AİLE İÇİ İLETİŞİM VE ŞİDDET VELİ SEMİNERİ İSTİKLAL İLKOKULU Z.ECE KÜTÜK REHBER ÖĞRETMEN

Ailenin hayatimizdaki önemi Çocuğun hayatı ve kendini tanıması buna uygun roller benimsemesi, sağlıklı kişilik yapısını oluşturması aile ortamında başlar. Bu sebeple aile içi iletişim, aile bağı önemlidir. Anne-baba- çocuk arasında kurulan sağlıklı iletişim, çocuğunuzun sağlıklı kişilik gelişimini destekler. Başkaları ile olumlu ilişkiler kurmasına temel oluşturur. Ki türkiyede yaşıyoruz. Aile kavramını- aile bağını çok değerli bulan bir kültürümüz var

SÖYLEMEK---- ANLAŞILMAK Nedir iletişim ? Aile içi iletişim en basit tanımı ile aile üyelerinin birbirlerine sözel ve sözel olmayan davranışları ile verdikleri tepki ve mesajlardır. Örneğin;çocuklarınıza bir takım emirler verip, onların emirler karşısındaki tepkileri ile ilgilenmezseniz bu iletişim sayılmaz. SÖYLEMEK---- ANLAŞILMAK Yani karşılıklıdır. 2 uçludur. Sadece sizin ağzınızdan lafın çıkmasıyla iletişim kurulmuştur diyemeyiz

Etkili bir iletişim,aile üyelerinin karşılıklı olarak birbirlerinin düşünce ve duygularını anlamalarını sağlar,işbirliği,yardımlaşma ve paylaşma davranışlarına yol açar, çocukların gelişmesi için uygun bir ortam oluşmasını sağlar.

Çocuklarınızla ile sağlıklı iletişim kurabilmeniz için çocuklarınızın sorunlarına karşı duyarlı, işbirlikçi, çocuklarının duygu ve düşüncelerini paylaşabilen ve kabul edici bir tutum içinde olmanız gerekir. İnatçı bir tutumla kendi fikirlerini savunan,onları sürekli eleştiren, kendi görüş ve düşüncelerinin dışında doğruyu kabul etmeyen, çocuklarının görüş ve düşüncelerine saygılı olmayan anne-babalar, çocukları ile sağlıklı iletişim kuramazlar. Onları duyun, biliyorum çok yoğun tempoda çalışan velilerimiz var. Fakat herşey zaten çocuklarımız için değil mi belki brz daha fadakarlık gerektiyor söyleyeceklerim ama değmez mi??

Duygu ve düşüncelerini açık ve dürüst bir şekilde dile getirebilen aile üyeleri kimi zaman “ÇÖZÜLEMEZ” gibi görünen problemleri de çözebilme şansına sahip olur. Açık ve dürüst bir iletişimi sağlayamayan aileler ise problem çözümlerinde başarısız olmakta, aile içinde zayıf duygusal bağ,samimiyet eksikliği oluşmaktadır. Uzun vadede ise zayıf iletişim;aile üyelerinin ayrı yaşaması,ebeveynlerin boşanması ve çocuklarda artan uyum ve davranış problemleri ile sonuçlanmaktadır.

Onlarin duygularina düşüncelerine inanın… Çocuk : “baba çok doydum, ıspanak yemek istemiyorum." Baba : "Ne yedin ki? Hayır daha bir şey yemedin. Doymuş olamazsın." Çocuk : "Çorbamı içtim, köfte ve pilavımı da yedim." Baba : "Sebze yemedin." Çocuk : "Salata yedim." Anne : "Tek salata ile olmaz, ıspanaktan da yiyeceksin." Çocuk : "Ama baba midem bulanıyor." Baba : "Ben anlamam bu kadar yemekle doymazsın. Üstelik ıspanağı senin için aldık Çocuk : (Öfkelenerek) "Neden beni anlamıyorsun, doydum dedim ya!“ Düşük benlik saygısı- düşük öz güvenli kişilik İletişim dedik, onalrı duyun analyın dedik.Çocuğa verilen mesaj senin algıların yanlış bnm algılarım doğru. Kendine güven duygusu geliştirilemedi.

