REHBERLİK SERVİSİ VELİ SEMİNERİNE HOŞGELDİNİZ
SEMİNER KONULARI ERGENLİK DÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ VERİMLİ DERS ÇALIŞMA YÖNTEMLERİ YÜKSEK ÖĞRENİM KOŞULLARI MADDE BAĞIMLILIĞI
SEVGİLİ ANNE-BABALAR Gençlerimizin sorumluluk sahibi, başarılı,mutlu,olumlu,kendilerini ve yaşamayı seven insanlar olarak yetişmelerini istiyorsak;onlara nasıl davranmamız gerektiğini bilmemiz gerekir. Her anne-baba çocuğunu sever fakat,nasıl davranacağını bilemeyebilir.
ERGENLİK DÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ Ergenlik çağı, insanların fiziksel, duygusal ve sosyal pek çok değişikliği kısa sürede ve bir arada yaşadığı bir değişim dönemidir.
ERGENLİK ÇAĞI RUHSAL ÖZELLİKLERİ Ergenlikte ilkokul çağındaki dengeli uyumlu çocuğun yerine oldukça tedirgin kuruntulu güç beğenen ve çabuk tepki gösteren bir ergen gelir. Bencilleşebilir. İstekleri artar. Duygular çok çabuk iniş çıkışlar gösterir. Derslere ilgisi azalabilir Asi olur konan yasakları saçma bulur. Akşamları eve geliş saatini saçma bulur, Kendine tanınan hakları az bulur. Gürültülü müziğe bayılırlar. Süse ve giyime düşkünlük gösterirler.
«Ben neyim?», «Kimim?» sorularına yanıt arar. Kendisine ve çevresine eleştirici bir gözle bakar. Tartışmak için tartışırlar. Uzun boy kısa boy sorun olmaya başlar. Erkekler kızlara açıktan kızlar erkeklere gizliden ilgi duymaya başlar. Odalarına kapanıp yalnız kalmak isterler. Kardeşlerini yanlarına bulundurmak istemezler.Tersleyip uzaklaştırırlar, Duvarlara film yıldızlarının resimlerini yapıştırırlar
ARKADAŞLARIYLA İLİŞKİSİ: Ergen için arkadaşları çok önemlidir,Arkadaşlarının kendisi için ne düşündüğü çok önemlidir Erkeklerin kurdukları gruplar daha kalabalıktır, ilişkiler yüzeyseldir. Kızlardan oluşan gruplar daha küçüktür, ilişkiler ise daha sıkıdır. “Ailesi içinde geçimsizlik ve dengesizlik olan ergenlerde, bir baskı hakim ise masum arkadaş grupları yerine çeteye yönelir.”
ERGENLE İLETİŞİM NASIL OLMALIDIR? Ergenlik dönemi sorunlarını bilinerek ona göre hareket edilmesi gerekmektedir. Gençlerle konuşurken ikazda, nasihatte bulunma, hatırlatma, yargılama vb. yaklaşımlarda bulunulması durumunda, pek çok genç, kendisini duyulmamış, anlaşılmamış ve kendisiyle ilgilenilmemiş hissederek iletişimi keser. Konuşan taraf hep siz olmayın, onu dinleyin, anlamaya çalıştığınızı ona hissettirmelisiniz. Ergen, potansiyel suçlu değildir. Yanlışları konusunda hemen suçlayıcı olunmamalıdır.
Onunla ve sorunuyla gerçekten ilgilendiğinizi gösterin. Duygu ve düşüncelerini rahatça ifade edebilmesine izin verin. Her gencin kendine özgü özelliklerle donanmış, ayrı bir birey olduğunu unutmayın. Onu akranlarıyla ve kardeşleriyle kıyaslamayın.
Çocukların, aileleriyle paylaşmak istemedikleri bazı sırları, mektupları, hatıra defterleri, resimleri olabilir. Bunlar onların özel haklarıdır. Bu haklarına saygı gösterin ve kendilerine ait bir dünyaları olabileceğini asla unutmayın. Ona inandığınızı ve güvendiğinizi hissettirin. Güven çok önemlidir. Çocuğunuz size güveniyorsa, size danışacaktır.
