TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ Dr. Mustafa Ergün

Türkiye 814.578 km2 Nüfus 73.000.000 0-14 yaşlarında 29 % 15-64 yaşlarında 65 % 65 + 6 % Turkey's land mass is 814.578 sq.km. The European and Asian sides are divided by the Bosphorus, the Sea of Marmara and the Dardanelles.

1739 sayılı MİLLİ EĞİTİM TEMEL KANUNU I - Kanunun kapsamı:   Madde 1 - Bu kanun, Türk milli eğitiminin düzenlenmesinde esas olan amaç ve ilkeler, eğitim sisteminin genel yapısı,öğretmenlik mesleği,okul bina ve tesisleri, eğitim araç ve gereçleri ve Devletin eğitim ve öğretim alanındaki görev ve sorumluluğu ile ilgili temel hükümleri bir sistem bütünlüğü içinde kapsar.

Türk Eğitim Sisteminin Temel İlkeleri a-Genellik ve Eşitlik ı- Demokrasi Eğitimi b-Ferdin ve Toplumun İhtiyaçları j-Bilimsellik c-Yöneltme k-Planlılık d-Eğitim Hakkı l-Karma Eğitim e-Fırsat ve İmkan Eşitliği m-Okul ve Ailenin İşbirliği f-Süreklilik n-Her Yerde Eğitim g-Atatürk İlkeleri ve Türk Milliyetçiliği i-Laiklik

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI (2006) Bu program okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 36-72 aylık çocukların psikomotor, sosyal-duygusal,dil ve bilişsel gelişimlerinin desteklenmesini, özbakım becerilerinin kazandırılmasını ve ilköğretime hazır bulunuşluklarının sağlanmasını amaçlamaktadır. 36-72 Aylık Çocuklara Yöneliktir. Bu yaş grubunun tümü için tek bir okul öncesi eğitim programı hazırlanmıştır.Öğretmenin bu programdan, kendi grubundaki çocuklar için, onlara uygun olan amaç ve kazanımları seçmesi gerekmektedir.

B-İLKÖĞRETİM

İlköğretimin son ders yılının ikinci yarısında öğrencilere, orta öğretimde devam edilebilecek okul ve programların hangi mesleklerin yolunu açabileceği ve bu mesleklerin kendilerine sağlayacağı yaşam standardı konusunda tanıtıcı bilgiler vermek üzere rehberlik servislerince gerekli çalışmalar yapılır.

Yatılı İlköğretim Bölge Okulları (YİBO) ve Pansiyonlu İlköğretim Okulları (PİO), zorunlu eğitim çağındaki (6-14 yaş) öğrencilere eğitim ve barınma imkanları sağlayan eğitim kurumlarıdır. Kırsal kesimde okulu bulunmayan, köy ve köy altı ve merkezi durumda olan yerleşim birimlerinde bulunan çocuklar ile yoksul ailelerin çocuklarının ilköğretim hizmetlerine kavuşturulmasını sağlamak amaçlanmıştır. Bu okullarda iş ve işlemler 1983 tarihli “Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Pansiyonları Yönetmeliği”ne göre yürütülmektedir. 2006-2007 eğitim öğretim yılı başında; 300 Yatılı İlköğretim Bölge Okulu’nda (YİBO) 4440 derslikte, toplam 136 bin öğrenci eğitim görmektedir. YİBO’larda görev yapan öğretmenlerin sayısı yaklaşık 6000’dir. 282 Pansiyonlu İlköğretim Okulu’nda (PİO), 5011 derslikte, toplam 151 bin öğrenci eğitim görmekte, 6500 öğretmen görev yapmaktadır.

2008-2009 eğitim-öğretim yılında taşımalı ilköğretim uygulamasının maliyeti 471 milyon 27 bin 463 TL`dir. 34 bin 581 yerleşim biriminden taşıma yapılmaktadır. Ülke genelinde 685 bin 978 öğrencinin taşınarak eğitimini sürdürmektedir.

Nüfusu az ve dağınık olan yerleşim birimlerinde, ilköğretime giden öğrenci sayısı az olduğundan her sınıfa çok az öğrenci düşmektedir. Bu nedenle, öğrenci sayısının çok az olduğu yerleşim birimlerinde beş derslikli okulların yapılması ve bu okullara öğretmen gönderilmesi ekonomik olmamaktadır. Bu yerleşim birimlerinde çocukların ilköğretim gereksinimini karşılamak bakımından başlıca üç yol benimsenmektedir. Bunlar, her yerleşim biriminde bir iki derslikli okullarda birleştirilmiş sınıflarda öğretim, nüfusu az ve dağınık olan yerleşim birimlerindeki çocukların şehirlerdeki okullara taşınmasıyla gerçekleştirilen taşımalı eğitim ve az nüfuslu birkaç yerleşim biriminin birlikte yararlanabileceği yatılı ilköğretim bölge okulu uygulamasıdır.

1961 programında önceki programlardan farklı olarak haftalık ders dağıtım çizelgelerinde “planlama, değerlendirme ve eğitsel çalışmalar” için belirli bir zaman ayrılmıştır. 1968 programında derslerin amaçlarının davranışa dönüştürülmesi için yakın çevre, öğretimde toplumsallaştırma, konular ve üniteler gibi esaslar üzerinde durulmuştur.

9 Yıllık Kesintisiz Eğitim (Okul Öncesi Zorunluluğu) 1961 yılında çıkarılan 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, zorunlu öğrenim süresini 7-14 yaşları arasına koyarak 8 yıla çıkardı. Ama bu 1997’ye kadar uygulanamadı. 18 Ağustos 1997 yılında çıkarılan 4306 sayılı yasa ile Türkiye’ de “ilköğretim kurumlarının sekiz yıllık okullardan oluşması, bu okullarda kesintisiz eğitimin yapılması ve bitirenlere ilköğretim diploması verilmesi” hükmü getirilmiştir. 9 Yıllık Kesintisiz Eğitim (Okul Öncesi Zorunluluğu) "Zorunlu Ana Okulları Projesi" çerçevesinde 30 ilde anaokuluna zorunlu öğrenci kaydı başladı. 81 ilde zorunlu eğitim dokuz yıla çıkartılıncaya kadar 20 bin okul öncesi öğretmeni atanacak. Zorunlu eğitim şu illerde başlıyor: "Amasya, Artvin, Bilecik, Bolu, Burdur, Çanakkale, Denizli, Edirne, Eskişehir, Gümüşhane, Kırklareli, Kütahya, Muğla, Nevşehir, Rize, Sakarya, Sinop, Tunceli, Uşak, Yozgat, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Ardahan, Yalova, Kilis, Konya, Hatay, Ağrı, Van."