BEP

Bep Nedir? Özel eğitime ihtiyacı olan bireyin farklı disiplin ve akademik alanlarda yapabildikleri ve ihtiyaçları dikkate alınarak kazandırılacak davranışların neler olduğu? Bu davranışların nerede hangi yöntemlerle kimler tarafından ne kadar sürede kazandırılacağını belirten yazılı bir eğitim programıdır.

Bir özel eğitim programıdır. Özel eğitim gerektiren öğrencinin, normal sınıf düzeyinde belirlenmiş beklentilerinden farklı olarak belirlenen bir süre içinde öğrenme beklentilerinin, ihtiyaçlarının, ve performansının bir özetidir. Normal okul programındaki değişiklikleri ve uyarlamaları içeren ve her özel eğitim gerektiren öğrenci için hazırlanan yazılı bir plandır. Bir özel eğitim programıdır. Özel eğitim gerektiren birey için geliştirilmiş ve ailesi tarafından onaylanmış bu program; bireyin, ailenin, öğretmenin gereksinimleri doğrultusunda hazırlanmalıdır.

Özel eğitim gerektiren öğrencinin gelişimini gözlemek ve iletişim kurmak için öğretmenlere yardımcı olan bir araçtır. Okul personeli ve destek hizmetleri veren kişilerin birlikte geliştirdikleri, uygulandıkları ve gelişmeleri izledikleri, gerektiğinde düzeltilebilen ve değiştirilebilen esnek bir çalışma programıdır.

BEP’İN YARARLARI: Öğrenci açısından; Öğrencinin engelinden kaynaklanan farklı ihtiyaçlarının neler olduğu belirlenir. Öğretim etkinliklerinin öğrencinin ihtiyaçlarına göre belirlenmesini sağlar. Ve öğrenciye uygun gerçekçi amaçların belirlenip uygulanmasını sağlar.

Yetersizliği olan çocuğun eğitimine nerden başlanacak? Öğretmen açısından; Yetersizliği olan çocuğun eğitimine nerden başlanacak? Sırasıyla neler öğretilecek? Nasıl öğretilecek? Hangi beceriler kimler tarafından öğretilecek? Hangi araç-gereç ve materyaller kullanılacak? Hizmetlerin başlama ve bitiş tarihi ? Gelişmelerin değerlendirilmesi nasıl yapılacak?

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMININ AMAÇ VE İŞLEVİ NEDİR? Özel gereksinimli olduğu belirlenen her öğrenci için Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı(BEP) hazırlanır.Bu amaçla öğrenci ayrıntılı değerlendirmeye alınır.Ayrıntılı değerlendirme sonucunda belirlenen performans düzeyi ve eğitsel gereksinimleri doğrultusunda yılda bir kez BEP hazırlanarak yıl içerisinde BEP ekibinin uygun gördüğü aralıklarla değerlendirme yapılır.Özel gereksinimli her öğrenci için hazırlanması gerekli ve yasal olarak zorunlu bireyselleştirilmiş eğitim programlarının temel amacı,bu öğrencilere en üst düzeyde yararlanabilecekleri eğitim fırsatları sunmaktır.

KİMLERİN BEP’E İHTİYACI VARDIR? a- Aynı yaş grubundaki çocuklara sağlanan eğitim olanaklarından yararlanmasını engelleyen özel eğitim gereksinimi varsa, b- Engeli ya da yetersizliği eğitimsel performansını olumsuz etkiliyorsa, c- Gereksinimlerinin karşılanması için özel düzenlenmiş destek eğitime gereksinim duyuyorsa, bireyselleştirilmiş eğitim programlarına ihtiyaç var demektir.

BEP’İ KİM GELİŞTİRİR? Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi, okul/kurum müdürü veya görevlendireceği bir müdür yardımcısının başkanlığında; a) Bir gezerek özel eğitim görevi yapan öğretmen, b) Bir rehber öğretmen, c) Bir eğitim programları hazırlamakla görevlendirilen öğretmen, ç) Öğrencinin sınıf öğretmeni, d) Öğrencinin dersini okutan ilgili alan öğretmenleri, e) Öğrencinin velisi, f) Öğrenci, olmak üzere bu kişilerden oluşur.

