Solunum Skorlaması Doç. Dr. Tansu Ulukavak Çiftçi Gazi Ü.T.F. Göğüs Hastalıkları Uyku Bozuklukları Merkezi
2007
Apnelerin Skorlanması Apne skorlama kriterleri Akımın ≥90 azalması ≥10 sn.sürmesi Solunumsal olayın ≥%90’ında amplitüdte azalma Apne sınıflaması: Obstrüktif, santral, mikst
Obstrüktif Apne
Obstrüktif Apne
Santral Apne
Miks Apne
Hipopnelerin Skorlanması Hipopne skorlama kriterleri (Önerilen) Akımın ≥30 azalması ≥10 sn.sürmesi ≥%4 desatürasyon Solunumsal olayın ≥%90’ında amplitüdte azalma Hipopne skorlama kriterleri (Alternatif) Akımın ≥50 azalması ≥%3 desatürasyon
Obstrüktif hipopne
Respiratory effort related arousal (RERA) Kuralı En az 10 sn süreli solunum çabasında artış veya hava akımı kısıtlanması ile karakterize bir solunum sonrası gelişen arousal, apne veya hipopne kriterleri olmadıkça RERA olarak skorlanır
Temistörle alınan hava akımı ile OSAS’lı bir olgu ile UARS’lu olguların RERA’ları. Pes artışı iki olguda da aynı, arousal öncesi en negatif değere ulaşıp arousalla artıyor.
Hipoventilasyon Kuralı Uyanıklık supin pozisyondaki değerine göre, uyku sırasında PaCO2’de ≥10 mmHg’lık artış
Cheyne-Stokes Solunumu Kuralı Solunum amplitüdünde, en az 3 ardışık kreşendo-dekreşendo siklusunun izlenmesi ve aşağıdakilerden en az birinin varlığı Uyku saati başına en az 5 apne veya hipopne Bu siklusun en az ardışık 10 dk. sürmesi
Teknik Öneriler Apne: Oro-nazal termal sensör Hipopne: İntranazal basınç ölçer Solunum çabası: Özofagus manometresi veya respiratuar indüktans pletismografi (RIP) Oksijen satürasyonu: Pulsoksimetre Termal sensörler: Hava akımını indirekt ve kalitatif olarak ölçer. Termokupl ve termistör adı ile kullanılan tipleri vardır. Ağız ve burundan gelen havanın ısı farklılıklarını belirleyerek hava akımını saptar. Saptanan sinyallerin hava akımı ile solunum amplitüdü arasında iyi korele olmayan nonlineer bir ilişkisi vardır. Apne saptanmasında düşük yanlış negatif ve yüksek doğru pozitiflik oranı olan bu yöntemin, hipopneleri saptamada yetersiz olduğu düşünülmektedir. Ayrıca inspiratuar hava akımı kısıtlanmasının saptanmasında yetersizdir. Ekspire edilen CO2 Ağız ve burun önüne yerleştirilen infrared analizatörle ekspire edilen havadaki CO2’yi saptayarak hava akımının kalitatif ölçümünü sağlar. Hipopnenin saptanmasında yetersiz olduğu düşünülmektedir. Hipoventilasyonu saptamada yardımcıdır.
Teknik Öneriler Apne: Oro-nazal termal sensör Hava akımını indirekt ve kalitatif olarak ölçer Ağız ve burundan gelen havanın ısı farklılıklarını belirleyerek apneyi saptar Termal sensörler: Hava akımını indirekt ve kalitatif olarak ölçer. Termokupl ve termistör adı ile kullanılan tipleri vardır. Ağız ve burundan gelen havanın ısı farklılıklarını belirleyerek hava akımını saptar. Saptanan sinyallerin hava akımı ile solunum amplitüdü arasında iyi korele olmayan nonlineer bir ilişkisi vardır. Apne saptanmasında düşük yanlış negatif ve yüksek doğru pozitiflik oranı olan bu yöntemin, hipopneleri saptamada yetersiz olduğu düşünülmektedir. Ayrıca inspiratuar hava akımı kısıtlanmasının saptanmasında yetersizdir. Ekspire edilen CO2 Ağız ve burun önüne yerleştirilen infrared analizatörle ekspire edilen havadaki CO2’yi saptayarak hava akımının kalitatif ölçümünü sağlar. Hipopnenin saptanmasında yetersiz olduğu düşünülmektedir. Hipoventilasyonu saptamada yardımcıdır.
Teknik Öneriler Hipopne: İntranazal basınç ölçer
Nazal basınç ölçer İnspiratuar ve ekspiratuar hava akımındaki değişiklikleri yansıtan inspirasyon ve ekspirasyon sırasındaki nazal basınç dalgalanmalarının ölçümü yapılır. Pnömotakometre kadar duyarlı değildir Termal sensörlere göre daha hassastır Nazal basınç ölçümünde, burun deliklerine yerleştirilen ucunda basınç ölçer bulunan kanül kullanılır. İnspiratuar ve ekspiratuar hava akımındaki değişiklikleri yansıtan inspirasyon ve ekspirasyon sırasındaki nazal basınç dalgalanmalarının ölçümü yapılır. Nazal basınç, inspirasyonda azalıp ekspirasyonda artmaktadır. İnspiratuar akımda plato oluşması, üst solunum yolu rezistans artışı ve hava akımı kısıtlanmasıyla beraberdir.
Teknik Öneriler Solunum çabası: Özofagus manometresi veya respiratuar indüktans pletismografi (RIP)
Respiratuar İndüktans Pletismografi (RIP) Göğüs ve karından gelen sinyallerin toplamı Solunum boyunca toraks ve abdomende volüm değişikliklerini semikantitatif olarak ölçer. Tidal volüm ve solunum paterni hakkında bilgi verir. Torakoabdominal asenkroni genellikle görsel olarak saptanabilir. RİP kullanılarak hipopneler de skorlanabilir. Kalibre edilmiş ya da edilmemiş RİP toplamında baselina göre %50 azalma olması hipopne olarak skorlanabilir. Uyku sırasında, bantların yer değiştirmesi ölçüm hatalarına neden olabilmekte ayrıca uykuya bağlı torakoabdominal distorsiyon veya asenkroni RİP ölçümünün doğruluğunu etkileyebilir.
Obstrüktif Apne
Miks Apne
Teşekkürlerimle…