ÖĞRENCİ OTURUMLARI
DUYGULARI TANIMA VE FARK ETME 1.OTURUM DUYGULARI TANIMA VE FARK ETME
OTURUMUN AMACI: 1. Grup üyelerinin birbirleriyle tanışıp, gruba ısınmalarını sağlamak, 2. Grup kurallarını belirlemek, 3. Duyguların farkına varmak, duyguları tanımlamak, 4. Empati kavramıyla ilgili bilgi sahibi olmak. OTURUMUN SÜRESİ: 2,5-3 saat
KULLANILAN ARAÇLAR VE FORMLAR: 1. Yaka kartları için 10 adet A4 kâğıt, kalem( kişi sayısı kadar), 1 makas ve toplu iğne( kişi sayısı kadar). 2. Sarı, kırmızı ve mavi renkli 3 fon kartonu 3. Patafix veya uhufix (1 adet) 4. Renkli postitler (Sarı, kırmızı ve mavi renklerde her birinden 20 adet) 5. Duygu listesi (ek-1) (kişi sayısı kadar) 6. Duygu düşünce çalışma kâğıtları-A (ek-2) (kişi sayısı kadar) 7. Duygu düşünce çalışma kâğıtları-B (ek-3) (kişi sayısı kadar)
EKLER Duygu Düşünce İlişki Çalışma Formu – A Aşağıda yer alan ifadeleri okurken bunları yaşadığınızı farz edin. Her bir durumla ilgili hissedebileceğiniz değişik duyguların en az bir tanesini boş bırakılan yere yazınız. 1. Bütün gün çok çalıştınız ve eve yorgun geldiniz. Akşam yemeğinden sonra sevdiğiniz filmi izlemek için uzandınız. Tam o sırada alt komşunuz gürültü yapmaya başlıyor. Duygu: 2. Büyük bir markettesiniz ve bir kadın hızla yanınızdan geçerken size çarpıp ve elinizdeki torbaların yere düşmesine sebep olarak kapıdan çıkıyor. 3. Yakın arkadaşlarınızdan birisi son zamanlarda arkadaş grubunuza pek katılmıyor. 4. Yeni ayrıldığınız kız arkadaşınızla birkaç gün sonra yanında bir başkasıyla bir partide karşılaşıyorsunuz. 5. Sevdiğiniz bir arkadaşınız doğum gününüzün olduğu bir gün sizinle buluşmaya elinde bir hediye paketiyle geliyor.
Duygu Düşünce İlişkisi Çalışma Formu- B Aşağıda yer alan ifadeleri okurken bunları yaşadığınızı farz edin. Her bir durumla ilgili hissedebileceğiniz değişik duyguların en az bir tanesini boş bırakılan yere yazınız. 1. A) Bütün gün çok çalıştınız ve eve yorgun geldiniz. Akşam yemeğinden sonra sevdiğiniz filmi izlemek için uzandınız. Tam o sırada alt komşunuz gürültü yapmaya başlıyor. Duygu: B) Kapıyı açıp ne olduğuna baktığınızda komşularınızın sokağa atılmış meyve kasalarını sobada yakmak için evlerine götürmeye çalıştığını gördünüz. 2. A) Büyük bir markettesiniz ve bir kadın hızla yanınızdan geçerken size çarpıp ve elinizdeki torbaların yere düşmesine sebep olarak kapıdan çıkıyor. B) Birkaç dakika sonra, az önceki kadının çocuğunun hastaneye kaldırıldığını öğrendiniz. 3. A) Yakın arkadaşlarınızdan birisi son zamanlarda arkadaş grubunuza pek katılmıyor. B) Daha sonra bu arkadaşınızın bir yakınının hasta olduğunu ve arkadaşınızın son dönemlerdeki dalgınlığının bundan kaynaklandığını öğreniyorsunuz. 4. A) Yeni ayrıldığınız kız arkadaşınızla birkaç gün sonra yanında bir başkasıyla bir partide karşılaşıyorsunuz. B) Daha sonra eski sevgilinizin yanındaki kişinin kuzeni olduğunu öğreniyorsunuz. 5. A) Sevdiğiniz bir arkadaşınız doğum gününüzün olduğu bir gün sizinle buluşmaya elinde bir hediye paketiyle geliyor. B) Daha sonra bu hediye paketinin sizin için değil babası için olduğunu öğreniyorsunuz.
