Sevgili VELİLER Çocuklarınızın gelişim özelliklerini ve ilk defa karşılaştıkları okul ortamına uyum süreçlerini konuşmak ve karşılaşabileceğimiz sorunlar hakkında bilgi edinip bu sorunları paylaşmak üzere burada toplandık, HOŞGELDİNİZ….

3-6 YAŞ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ

GELİŞİMİN EN HIZLI OLDUĞU DÖNEM 0-3 YAŞTIR Fakat 0-6 yaşın her döneminde çocuğun öğreneceği fiziksel, sosyal, zihinsel, cinsel, duygusal ve ahlaki görevler vardır.

3-4 YAŞ Bu dönem “oyun çağı”dır. İnatçılık gitmiş, yerine söz dinleyen, anne babasını memnun etmeye çalışan bir çocuk gelmiştir. Canlı bir hayal gücü vardır, hayali oyunlar kurar. Olmamış şeyleri olmuş gibi anlatır, bu yalancılık olarak yorumlanmamalıdır. Korkular artar.

Benliği gelişmeye başlar Benliği gelişmeye başlar. “Ben kimim” sorusunun cevabını ararken kız mı, erkek mi olduğunu ayırdeder. Çok soru sorar: “Neden? Nasıl? Ben nereden geldim?” gibi.

4-5 Yaş Tekrar zorlu bir dönemdir; inatlaşma, dengesizlik, uyumsuzluk başlar. Çevresindekilere buyurmaya, hükmetmeye bayılır. Aşırılıklara kaçar. Toplumsallaşmaya başlar. Yarım bırakılan şeylere karşı duyarsızdır, oyun oynarken dağıtır. Hareketli ve enerjiktir. Her zaman konuşmak ister. Konuşacak kimse yoksa kendi kendine konuşur.

En fazla soru sorulan dönemdir. Beklemeyi, isteklerini ertelemeyi öğrenir. Kalemi yetişkin gibi tutabilir, insan resmi çizer, şekillerin adlarını bilir, ev adresini söyleyebilir, 20 ya da daha fazlaya kadar sayabilir. Kendi dilinin dilbilgisi yapısını öğrenmiştir.

Şaka ve fıkralardan zevk alır, gülmeye bayılır. Argodan hoşlanır Şaka ve fıkralardan zevk alır, gülmeye bayılır. Argodan hoşlanır. Kelimeler uydurur. Dış dünyayı ona öğretin. Birlikte tiyatroya, yürüyüşe, maça gidin. Net olun.

5-6 Yaş Yaşına gelen çocuklar artık yetişkine çok daha az ihtiyaç duyar hale gelmişlerdir. Sorumluluk verilmesi Bu çocuğun kendine güvenmesi, değerli ve önemli hissetmesi açısından çok önem taşımaktadır. Bu yaş korkuların sıkça görüldüğü bir yaştır.

Bu dönemde çocukların ilgilerinde de artış olur Bu dönemde çocukların ilgilerinde de artış olur. Kitaplar, resim, müzik, doğa daha fazla ilgilerini çekmeye başlar ve birçok şeyi keşfetmek için deneyler yapmak isterler.

6 yaş, çocuğun bebeksi özelliklerden neredeyse tamamen kurtulup mantıklı ve realist olmaya başladığı bir dönemdir. Fikir alış verişleri çok önemlidir. Sorumluluk alabilir.

Evdeki ve okuldaki kurallara uyabilir. Kendini tanıma ve kanıtlama ihtiyacındadır. Bu nedenle başardığı ve çabaladığı konularda onu desteklemek ve ödüllendirmek olumlu yönlerini pekiştirmek açısından önem taşır.

Sık sık yaşıtlarıyla birlikte olmak ister. Değişik sosyal ortamlara ihtiyaç duyar.