Anne babanın aşırı otoritesi ve hiç otorite kurmaması ciddi ergenlik sorunlarının (intihar, riskli davranışlar, madde kullanımı) ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Yanlışların büyük boyutlara gelmesini beklemeden müdahale edin, yardım almayı deneyin. Sorunun temelinde psikiyatrik bir bozukluk olabileceğini düşünün. İletişim kurarken ben dilini kullanmaya özen gösterin.
KONUŞMA KATİLLERİ Öğüt verme, çözüm getirme: “Şöyle yapma, böyle yap.” Yönlendirme: “Üzüleceğine, otur da dersine çalış.” Yargılama: “Sen zaten hep kolaya kaçarsın.” Eleştirme: “Çocuk gibi davranıyorsun.” Ad takma: “Geri zekalı, aptal”
Teşhis – tanı koyma: “Aslında ben senin neden böyle yaptığını biliyorum.” Tahlil etme: “Aslında senin derdin başka.” Teskin: “Aldırma, boş ver.” Konuyu değiştirme: Başka bir konudan laf açma.
İLETİŞİM KATİLLERİ, KARŞIMIZDA BİZE BİR SORUNUNU ANLATMAK İSTEYEN ERGENDE; Anlaşılmamışlık, Savunmaya girme, Haksızlığa uğradığını hissetme, Sinirlenme, Direnç gösterme, Çaresizlik vb. duyguları yaşatırız.
Oysa ergenin, dinlenilmeye, kabul edildiğini hissetmeye ihtiyacı vardır. Anlaşıldığını, kabul edildiğini, koşulsuz sevildiğini bilen bir ergenle iletişim kurmak, hiçte zor olmayacaktır.
Şimdi kendinize şu soruları sorun: Çocuğuma hiç konuşma fırsatı vermeden, bir dakikadan fazla konuşuyor muyum? Çok önemli olmayan konularda, fikirlerinin yanlış olduğunu düşündüğümde, onu düzeltiyor yada karşı çıkıyor muyum? Söylediğim sözlerle yada söyleyiş tarzımla onu iğnelemeğe çalışıyor muyum? Çocuğuma kasıtlı yada kasıtsız, övgü sayılmayacak isimler takıyor muyum?
VERİMLİ DERS ÇALIŞMA YÖNTEMLERİ Derslerde not tutulmalı Günlük tekrar yapılmalı derslerle ilgili test çözülmeli Günde 1-3 saat ders çalışılmalı, Devamsızlık yapılmamalı Derse hazırlıklı gelinmeli Kitap okunmalı Klasik yazılı için detaylı çalışılmalı Eksik görülen temel bilgilerin telafisi yapılmalı (Temel matematik ) Ders çalışma ortamı hazırlanmalı ( ısı,ışık, gürültü problemi olmamalı) Ders çalışırken televizyon, internet ve cep telefonundan uzak durulmalı Ek kaynaklar kullanarak okul derslerini desteklenmeli
VERİMLİ ÇALIŞMAYI ENGELLEYEBİLECEK AİLEVİ NEDENLER
Ebeveynlerden birinin veya her ikisinin, okula ve öğrenmeye karşı olumsuz tutumu, çocuğunda okula karşı negatif duygular geliştirmesine yol açmaktadır. Anne babanın çocuğun başarı konusunda çok kaygılı olması çocuğunda kaygılanmasına neden olur.
Anne babanın arasında sağlıklı bir iletişimin olmaması, huzursuz ve kaygı verici bir ev ortamı,
Anne babanın zamanı etkili kullanma, okuma, sorumluluklarını yerine getirme konularında olumsuz model olup, bir taraftan çocuğun çok fazla televizyon izlemesine, gezmesine kızarken diğer taraftan zamanlarını hep bu şekilde geçirmeleri.
AİLEYE DÜŞEN GÖREVLER Öncelikle çocuğunuza ders çalışması için evde; ısı, ışık bakımından yeterli, gürültüsüz, çocuğu ders çalışmaya motive edecek uygun bir ortam hazırlayın.
Çocuğunuzdan ders çalıştığı sürece, onun dikkatini dağıtacak başka işler yapmasını istemeyin.
Çocuğunuzun başarısında önemli etkenlerden bir tanesi de düzenli ve uyumlu bir aile hayatıdır. Çocuğunuzun düzenli yemek yemesine ve uykusunu almasına özen gösterin. Kahvaltı yapmadan okula göndermemelisiniz.
