Sıhhat Derecesine Göre HADİS ÇEŞİTLERİ RAVİ SAYISINA GÖRE HADİSLER KAYNAĞINA GÖRE HADİSLER Sıhhat Derecesine Göre Hadisler
KAYNAĞINA GÖRE HADİSLER KUTSİ HADİS NEBEVİ HADİS MERFU MEVKUF MAKTU Anlamı Allah’a, lafzı Hz. Peygambere ait olan hadislerdir.. MAKTU Hz. Peygambere isnat edilen bütün söz, fiil ve takrirlere denir. Sahabelerden söz, fiil ve takrir olarak rivayet edilen haberler Tabiinden söz, fiil ve takrir olarak rivayet edilen haberler
RAVİ SAYISINA GÖRE HADİSLER MÜTEVATİR HADİSLER Mütevatir hadis şartlarını taşımayan hadislerdir AHAD HADİSLER Yalan üzerinde birleşmeleri aklen mümkün olmayan çok sayıda râviler topluluğunun, her nesilde, yine kendileri gibi bir topluluktan rıvayet ettiği, işitme ve görmeye dayanan hadise mütevatir hadis denir MEŞHUR AZİZ Herhangi bir tabakada en az üç râvisi bulunan hadisler GARİP Herhangi bir tabakada râvi sayısı en az ikiye düşmüş olan hadisler Herhangi bir tabakada tek bir râvisi bulunan hadisler
SIHHAT DERCELERİNE GÖRE HADİS ÇEŞİTLERİ SAHİH HADİSLER HASEN HADİSLER Sahihlik şartlarını taşımakla birlikte râvileri zabt yönünden sahih hadisin râvileri derecesine çıkamayan; zayıf olan ravilerin rivayet ettikleri hadislerdir."diye tarif edilmiştir. RAdalet ve zabt sahibi ravilerin muttasıl senetle rivayet ettikleri, şaz ve mulallel olmayan hadislerdir. ZAYIF HADİSLER Sahih ve Hasen Hadis Şartlarını Taşımayan, Ancak Uydurma olarak da isimlendirilemeyen Hadisler
SAHİH HADİSİN RAVİLERİ Muallel Değildir Adildir Kendisinde illet/kusur bulunan hadislere denir Zabt sahibidir Şaz Değildir Râvinin din ve dünya işlerinde dürüst olmasıdır. Senedi Muttasıldır Râvinin rivayet ettiği hadisle, aynı hadisi rivayet eden diğer râvilere aykırı düşmesi ve bu rivayetinde tek kalmasıdır. Ravinin hafiza gücünın sağlam olması demektir İlk râviden son ravisine varıncaya kadar isnadın kesintisiz olmasıdır.
HASEN HADİS VE ÖZELLİKLERİ Zabt Yönünden Kusurlu Olan Hadislerdir Sahih ile zayıf arasında yer alan, ancak sahihe daha yakın olan bir hadis çeşididir. İlk olarak Tirmizî (Öİ.279 H.) tarafından kullanılan hasen terimi: "Sahihlik şartlarını taşımakla birlikte râvileri zabt yönünden sahih hadisin râvileri derecesine çıkamayan; zayıf olan ravilerin rivayet ettikleri hadislerdir."diye tarif edilmiştir. Hasen hadisin, sahih hadisten ayrıldığı tek yön râvinin zapt açısından kusurlu olmasıdır.
