HEMATÜRİLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM Arş.Gör.Dr.İsmet Öncü Moderatör Prof.Dr.Aytül Noyan Sağlık Sunumları: http://hastaneciyiz.blogspot.com

Hematürili Çocuğa Yaklaşım Hematüri tanımı Hematürinin saptanması Hematüri nedenleri Hematürinin değerlendirilmesi Hematürili Çocuğa Yaklaşım

Hematüri Tanımı İdrarda eritrosit ( kan hücreleri ) bulunmasıdır. Mikroskopik Hematüri :Çıplak gözle bakıldığında normal görülen ama mikroskop altında fazla sayıda eritrositin bulunması olarak adlandırılır. Makroskopik Hematüri : İdrarda çıplak gözle görülecek kadar belirgin kanama olmasıdır, idrar çay ya da kola rengindedir.

Hematüri Öncelikle anamnez; Makroskopik / Mikroskopik Semptomatik / Asemptomatik Akut / Kronik İzole / Komplike Rekürren / Relaps Fizik muayene İdrar analizi

anamnez Hematürinin başlangıcı ve süresi İdrar rengi ve şiddeti Sık işeme, dizüri Diğer genitoüriner belirtiler; önceki genitoüriner hastalık, cerrahi işlemler Ödem, döküntü ve eklem bulğuları öyküsü Geçirilmiş boğaz ağrısı öyküsü ve görülme tarihi ( AGN) Travma İlaç alım öyküsü Kolik ve sırt ağrısı (taşlar)

Anamnez Alerjiler Kırmızı ,turuncu , mor madde alımını da içeren diyet öyküsü Kolay kanam ve morarma ( hematoljik hastalıklar) Orak hücreli anemi öyküsü Kanlı ishal (HÜS, HSP ) Nefes darlığı, halsizlik ,var olan üfürümde değişiklik öyküsü( Subakut Endokardit) Seyahat öyküsü (sıtma,şistomiyazis) Bedensel faliyetler Aile öyküsü sorulmalı

Aile öyküsü Hematüri Sağırlık Böbrek yetmezliği Hipertansiyon Hemofili

Fizik muayene Vital bulgular değerlendirilmeli BAŞ: Periorbital ödem, malforme kulaklar, faringeal eritem/eksuda GÖGÜS: Raller, froman, üfürüm, kardiyak aktivite, galo KARIN: Kitle , travma, asit SIRT: Künt hassasiyet, KVAH GENİTOÜRİNER: Meatal stenoz, travma, akıntı EKSTREMİTE: Ödem, artrit DERİ: Döküntü, peteşi , purpura Büyüme gelişme paremetreleri İşitme kaybı

Hematürinin saptanması Dipstik ile Çok hassastır. Her alanda 2-5 eritrosit varlığında bile pozitif olabilir Mikroskopik incelemede eritrosit görülmemesi durumunda; hemostik ile + elde edilmesi Hemoglobinüri ve Myoglobinüri varlığını gösterir

stikle idrar bakısı dipstik’te (kan) sediment Ayırıcı tetkik Hematüri + Eritrosit,silendir Sedimente eritrositlerin varlığı Hemoglobinüri + Hemosiderin yiklü Haptoglobulin düşük epitel hücreleri CPK normal Amonyum sülfat testi - spektroskopik analiz Myoglobinüri + Haptoglobulin normal CPK yüksek Amonyum sülfat testi +

İdrarda renk değişikliği yapan diğer nedenler Pembe-kırmızı-kola Koyu, kahverengi, siyah Hastalık Hastalık -Hemoglobinüri - Alkaptonüri -Myoğlobinüri -Homogentistik asidüri -Porfinüri -Melanin -Serrati marcescens -Methemoğlobinüri -Trisinosis Yiyecek ve ilaç alımı Yiyecek ve ilaç alımı -Aminoprin -Fenazopridin -Alanin -Azo boyaları -Rifampin -Kaskarin -Pancar -Rodamin -Rezokinol -Klorokin -Sülfazolin -Timol -Böğürtlen -Üratratlar -Desferoksamin -Benzenler -İbubrofen -Kurşun -Metil dopa -Difenilhidantoin -Nitrofrontain -Azotioprin

Hatalı değerlendirmeler Yalancı pozitiflik Yalancı neğatiflik İdrar çubuğu ile İdrar çubuğu ile - Hemoglobinüri -Askorbik asid -Myoglobinüri -Formalin -Okside edici ajanlar (Povidin iodin) Mikroskopla Mikroskopla -Kandida sporları - Hipotonik idrar(parçalanır) -Sferik Ca oksalat kristalleri - Hipertonik idrar - Hava kabarcıkları

Hematüri yerinin saptanması GLOMERÜLER NON-GLOMERÜLER Eritrositler Eritrositler -Değişik boyutta - Düzgün şekilli -Dismorfik - Büyük boyutta -Silendir var - Silendir yok

Hematüri nedenleri I Glomerüler * Kalıtsal * Sistemik hastalıklar - Alport sendromu - SLE - Familyal beningn hematüri - HSV - İnce membran hastalığı - Vaskülitler -Nail –patella send. -HÜS -Amiloidoz * Edinsel -IgA nefropatisi * Enfeksiyonlar -Mezengial proliferatif GN - Post streptokokal -Fokal glomerüloskleroz - Subakut bakteriyal end. -Membranoproliferatif GN - Shunt nefriti -Minimal lezyon hastalığı - Hepatit B GN