Çocuklarınıza sürekli ders çalışmaları için baskı yapmayın. Çocuklarınızı resim, müzik ve spor gibi diğer sosyal faaliyetlere de yönlendirin.
Çocuğunuzla derslerle ilgili konuştuğunda onu iyi dinleyin ve alaycı, aşağılayıcı, hor görücü olmadan yumuşak bir ses tonu ile cevap verin.
Anne baba olarak, çocuğunuz ders çalışırken ya da sınava hazırlandığı sırada, onun çalışma isteğini artırmak ve onu çalışmaya teşvik etmek için kaygı yükseltici yaklaşımlardan kaçının. “Bu kadar çalışmayla kazanamazsın...”, “Bu kafayla gidersen zor kazanırsın...” gibi ifadeler kullanmakla çocuğunuzun daha çok çalışmasını sağlayamayacak aksine onun kendine olan güvenini azaltacaksınız. Bunun sonunda ortaya çıkan kaygı, başarıyı olumsuz yönde etkileyen kaygıdır ve çocuğunuz için bununla başa çıkmak oldukça zor olacak
YGS ( Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı ) LYS ( Lisans Yerleştirme Sınavı ) Yeni ÖSYS Sistemi 1. YGS ( Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı ) 2. LYS ( Lisans Yerleştirme Sınavı )
GENEL BİLGİLER YGS-LYS sistemi 2 aşamalı sınavlardan oluşan bir sistemdir. İlk aşama sınavı YGS 1 oturum, ikinci aşama LYS 5 oturumda yapılacaktır.
ORTAÖĞRETİM BAŞARI PUANI Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) 30 ile 60 puan arası olacak
1. AŞAMA: YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI (YGS) YGS’de toplam 160 soru sorulacak ve süre 160 dakika olacaktır. YGS’de testlerde sorumlu olunan konular Ortak müfredata dayalı konular (6, 7, 8. sınıf ve Lise-1 konuları) olacak. Yani tüm okul türleri ve alanlarda okutulan derslerle ilgili sorular sorulacak. Sadece bazı derslerdeki konular lise-2 ve lise-3 (İnkılap tarihi, Felsefe gibi) sınıfına aittir. YGS’de muhakeme gücü yüksek, yorum becerisini ölçmeye dayalı sorular sorulmaktadır. Özellikle son yıllarda genelde uzun paragraflar (daha çok Türkçe, felsefe), şekle dayalı uzun yorum soruları (coğrafya, matematik, geometri) gelebilmektedir. Yıldan yıla değişen belli oranlarda da bilgiye dayalı sorular gelmektedir.
YGS:Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı SOS. BİLİMLER:40 SORU 17 TARİH-13 COĞRAFYA 10 FELSEFE TÜRKÇE:40 SORU FEN BİLGİSİ:40 SORU 14 FİZİK-13 KİMYA 13 BİYOLOJİ SÜRE:160 DAKİKA OLUP İÇERİK OLRAK 2009 ÖSSNİN İLK 4 TESTİYLE AYNI NİTELİKTE SORULARDAN OLUŞACAKTIR. MATEMATİK:40 SORU 28 MAT.-12 GEO
PUAN TÜRÜ TÜRKÇE SOS.BİL FEN BİL YGS1SAYISAL YGS2SAYISAL %20 %40 %30 MATEMATİK SOS.BİL FEN BİL YGS1SAYISAL YGS2SAYISAL %20 %40 %30 %10 YGS3SÖZEL YGS4SÖZEL YGS5EŞİTAĞIRLIK YGS6EŞİT AĞIRLIK %37 %33
YGS PUAN ARALIKLARI 100-500 ARASINDA OLACAKTIR.
2. AŞAMA: LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI (LYS) LYS sınavları 5 ayrı oturum halinde gerçekleşecektir. Her oturumda farklı bir sınav uygulanacaktır. Dileyen aday tüm oturumlardaki sınavlara girebilecek. Öğrenciler girmek istedikleri bölümlere göre en az iki LYS sınavına katılacaktır. YGS’de 180 barajı geçen herkes LYS sınavlarına girebilecektir. Sorular lise-2, lise-3 ve lise-4 ağırlıklı konulardan oluşacak. Lise-1 konularında da az oranda soru gelecek. Soru tarzları da daha çok bilgiye dayalı sorular olacak.