BEP’İN YASAL DAYANAKLARI NELERDİR? 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 4. Madde (f) bendinde “özel eğitim gerektiren bireyler için bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirerek uygulanması esastır” diyerek BEP yasal olarak zorunlu hale getirmiştir. Madde: 68 (1)

Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin devam ettiği okul ve kurumlarda Bakanlıkça hazırlanan genel ve mesleki eğitim programları ile özel eğitim okul, kurum ve sınıflarında içerikleri öğrencilerin özelliklerine göre hazırlanmış özel eğitim programları uygulanır.

72. Maddede BEP Birimi, 73-74. Mad 72. Maddede BEP Birimi, 73-74. Mad. BEP biriminin görevleri tanımlanmaktadır. Bireyselleştirilmiş eğitim programı, Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu ve BEP geliştirme biriminin işbirliğiyle hazırlanır.

ETKİLİ BEP İÇİN DİKKAT EDİLECEKLER: Bireyi ve aileyi sürece katın! Kullanımı kolay bir format geliştirin BEP yazılırken BEP’in uygulanmasında görev alacak olanların mutlaka sürece katılmış olmalarına özen gösterin! BEP yazımında açık ve anlaşılır bir dil kullanın! BEP yazarken kısa, öz ifadeler kullanın! Yapılabilecekler konusunda gerçekçi olun! Tüm formları saklayabileceğiniz ve bilgileri kaydedebileceğiz bir BEP dosyası hazırlayın!

1- Çocuğun Mevcut Performans Düzeyinin Belirlenmesi BEP NASIL HAZIRLANIR? 1- Çocuğun Mevcut Performans Düzeyinin Belirlenmesi Bireyselleştirilmiş eğitim programında çocuğun performans düzeyine ilişkin ifadelerin yer alması gerekmektedir.Öğrencinin performans düzeyi,ayrıntılı değerlendirme sonuçlarına dayalı olarak hazırlanan,öğrencinin yapabildikleri ve yapamadıklarını tanımlayan özet ifadelerdir.

Performans düzeyi ifadesinin bireyselleştirilmiş eğitim programında yer alması,ailelerin ve öğretmenlerin öğrencinin programda göstermiş olduğu ilerlemeyi belirlemeleri açısından son derece önemlidir.

Bu ifadeler,değerlendirme sonuçlarını açık ve anlaşılır şekilde özetlemektedir.Ayrıca,performans düzeyi ifadesi öğrencinin belirli ihtiyaçlarını tanımlamayı ve öncelik sırasına dizmeyi sağlamaktadır.

Performans düzeyi alınırken tarama kontrol listeleri kullanılmalı Performans düzeyi alınırken tarama kontrol listeleri kullanılmalı.anne baba veya çocuğu tanıyan kişilerle görüşmeler yapılmalı,gözlem yapılmalı,çocuğun sağlık ve tıbbi bilgileri incelenmelidir.

İlköğretim Okullarında kaynaştırma eğitim programında devam eden öğrencilerin performansı ilköğretim müfredatına dayalı olarak belirlenir. Söz konusu listeler öğrencinin yapabildiklerine artı (+),yapamadıklarına eksi(-) işaretleri kullanılarak öğrencinin performansı kaydedilebilir.

PERFORMANS ALIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELERDİR? -Performans alımı için öğrencinizle baş başa kalınız -Ortamda öğrencinin dikkatini dağıtacak materyaller bulunmadığı sessiz bir ortam seçilmeli. -performans alımı için hazırlanan kontrol listesinin soruları önceden hazırlanmış olmalıdır. -Öğrenciyle çalışmaya başlamadan önce bu çalışmanın içeriğinden bahsedip onu durumdan haberdar etmeliyiz.