Onlarin duygularini dile getirebilmesine izin verin Çocuk: "Arzu ile oynamak istemiyorum." Anne : "Ne ayıp bir söz. O senin en iyi arkadaşın." Çocuk : "Ona çok kızıyorum." Anne : "İnsan hiç arkadaşına kızar mı? Sus bakayım, çok ayıp." Çocuk : "Ama anne bugün okulda yaptığım resimi karaladı." Anne : "Hayır karalamak istememiştir. Bir daha arkadaşların hakkında böyle kötü sözler söylemeni istemiyorum." Çocuk : (Çocuk ağlar) "Ihhııı" Anne : "Ne varmış bunda ağlayacak? Sulu gözlülük istemiyorum.“ Önemsediği şeyleri siz de önemseyin…! Duygusu olumsuz bile olsa korkmayın. Nefretten sevgiyi- hayalkırıklığındn umudu da öğrenecek bu çocuklar bırakın ifade etsinler kendilerini. Sosyal problemlerini küçümsemeyin alın karsnıza konusun kendini önemli hissettirir. Evde onunda fikirlerini alın

AİLE TUTUMLARI VE SONUÇLARI

Baskici ve otoriter tutum DAVRANIŞ: Katı disiplin vardır.Çocuk, her kurala uymak zorundadır. Zor kullanarak ve sevgi esirgeyerek denetleme vardır. Çocuk devamlı suçlanır, karışılır ve cezalandırılır. SONUÇ: Çocuğun kendine olan güvenini ortadan kalkar.Çocuğun kişiliği zayıflar.Çocuk,sessiz, uslu, nazik, dürüst ve dikkatli olur ama çocuk,küskün, silik, çekingen, kolayca etki altında kalan, aşırı hassas veya aşırı isyankar bir birey haline gelir.

Gevşek tutum DAVRANIŞ: Çocuk ailede söz sahibi tek kişidir ve onun isteklerine diğer aile bireyleri kayıtsız şartsız uyarlar. Çocuk, abartılmış sevgi gösterileri içinde büyür.Çocuk aşırı şımartılmıştır. SONUÇ: Çocuk doyumsuzdur, 100 oyuncağına 101 ‘incinin eklenmesini ister.Ana- babalarına hükmederler ve onlara çok az saygı gösterirler.Zamanla ev dışındaki kimselere de egemen olmanın yollarını ararlar.Hayatlarının ilk günlerinden itibaren her türlü ihtiyaçlarının karşılanacağı ve isteklerinin buyruk niteliği taşıdığı beklentisini geliştirmişlerdir.Okul ortamına uyum sağlamakta güçlük çeker.

Dengesiz ve kararsiz tutum DAVRANIŞ: Anne-baba arasında görüş ayrılığı vardır. Ana-baba, çocuk konusunda –çocuğun yanında- birbirlerini eleştirirler.Taraflardan biri çocuğu kayırır. Çocuğuna sözünü dinletmeye çalışan karasız ve dengesiz bir anne; Önce çocuğuna yumuşak tonda konuşur,ardından sesini yükseltir,annenin isteği hala yerine getirilmemişse anne çocuğu döver fakat ardından da diz çöküp özür diler. Baba,yorgun olmadığı ve sakin olduğu bir günde ‘uygun’gördüğü bir davranışı, yorgun ve gergin olduğu bir günde ‘uygun olmayan’bir davranış olarak görür. SONUÇ:Çocukta bazı iç çatışmalar oluşabilir.Çocuk huzursuz bir yapıya sahip olur. Çocuk,dengesiz ve tutarsız davranışlar sergiler

Aşiri koruyucu tutum DAVRANIŞ: Çocuğa gereğinden fazla kontrol ve özen gösterilir.Anne-baba çocuğuna olan sevgisini dile getirme adına çocuğunun yapması gereken davranışları veya görevleri kendisi yapar. Mesela;2 yaşlarında çatal-kaşık kullanabilen çocuğa 8-9 yaşlarına gelse bile anne eliyle yemek yedirir. SONUÇ:Çocuk diğer kimselere aşırı bağımlı, güvensiz, duygusal kırıklıkları olan bir kişi olabilir.Çocuk kendi kendini yöneten bir birey olamaz. Çocuğun sosyal gelişimi zedelenir,çocuk kendini gruba dahil ettirmek için zaman zaman toplumdışı ve isyankar davranışlara başvurabilir.

İlgisiz kayitsiz tutum DAVRANIŞ: Anne-baba çocuğu yalnız bırakma görmezden gelme şeklinde çocuğu yalnız bırakır.Duygusal istismara yol açan böyle bir ortamda ana-baba-çocuk üçgeni arasında iletişim kopukluğu gözlenir. SONUÇ: Çocuk, arkadaşlarına ve yakın çevresindeki eşyalara zarar verebilir. Çocuğun saldırganlık eğilimi güçlüdür.