LYS’ de YER ALACAK TESTLER ve KAPSAMLARI
Hangi Alandan Hangi Mesleğe ? Alman Dili ve Edb. Dil Bilimi Fransız Dili ve Kült Fransızca Öğrt. İngiliz Dil Bilimi İngiliz Dili ve Edb. İngilizce Öğrt. Japonca Öğrt. Karşılaştırmalı Edb. Kore Dili ve Edb. Latin Dili ve Edb. Mütercim-Tercm. Turist Rehberliği Urdu Dili ve Edb. Yunan Dili ve Edb. Uluslararası ilişkiler DİL AĞIRLIKLI SINIF -Avrupa Birliği İlş. -Bank. ve Finans -Ekonomi -Finans -Felsefe Öğrt. -Hukuk -İşletme - İktisat -Kamu Yönetimi -Psikoloji -Rehberlik ve Pis.Da. -Reklamcılık -Sigortacılık -Siyaset Bilimi -Turizm İşletmeciliği -Uluslararası İlişkiler -Yönt. Blşm. Sist. -Ana Okulu Öğrt. -Arkeoloji -Basım ve yayımcılık -Coğrafya Öğrt. -Gazetecilik -Görme Eng. Öğrtm. -Halkla İlişkiler -İlahiyat -İletişim -Kütüphanecilik -Radyo, TV ve Sinm. -Sanat Tarihi -Sosyal bilgiler Öğrt. -Tarih Öğretmenliği -Tv. Gazeteciliği -Türkçe Öğretmenliği - Bilgisayar Müh. - Biyoloji - Çevre Müh. - Deri Müh. - Diş Hekimliği - Ebelik - Eczacılık - Elektrik Müh. - Fizik - Gıda Müh. - İşletme Müh. - Kimya Müh. - Maden Müh. - Tıp - Veteriner -Ziraat Müh. TM AĞIRLIKLI SINIF SÖZEL AĞIRLIKLI SINIF FEN AĞIRLIKLI SINIF Not : Bu tabloda bazı meslekler yer almamaktadır.
MADDE BAĞIMLILIĞI
MADDE BAĞIMLILIĞI NEDİR? BAĞIMLILIK RİSKİ HERKES İÇİN EŞİTTİR Sahte bir iyi oluş hali ortaya çıkaran maddelerin alınması sürecinde ortaya çıkan bedensel, ruhsal ya da sosyal sorunlara karşın madde alımının devam etmesidir.
MADDE BAĞIMLILIĞI NEDİR? Madde kavramı sadece esrar, eroin gibi uyuşturucuları kapsamaz. Bunların yanında sigara ve alkolü de kapsar. Hatta sigara ve alkol esrar ve eroin gibi uyuşturuculara geçişi sağladığı için bağımlılık sürecinde mücadele edilmesi gereken en önemli maddelerdir. Sigara ve alkol kullanmayanların diğer maddeleri kullanma ihtimalleri çok düşüktür.
BAĞIMLILIK YAPICI MADDELER NELERDİR? Tütün, Alkol, Kafein, Uçucu maddeler, Kontrollü kullanımı olan ilaçlar Esrar, Bonzai, Eroin, Kokain, Crack, Ecstasy, Captagon, Metamfetamin, Lsd… Çocuklarımızın doktor tavsiyesi dışında bir ilaç almamasına dikkat edelim.
GENÇLERİN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLAYABİLİRİZ? SOSYAL DEĞİŞİM Arkadaş çevresi değişir. Arkadaşlarını ailesiyle tanıştırmaktan kaçınır. İlaç ve parfüm kullanma davranışı artabilir.
GENÇLERİN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLAYABİLİRİZ? DAVRANIŞSAL DEĞİŞİM Yetişkinlerden uzak kalma davranışları artabilir. Okul problemleri artabilir. Para harcama davranışları değişebilir.
GENÇLERİN MADDE KULLANDIĞINI NASIL ANLAYABİLİRİZ? FİZİKSEL DEĞİŞİM Fiziksel belirtiler madde kullanımının ileri aşamalarında gözlenebildiği için sosyal ve davranışsal değişimlere odaklanmanın daha doğru olduğu söylenebilir. Ani kilo kaybı, Bitkinlik veya aşırı hareketlilik, Gözlerde sürekli kanlanma Gözbebeğinde ani daralma olarak sayılabilir.
