4-5 YAŞ ÇOCUĞUNUN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ HAZIRLAYAN: ECE VE ÜMRAN KÜÇÜKDEGIRMENCI
ÖZ BAKIM 1-Kendisi bez getirip döktüklerini temizler 2-Tüm zararlı şeylerden ve zehirli maddelerden kendisini korur 3-Kendi giysilerinin düğmelerini çözer 4-Kendi giysilerinin düğmelerini ilikler 5-Masada kirlettiği kendine ait yeri temizler 6-Fermuarın alt kısmını birbirine geçirir 7-Ellerini yüzünü yıkar 8-Yiyecek için doğru araç gereçleri kullanır 9-Tuvalete gitmesi gerektiğinde gece uykusundan uyanır ve bütün gece altı kuru kalır 10-Hatırlatılmadan gerektiğinde burnunu siler ve sümkürür (% 75 ) 11-Sırtı ensesi ve boynu hariç kendi kendine yıkanır
DEVAM… 12-Ekmeğine yumuşak şeyler sürmek için bıçak kullanır 13-Elbisesindeki, pantolonundaki veya ayakkabısındaki tokaları çözer veya bağlar 14-Tamamen kendi kendine giyinir (ön taraftaki bağlar dahil, kravat hariç ) 15-Yetişkin servis tabağını tuttuğunda kendi yiyeceğini tabağına koyar 16-Sözel ipuçları ile tabakları, peçeteleri, çatal, bıçağı doğru yerleştirerek sofra kurmaya yardım eder 17-Dişlerini fırçalar 18-Zamanında tuvalete gider, soyunur, poposunu siler, sifonu çeker ve yardımsız tekrar giyinir 19-Uzun saçları tarar ve fırçalar 20-Giyeceklerini askıya asar 21-Sürekli denetim olmadan yalnız başına etrafı dolaşır 22-Ayakkabılarını bağlar 23-Ayakkabı bağlarını fiyonk yapar
MOTOR GELİŞİM 1-4-8 saniye boyunca yardımsız tek ayak üzerinde durur. 2-Yön değiştirerek koşar. 3-Denge tahtasında yürür. 4-Düşmeden arka arkaya 10 kez ileri doğru çift ayakla sıçrar. 5-Yerden 5 cm. lik yükseklikteki bir ipin üstünden atlar. 6-6 kez geriye doğru çift ayakla sıçrar. 7-Topu zıplatır ve yakalar. 8- Hamurdan 2-3 parçalı şekiller yapar. 9-Eğimli çizgileri kesebilir. 10-Vidalı nesneleri vidalar. (hareket ettirir) 11-Ayak değiştirerek merdivenleri iner. 12- 3 tekerlekli bisikletle köşeleri döner. 13-Tek ayak üzerinde 5 kez zıplar. 14-Çapı 5 cm lik daireyi kesip çıkarır. 15-Ev, adam, ağaç gibi tanıdık resimleri çizer. 16-Makasla basit şekilleri keserek çıkarır, yapıştırır.
SOSYAL GELİŞİM 1-Bir sorunu olduğu zaman yardım ister (banyo yaparken, içecek bir şey alırken) 2-Yetişkinlerin konuşmalarına katılır 3-Başkaları için şarkı söyler, dans eder ve şiir okur 4- 20-30 dakika süre ile tek başına basit ev işleri ile uğraşır 5-Kendiliğinden özür diler (%50 oranında) 6-Sekiz dokuz çocuk ile sıra ile oynar 7- 20 dakika süre ile iki, üç çocukla kooperatif oyun oynar (proje veya oyunda işbirliği yapar) 8-Toplum içinde sosyal olarak beklenen davranışları gösterir 9-Başkalarının nesnelerini kullanmak için izin ister (% 75 oranında)
BİLİŞSEL GELİŞİM 1-İstenildiğinde belirli sayıda nesneyi eline alır (1-5) ( 4 taneden geçer) 2-5 dokunun yapısını isimlendirir 3-Resmi gösterildiğinde üçgeni çizer 4-Bir resimde gördüğü 4 nesneyi hatırlar 5-Etkinliklere bağlı olarak günün zamanını söyler (sabah öğle akşam) 6-Bildiği dizeleri ( şarkı şiir) tekrarlar 7-Bir nesnenin diğer bir nesneye göre ağır veya hafif olup olmadığını söyler (iki nesne arasında en az 500 gr fark) 8-Üçlü bir gruptan nesne alındığında hangisinin eksik olduğunu söyler 9-8 rengi isimlendirir ( hangi renkleri biliyorsa isimleri yazılacak)
DEVAM… 10-Bazı paraları isimlendirir (500 TL 1000 TL) 11-Sembolleri eşleştirir ( harfleri sayıları ) (5 seçenekten) ( A) ile (A,B,C,D,E) arasında yapılır 12-Sorulduğunda nesnelerin renklerini söyler 13-3- kez dinlediği öyküdeki 5 ana noktayı tekrarlar (kırmızı şapkalı kız şeklinde) 14-Başı gövdesi 4 vücut kısmı olan bir adam resmi çizer 15-Şarkının 5 satırını söyler 16-Model olunduğunda 10 küpten kule yapar 17-Uzun ve kısayı sözle ifade eder(bu nasıldır? Sorusu 18-Nesneleri bir başka nesnelerin altına, üstüne, önüne, arkasına yerleştirir(3 ‘ünü yaparsa geçer) 19-Eşit setleri eşleştirir.(örn: 1-10 arası nesneler) 20-Resimdeki nesnelerin eksik parçalarını söyler veya gösterir 21-1-20’ye kadar ezbere sayar 22-Baştaki ortadaki ve sondaki pozisyonu isimlendirir(bu küp nerede duruyor)
DİL GELİŞİMİ 1-Birbirini takip eden 3 işi başarabilir ( mutfağa git ekmek al masaya koy) 2-Edilgen cümleleri anlar (kapı Ahmet tarafından açıldı edilgen cümle) kapıyı kim açtı? Çocuğun cevabı Ahmet açtı olmalı 3-İstenildiğinde bir nesnenin veya resmin eşini bulur 4-Konuşurken “lütfen yapar mıydınız?” “yapabilir misiniz?” 5-Bileşik cümleler kullanır (topa vurdum top yuvarlandı) 6-İstenildiğinde bir çalışma sayfasındaki nesnenin üstündeki veya altındaki nesne resmini gösterir 7-Resimdeki manasızlıkları ve saçmalıkları gösterir 8-Kız kardeş erkek kardeş anneanne, babaanne ve dede gibi kelimeleri kullanır 9-Zıtlıklarla ilgili karşılaştırmalarda en son kelimeyi söyler ( örneğin hangisi büyük hangisi küçük? İfadesinde büyük ve küçük nesnelerden önce küçük olanı gösterir. En son işittiği kelimeyi hatırlar) 10-Resimli ipucu olmadan bildiği hikayeleri anlatır
ÇOCUKLARINIZIN NELERİ YAPIP YAPAMADIĞINI BU BECERİ KONTROL LİSTESİNDEN DEĞERLENDİREBİLİRSİNİZ. YAPAMADIĞI MADDELER ÇOĞUNLUKTAYSA GELİŞİM GERİLİĞİ ŞÜPHESİYLE DOKTORA BAŞVURULMALIDIR.