Solunum Moniterizasyonu Prof. Dr. Murat SUNGUR Erciyes Üniversitesi Tip Fakültesi İç Hastalıkları ABD. Yoğun Bakım Bilim Dalı
Gaz Değişimi – Kan Gazı Aşırı heparin > 0.2 ml Düşük pH Düşük HCO3 Yüksek PaO2 > 30 dk bekleme süresi .... Buz üzerinde beklet Dilusyon Liss HP. Chest 1993; 103:1120-2
Gaz Değişimi – FIO2 değişimi sonrası PaO2 ne zaman bakılmalı Solis R. Chest 1993; 147:A625
OKSİJENİZASYON İNDEKSİ (PaO2/FIO2) PaO2: 100, FIO2: 0.21. PaO2/FIO2= 476 NORMAL PaO2: 100, FIO2: 0.90. PaO2/FIO2= 111 CİDDİ OKSİJENİZASYON SORUNU
Alveolar – Arterial Oksijen Basıncı Farkı Hipoventilasyon hariç her nedene bağlı hipoksemide PAO2 – PaO2 artar O2 O2 PAO2 = 102 mmHg O2 O2 O2 O2 O2 O2 PvO2 = 40 mmHg O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 O2 PaO2 = 95 mmHg Venoz admixure
Alveolar – Arterial Oksijen Basıncı Farkı PAO2 = (PB – PH2O) x FIO2 – PaCO2/R PB : barometrik basinc (760 mmHg deniz seviyesi) PH2O: suyun kaynama basıncı (47 mmHg) R : 1 mol glukoz icin CO2 üretimi/O2 tüketimi oranı = 0.8 PAO2 = (760 – 47) x 0.21 – 40/0.8 = 99.7 mm Hg ODA HAVASI ve İSTANBUL
Pulse Oksimetre Temel prensipler Arterial akim ile oluşan bir pulsatil akim vardır HbO2 ve indirgenmiş Hb nin absorbsiyonun spektrumu farklı Icikan=Igirene-(DCε)
Pulse Oksimetre Pulsatil akıma ait absorbsiyon Non-pulsatil akıma ait absorbsiyon Dokulara ait absorbsiyon 660nm 940nm
Pulse Oksimetre - Sorunlar ± % 4 eğer SaO2> %70 Oksijen dissosiasyon eğrisi sorunu SaO2=%95 100 O2 Saturasyonu 90 temp pH 2,3 DPG 50 PaO2=60-160 PaO2 10
Pulse Oksimetre - Sorunlar Karboksi hemoglobin Methemoglobin Anemi Sarılık (eski problarda sorun, yenilerde değil) IV boyalar (metilen mavisi, indosyanit yeşili gibi) SaO2 normalden düşük
Pulse Oksimetre - Sorunlar Ojeler Probu parmaga yan koyabilirsin Cevre aydınlatması...florasan, xenon ve cerrahi aydınlatma En iyisi mor ve kırmızı
Pulse Oksimetre - Sorunlar Harekete bağlı artefakt. Masimo signal extraction technology Aritmiler...sorun oluşturmaz Cilt rengi...siyah ırkta ± daha fazla Düşük perfüzyon Hipotermi Sok Vazopressor kullanımı Dogruluk azalir
Pulse Oksimetre – Klinik etkiler Pulse oksimetre baslar Farkli hastanelerde farklı SpO2 hedefleri Tahmin edilemeyn YB yatislarinda ciddi azalma Cullen DJ. Anest Analg 1992; 74:181-4
KAPNOGRAFİ Mass spectroskopi.....pahalı, zor teknoloji İnfrared absorbsiyon.... hızlı cevap zamanı
KAPNOGRAFİ NORMAL KAPNOGRAFİ PaCO2 PCO2 torr ETCO2 Zaman CO2 in en iyi absorbe ettigi infrared spektrumu 4.3 µm
KAPNOGRAFİ Hava yolu obst. ET tüp obst Normal CO2 re-breathing
KAPNOGRAFİ ETCO2 artisi ETCO2 azalmasi Ani Yavas Ani CO artışı Turnikenin açılması Bikarbonat enjeksiyonu Yavas Hipoventilasyon CO2 üretiminde artış ETCO2 azalmasi Ani Hiperventilasyon CO azalması Massif PE Hava embolisi MV disconnect Kacak Yavas O2 tüketiminde azalma Azalmış pulmoner perf. ETCO2 yok Ozofagial intubasyon
