PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ DENİZLİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU AMELİYATTA (İNTRAOPERATİF) HASTA BAKIMI HAZIRLAYANLAR ÖĞR. GÖR. FADİME GÖK PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ DENİZLİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU

İNTRAOPERATİF HASTA BAKIMI Hastanın ameliyathaneye alınması ve cerrahi ekip Hastaya pozisyon verilmesi Hastaya anestezi verilmesi Ayılma ünitesinde hastanın uyanması

AMELİYATTA HASTAYA VERİLECEK POZİSYONLAR Dorsal rekumbent pozisyonu: Herni onarımı, mastektomi Trandelenburg pozisyonu: Sıkılıkla batın alt kısmı ve pelvis ameliyatlarında Litotomi pozisyonu: Rektal bölge ve jinekolojik operasyonlarda Lateral pozisyon: Böbrek, kalça ve göğüs ameliyatlarında Laminektomi pozisyonu: Spinal ameliyatlar için uygundur.

HASTAYA ANESTEZİ VERİLMESİ ANESTEZİ: Genel olarak MSS’nin anestetik maddelerle reversible depresyonudur. ANESTEZİNİAN AMACI Sinir uyarılarının iletimini bloke etmek ve ağrıyı gidermek Refleksleri deprese etmek Kas relaksını sağlama Gerektiğinde kontrol edilebilen yapay uyku hali sağlama

ANESTEZİYE ALINACAK HASTALARIN İZLENMESİ Preanestetik dönem: -Hastanın tetkiki ve ameliyata hazırlığı -Hastanın premedikasyonu Paraanestetik dönem: -Hastanın kontrolü (anestezi,amnezi analjezi) -Cerrahi konfor -Vital kontroller -Anestezinin reversibilitesi Postanestetik dönem: -Recovery (Ayılma) -Reanimasyon (canlandırma)

PREMEDİKASYONUN VERİLİŞ YOLLARI Hastalara ameliyat öncesi yapılan bir tedavidir. Ameliyat arefesinde gece yatmadan önce hastaya rahatlık verme, heyecan ve korkusunu giderme ve böylece uygulanacak anesteziyi kolaylaştırmak amacıyla yapılır. PREMEDİKASYONUN VERİLİŞ YOLLARI İM Yolla Premedikasyon: Operasyondan 45-60 dk önce İV yolla Premedikasyon: Operasyondan 15 dk önce SC yolla Premedikasyon: Operasyondan 60 dk önce Peroral yolla Premedikasyon: Operasyondan bir gece önce yapılır.

ANESTEZİNİN SINIFLANDIRILMASI Genel anestezi bölgesel anestezi Topikal anestezi Lokal infiltrasyon Sinir bloğu Spinal anestezi Epidural blok ANESTEZİ AMACIYLA KULLANILAN ÖZEL YÖNTEMLER Hipotermi Hipotansiyon

Taze geçirilmiş (3 ay önce ) IM GENEL ANESTEZİNİN KONTRAENDİKE OLDUĞU DURUMLAR 37 derecenin üstü ateş 10 000 üstü lökosit Akut enfeksiyonlar Hb : 10 gr altı Taze geçirilmiş (3 ay önce ) IM Dekompanse kalp hastalığı olanlar Mensturasyonda

GENEL ANESTEZİNİN SAFHALARI Gevşeme dönemi Eksitasyon dönemi Cerrahi dönem Genel anestezinin IV. Dönemi

GENEL ANESTEZİNİN SAFHALARI 1. Gevşeme Dönemi Anestetik maddenin verilmesiyle tam bilinç kaybının olmasına kadar geçen dönemdir. Bu dönemde; Dış uyaranlardan kaçınılmalı ve hasta uygun pozisyonda tespit edilmelidir.

GENEL ANESTEZİNİN SAFHALARI 2. Eksitasyon Dönemi Bilinç kaybının oluşmasından, göz kapaklarında refleks kaybı olmasına kadar geçen süredir. Bu dönemde; Düzensiz solunum, kas tonüsünde artma, istemsiz motor aktivite ve kusma olur.

GENEL ANESTEZİNİN SAFHALARI 3. Cerrahi Dönem Tam bilinç kaybı tablosu devam eder. Hayati fonksiyonların baskılandığı dönemdir. Bu dönemde; Uygun pozisyon verilip, solunum ve dolaşım desteklenir.