PERFORMANS NASIL ALINIR? -Kaba değerlendirme formları: 1-Aile görüşme formları 2-Kontrol listeleri 3- gözlemlerimizi içerir. 1-Kontrol Listesi: öğretmenin, öğencinin performans düzeyi ve mevcut performansına uygun müfredat programı göz önüne alarak hazırlamış olduğu formlardır. 2-Aile Görüşme formları: öğrencinin beceri ve disiplin alanlarında neleri yaıp yapamadığına dair olarak kabaca bilgi edinilen görüşme formlarıdır.

PERFORMANS YAZILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER : 1-Değerlendirme verilerine göre oluşturulmalıdır: Özel gereksinimli öğrenci değerlendirilirken tüm derslere ilişkin performansı alınmalıdır. Neleri yapıp-yapamadığı belirlenmelidir. Performans düzeyi programa dayalı olarak belirlenmelidir.

2-Performans düzeyi öğrencinin yapabildiklerini ve yapamadıklarını belitmelidir: Örnek: 1. Sınıfa devam eden Ali Hayat Bilgisi dersinde programa göre değerlendirildi.Ali, kendisinin ve arkdaşlarının adı sorulduğunda söylemektedir. Sınıf ve okul kurallarına uymaktadır.Ali, kendsine soruldğunda okul çantasında ve sınıf içinde bulunan araç gereçlerin adlarını okulun bölümlerini söylemekte güçlük yaşamaktadır.

3-Performans düzeyi ölçülebilir ve gözlenebilir olmalıdır: Performans düzeyi yazılırken farklı yorumlara yol açacak ifadelerden kaçınılmalıdır. Örnek: Ali bir yılda 12 ay olduğunu bilir. Gibi bir ifade kullandığımızda ne anlatılmak istendiği açık değildir. Ali sorulduğunda bir yılın 12 aydan oluştuğunu söyler ve ayların adlarını sırasıyla sayar ve yazar. Denildiğinde performans daha açık anlaşılır ve gözlenebilir olur.

4-Performans düzeyi ifadeleri öğrencinin şimdiki durumun yansıtmalıdır. Öğrencinin geçmişteki başarı yada başarısızlıklarına bakılarak şimdiki performans düzeyi yazılmaz .performans düzeyi yazılırken öğrencinin o anki performansı değerlendirilir.

PERFORMANS YAZIMINA ÖRNEK: Türkçe: ali 10 yaşında bir erkek öğrencidir. Ali sesleri ayırt edebilmekte seslerden heceler oluşturamamaktadır. Yazı araç gereçlerini kullanabilmekte , çizgi çalışmaları yapma ses yazma becerilerine sahiptir. Kendi adını soyadını yazabilmekte yakın çevresindeki kişilerin adlarını yazamamaktadır. Dinleme ve kendisini ifade etme becerilerine sahiptir. Dinlediği öykülerle ilgili sorulara kısmen cevap verebilmektedir. Kendisini tanıtabilir . Gün içinde yaptıklarını anlatamaz. Matematik: buse 11 yaşında bir kız öğrencidir. Rakamları ve 2 basamaklı sayıları okuyup yazabilmektedir. Ritmik olarak birer ve onar sayabilmekte beşer beşer yüze kadar sayamamaktadır. İki basamaklıyla iki basamaklı sayıları eldesiz toplayabilmekte eldeli toplama işlemleri yapmamaktadır. Dört işlem gerektiren problemleri çözememektedir.

2-Belirlenen ve yazılan performansa göre bireyin yapamadıklarından yola çıkılarak uzun dönemli amaçlar konulur.

UZUN DÖNEMLİ AMAÇLAR: Öğrenciye ortalama bir eğitim yılı içinde kazandırmayı planladığımız amaçları kapsar.

UZUN DÖNEMLİ AMAÇLARIN OLUŞTURULMASINDA DİKKAT EDİLECEKLER 1- U.D.A değerlendirme verilerin dayalı olmalıdır: Örnek: eğer öğrencinin sözel iletişimi gecikmiş ise o zaman amaç sözel iletişim becerilerinin arttırılması yönünde olmalıdır. 2-U.D.A yazılırken örencinin var olan performans düzeyine bakılır: Örnek: Mahmut 10 a kadar ileriye doğru tek tek sayabilmektedir. Bu düzeye bakılarak uda’ı mahmut ritmik sayma becerisini kazanır şeklinde yazarız.