Duygu listesi Acıma Hayret Pişmanlık Acizlik Hassasiyet Neşe Ait olmak Öfke Üzüntü Alınma Hüzün İntikam Anlaşılmama Sevgi Bezginlik Arınmışlık Bıkkınlık Cesaret Aşağılık Duygusu Tasa Keyif Aşk Kin Endişe Ayıplama Gerilim Merak Azim Merhamet Güven Bağımsızlık Gücenme Efkar Minnettarlık Dinginlik Ümit
2.OTURUM ÖFKE VE BAŞA ÇIKMA YOLLARI
OTURUM AMACI: Öfkenin doğal bir duygu olduğunu kavrayıp sağlıklı boşaltım yollarını öğrenmek. OTURUMUN SÜRESİ: 3 saat
KULLANILAN ARAÇLAR VE FORMLAR: Duygu Yelpazesi Formu “Öfkeli Kişi resimleri(gazete ve dergilerden) Grup sayısının iki katı kadar balon. Yumuşak bir top(küçük) Gruptaki kişi sayısı kadar A4 kağıt ve kalem. Öfke Tespit Formu
BALON ÖRNEĞİ: AMAÇ: Öfke duygusunu tanımlamalarını ve uygunsuz şekilde kullanıldığında ne gibi sonuçlar doğurabileceğini anlamalarını sağlamak. MATERYAL: Grup sayısının 2 katı kadar balon. UYGULAMA: Gruptaki herkese birer balon dağıtılır. Ve bu balonu sürekli şişirmeleri istenir. Ve balonlar patlatılıncaya kadar şişirttirilir.
ETKİNLİK: İÇİMDEKİ VOLKAN AMAÇ: Öfkelenmeden önce vücutlarında meydana gelen fiziksel ve duygusal ipuçlarını fark etme. MATERYEL: Öfkeli kişi resimleri UYGULAMA: Öfkeli olan kişilerin resimleri gruba gösterilir.
NEFES EGZERZİSİ GEVŞEME EGZERSİZİ
3.OTURUM DÜŞÜNCELERİMİZ VE OLUMLU DÜŞÜNMENİN GÜCÜ
OTURUMUN AMACI: 1. Düşünce-duygu ve davranış ilişkisini görmek, 2. Olumsuz otomatik düşünceleri fark etmek, 3. Ön yargılarının farkına varmak, 4. Olumsuz düşünceleri olumluya çevirmek (Alternatif düşünce oluşturmak) OTURUMUN SÜRESİ: 2,5-3 saat
KULLANILAN ARAÇLAR VE FORMLAR: 1. 10 Adet kırmızı kart ( 15x15cm) 2. Hikâye etkinliği ( Ek-1) 3. Düşünce-Davranış-Duygu Çizelgesi ( Ek-2) 4. Olay Kaydı Formu ( Ek-3)
Etkinlik 3: Grup üyelerine aşağıda yer alan sorular sorulur ve doğru olduğunu düşünenlerin parmak kaldırması istenir. 1. Çin seddi uzaydan görülür. “ Çinli astronot , ‘Çin Seddi’nin uzaydan görülen tek insan yapısı olduğu’ şeklinde yaygın inancın doğru olmadığını açıkladı. 2. Eşek inatçı bir hayvan mıdır? “ Herkes eşekleri inatçı sanır. Peki gerçek öyle mi… Eşekler insanınkinden çok daha üstün güçte görme ve duyma reseptörlerine sahiptir. Yolda giderken 200 m ötedeki bir hareketi mesela o mesafedeki bir ağacın yanında sürünmekte olan bir yılanı fark eder ve tehlike gördüğü için durur veya o yöne gitmemek için direnir. Veya bir yerde onu tökezleten bir engele takıldıysa onu aylarca, hatta 12 ila 18 ay unutmaz, oraya geldi mi durur ve yolunu değiştirir. Ama biz insanlar niye gitmiyorsun deyip, eşeği kırbaçlar dururuz. Şimdi tekrar soruyorum; Bu durumda inatçı olan eşek midir, yoksa ısrar eden kırbaçlayan sahibi midir?” 3. Eskimolar buz evlerde yaşar. “ 1920’lerde yapılan nüfus sayımı sonucunda Grönland’da yaşayan 14.000 Eskimo’dan yalnızca 300’ü kardan yapılmış bir iglo görmüş.” 4. Devekuşları tehlike anında kafalarını kuma gömer. “ Asla bir devekuşunun kafasını kuma gömdüğü görülmemiştir. Bunu yapsaydı boğulurdu. Bir tehlikeyle karşılaştığında her aklı başında hayvan gibi deve kuşu da var gücüyle kaçar.” Yaşam süreci içinde deneyimlerimiz ve öğrendiklerimizle kazandığımız düşünce kalıpları (paradigmalar), çevremizde önyargı adını verdiğimiz duvarlar oluştururlar. Bu duvarlar arkasında kalanları görmemizi engeller. İnsanın öğreti kalıpları aynı zamanda yaşadığı kültürle de sıkı sıkıya bağlılık gösterir.
