 Çarşamba Kıd. Ar. Gör. Dr. Nejla Çelenk Uysal

Genel pediatri olgu sunumu Arş Gör Dr Nejla Çelenk Uysal

J.U 18 aylık kız Şikayeti : Döküntü Hikayesi : Daha öncesinde bir şikayeti olmayan hastanın 3 gün önce 39 dereceyi bulan ateşleri olmuş. Burun akıntısı, hapşuruk, öksürük yok. Aile bu ateşlerini ateş düşürücüler ve soğuk uygulama ile izlemiş.Bu ateşli dönem sonrasında 4. gün başlayan gövde ön yüz ve yüzde başlayıp tüm vücuda yayılan makulopapuler döküntüleri gelişmiş

Özgeçmiş Prenatal: Annenin 1.gebeliği. Gebeliği boyunca düzenli doktor kontrolü var. Takiplerinde bir patoloji saptanmamış. Gebelik sırasında annenin enfeksiyon, sigara, alkol kullanımı öyküsü yok. Natal: Miadında, C/S doğum, 3940 gram. Postnatal: Küvez bakım ihtiyacı olmamış, ikter, siyanoz olmamış Beslenme: 6 ay sadece anne sütüyle beslenmiş.

Büyüme gelişme: 11 aylıkken yürümüş. 12. ayda ilk dişini çıkarmış Büyüme gelişme: 11 aylıkken yürümüş. 12.ayda ilk dişini çıkarmış. 3 aylıkken başını dik tutmuş, 6 aylıkken desteksiz oturmuş, anne baba demeye 12 aylıkken başlamış. Geçirilmiş hastalık: yok. Kullandığı ilaç: yok. Aşılar: Aşıları tam. Alerji: Özellik yok.

Anne: 34 yaşında sağ, sağlıklı Baba: 35 yaşında sağ, sağlıklı 1.çocuk: hastamız

Fizik muayene: Genel durumu iyi Cilt turgor, tonus doğal. Yüzde ve üst ekstremitede yaygın basmakla solan makulopapuler mercimek tanesi büyüklüğünde birleşme eğilimi olmayan döküntüler mevcut. Işık refleksi alınıyor. Gözlerin her yöne hareketi doğal. Boyunda kitle, LAP yok Orofarinks ve tonsiller hiperemik

Solunum sesleri doğal. Ral, ronküs, ek ses yok. S1 S2 doğal ek ses üfürüm yok. Batın normal bombelikte, defans, rebaund yok. Genel durum iyi, bilinci açık, koopere, çevre ile ilgiliydi. Derin tendon refleksleri alınıyor, patolojik refleks yok,menengial irritasyon bulgusu yok

Ön tanımız?

Enfeksiyonlar Enfeksiyon dışı nedenler DÖKÜNTÜ kızıl Ürtiker Kızamık (Viral, bakteriyel vb.) Enfeksiyon dışı nedenler DÖKÜNTÜ kızıl Ürtiker Kızamık İlaca bağlı TEN

Ondokuzuncu yüzyılda çocukluk dönemi döküntülü hastalıklarının tanımlanması

VİRAL DÖKÜNTÜLÜ HASTALIKLAR Döküntülü hastalıkların en sık nedeni Hastayı ve salgınlar yaparak toplumu etkilerler Gebe veya immün sistemi baskı altında olan kişilerle temas açısından çok önemli Kendine özgü bir kliniğe sahipler

Karakteristik viral döküntülü hastalıklar Karakteristik olmayan Makülopapüler döküntülü hastalıklar Kızamık Kızamıkçık Eritema infeksiyozum Rozeola infantum Enfeksiyöz mononükleoz Papüloveziküler döküntülü hastalıklar Suçiçeği Enterovirüslerin neden olduğu döküntülü hastalıklar (el-ayak-ağız hastalığı, herpangina) Hepatit A,B,C,D,E Echovirüs Sitomegalovirüs HIV Diğer; Papüler purpurik eldiven ve çorap sendromu Gianotti -Crosti sendromu Kawasaki hastalığı Unilateral laterotorasik eksantem Pitriasis rosea

KIZAMIK (measles, rubeola, 1.hastalık) Etken: Paramiksovirüs ailesinden RNA virüsü Bulaşma: Damlacık yoluyla veya konjunktivaya temas 5-10 yaş arasında sık Bulaştırıcılık dönemi; döküntü öncesinde 2-4 gün ve döküntü başladıktan sonra 4 gün Uz. Dr. Hüseyin Aktürk’ün izniyle

Epidemiyoloji

Sağlık istatistikleri yıllığı 2013

Klinik seyir İnkübasyon süresi: 10-12 gün Prodromal evre: 2-4 gün (düşük- orta dereceli ateş, kuru öksürük, rinit, konjunktivit-fotofobi, Koplik lekeleri) Makülopapüler döküntü ve yüksek ateş