EĞRİLER Akım/Zaman Basınç/Zaman Volum/Zaman
SPONTAN NEFES – AKIM ZAMAN EĞRİSİ Inspirasyon Zaman (sn) Akım (L/dk) Ekspirasyon
MEKANİK NEFES AKIM ZAMAN EĞRİSİ Inspirasyon Zaman (sn) Akım (L/dk) Ekspirasyon
TİPİK AKIM ŞEKİLLERİ KARE AZALAN ARTAN SİNE
İNSPİRATUAR AKIM ŞEKLİ Peak inspiratuar akım hızı PIF Ekselasyon kapaklari açılır Inspirasyon Insp. zaman TI Ekspirauar zaman TE Akım (L/dk) Toplam solunum zamani TSZ Zaman (sn) Inspirasyonun baslangici Ekspirasyon Peak ekspirauar akım hızı (PEF)
YETERSİZ İNSPİRATUAR AKIM Aktif inspirasyon veya Asenkroni Hastanın çabası Normal Anormal Zaman (sn) Akım (L/dk)
Obstrüksiyon ve Aktif Ekspirasyon Zaman (sn) Akım(L/dk) Normal Anormal
Hava Tuzaklanması – Oto PEEP Inspirasyon Normal Hasta Zaman (sn) Akım (L/dk) } Hava tuzaklanması Oto-PEEP Ekspirasyon
BRONKODİLATÖRE CEVAP Önce Sonra Zaman (sn) Akım (L/dk) Uzun TE PEFR Daha kisa TE Daha yuksek PEFR
EĞRİLER Akım/Zaman Basınç/Zaman Volum/Zaman
VOLUM – ZAMAN EĞRİSİ Volum (ml) Zaman (sn) Tidal Volum Inspirasyon Ekspirasyon TI Zaman (sn)
HAVA KAÇAĞI Volum (ml) Hava kaçağı Zaman (sn)
AKTİF EKSELASYON Volum (ml) Zaman (sn)
EĞRİLER Akım/Zaman Basınç/Zaman Volum/Zaman
SPONTAN NEFES Ekspirasyon Paw (cm H20) Zaman (sn) Inspirasyon
Peak Inspiratuar Basınç MEKANİK NEFES Peak Inspiratuar Basınç PIP Paw (cm H2O) İnspirasyon Ekspirasyon TI TE } PEEP Zaman (sn)
KONTROLLÜ NEFES (Zaman Tetiklemeli) Mekanik Paw (cm H2O) Zaman (sn) Zaman tetiklemeli nefes
DESTEKLİ NEFES (Basınç Tetiklemeli – Hasta Tetiklemeli) Mekanik Paw (cm H2O) Zaman (sn) Hasta tetiklemeli nefes
Destekli ve Kontrollü Destekli Kontrollü Basınç (cmH20) Zaman (sn)
SPONTAN ve MEKANİK NEFES İnspirasyon Spontan Paw (cm H2O) Ekspirasyon Ekspirasyon İnspirasyon Zaman (sn)
Basınç Grafiğinin Detayları PIP } Rezistif Basınç (PR) Paw (cm H2O) Eksalasyon kapağı açılır Pplateau (Palveolar) Inspiratuar Pause Ekspirasyon İnspirasyon Başlar Zaman (sn) Ekspirasyon Başlar
Ekselasyon kapagı açılır Ekspirasyon başlar Paw (cm H2O) Zaman (sn) İnspirasyon başlar PIP Pplateau (Palveolar Rezistif basınç (PR) } Ekselasyon kapagı açılır Ekspirasyon Akım (L/dk) Zaman (sn)
Ekselasyon kapaği acilir Ekspirasyon baslar Paw (cm H2O) Zaman (sn) Inspirasyon baslar PIP Pplateau (Palveolar Rezistif basinc (PR) } Ekselasyon kapaği acilir Ekspirasyon Paw (cm H2O) Zaman (sn) PIP Inspiratuar Hold (saniyeler) Hava yolu direnci Sisme (Alveolar) Basinc Ekspirasyon Inspirasyon baslar Ekspirasyon baslar
KOMPLIANS OLCUMU Komplians = ΔV/ΔP = VT/Pplat – PEEP = 150 ml.cmH2O-1 Paw (cm H2O) Zaman (sn) Pplat PEEP
REZISTANS OLCUMU = ΔP (rezistif) / Akim hizi (L/dk) Direnc Basinc farki = ΔP (rezistif) / Akim hizi (L/dk) = PIP – Pplat/Akim hizi
REZISTANS OLCUMU Normal = 1.2 – 4.4 cmH2O.(L/sn)-1 PIP Rezistif Basinc Paw (cm H2O) Zaman (sn) Rezistif Basinc Pplat PEEP