ABC Kuramı 1. OLUMSUZ DÜŞÜNCELERİMİZİN FARKINA VARMA 2. ALTERNATİF DÜŞÜNCE MODELİ 3. BEDENSEL TEPKİLERİN FARKINA VARMA 4- GEVŞEME
4.OTURUM OLUMLU BENLİK ALGISI
OTURUM AMACI: 1. Çırakların olumlu özelliklerinin farkına varmalarını sağlamak. 2. Çırakların olumlu benlik algısı geliştirmelerine yardımcı olmak OTURUM SÜRESİ: 2,5-3 saat
KULLANILAN ARAÇLAR VE FORMLAR: 1. A4 kağıt (üye sayısı kadar) 2. Yazı tahtası, 3. Tahta kalemi 4. Kişilik Özelliklerim Listesi (Ek-1) (Üye sayısı kadar çoğaltılacak)
Benlik, tanımı yapılır. Isınma oyununa geçilir. Oyundaki amaç grup üyelerinin, en basit olumlu ve olumsuz geribildirimlerin davranışları nasıl etkilediğini görmelerini sağlamaktır. Tahtaya yaklaşık 5 cm genişliğinde ve 20 cm uzunluğunda bir yol çizilir. Gönüllü bir grup üyesi seçilir ve tahtaya çizilen bu yolun herhangi bir noktası başlangıç olarak belirlenir, ardından bu üyeden gözleri kapalı olarak daha önce çizilmiş yolun sınırlarından taşmadan bir çizgi çizmesi istenir. İlk önce çizen kişiye, çizim sırasında “olmuyor, yapamıyorsun, bu konuda beceriksizsin” gibi geribildirimler verilir. Ardından üyenin gözleri açılır ve çizdiğine bakması istenir. Bu işlem bittikten sonra aynı üye ile çizim işlemi tekrarlanır (Tekrar aynı yolda başka bir başlangıç noktası belirlenir, üyenin gözleri kapalı olur.) ve bu sefer çizim sırasında üyeye: “ çok iyi, gayet güzel çiziyorsun, harika gidiyor, bravo” gibi geri bildirimler verilir. En az iki üye bu yaşantıdan geçirildikten sonra, üyelere şu sorular yöneltilir: Olumsuz geribildirim verdiğimde ne hissettiniz ve ne yaptınız? Olumlu geribildirim verdiğimde ne hissettiniz ve ne yaptınız? Bu uygulamada neyi fark ettiniz?
Süt Kovasına Düşen Kurbağa Kartal Olarak Doğup, Tavuk Gibi Ölmek Köpekbalığı Hikâyesi Beş Maymun Hikâyesi
5.OTURUM KİŞİSEL SINIRLARIMIZ-HAYIR DİYEBİLMEK- GÖRGÜ KURALLARI
OTURUM AMACI: Kişisel sınırların farkına varmak OTURUM AMACI: Kişisel sınırların farkına varmak. Sınırları belirlerken hayır diyebilmenin önemini anlamak. İşyerinde uyulması gereken görgü kurallarının öneminin vurgulanması. OTURUMUN SÜRESİ: 3 saat
KULLANILAN ARAÇLAR VE FORMLAR: Tebeşir Hayır Diyebilme Becerileri formu Kirpi Hikayesi ( Ek-1) Hikaye etkinliği ( Ek-6) Görgü Kuralları ( Ek-8)
1. ETKİNLİK Öğrenciler bulundukları ortamda 2( A ve B olarak)gruba ayrılır. A grubu kendi etrafına tebeşirle bir çember çizer. (Çemberin büyüklüğü ya da küçüklüğü öğrencinin isteğine bağlı olmalıdır.) Öğrencilere çizdikleri bu sınıra hiç kimseyi almamaları istenir. Öğrencilere bu çemberin kişisel sınırları olduğu ve kişisel sınırların ne olduğu kısaca anlatılır. Kişisel sınırlar ile ilgili bilgi verilirken, öğrencilerin gelişim özellikleri, daha önce olumsuz bir yaşantıdan geçmiş olma ihtimalleri vb. göz önünde bulundurulmalıdır. B’lerin bu çemberin içine girmeye çalışmaları istenir. Çemberin içindeki öğrencilere de çemberin içine kimseyi almamaları istenir. 5 dakika sonra, gruplar yer değiştirir ve diğer gruptaki öğrenciler çemberlerini çizer ve aynı uygulama devam eder. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø Çemberin içine girmeye çalışırken ne hissettiniz? Ø Çemberinizi korurken ne hissettiniz? Ø Günlük hayatta kişisel sınırlarınıza girmek isteyenler oldu mu? Neler yaptınız? Ø Kişisel sınırları korumak neden önemlidir?