Klinik seyir İnkübasyon süresi: 10-12 gün Prodromal evre: 2-4 gün (düşük- orta dereceli ateş, kuru öksürük, rinit, konjunktivit-fotofobi, Koplik lekeleri) Makülopapüler döküntü ve yüksek ateş

Prodromal evre-Koplik lekeleri Yanak mukozasında, alt molar diş hizasında, beyaz mavimsi-gri kabarıklıklar Döküntüden 48 saat önce ortaya çıkıp, sonra 12-72. saatte kaybolur Kızamığın patognomonik bulgusu, ancak her hastada görülmez

Makülopapüler Döküntü Yüz, kulak arkası, saçlı deri sınırı ve alından başlar 3. günde gövde ve ekstremitelere yayılır Birleşme eğilimindedir Avuç içi ve ayak tabanı tutulumu nadir Hemoraji, peteşiyal lezyonlar görülebilir

3 gün

İyileşme fazı Üçüncü günden sonra başladığı yerden solmaya başlar. 6-7. günde hafif kepeklenerek, birkaç günde solan pigmentasyonla tamamen kaybolur. Dr. Hüseyin Aktürk’ün izniyle

. Komplikasyonlar Otitis media, diyare . Pnömoni (en çok mortalite nedeni) .Ensefalit .SSPE (Subakut Sklerozan Panensefalit)

TANI Klinik bulgular Seroloji: Kızamık IgM pozitifliği (2. günden sonra 1 ay boyunca saptanabilir) Nazofaringeal sekresyonda virüs izolasyonu İmmünfloresan incelemede viral ag’lerin saptanması Kızamık virüsü

Ayırıcı tanı Diğer viral hastalıklar Bakteriyel enfeksiyonlar (Kızıl vb) Kawasaki hastalığı İlaç döküntüleri Kızıl Kawasaki sendromu

Korunma Aktif bağışıklama: (Canlı kızamık aşısı) KKK olarak 1 yaşında ve ilkokul birinci sınıfta Temas sonrası ilk 72 saat içinde yapılırsa koruyucu Pasif bağışıklama: (İmmunglobulin) Temastan sonraki ilk 6 gün içinde verilirse koruyucu Gebeler, immünyetmezliği olanlara endike

Tedavi Bildirimi zorunlu bir hastalıktır. Hastanın izolasyonu ve semptomatik tedavi Sekonder enfeksiyon varlığında antibiyotik tedavisi Oral Vitamin A: 6 ay-1 yıl: 100000 IU 1 yaş üzerinde 200000IU

Kızamıkçık (Rubella, 2. hastalık, Alman kızamığı, 3 günlük kızamık) Etken: Rubella virüsü Bulaşma: Damlacık yoluyla Çocuk yaş grubunda insidansı düşük Görünür bulgunun izlenmediği enfeksiyon sıktır (%50) Bulaştırıcılık dönemi; döküntü öncesinde 5-7gün ve sonrasında 3- 5 gün

Klinik seyir İnkübasyon süresi: 15-21 gün Prodromal evre: erişkinlerde belirgin Hafif ateş, Asemptomatik LAP (döküntüden birgün önce, özellikle suboksipital, postservikal LAP) (Theodor fenomoni) Makülopapüler döküntü

Klinik seyir İnkübasyon süresi: 15-21 gün Prodromal evre: erişkinlerde belirgin Hafif ateş, Asemptomatik LAP (döküntüden birgün önce, özellikle suboksipital, postservikal LAP) (Theodor fenomoni) Makülopapüler döküntü

Döküntü Yüzden başlar, gövdeve, ayağa doğru birgünde hızla yayılır. Deskuamasyon ve pigmentasyon bırakmadan 3 günde hızla kaybolur Birleşme eğilimi göstermez. Genelde kaşıntılıdır. Forchheimer lekeleri: Yumuşak damak ve uvulada toplu iğne başı büyüklüğünde enantem ve peteşiler

Komplikasyon Artralji ya da artrit Trombositopenik purpura (burun kanaması, GİS kanama, hematüri, purpura) Ensefalit Nörit Orşit Konjenital rubella sendromu: Katarakt, sağırlık,kardiyak anomaliler, mikrosefali….