GENEL ANESTEZİNİN SAFHALARI 4. Genel Anestezinin IV. Dönemi Tehlike dönemi: Yaşam fonksiyonlarının aşırı derecede baskılandığı dönemdir. Bu dönemde; Kardiyak arest ve pulmoner arest ihtimaline karşı hazırlıklı olunmalı. Hipovolemi ve şok yönünden dikkatli olunmalıdır.

GENEL ANESTEZİDE GÖRÜLEN KOMPLİKASYONLAR Solunum ve dolaşım sistemine ait proplemler Kardiyak arrest Solunum depresyonu Laringospazm ve bronkospazm Dolaşım yetmezliği Hipotansiyon ve şok Malign hipertermi Solunum ve dolaşım sis. komplikasyonlarından başka; GİS hareketleri yavaşlar Renal fonksiyon azalır Metabolik aktivite yavaşlar Nörolojik değişiklikler gelişebilir

BÖLGESEL ANESTEZİ Bilinç kaybı olmaz. Bedende sadece bir bölgeyi etkiler. Anestetik ilaç; anestezi uygulanacak yüzey üzerine ya da ameliyat uygulanacak alanın sinirini etkilemek üzere enjekte edilir. Topikal anestezi Lokal inflitrasyon Sinir bloğu Spinal anestezi Epidural anestezi

SPİNAL ANESTEZİNİN AVANTAJLARI Subaraknoid mesafede sinir bloğu yapan anestezi şeklidir. Spinal kord ve sinir köklerinden ımplusların geçişi engellenir. SPİNAL ANESTEZİNİN AVANTAJLARI Pahalı alet ve ilaçlara gerek yoktur Güvenli bir anestezi yöntemidir Adalelerin çok iyi gevşemesini sağlar Hastada bilinç kaybına neden olmaz Midesi dolu olan hastalara da uygulanabilir

SPİNAL ANESTEZİ ÖNCE OTONOM SİNİR LİFLERİNİN Dokunma Ağrı Motor ve bası liflerini etkiler Duyu kaybı oluşturur Daha sonra kas relaksasyonunu sağlar

SPİNAL ANESTEZİNİN KOMPLİKASYONLARI Hipotansiyon; (Vazomotor sinirlerin paralizisi ile) Bulantı-kusma; (Özellikle batın ameliyatlarında) Baş ağrısı; (Seroprospinal sıvı kaybına bağlı) Solunum paralizisi; (Anestetik maddenin spinal kordun üst torasik ve servikal kısmına çıkması ile) Nörolojik komplikasyonlar; kullanılan ilaç ve iğnenin steril olmaması, hastada spinal kord tümörü ve multiple skleroz gibi MSS hastalığının bulunması

SPİNAL ANESTEZİ UYGULANAN HASTADA HEMŞİRELİK BAKIM Anestezinin etkisi tamamen geçene kadar hasta yakın takibe alınır. Hastaya ayak parmaklarını hareket ettirmesi söylenir. Ekstremite hareketlerinin geri dönüp dönmediği kontrol edilir. Hasta ayaklarını hareket ettirse bile anestezinin tüm etkisi geçmemiş olabilir. Parmakların hareketi; motor bloğun kalktığını gösterir fakat otonom sinir bloğu devam ediyor olabilir. Spinal anesteziden sonra hastanın kan basıncı ve solunumu ani olarak değişebilir. 10- 15 dk aralıklarla takip edilmelidir.

EPİDURAL BLOK Anestetik ilaçların epidural mesafeye verilmesi ile uygulanır. Epidural mesafeye; lomber vertabralar arasından ya da sakral bölgeden girilir. - İğneyle epidural mesafeye girilmesine - Sreprospinal sıvının aspire edilmemesine dikkat edilmelidir. Epidural blok; Spinal anestezide olduğu gibi otonomik iletiyi engellediğinden HİPOTANSİYONA neden olabilir. Sinir sistemi üst seviyede baskılanırsa, solunum adaleleri etkilenirse SOLUNUM PARALİZİSİ de gelişebilir.

EPİDURAL ANESTEZİNİN KOMPLİKASYONLARI Kanama Enfeksiyon Anestetik maddelere karşı allerji Bel ağrısı olabilir Seroprospinal sıvı kaybına bağlı baş ağrısı olabilir

TEŞEKKÜR EDERİM