PEEPi Olcumu Basinc (cmH2O) Ekspirasyon Ekspiratuar pause Inspirasyon Zaman (sn) Inspirasyon Ekspiratuar pause Akim (L/dk) Zaman (sn) Ekspirasyon
PIP ve Pplat Yüksek Raw Normal Paw (cm H2O) Yuksek Akım Düşük Komplians PIP PIP PPlat PPlat Zaman (sn)
ARTMIŞ HAVA YOLU DİRENCİ (Artmış hava yolu direnci) Yüksek Raw PIP PPlat Normal PIP PPlat Paw (cm H2O) Artmış PIP } Artmış PR (Artmış hava yolu direnci) Normal Normal PPlat (Normal Komplians)
ARTMIŞ AKIM HIZININ ETKİLERİ Normal PIP Yüksek Akım PPlat PIP PPlat Paw (cm H2O) Normal Azalmış Inspiratuar zaman (Yüksek akım hızına baglı) Dinamik Inspiratuar zaman Zaman (sn)
AZALMIŞ KOMPLİANS Düşük Komplians Normal Paw (cm H2O) Zaman (sn) PIP PPlat Normal PIP PPlat Paw (cm H2O) PIP Artmış PPlat (Azalmış Komplians) Normal PPlat (Normal Komplians) Normal Zaman (sn)
YETERSİZ İNSPİRATUAR AKIM Yetersiz Akım Yeterli Akım (cm H2O) Paw Zaman (sn)
LOOPLAR Basınç-Volum Akım-Volum
Basinc – Volum Egrisi (Nefesin Tipi) Vol (ml) I E I I Paw (cm H2O) Kontrollu Destekli Spontan I: Inspirasyon E: Ekspirasyon
FRC ve PV Egrisi Normal Komplians TAK VOLUM FRK FRK Sisme Basinci Negatif Positif Sisme Basinci Normal Komplians FRK FRK
Basinc – Volum Egrisinin Parcalari VT Ekspirasyon Volum (mL) Inspirasyon PIP Paw (cm H2O)
Basinc – Volum Egrisinin Parcalari - Histerezis VT 300 Ekspirasyon Volum (mL) Inspirasyon 100 Paw (cm H2O) 20 PIP
PEEP ve PV Egrisi VT PIP Volume (mL) PEEP Paw (cm H2O)
Kirilma Noktalari (Inflection Points) Ust Kirilma Noktasi Volum (mL) Alt Kirilma Noktasi Pressure (cm H2O)
Kacak Volum (ml) Hava Kacagi Basinc (cm H2O)
Artmis Hava Yolu Direnci Raw Yuksek PR Vol (mL) Normal Egim Dusuk Egim Basinc (cm H2O)
Histeresis Normal Histeresis Anormal Histeresis Volum (ml) Basinc (cm H2O)
Akciger Komplians Degisimleri ve PV Egrisi Volum Kontrollu Ventilasyon Ayarlanmis olan VT KOMPLIANS Artmis Normal Azalmis Volum (mL) Paw (cm H2O) PIP seviyeleri
Akciger Komplians Degisimleri ve PV Egrisi Artmis Normal Azalmis VT seviyeleri Basinc Hedefli Ventilasyon Volum (mL) Paw (cm H2O) Ayarlanmis olan PIP
VT cok az veya hic degisiklik yok Asiri Volum veya PSV VT cok az veya hic degisiklik yok Normal Anormal Volum (ml) Basinc (cm H2O) Paw yukselir
EGRILER Basinc-Volum Akim-Volume
Akim-Volum Egrisi Inspirasyon PIF FRK VT PEF Ekspirasyon Akim (L/min) Volum (ml) FRK VT Akim (L/min) PEF Ekspirasyon
Hava Kacagi Normal Anormal Inspirasyon Ekspirasyon Volum (ml) Akim (L/min) Volum (ml) Hava kacaginin miktari (mL) Normal Anormal Ekspirasyon
Hava Tuzaklanmasi - PEEPi Inspirasyon Akim (L/min) Bazale donmez Volum (ml) Normal Anormal Ekspirasyon
Hava Yolu Direncinde Artis Inspirasyon Akim (L/min) Volum (ml) Normal Anormal Kasikla yenmis gorunumu Azalmis PEF Ekspirasyon
Sekresyonlar/ Devreler Icerisinde Su Inspirasyon Akim (L/min) Volum (ml) Normal Anormal Ekspirasyon