KİRPİ HİKAYESİ Eski zamanların dondurucu bir kışından bütün hayvanlar çok etkilenmiş, büyük kayıplar vermişler. Ama en çok kayıp veren kirpilermiş. Çünkü onların pek çok hayvan gibi kalın kürkleri yokmuş, kendilerini sıcak tutması zor olan dikenleri varmış. Bu durumdan en az zararla kurtulmak için kirpiler meclisi toplanmış, çözüm aramaya başlamış. Tartışa tartışa, nihayet gece olunca tüm kirpilerin bir araya toplanmasına, birbirlerine yakın durarak geceyi geçirmelerine karar verilmiş. Böylece kirpiler birbirlerinin vücut sıcaklığından yararlanacak, aralarındaki hava tedavülünü önleyerek donmaktan kurtulacaklarmış. İlk geceki deneyimlerinde bunun işe yaradığını görmüşler. Ama başka bir problem çıkmış ortaya. Üşüyen kirpiler birbirlerine fazla yaklaştıklarından yaralanmalar gerçekleşmiş. Daha sonraki gece yaralanma korkusundan birbirinden uzak durmuşlar ama bu seferde donmalar meydana gelmiş. Ne var ki, her gece kah uzaklaşa kah yakınlaşa, deneye yanıla birbirlerinin vücut sıcaklığından yararlanacak kadar yakın, ancak birbirlerini incitmeyecek kadar uzak durmayı öğrenmişler. Birbirini incitmeyecek kadar uzak, hayatın soğuk zamanlarında üşümeyecek kadar da yakın olmayı öğrenmeliyiz.
6.OTURUM GELECEĞİ PLANLAMA
OTURUM AMACI: Gelecekle ilgili farkındalık yaratmak. KULLANILAN ARAÇ VE FORMLAR: üye sayısı kadar boş kağıt ve kalem. OTURUMUN SÜRESİ:2,5-3 saat
Etkinlik 1 Her hayal geleceğe bir adımdır. Amaç: geleceğe dair planlar yapmanın önemini kavrama Kullanılacak araç- gereç: çalışma kâğıdı no:1, kalem Uygulama: • Aktivitenin amacı öğrencilere anlatılır. • Aşağıdakine benzer bir açıklama yapılır: ‘’Zaman zaman hepimiz geleceğimizi, gelecekte yapacağımız işleri düşünürüz. Bundan 7 yıl öncesini hayal edin, kaç yaşındaydınız, neler yapıyordunuz? Zaman çok hızlı ilerliyor ve bizler yeni yarınlara giderek yaklaşıyoruz. Geleceğin dünyasının bu günden çok farklı olacağı kesin. Bizler, geleceğin dünyasında mutlu ve başarılı bireyler olabilmek için, bu günden geleceğe dair güçlü bir planlama yapmalıyız. Geleceğe dair kurduğumuz her düş, her hayal bizi yaşayacağımız geleceğe bir adım daha yaklaştırır. Şimdi size dağıtacağım çalışma kâğıtlarını 30 yaşındaymış gibi düşünerek doldurmanızı istiyorum. ’’
Uygulama: Grup dinamiği göz önünde bulundurularak aşağıdaki sonlandırma etkinliklerinden biri seçilebilir. Sevgi Bombardımanı (Sözel):Ortaya bir sandalye konur. Sırayla herkes bu sandalyeye oturur. Sandalyeye oturan kişi hakkında herkes olumlu bir sıfat söyler. Uçak Etkinliği: Herkes A4 kağıt dağıtılır. Kağıttan uçak yapmaları istenir. Uçağın bir kanadına 6 haftalık çalışma hakkındaki duygularını, diğer kanadına da düşüncelerini yazmaları istenir. Herkes yaptığı uçağı ortaya atar ve sırayla atılan uçaklar açılıp okunur. Hediye Etkinliği: Tüm üyeler ortaya gelir ve bir yuvarlak oluşturulur. Herkesin isimlerinin yazılı olduğu kağıtlar katlanır ve çekiliş yaptırılır. Sonra sırayla isimlerini çektikleri kişilere birer hayali hediye vermeleri istenir.( Hayali çiçek, pandomim yoluyla kek yapma, uçak bileti alma, kitap, v.b) Uygulama: Kontrat Çözümünün yapılması
TEŞEKKÜRLER…