ÇOCUKLUK FOBİLERİ Korku, canlıların bilinen ve bilinmeyen ya da görünen görünmeyen tehlikeler karşısında gösterdikleri doğal bir tepkidir. Korku günlük yaşantıyı etkisi altına almaya başlamışsa “fobi” denmektedir.

Çocuklar için en büyük korku anne babadan ayrı kalmak, onları kaybetmek korkusudur. Dört ile altı yaş arasında korkular çok fazladır. Korkuların fobiye dönüşmesinin en büyük nedeni hatalı anne baba tutumlarıdır.

OKUL KORKUSU Anneden ayrılma korkusu. Uslu,sessiz,uyumlu,anneye aşırı bağımlı çocuklar Okulun herhangi bir döneminde görülebilir. Psikosomatik rahatsızlıklar gözlenir. Aşırı koruyucu, özenli anne yaklaşımları

OKULA BAŞLARKEN NASIL BİR YOL İZLEMELİ Okul seçilirken çocuğun da fikri sorulmalı En az bir ay öncesinden çocukla okul bahçesine geziler yapılmalı Okul için hazırlıklar yapılırken çocuğun sizi yönlendirmesine ve ihtiyaçları belirlemesine olanak sağlanmalı Okul ihtiyaçları alınırken çocuğun beğenileri esas alınmalı Çocuğa keyifli okul öyküleri anlatılmalı yada okula giden arkadaşları özendirilmelidir.

ÇOCUĞUMUZ OKULA GİTMEK İSTEMEZSE En yaygın hata okula gitmek istemeyen çocuğun bu isteğini yerine getirmektir Çocuğa okula gitmesi gerektiği anlatılmalı babanı ya da annenin işe gitme zorunluluğu örnek verilmelidir İlk günlerde onunla okulda 10 dk kalabileceğiniz ancak bunun geçici olduğu çocuğa anlatılmalıdır

Çocuğu okula anne yada baba bırakıyorsa anlaşılan yer ve saatte mutlaka orada olunmalı çocuğun paniklemesine izin verilmemeli Okul dönüşü imkanlar dahilinde evde birileri tarafından karşılanmasına çalışılmalı ve o günkü okul yaşantısı çocukla paylaşılmalıdır

Okul yada okulla ilgili hiçbir uzantı çocuğa ceza aracı olarak gösterilmemeli ve kullanılmamalıdır Çocuğun okul başarıları minik ödüllerle pekiştirilmeli ve teşvik edilmelidir

Çocuğunuzla ilgili beklentilerinizi iyi belirleyin bunun en iyi yolu da çocuğunuzu iyi tanımaktır Onun başarılarını başkalarıyla kıyaslayarak değil kendi kapasitesine göre değerlendirin Asla çocuğunuzun yerine onun sorumluluklarını üstlenmeyin,ödevlerini onun yerine siz yapmayın

SALDIRGANLIK Çoğunlukla engellenme sonucu ortaya çıkmaktadır. Saldırgan davranış şekillerinin öğrenilmesinde model olarak öğrenme, önemli bir yöntemdir. Saldırganlığın oluşumunda ceza mekanizması da etkilidir.

Anne Babanın Hatalı Tutumları: Çocuğun Davranışlarını Gereksiz Yere Engellemek Çocuğun Davranış Ve İsteklerini Eleştirmek Ve Alay Etmek Çocuğu Sık Sık Cezalandırmak

SALDIRGANLIĞI ÖNLEMEK VE DÜZELTMEK İÇİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Saldırgan davranışlara model olunmamalı. Çocuk saldırganlaşıyor diye her isteği yapılmamalı. Saldırgan davranışlarından dolayı dövülerek cezalandırılmamalı. Çocuk saldırgan davranışlarına başladığı zaman, ona mantıklı bir şey anlatmaya çalışılmamalı.

Saldırgan davranışların sonuçları çocuğun anlayabileceği bir dille, sohbet şeklinde anlatılmalı. Çocuğa gün içinde belirli sorumluluklar verilmeli, çocuk başıboş bırakılmamalıdır. Grup etkinliklerine katılımı sağlanmalı.

