Suni Tohumlamada Kullanılan Boğaların Seçim ve Değerlendirme Kriterleri

Süt Verimini ve Tip Kayıtlarını Etkileyen Faktörler Sevk ve İdare Ortam Genetik

ABD Genetik Değerlendirme Verim ve Tip ABD Holstein Birliği Tipi ADB Tarım Bakanlığı Verim Bu hesaplamalar ; kendisi, diğer hayvanlar, hayvan modeli

TANIMLAYICI BİLGİLER Hayvanın kimliği Hayvan sayısı Süt verimiyle ilgili bilgiler Üremeyle ilgili bilgiler Sağlıkla ilgili bilgiler

BİLGİ İŞLEM MERKEZİ LABORATUVAR BİLGİ TOPLAYICI KİŞİ ÜRETİCİ

Suni Tohumlama Üniversite Tarım Bakanlığı Hayvan Islahı Birlikleri Veteriner Bilgi İşlem Merkezi LABORATUVAR BİLGİ TOPLAYICI KİŞİ ÜRETİCİ

Sığırların 30 çift kromozomları vardır. Bir çaprazlamada 2 x 2 veya 1,152900000000000000 birbirine benzemeyen kombinasyon Kalitatif Özellikler, Renk. Boynuzlu veya boynuzsuz… Bir kaç gen, az sayıda variasyon, seçimi kolay Kantitatif Özellikler, Süt verimi, pek çok gen, seçimi zor, ortaya çıkışı çan eğrisi dağılımı 30 30

Lineer/Doğrusal Tip Özellikleri Sütçülük tipi fiziksel özellikleri standart aktarma yetenekleri olarak rapor edilmektedir. Genetik baz/temel olarak 2000 yılında doğan ortalama inek alınmaktadır.

Lineer Kompozit Endeksi Meme Kompoziti Ön meme bağlantısı Arka meme yüksekliği Arka meme lob genişliği Meme derinliği Meme lob ayrımı Meme başı yerleşimi Vücut Formu Kompozit Endeksi Endam/Boy Vücut Derinliği Kalça Açısı Kalça Genişliği Ayak Bacak Kompozit Endeksi Arka bacaklar, yan görünüş Ayak Açısı Sütçülük Kapasitesi Kompozit Endeksi Sütçü ırk görünümü Güc (göğüs çevresi, meme ve ineğin ön tarafındaki kemik yapısı)

ABD Holstein Birliği Lineer Tip Özelliklerinin İrsiyet Derecesi Özellik İrsiyet Derecesi(h2) Endam 0.42 Güç (Göğüs Çevresi, merme ve ineğin 0.31 ön tarafındaki kemik yapısı) Vücut derinliği 0.37 Sütçülük Irkı Görünümü 0.29 Kalça Açısı 0.33 Kalça Genişliği 0.26 Arka Bacaklar, Yandan Görünüş 0.21 Arka Bacaklar, Arkadan Görünüş 0.11 Ayak Açısı 0.15 Ayak Bacak Skoru 0.17 Meme Lobu Ön Bağlantısı 0.29 Arka Meme Yüksekliği 0.28 Arka Meme Lob Genişliği 0.23 Meme Lob Ayrımı 0.24 Meme Lob Derinliği 0.28 Ön Meme Başı Yerleşimi 0.26 Meme Başı Uzunluğu 0.26 Final Skor 0.29

Verimlilik Ömrü (1994’den itibaren) Önceden Tahmin Edilen Verimlilik Ömrü ile İlgili Komponentler a) Direkt Özellik: * 7 yaşına kadarki toplam süt, * Her laktasyon için 10 ay (max.) b) Korelasyonlu Özellikler: * Fiziksel özellikler + verim ile ilgili özellikler

Yeni Boğa Seçim Kriterleri (1994’den beri) Bölgesel Farklılık (sıvı süt, peynir, vb.) Sütçülük Tipi kriteri geri döndü! Verimlilik Ömrü Somatik hücre sayısı (SCC=Ortalama 3.20’dir. Daha düşüğü daha iyidir.) Tümünün dengeli bir arada oluşu ise en iyisidir.

ABD Dünyadaki diğer tüm devletlerin hepsinden daha fazla sayıda genç boğa test etmektedir. Kanada’nın 5 kat fazlası Genetik olarak üstün ABD holstein ineklerinin dahil olduğu genetik havuz, 10 milyondan fazladır. ABD’deki yaklaşık 7000 adet holstein ineğin yaşam boyu süt verim kayıtları 200,000 lbs/90,800 kg. sütün üzerindedir.

With almost 10 million cows, the U. S With almost 10 million cows, the U.S. has the largest genetically superior cow population in the world. From this genetic pool, about 1,500 young Holstein bulls are progeny tested each year. That isnearly double the number of sires tested in France, more then 4 times the total in Canada, and 10 times the United Kingdom’s efforts. Only 1 in 10 U.S. bulls goes into active Al service. That is selection pressure destined to bring out only the very best. THE GENETIC SOURCE The world’s best cattle breeders rely on U.S. genetics for their breeding pograms. A review of sire catalogs around the world reveals that a majority of the active Al bulls have a U.S. sire. These countries have turned to the U.S. as their source of dairy cattle genetics.

