DİSİPLİNDE MOLA (düşündürme) YÖNTEMİ NAZAN ÜNAL

Mola yöntemi çocuğu kabul edilemez davranışlarından caydırmaya yardım eden bir tekniktir. Mola bir ceza değildir, olumsuz davranışa yol açan güç duruma bir süre “ara verilmesidir”. Mola çocukların yeniden kendi kontrolünü kazanmasına yardımcı olur.

MOLA YÖNTEMİNİN UYGULANIŞI

Mola için kullanacağınız sessiz, dikkat dağıtmayan bir yer belirleyin. Çocuğunuzun oyuncak ve kitaplarla dolu odasını kullanmayın. Evdeki hareketten uzak, ancak çocuğunuzun kendisi olmadan olan bitenleri rahatça işitebileceği bir yer olsun. Mola yerine bir sandalye veya tabura yerleştirin.

Hangi davranışlarda molanın uygulanacağına önceden karar verin ve bunları çocuğunuza söyleyin. Mola yöntemi en fazla, görmezden gelinmesi mümkün olmayan saldırgan, zarar verici veya yıkıcı davranışlarda faydalı olmaktadır. Mola yöntemini kullanmaya başlamadan önce çocuğunuzla alıştırmalar yapın.

Çocuğunuz molaya yol açacağını bildiği bir davranışta bulunduğunda sakince “bir molaya ihtiyacı olduğunu” söyleyin ve sandalyeye oturtun. Küçük çocuklara mola bölgesinde yol gösterilmesi gerekebilir. Molayı davranışın hemen sonrasında uygulamaya özen gösterin ki çocuğunuz neden-sonuç ilişkisini anlayabilsin.

Mola süresi her bir yaş için yaklaşık bir dakika olmalıdır. Örneğin 2 yaşındaki bir çocuk için 2 dakika. Süreyi ölçmek için saat kurabilirsiniz

Mola sırasında çocuğunuz sandalyeden kalkmamalıdır. Bazı çocuklar mola boyunca sandalyede kalmayacaktır. Bu durumda sandalyenin arkasında durabilir ve çocuğun omuzlarını dikkatle ancak sıkı bir şekilde tutarak sandalyede oturmasını sağlayabilirsiniz. Ya da kendiniz sandalyeye oturup mola süresi boyunca çocuğu kucağınızda oturtabilirsiniz.

Mola sırasında olumsuz davranışla ilgili hiçbir konuşma yapılmamalıdır. Gerekirse çocuğunuz sakinleştikten ve mola süresini tamamladıktan sonra olan biten hakkında konuşabilirsiniz

Çocuklar hareketin parçası olmak istediklerinden molalar işe yaramaktadır. Çocuğunuzu dikkat merkezinden uzaklaştırmak davranışının ne kadar uygunsuz olduğunu anlamasını ve aynı davranışı tekrar ederse yine uzaklaştırılacağını anlamasını sağlar.

Mola yönteminin uygulamasında en sık rastlanan hata, çok sık olarak molaya başvurulmasıdır. Bu hataya düşmeyerek, molayı sadece çocuğunuzun en sorunlu olan (ısırma, vurma, tekmeleme gibi) davranışlarında uygulayın.

Mızıldanma ve paylaşmama gibi süreklilik gösteren davranış sorunlarında mola uygulaması pek fayda sağlamamaktadır.

Öfke nöbetlerinde de mola uygulamayın. Öfke nöbetlerinin sadece görmezden gelinmesi yeterlidir (başka bir çocuğa veya kendisine zarar vermediği sürece).

Çocuğu bir gün içinde sık sık molaya göndermeniz etkisini kaybetmesine ve artık işe yaramamasına neden olacaktır.

Mola bittiğinde konuyu kapatın. Çoğu durumda yanlış davranış hakkında daha fazla konuşulmasına gerek olmaz. Çocuğunuzun aktivitelerine geri dönmesine yardımcı olun ve olumlu bir davranışını takdir etmek amacıyla ilk fırsatı kollayın.