ÜNİVERSİTE REFORMLARI 1946-1982 MEHMET FATİH YILMAZ

1946-1950 Başlangıçta İstanbul Üniversitesi, İstanbul Teknik üniversitesi ile Ankara’da kurulan fakülteler vardı. Fakat daha sonraları bu üniversiteler toplumun değişen koşulları karşısında yetersiz kalmaya başlamıştır.

1950-1960 DÖNEMİ Bu dönemde yeni üniversiteler kurulmuştur. Yeni kurulan üniversitelerin geleneksel üniversitelerden farklı bir anlayışı yansıtmıştır.Bu dönemde şu üniversiteler kurulmuştur. Doğu Üniversitesi Orta Doğu Üniversitesi Ege Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi

1960-1973 DÖNEMİ 1950’li yıllardan itibaren büyük şehirlerin dışında üniversitelerin açılması ağırlık kazanmıştır. Fakat yeni kurulan üniversiteler kent üniversitelerini örnek aldığı için gelişmekte yetersiz kalınmıştır. Sonucunda da 114 sayılı kanunla 1946 kanunda bazı değişiklikler yapılmıştır.Yeni kanunda; üniversitelerin kuruluş sisteminde, amaç ve görevlerinde değişiklik yapılmıştır.

Eylül 1971 de 120.maddede değişiklik yapılmış; Hükümetin üniversitelerin yönetimine el koyabileceğine ilişkin hüküm eklenmiştir. Bu dönemde şu üniversiteler kurulmuştur: Hacettepe üniversitesi(1967, Ankara) Boğaziçi Üniversitesi(1971, İstanbul, Amerikan Robert Kolejinin devlet üniversitesi haline dönüşmesiyle oluşmuştur.)

1973 Reformları 1968 yılında bütün dünyada görülen öğrenci olayları Türkiye’yi yakından etkilemiştir. Bu etkileşim üniversitelerimizde köklü yenileşme gereğini ortaya koymuştur. Bu dönemde öğrenciler ve çeşitli çevrelerce istenen yenilikler vardır.

1973 Üniversite Kanunu Yükseköğretimimin bütünlüğü Üniversiteler Kanununun getirdiği yenilikler: Yükseköğretimimin bütünlüğü Yükseköğretimin çağdaş bilim teknoloji ve kalkınma hedeflerine uygunluğu Yükseköğretime yön vermek amacıyla YÖK’ün oluşturulması Öğretim ve programlarla ilgili kararların fakülte kurullarının görevleri kapsamına alınması vb şeklinde 16 maddeyi içerir.

Bu dönemde kurulan üniversiteler şunlardır: Diyarbakır üniversitesi Çukurova üniversitesi Anadolu üniversitesi Cumhuriyet üniversitesi İnönü Üniversitesi Erciyes Üniversitesi 19 Mayıs üniversitesi Uludağ üniversitesi Selçuk üniversites, Fırat üniversitesi 100.Yıl üniversitesi

1981-1982 DÖNEMİ Yüksek öğretim alanındaki kargaşaya son vermek, bilime daha fazla katkıda bulunmak, toplumumuzun sorunlarına yönelik çağdaş insan yetiştirecek öğretim kurumlarını hazırlamak için milli eğitim bakanlığınca üniversiteler yasa tasarısı hazırlanmış ve bu (2547 sayılı kanun) ”Yükseköğretim Kanunu” 1981 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

1982 DÖNEMİ Yükseköğretim kurumlarının geliştirilmesi, verimlerinin artırılması, bütün yurtta yaygınlaştırılmak amacıyla yenilerinin açılması Üretim, insan gücü, eğitim unsurları arasında denge sağlanması Yükseköğretime ayrılan kaynaklar ve ihtisas gücünün dağıtılması Atatürk İlke ve İnkılap Tarihi,Türk dili ve yabancı dilin yanında Beden eğitimi ve ya güzel sanat dallarından birinin zorunlu ders olarak kabul edilmesi Yükseköğretim kurulu adı ile özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip bir organın öngörülmesi çalışmaları yapılmıştır.

KAYNAKÇA KORKUT,H.(1984).’’Türk Üniversiteleri ve Üniversite Araştırması’’. Ankara:Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. GÜLER,A.(1994).’’Türkiye’de Üniversite Reformları’’.Ankara:Adım yayınları. WİDMANN, H.(2000). ‘’ Atatürk ve Üniversite Reformu’’, çev: KAZANCIGİL,A ve BOZKURT, S.İstanbul:Kabalcı yay. Ergün M., (1982). Atatürk Devri Türk Eğitimi III, Ankara: DTC Fak. Yay.