Progeny Test Yapılan Boğa Sayısı 1500 600 400 800 380 350 125 120 USA Germany France Netherlands Italy Denmark New Zealand Great Britain Canada Australia 225 200 0 500 1000 1500 Source: NAAB

INTERBULL SIRALAMASI İlk 100 Net Değer 50 U.S.A. 20 Netherlands 10 France 5 Germany 3 Great Britain 3 Canada 3 Australia 2 Italy 2 Sweden 1 New Zealand 1 Denmark İlk 100 Protein 44 U.S.A. 25 Netherlands 9 France 6 Canada 4 New Zealand 3 Denmark 3 Australia 2 Great Britain 2 Sweden 1 Germany 1 Italy İlk 100 Süt 72 U.S.A. 7 Netherlands 4 Canada 3 France 3 New Zealand 2 Great Britain 2 Australia 2 Italy 2 Denmark 2 Sweden 1 Germany

Boğa Seçme Felsefesi Ortalama bir çiftçinin yaşamı boyunca elindeki sürüde 6-7 nesili idare etme şansı vardır. Ancak tohumlama ile ilgili vereceği kararın etkisi ise nesiller boyunca sürer. Kararınızın sonuçları, geleceğinizi etkileyecektir!

PEDİGRİ KISALTMALARININ TÜRKÇE VE İNGİLİZCE AÇILIMLARI Önceden Tahmin edilen Toplam Verim Endeksi PTPI Predicted Total Performance Index Önceden Tahmin Edilen Aktarma Yeteneği PTA Predicted Transmitting Ability Önceden Tahmin Edilen Sütçülük Fiziksel Özellikleri Aktarma Yeteneği PTAT Predicted Transmitting Ability Type Toplam Performans Endeksi TPI Total Performance Index. İnek Toplam Performans Endeksi CTPI Cow total Performance Index Dolar Cinsinden PTA PTA$ PTA Dollars Sütçü Sürüleri Geliştirme Birliği Verim Kayıtları DHR Dairy Herds Improvement Association Records Süt Verimi M Milk Yağ Verimi F Fat Protein Verimi P Protein Güvenilirlik R Reliabity / (REL) Sütçülük Fiziksel Özellikleri T Type Meme Kompozit Değeri UDC Udder Composite Index Ayak Bacak Kompozit Değeri FLC Foot Leg Composite Kaçıncı Laktasyon AGE Age Sağım Sayısı X Günler DAYS Days Süt MILK Yağ FAT PRT 1 Pound = 0.454 Kg Bütün değerler pound cinsindendir.

Calving Ease (CE) / Kolay Buzağılama: Kaynak NAAB. Ortalama %8.65 Observations (Obs) / Gözlemler: Gözlenen doğum sayısı. Calving Ease Rel / Kolay buzağılama yüzdesinin güvenilirliği Milking Speed / Sağım Hızı: 1-5, ortalama 3 5 çok hızlı 1 çok yavaş Net Merit / Net Değer: Ekonomik indeks. ABD’deki süt fiyatına bağlı. (-)8 – (+)639 (Şubat 2002 kayıtlarındaki skala) Productive Life / Verimlilik Ömrü: Ortalama değer 0’dır. Ör: 1.0 değeri, o boğanın kızlarının ortalamadan 1 ay daha uzun süre sürüde kalacağını gösterir. Disposition / Sağım Mizacı: 1-5 0 Gergin 5 Kolay idare edilebilen Somatic Cell Score (SCS) / Somatik Hücre Sayımı: Ortalama değer 3.2’dir. > 500000 SCS anormal kondisyon Düşük Değer mastitise dirençli Yüksek Değer mastitise duyarlı Unutma! Kalıtım derecesi düşük (< %5)

ABD’DEKİ Sütçü İnek Sayısı ve Süt Verimi 8500 7500 5000 2500 1500 25 20 15 10 8 İnek Sayısı (Milyon) Süt Verim (kg/inek) 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 YIL

ABD’deki Sütçü İşletmelerdeki Son 10 Yıldaki Değişim 1992 Sürü Sayısı İnek (x1000) İnek/Sürü 131,535 9,692 74 2001 76,630 9,124 119 Değişim -42% -6% 62

ABD SÜTÇÜ İŞLETME İSTATİSLİKLERİ 1999-2000 9.12 milyon inek 76,600 sürü 119 inek/sürü 20,100 lb (9100 kg)/inek 95% Holstein, 4% Jersey 70-75% Suni Tohumlama Uygulaması 47% Süt Kaydı Tutulan Kaynak: ABD Tarım Bakanlığı 2001

İNEK POPÜLASYON İSTATİSTİKLERİ ABD’deki EN ÜSTÜN 10 EYALET - 1999 #5 - Minnesota .5 million Cows 8,300 kg./cow #3 - New York .7 million Cows 8,100 kg./cow #1 - California 1.5 Million Cows 10,200 kg./cow #2 - Wisconsin 1.4 million Cows 8,500 kg./cow #4 - Pennsylvania .6 million Cows #8 - Michigan .3 million Cows 8,600 kg./cow #7 - Texas 7,900 kg./cow #10 - Washington .2 million Cows 10,400 kg./cow #9 - Ohio 8,200 kg./cow #6 - Idaho .4 million Cows 9,600 kg./cow Source: USDA, 2001

GELECEĞİN İNEKLERİ NASIL OLACAK?

www.egevet.com.tr info@egevet.com.tr