Çocuğu başka çocuklarla kıyaslamamak, yarıştırmamak. Temel ihtiyaçlarının zamanında ve duyarlılıkla karşılanmalı. Çocukların arzu-istek-merak ve girişimciliklerine saygı duyulmalı.

YALAN SÖYLEME Kasten inkar etmek, avantaj elde etmek ya da davranışların sonuçlarından kaçınmak amacıyla birini kandırmak veya doğrunun bir kısmını saklamak. Küçük çocukların hepsi yalan söyler ve bunu gerçekle düş ürünlerini birbirinden ayıramadıklarından yaparlar

ÇOCUKTA YALAN SÖYLEMEYİ ENGELLEME VE DÜZELTME Doğru model olma Ceza yerine iletişim Çocukla ilgili beklentilerin gerçekçi olması Baskı altına almamak İstek, ihtiyaç ve hayallerin paylaşılması Başka çocuklarla kıyaslamamak Çocukla ilgili doğru gözlemeler yapılması

ÇOCUKTA ÖZGÜVEN VE SORUMLULUK Özgüven, bir çocuğun kendisine yönelik iyi duygular geliştirmesi sonucu kendisini iyi hissetmesi demektir.

Çocuklarımızda özgüveni geliştirmek için; Çocuğumuz bizden bir istekte bulunuyorsa ve bu istek kabul edilebilir bir şeyse, kısaca “evet” demek yerine, onun bir seçim özgürlüğü olduğunu vurgulayan sözlerle yanıt verebiliriz ; Eğer sen istiyorsan ! Eğer gerçekten istiyorsan ! Buna sen karar ver ! Bu senin seçimine bağlı ! Senin vereceğin karar benim için de geçerlidir !

Var olmalarının ve yaptıklarının sizin için ne kadar önemli olduğunu onlara gösterin. Kendilerine olan özgüvenlerinde sarsıntı gördüğümüz an harekete geçin. Çocuğunuza kendisine has yeteneklerini ortaya çıkartmasında yardımcı olun. Evinizde herkesin birbirine güveneceği bir ortam oluşturun.

Beklentileriniz çocuğunuzun seviyesinde olsun, onu aşacak beklentilerden kaçının. Özgüven, özgür ve demokratik aile ortamlarında, olayların nedenlerini açıklayan anne ve baba yaklaşımıyla gelişebilir. Baskıcı ortamda, uyguladıkları kuralların nedenlerini çocuklarına açıklama gereği duymayan ailelerde, yeterince gelişmez.

ÇOCUKLA İLETİŞİM İyi iletişim kurmanın en iyi yolu çocuğunuzu “DİNLEMEKTİR” Onu dinlerken basit tekrarlar yaparak onu anladığınız ve duyduğunuz mesajını vermeyi unutmayın!! Çocuğunuza iltifat edin Eleştirinin dozunu iyi ayarlayın sakın ona hakaret etmeyin ve arkadaşları, kardeşleri ile kıyaslamayın.

SORUMLULUK Çocuğa sorumluluk vermek, kişilik gelişimine pozitif yönde etkileyen ve hızlandıran bir unsurdur. Onun adına düşünmek yerine, kendi başına düşünmesini sağlayın. Sorununu çözmek yerine, kendi sorununu çözmesine fırsat vermeniz, çocuğunuzun sorumluluk duygusunu geliştirecektir.

Uygun dozda (yaşına, cinsiyetine, fizik gücüne uygun) yüklenen sorumluluk; *çocuğun kendine güvenini arttırır, *paylaşma ve başarma duygularını tatmin eder, *inisiyatif koyma, çevresini ve kendini organize ve kontrol etme becerilerini geliştirir.

NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ REHBERLİK BÖLÜMÜ KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER… NEVŞEHİR REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ REHBERLİK BÖLÜMÜ