Hematüri nedenleri II Tubulointertisyel Kalıtsal Edinsel Polikistik böbrek hastalığı - Renal tx rejeksiyonu - Tümörler Medüller kistik hastalık - Nefrolitiyazis - Renal papiler skleroz Konjenital nefrotik sendrom - Enfeksiyonlar - Multi sistem hastalık Sistinosis - Reflü nefropatisi Oksalosis - Obsrüktif üropati Renal displazi - İlaç hipersensitivitesi Nefrokalsinosis - Metabolik hastalıklar Tuberoskleroz - Hiperkalsiüri - Hiperürisemi

Hematüri nedenleri III İdrar yolu hastalıkları İdrar yolu enfeksiyonları Taş Travma Hidronefroz Üreterosel Siklofosfamid sistiti Üretrit Vasküler Orak hücre hast Renal ven trombozu Renal arter trombozu AV malformasyon Maliğn HT Hematolojik hastalıklar Hemofili Trombositopenik purpura Anti koagülanlar Diğer koagülasyon bozuklukları

Hematüri nedenleri Makroskopik hematüri İdrar yolu infeksiyonu Renal taşlar Glomerülonefrit Hiperkalsiüri Orak hücreli anemi IgA nefropatisi Genitoüriner bozukluklar Alport sendromu Hemorajik sistit Travma Tümör

Makroskopik hematüri

Hematüri nedenleri Mikroskopik hematüri Kollajen doku hastalığının indüklediği nefrit HÜS Henoch-Schönlein purpura Lösemi Trombositopeni veya pıhtılaşma bozuklukları Subakut bakteriyel endokardit Renal Tüberküloz Polikistik böbrek hastalığı Üriner sistem anomalileri Hidronefroz Kızamık , kabakulak, Su çeçegi Sıtma Eğzersiz, koşma, boks, güreşmek İlaç ve toksinler (aspirin,anti-koagülanlar,kurşun,metisilin,sülfo ilaçlar)

Asemptomatik hematüri İdrar analizinde hematüri (makroskopik veya mikroskopik) + hastada öykü ve fizik bakıda sistemik, renal ve ürolojik bir hastalığı gösterecek herhangi bir bulgu olmayan durumdur.

Glomerül Non –Glomerüller Orak hücreli anemi IgA nefropatisi Post streptokok GN Beningn familyal hematüri SLE Alport sendromu Egzersizin indüklediği hematüri Membranoproliferatif GN Mezengioproliferatif GN Non-Renal Taş İYE Tm Non –Glomerüller Orak hücreli anemi Polikistik böbrek has. Renovasküler HT Hiperkalsiüri Nefrokalsinosis Hidronefroz Renal Tbc Renal hemanjiom

Dismorfik eritrositler

Hematürinin değerlendirilmesi Öykü F.M Laboratuvar

Hematürinin değerlendirilmesi Laboratuvar Tam kan sayımı, PY TİT , idrar kültürü BUN/ Cr, elektrolitler, T.protein,albumin, lipidler ADBG ,batın USG Bogaz kültürü, ASO, sedimentasyon ANA, Anti-DNA, C3, C4, IgA Sikling EKO PPD Ailede idrar analizi 24 saatlik idrarda Ca, spot idrarda Ca/Cr

Laboratuvar Odiyogram İVP Sistoskopi Ürodinami Böbrek biyopsisi

Hematüri izlem protokolü Hematolojik tetkik İdrar mikroskopi Tbc tetkik Proteinüri araştırılması İdrar Ca/Cr US+ ADBG hiperkalsiüri Anlamlı proteinüri Anlamsız proteinüri lokosit Eritrosit Silendirleri Dismorfik eritrositler Normal Anormal İzole hematüri Renal Parankimal hast İVP Obstrüksiyon Taş tümör Hematüriyi izle Proteinüriyi izle Aile üyelerini muayene Erkekte odyogram Bb fonk ölç Hematolojik defekt 6 aydan uzun Persistan hem Aralıklı hem Renal Tbc sistoskopi Bb bx iyileşme

İzole hematüri Dismorfik eritrosit Normal eritrosit İdrar eritrosit morfolojisi -Kültür,Tbc tetkik -Ca/Kreatinin Serum biyokimya Orak hüc nemi araştırması Bb USG Dismorfik eritrosit Normal eritrosit 24 saatlik idrar protein, Cr C3,C4,ASO,ANA,Anti-DNA 1. akrabaların tetkiki Anormal USG Normal USG Düşük kompleman Normal kompleman İYE Taş Travma Kistik hast Hidronefroz Tm Üriner sistem İnfeksiyonu Hiperkalsiüri Travma İlaçlar Kanama diyatezi Hemoglobinopati AkutGN Lupus nefriti Memb prol.GN Şant nefriti Subakut bak.endokar + aile öyküsü - Aile öyküsü Alport send Bening familyal hematüri IgA nef FSGS

Sağlık Sunumları: http://hastaneciyiz.blogspot.com