ZAYIF HADİS VE ÖZELLİKLERİ Sahih ve Hasen Hadis Şartlarını Taşımayan, Ancak Uydurma olarak da isimlendirilemeyen Hadisler Senedindeki Kopukluktan Dolayı Zayıf Kabul Edilen Hadisler Ravisindeki Kusurdan Dolayı Zayıf Kabul Edilen Hadisler MÜRSEL HADİS MU’DAL HADİS MÜNKER HADİS MEVZU HADİS MUNKATI HADİS METRUK HADİS MUALLAK HADİS MÜDELLES HADİS MÜDREC HADİS MUALLEL HADİS
Senedindeki Kopukluktan Dolayı Zayıf Kabul Edilen Hadisler MÜRSEL HADİS Tabiînin, sahabeyi atlayarak doğrudan Hz. Peygambere isnatla "Hz. Peygamber (sav.) şöyle dedi" veya "şöyle yaptı" gibi ifadelerle rivayet ettikleri hadislerdir Normal Ravi Zinciri Tebei’t Tabiin Müellif Hz. Peygamber Sahabe Tabiin Tabii’nin Sahebeyi devre dışı bırakarak doğrudan Hz. Peygamberden Hadis nakletmesi Tabiin Tebei’t Tabiin Müellif Hz. Peygamber Sahabe
Senedindeki Kopukluktan Dolayı Zayıf Kabul Edilen Hadisler MUNKATI HADİS Etbâ'ut-tabiînin, tabiîni atlayarak sahabiden naklettiği hadise munkatı dendiği gibi, senedin herhangi bir yerinden bir râvinin veya farklı yerlerinden, peş peşe olmamak şartıyla birden fazla râvinin düştüğü hadis diye de tarif edilmiştir. Normal Ravi Zinciri Tebei’t Tabiin Müellif Hz. Peygamber Sahabe Tabiin Etbeu’t Tabii’nin Tabiini atlayarak doğrudan Sahebeden Hadis nakletmesi Tabiin Tebei’t Tabiin Müellif Hz. Peygamber Sahabe
Senedindeki Kopukluktan Dolayı Zayıf Kabul Edilen Hadisler MU’DAL HADİS Senedinde peş peşe iki ve daha fazla râvinin düşmesi sebebiyle zayıf sayılan hadistir. Normal Ravi Zinciri Tabiin Tebei’t Tabiin Müellif Hz. Peygamber Sahabe Senette peş peşe iki ravi düşmüştür. Hz. Peygamber Sahabe Tabiin Tebei’t Tabiin Müellif
Senedindeki Kopukluktan Dolayı Zayıf Kabul Edilen Hadisler MUALLAK HADİS Senedin baş tarafından bir veya birkaç râvi ya da tamamının ismini kaldırarak rivayet edilen hadistir. Normal Ravi Zinciri Tabiin Tebei’t Tabiin Müellif Hz. Peygamber Sahabe Ravi düşmesi senedin baş tarafından olur. Hz. Peygamber Sahabe Tabiin Tebei’t Tabiin Müellif
Senedindeki Kopukluktan Dolayı Zayıf Kabul Edilen Hadisler Bir ravınin, çağdaşı olup görüştüğü fakat hadis almadığı veya çağdaşı olduğu halde görüşmediği bir şeyhten işittiğini zannettirecek şekilde rivayet ettiği hadis türüdür. MÜDELLES HADİS Normal Ravi Zinciri Tebei’t Tabiin Müellif Hz. Peygamber Sahabe Tabiin Râvi, hadis aldığı gerçek kişiyi gizlemekle hem insanları aldatmış hem de rivayetin kusurunu gizlemiştir. Hz. Peygamber Sahabe Tabiin Tebei’t Tabiin Çağdaşı Müellif Müellif
Râvinin Kusurundan Dolayı Zayıf Kabul Edilen Hadisler Münker Hadis Zayıf bir râvinin, güvenilir bir râvive veya râvilere aykırı olarak rivayet ettiği ve bu rivayetiyle tek kaldığı hadise münker hadis denilir Metruk Hadis Yalancılıkla itham olunan; çok yanılma, fısk, gaflet gibi kusurlardan birini taşıyan râvinin tek başına rivayet ettiği hadislere denir. Muallel Hadis Dış görünüşü bakımından sahih olmakla beraber bu sıhhati yok edebilecek gizli bir illete sahip olan hadislere muallel denir. Senet veya metinde râvilerden biri tarafından hadisin aslında olmayan ve rivayet edenlerin hadisin aslından olduğunu zannettikleri bir ilave yapılarak rivayet edilen hadislere müdrec hadisler denir. Müdrec Hadis Mevzu Hadis Hz. Peygamber adına yalan uydurmakla cerh edilmiş bir râvinin rivayetleridir.
İhltumdersler.com Mikail AZAK İHL Meslek Dersleri Öğretmeni