Güven verici, hoşgörülü, destekleyici tutum DAVRANIŞ: Ana-babanın çocuklarına karşı hoşgörü sahibi olmaları, onları desteklemeleri,çocukların bazı kısıtlamalar dışında, arzularını diledikleri biçimde gerçekleştirmelerine izin vermeleri anlamına gelir. Evde kabul edilen ve edilmeyen davranışların sınırları bellidir.Bu sınırlar içinde çocuk özgürdür çocuğun söz hakkı vardır, duygu ve düşüncelerine saygı duyulur ve çocuk kendini rahatlıkla ifade eder.Davranışlar kabul görür ve onaylanır.Çocuk sevgi,güven, teşvik görür ve yetişkinler tarafından dinlenir.Çocuk,ikna ederek denetlenir.Anne baba tutarlıdır ve çocuk tarafından anlaşılabilir davranışlar sergiler. SONUÇ: Çocuk özgüven kazanır ve kendine kendine karar verip sorumluluk taşımasını öğrenir.Çocuk, girişim yeteneğine sahip olur.   

Dayakla ve zor kullanarak davranışı yönlendirmeyi amaçlayan anne baba; Çocuğun kendilerine karşı korku, öfke ve kızgınlık içinde olmasına sebep olur. Çocuğa saldırgan olmayı ve sorunlarını şiddet yoluyla çözmeyi öğretir, Zayıf vicdan ve ahlak gelişimine yol açar. EĞİTİCİ DEĞİL CAYDIRICIDIR.

Sizlere önerilerimiz… Çocukları kardeşleriyle, komşunun çocuklarıyla kıyaslamayın. Her birey farklıdır. Çocuğunuzdan not istemeyin, neler öğrendiğini sorun Şımartmak sevgi değildir.Şımartmak çocuğu her yönden geriletir, sevmekse geriletmez. Sevgi esirgeyerek veya şımartarak eğitim verilmemeli… Eğitim açısından en önemli nokta ana babaların çocukla beraber oyun oynamaları ve oyuncak yapmalarıdır. Bunu yapmak asla gevşeklik değildir. Eşinizin ve çocuğunuzun güzel davranışları olduğunda takdir edin, eksikler üstünde okadar takılmayın. Muhakkak doğru şeyler de yapıyorlardır. Beğenilen davranışlar tekrar edecektir. Tam tersine sürekli eleştirilen davranış da aynı şekilde devam edeceğinden olumluya odaklanın. Çocuklar sizin dikkatinizi çekmek, ilgilenmenizi sağlamak için yaramazlık yapar çoğu zaman Her olumsuzluğundaona kızarsanz (ilgidir), tekrarlayacaktır. Onun için olumlu yaptığını takdr edin,

Bütün çocukların ilgi çekmek istediğini unutmayın…!!! Çocuklar eğer olumlu davranışları ile ilgiyi üzerlerine çekemezlerse, olumsuz davranışlarla bu ilgiyi çekmeye çalışacaklardır. Bu nedenle bir çocuğu olumlu davranışlara sevk etmenin en kolay yolu doğru şeyler yaptığı zaman onunla ilgilenmektir. Bütün çocukların ilgi çekmek istediğini unutmayın…!!!

Sen dili ------ x----- ben dili Senden adam olmaz İyi bir insan olmazsan üzülürüm (BEN) Çalışmıyorsun Çalışman için ne yapabilirim? (BEN) Bu saate kadar nerdeydin? Bu kadar geç gelmen beni endişelendiriyor. (BEN) Ödevini yapmadın Ödevini yapmayışın beni üzdü. (BEN)

Empati Ne söylemeliyim Ne söylenmesini isterdim? Ne yapmalıyım Ne yapılmasını isterdim? Herkes başkalarını değiştirmeyi düşünür mutlu olmak için; ama kimse kendini değiştirmeyi düşünmez. TOLSTOY Eşim ve çocuğum ne zaman değişecek? Çok basit: siz değişirseniz onlarda değişecektir

Sevginizi göstermeyi esirgemeyin Çocuklarımızın sizden en çok beklediği onlara sıcak bir dokunuşunuz En büyük korkuları sevilmemek, terk edilmek (hiçbir başarısızlığının cezası sevginizden mahrum bırakarak olmasın) Başını okşamanız Onun boy hizasına eğilerek veya kucağınıza alarak aynı göz seviyesinde konuşmanız

Unutmayin siz de mükemmel olamayabilirsiniz, çocuğunuz da  TEŞEKKÜRLER…