DAMARSAL OLAYLAR Hazırlayan Öğr. Gör. Fadime GÖK

DAMARSAL OLAYLAR Cerrahi girişim gerektiren damarsal olaylar Subaraknoid kanamalar İntrakranial Anevrizmalar Arteriovenöz Malfarmasyonlar (AVM) Spinal Kordun Damarsal Lezyonlarıdır

İNTRAKRANİAL (SUBARAKNOİD) KANAMALAR Travma olmaksızın spontan olarak gelişen subaraknoid kanamaların en yaygın nedeni; intrakranial anevrizmalardır ( %51).

ANEVRİZMANIN DIŞINDAKİ NEDENLER Arteriyosklerotik damar hastalığı Hipertansiyon (%15) Arteriovenöz Malfarmasyonun kanaması Beyin tümörü içine kanama Serabral vaskülit Travma ve kanamaya ilişkin hastalıklar

BEYİN ANEVRİZMALARI Arter duvarının lokal dilatasyonu ya da dışa doğru cepleşmesi olarak tanımlanabilir.

CIRCLE OF WILLIS ANEVRİZMA

İntracranial Kanamalı Beyin Dokusunun Görünümü Normal Beyin Dokusunun Görünümü İntracranial Kanamalı Beyin Dokusunun Görünümü

ANEVRİZMA KANAMASININ NEDENLERİ Tam olarak bilinmemekle birlikte Anevrizmanın bulunduğu kısımda, damar duvarındaki değişiklikler (arterioskleroz vb) Hipertansiyon Özellikle damarların daralma yerlerinde kan akımının yaptığı basınç olarak düşünülmektedir

İNTRAKRANİAL ANEVRİZMA ÇEŞİTLERİ Anevrizmalar daha çok sakküler (kese şeklinde), nadiren fusiform (iğ şeklinde) görülebilir. HER İKİSİ DE YIRTILABİLİR.

“ANEVRİZMA RÜPTÜRÜDÜR” ***** 45 yaşın altındaki kişilerde ölümle sonuçlanan tüm serobrovasküler olayların yarısından fazlasının ölüm nedeni “ANEVRİZMA RÜPTÜRÜDÜR”

BELİRTİ VE BULGULAR *** ANEVRİZMA RÜPTÜR OLANA KADAR GENELDE BELİRTİ VE BULGU VERMEZ *** Orta derecede baş ağrısı Konfüzyon Bitkinlik Baş dönmesidir

ANEVRİZMA RÜPTÜRÜNDE BELİRTİ VE BULGULAR-I *** KANAMA İLE BİRLİKTE BELİRTİ VE BULGULAR HEMEN ORTAYA ÇIKAR *** Hastada ani şiddetli baş ağrısı (tipik olarak oksipital bölgede görülür) Subaraknoid boşluğa olan kanama nedeni ile sıklıkla meninks iritasyonu bulguları (ense sertliği, sırt bacak ağrıları) görülebilir

ANEVRİZMA RÜPTÜRÜNDE BELİRTİ VE BULGULAR-II Kranial sinirlere ilişkin fokal nörolojik kayıplar (KS3, KS6 ilişkin, görme ile ilgili değişiklikler, nistagmus, diplopi vd) Yaygın nöbetler gelişebilir. Motor kuvvet azlığı (Momoparazi yada Hemiparazi) Kusma ve hemen bilinç kaybı Konfüzyon olabilir İlerleyen saatlerde Koma gelişir

ANEVRİZMA RÜPTÜRÜNÜ ÖNLEMEYE YÖNELİK UYGULAMALAR/ÖNLEMLER-I Hasta loş odada mutlaka yatak istirahatine alınmalıdır. Hastanın yatak başı 15-30 derece yükseltilmelidir. Ikınmaması söylenir. Aktif egzersizler yaptırılmaz. Adalelerini kasmaması, başını döndürmemesi, boynunu bükmemesi söylenir.

ANEVRİZMA RÜPTÜRÜNÜ ÖNLEMEYE YÖNELİK UYGULAMALAR/ÖNLEMLER-II Yeterli besin ve sıvı alması sağlanır Analjezikler ve sedatifler gerektiğinde verilir. Arteriyal kan basıncı izlenmeli, hipertansif ilaçlar düzenli bir şekilde verilmelidir. Hasta komplikasyonla (KIBAS ve KONVÜLSİYON) yönünden izlenmelidir

KİBASI ÖNLEMEK İÇİN Sıvı kısıtlaması yapılır Steroidler (dekord) ve ozmotik ajanlar (mannitol) verilir. Yatak başı 15-30 derece yükseltilir. Karbondioksit artışını önlemek için solunum yolu açık tutulur

NÖBETLERİ ÖNLEMEK İÇİN ANTİKONVİLÜSİYONLAR VERİLİR. Baş boyun ağrısı için analjezikler verilir NARKOTİKLER kesinlikle verilmez. (solunum yolunu baskılayıp, nörolojik bulguları gizleyeceği için) Şiddetli ağrısı olursa kodein verilebilir. Beden ısısı normal sınırlarda tutulmaya çalışılır

ANEVRİZMA DA TEDAVİ CERRAHİDİR ANEVRİZMADA KRANİOTOMİ

CRANİOTOMİNİN AŞAMALARI

DURANIN AÇILMASI

DURANIN AÇILMASI

ANEVRİZMA KLİPLENMESİ

ANEVRİZMA KOMPLİKASYONLARI Vazospazm: Damar duvarının geçici olarak daralması (anevrizma rüptürü olduğu damarın yanında) kanamadan sonra 7-10. günde görülür. Hidrosefali: Subaraknoid mesafedeki kanın BOS sirkülasyonunu önlemesi sonucu gelişir.

HİDROSEFALİ Subaraknoid mesafedeki kanın BOS sirkülasyonunu önlemesi sonucu gelişir.

KRONİK HİDROSEFALİNİN TİPİK ÜÇ BULGUSU AKUT HİDROSEFALİ: Kanama ile birlikte oluşur. KRONİK HİDROSEFALİ: 2 ile 12 haftalık süre içinde ortaya çıkar. KRONİK HİDROSEFALİNİN TİPİK ÜÇ BULGUSU Yürüme Bozukluğu Hafıza bozuklukları İdrar inkontinansıdır

AKUT SAFHADA TEDAVİ Eksternal ventrikülostomi uygulanarak KİBAS düşürülmeye çalışılır.

KRONİK HİDROSEFALİNİN TEDAVİSİ Ventrikülo-peritoneal, ventrikülo-arteriyal, ya da lumbo-peritoneal şant uygulanır.