3-U.D.A öğrenci için öncelikli olduğu düşünülen amaç olmalıdır: Ön koşum beceriler öncelikli olmalıdır. Örneğin; sınıfta sırasına oturmayan , sınıf içindeki kurallara uymayan ve aynı zamanda okuma -yazma becerilerine de sahip olmayan osman için öncelikli amaç okuma- yazma becerilerini kazanma değil sınıf kurallarına uyma olmalıdır.

4- U.D.A performans düzeyi ifadelerinde olduğu gibi gözlenebilir ve ölçülebilir olmalıdır: Amaçların gözlenebilir-ölçülebilir olması aynı zamanda amaçlara ulaşıp-ulaşılmadığın karar verilmesi açısından da önemlidir.Örneğin; Murat öğretim yılı sonunda doğadaki canlı –cansız varlıkların adlarını öğrenir. Şeklinde bir amaç belirleyen bir öğretmenin öğrenir eylemiyle neyi anlatmak istediği yoruma açıktır. Murat, öğretim yılı sonunda doğadaki canlı ve cansız varlıkların adlarını söyler ve yazar şeklindeki ifadeler daha açık olarak belirtilmiştir.

5- Öğrencinin performans düzeyi ile birlikte, yetersizliğin-engelin derecesi de amaç belirlemede öenmlidir: Ağır, ileri derecede engelli bir öğrenci için belirlenecek amaçlarla afif derecede etkilenmiş bir öğrenci için belirlenecek amaçlar farklı olmalıdır. * U.D.A lar kısa dönemli amaçları kapsamalıdır.

U.D.A YAZIMINA ÖRNEKLER U.D.A: Ayşe yıl sonunda kendisine verilen bir metni okur ve yazar. U.D.A: Ömer yıl sonunda kendisine verilen toplama işlemlerini yapar. U.D.A: Sedat yıl sonunda kendisine sorulan sesleri ayırt eder. U.D.A: Fatma yıl sonunda ritmik olarak birer beşer ve onar sayar. U.D.A: Betül yıl sonunda dört işlem gerektiren problemleri çözer.

KISA DÖNEMLİ AMAÇLAR: Öğrenciye bir ünite veya 1-2 ay içinde kazandırmayı düşündüğümüz amaçları kapsar ( uzun dönemli amaçların alt basamaklarıdır.)

K.D.A YAZIMINA ÖRNEK UDA: Ayşe yıl sonuna kadar kendisine verilen bir metni okur ve yazar. 1-kda:Ayşe okuma yazmaya hazırlık becerilerini kazanır 2-kda: Ayşe temel çizgi çalışmaları yapar. 3-kda: Ayşe sesleri tanır. 4-kda: Ayşe seslerden heceler oluşturur. 5-kda: Ayşe hecelerden kelimeler oluşturur. 6-kda: Ayşe kelimelerden cümleler oluşturur.

U.D.A:Ömer yıl sonunda kendisine verilen toplama işlemlerini yapar. 1-kda: ömer doğal sayılarla eldesiz toplama işlemi yapar. 2-kda: ömer doğal sayılarla eldeli toplama işlemi yapar. U.D.A: Fatma yıl sonunda ritmik sayma(ileri) becerisini kazanır. 1-kda: fatma 100 e kadar birer ritmik sayar. 2-kda: fatma 100’e kadar 5’er ritmik sayar. 3-kda: fatma 100’e kadar 10’ar ritmik sayar. U.D.A: Betül yıl sonunda dört işlem gerektiren problemleri çözer. 1-kda: betül tek işlem yapmasını gerektiren problemleri çözer. 2-kda: betül iki işlem yapması gereken problemleri çözer.

ÖĞRETİMSEL AMAÇLAR (BÖP): Öğrenciye 1-2 ders saati veya 1-2 hafta içerisinde kazandırmayı hedeflediğimiz amaçlardır.