Kızamıkçık IgM tipi antikorların saptanması TANI Gebelikte doğru tanı önemli Klinik bulgular Seroloji Kızamıkçık IgM tipi antikorların saptanması Kızamıkçık IgG tipi antikor titresinde artış Virüs izolasyonu (nazofarenks ya da idrar)

Tedavi ve korunma Bildirimi zorunlu Semptomatik tedavi Korunma: Aşılama (1.yaş ve ilkokul 1. sınıfta ve gebelik öncesi ) Gebelik için 1 ay beklenmeli Prenatal tarama

Eritema enfeksiyozum (5. HASTALIK) Etken: Parvo virüs B19 Özellikle okul çocuklarında görülür İnkübasyon süresi: 1-2 hafta Bulaşma: Solunum yolu, kan transfüzyonu ve vertikal olarak

Prodromal dönem olmadan yüzde ani döküntü ile başlar Döküntü başladığında bulaştırıcılık kaybolur

Döküntü 1.Evre: Tokat atılmış yüz (nazal, periorbital ve perioral bölgede döküntü yok) 2. Evre: Genelde ekstremitelerin ekstansör yüzlerinde eritematöz maküler döküntü 3. Evre: Solarken dantelimsi bir görünüm oluşur Evre 1 Evre 3 Evre 2 KOU Deri ve Zührevi Hastalıklar AD arşivinden

Klinik Döküntü 4 hafta alevlenme ve sönme ile sürebilir. Çocuklarda ateş izlenmez, genel durumları iyidir. Erişkinlerde genellikle döküntü olmadan simetrik artrit ile seyreder. Orak hc anemisi gibi durumlarda aplastik krizler görülebilir. Gebelikte bebekte ciddi anemi, kalp yetmezliği, hidrops fetalis ve ölümlere yol açabilir.

Tedavi Çocukların genel durumları iyi olduğu için tedaviye gerek yok Döküntü oluşan çocuklar okula gidebilir Artrit için NSAİD Aplastik kriz için eritrosit transfüzyonu IVIG (Anemisi olan immün yetmezlikli hastalarda)

Roseola infantum (6. hastalık, ekzantema subitum) Etken: HHV tip 6 ve 7 En sık 2 yaş altı süt çocuklarında görülür. İnkübasyon süresi: 5-15 gün Subklinik enfeksiyon sık

Roseola infantum (6. hastalık, ekzantema subitum) Etken: HHV tip 6 ve 7 En sık 2 yaş altı süt çocuklarında görülür. İnkübasyon süresi: 5-15 gün Subklinik enfeksiyon sık

Döküntü 2-5 gün süren yüksek ateşin ani düşmesiyle 4. günde makülopapüler döküntü ortaya çıkar. Gövdede başlar, boyuna, üst ve alt ekstremitelere yayılır. 1-2 günde solar

Diğer bulgular Ensefalit, menenjit, MS Febril konvülziyon (% 10) Otitis media Hematüri Febril konvülziyon (% 10) Göz kapaklarıda ödem Servikal LAP Öksürük

Tanı Tedavi ve prognoz Klinik Periferik kanda ilk 24-36 saat lökositoz, 2 günden sonra lökopeni PCR ile HHV tip 6-7’ nin gösterilmesi Spesifik antikorların saptanması Semptomatik tedavi İzolasyona gerek yok… 4 yaşa kadar çoğu çocuk seropozitif

Enterovirüslerin neden olduğu döküntülü hastalıklar- El-ayak-ağız hastalığı En sık etken: Coxsachievirüsler 10 yaş altı çocuklarda sık İnkübasyon süresi: 2-18 gün Prodromal dönem: 12-24 saat hafif ateş, halsizlik, karın ağrısı, boğaz ağrısı 2-3 gün sonra önce oral mukozada, özellikle bukkal mukozada, dilde veziküller ve yüzeyel ülserler KOU Deri ve Zührevi Hastalıklar AD arşivinden

Lezyon sayısı 100 ü bulabilir Oral mukoza lezyonları ile birlikte veya kısa süre sonra deri çizgilerine paralel eritemli papül ve veziküller ortaya çıkar Lezyon sayısı 100 ü bulabilir 1 hafta içinde sekelsiz iyileşir. KOU Deri ve Zührevi Hastalıklar AD arşivinden

Tanı Ayırıcı tanı ve tedavi Oral ülserlere el ve ayaklarda papüloveziküler döküntünün eşlik etmesi tipik ELİZA ile virüse özgü spesifik antikorların saptanması Kan ve veziküler sıvıda PCR ile virüs izolasyonu Ayırıcı tanı: Aftöz stomatit, eritema multiforme, herpetik jingivostomatit, herpangina, infantil akropüstüloz Tedavi: 1 haftada spontan iyileştiği için tedaviye gerek yok Viral yayılımı azaltmak için ellerin sık yıkanması ve veziküllerin patlatılmaması önerilir.

Döküntülü hastaya tanısal yaklaşımda; Geçirmiş olduğu döküntülü hastalıklar Aşılanma durumu Döküntülü hastayla temas öyküsü Çevrede benzer hastalık öyküsünün varlığı İlaç kullanım öyküsü Mutlaka sorgulanmalı… Klinik seyir; Prodromal dönem belirtileri Döküntünün başlangıç süresi, başladığı bölge, rengi,dağılımı,seyri,belirme ve kaybolma dönemleri,kaşıntı,yanma,parestezi ve ağrı varlığı Eşlik eden klinik belirtiler; ateş, LAP, öksürük…