Ö.A. YAZIMINA ÖRNEK U.D.A:Ömer yıl sonunda kendisine verilen toplama işlemlerini yapar. 1-kda: ömer doğal sayılarla eldesiz toplama işlemi yapar. 1-ö.a: ömer bir basamaklı bir doğal sayı ile bir basamaklı bir doğal sayıyı sonucu bir basamaklı olacak şekilde toplayıp sonucu yazar/söyler. 2-ö.a: ömer bir basamaklı bir doğal sayı ile bir basamaklı bir doğal sayıyı sonucu iki basamaklı olacak şekilde toplayıp sonucu yazar/söyler 3-ö.a: ömer 2 basamaklı sayı ile 1 basamaklı sayıyı eldesiz toplayıp sonucu yazar/söyler. 4-ö.a: ömer 2 basamaklı sayı 2 iki basamaklı sayıyı eldesiz toplayıp sonucu yazar/söyler.

U.D.A: Sedat kendisine gösterilen sesleri ayırt eder. 1-kda: 1. grup sesleri ayırt eder. -ö.a: ‘e’ sesini ayırt eder. -ö.a: ‘l’ sesini ayırt eder. -ö.a: ‘a’ sesini ayırt eder. -ö.a: ‘t’ sesini ayırt eder. 2-kda: 2. grup sesleri ayırt eder. -ö.a: ‘i’ sesini ayırt eder. -ö.a: ‘n’ sesini ayırt eder. -ö.a: ‘o’ sesini ayırt eder. -ö.a: ‘r’ sesini ayırt eder.

BÖP( BİREYSEL ÖĞRETİM PLANI) Bireysel öğretim planı ; bepte öğrencinin gereken davranşları , amaçları kazanması için öğrenciyle çalışan kişinin yapması gerekenleri ayrıntılı ,belirgin olarak ifade eder. B.ö.p’ te öğrencinin dersin konusuyla ilgili performans düzeyi uzun dönemli kısa dönemli ve öğretimsel amacı , amaçları hangi ölçütte gercekleştireceği yer alır. bunun yanında öğretim esnsında kullanılacak yöntem teknik, kullanılan araç gereç ve değerlendirme kısımları da bulunur.

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM PROGRAMI (BÖP) FORMU Öğrencinin adı soyadı: Sınıfı: Öğretmenin adı soyadı:   Ünite/ Konu Öğrencinin Performans Düzeyi Öğrenci rakamları okuyup yazıyor.Temel dört işlem becerisi kazanılmamış. Uzun Dönemli Amaç Öğrenci sene sonunda doğal sayılarla dört işlem becerisini kazanır. Kısa Dönemli Amaç 1.Mehmet doğal sayılarla eldesiz toplama işlemi yapar. Öğretimsel hedef .Mehmet bir basamaklı bir doğal sayıyla bir basamaklı bir doğal sayıyı sonuç bir basamaklı olacak şekilde toplar. Öğretim Süreci A) Öğretimin Yapıldığı Yer Sınıf B) Araç-Gereçler Defter, kalem, silgi, yazı tahtası, boncuklar C)ÖğretimdeKullanılan Yöntemler/Teknikler Açık anlatım, model olma D) Süre 40 dk. E) Dersin İşlenişi Çalışmaya başlarken öğrencinin dikkatinin çekilmesi, çalışmanın amacının anlatılması. Uyulması gereken kurallar ve pekiştireçlerin açıklanması. Model olunarak gösterilmesi Örneklerle tahtada anlatılması. Öğrenciden gösterilenlerin-anlatılanların yapmasının istenmesi. Gerekirse fiziksel ve sözel yardımda bulunulması. Çalışmaların gözlenmesi. F) Değerlendirme Öğrencinin 5 denemenin 5’inde başarılı olması.

DEĞERLENDİRME Amaçlara ulaşmada ne kadar başarılı olunduğunun göstergesidir.değerlendirmeler aylık ve haftalık yapılabileceği gibi günlükte yapılabilir. Bep yılda en az bir kere değerlendirilir çocukların öğretim sonundaki performanslarını belirlemek ve gereçekleştirilen öğretim etkinliklerinin ne denli etkili olduğunu belirlemeyi hedefler.