GENÇLERİN MADDE KULLANMAYA BAŞLAMA NEDENLERİ Özellikle arkadaş etkeni çok önemlidir. Bir maddeyi tanıtan, özendiren ve teklif eden hemen hemen her zaman yakın arkadaştır. Özellikle esrar ve eroin gibi maddeleri teklif edenler gençlerin yakın çevresinde yer alan kişilerdir.
Gençlerin Madde Kullanmaya Başlamasının En Önemli Nedenleri Önleyebilmek için öncelikle gençlerin maddeye başlama nedenlerini ve risk grubunda yer alan ergenlerin ortak özelliklerini bilmek gerekir. Gençlerin Madde Kullanmaya Başlamasının En Önemli Nedenleri ARKADAŞ ve MERAKTIR.
GENÇLERİN MADDE KULLANMAYA BAŞLAMASININ DİĞER NEDENLERİ; Aile içi sorunlardan kaçmak Farklı görünmek Önem verdiği bir kişiyi model almak Sorun ve sıkıntıları aşmak Dikkat çekmek Yalnızlık ve boşluk duygusunu bastırmak Cesaretini ve delikanlılığını ispat etmek MODEL ALMA… Bir gencin hangi nedenle maddeye yöneldiğini belirleyebilirsek, nasıl önleyebileceğimizi de belirlemiş oluruz.
RİSK GRUBUNDA YER ALAN ERGENLERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ Ani tepkiler verme Saldırgan davranışlar gösterme Her şeyi reddetme Aykırı davranışlar gösterme Çabuk heyecanlanma İçedönüklük Fazla itaatkarlık Yaşıtlarından aşırı etkilenme
Öncelikle şüphelenilen konuyla ilgili bilgi sahibi olunmalı, ANNE BABA ÇOCUĞUN BAĞIMLILIK YAPICI BİR MADDE KULLANDIĞINDAN ŞÜPHELENİYORSA Öncelikle şüphelenilen konuyla ilgili bilgi sahibi olunmalı, Dikkatini çekmeden çocuk ve sosyal çevresi izlenmeli, Bağımlılık yapıcı maddeler hakkında bilgi edinilmelidir.
ANNE BABA ÇOCUĞUN BAĞIMLILIK YAPICI BİR MADDE KULLANDIĞINDAN ŞÜPHELENİYORSA Yargılamadan, eleştirmeden, suçlamadan dinlenilmeli, Duyguların ifade edilmesine yönelik ben dili kullanmaya özen gösterilmeli, Yardım almaya isteklendirilmeli ve yardım alması sağlanmalı, Çocuğun bir günde madde bağımlısı olmadığı gibi bir günde de normale dönmeyeceği unutulmamalıdır.
ANNE BABA ÇOCUĞUN BAĞIMLILIK YAPICI BİR MADDE KULLANDIĞINDAN ŞÜPHELENİYORSA Çocuk bu durumu reddettiğinde, izlemeye devam edilmeli, sonrasında tekrar konuşmak denenmeli, Tekrar izlemeye devam edilmeli ve sonrasında yeniden konuşma denenmeli, Yine ret etme söz konusu olursa profesyonel destek alınmalıdır.
HUKUKİ DURUM T.C. ANAYASASI TÜRK CEZA KANUNU GENÇLİĞİN KORUNMASI- Madde 58 TÜRK CEZA KANUNU Madde 191-192
ORTAÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ KINAMA CEZASINI GEREKTİREN DAVRANIŞLAR Madde 164, 1/ç; Tütün ve tütün mamullerini bulundurmak veya içmek, OKULDAN KISA SÜRELİ UZAKLAŞTIRMA CEZASINI GEREKTİREN FİİL VE DAVRANIŞLAR Madde 164 2/k; Sarhoşluk veren zararlı maddeleri bulundurmak veya kullanmak. OKUL DEĞİŞTİRME CEZASINI GEREKTİREN DAVRANIŞLAR Madde 164, 3/i; Bağımlılık yapan zararlı maddeleri bulundurmak veya kullanmak, ÖRGÜN EĞİTİM DIŞINA ÇIKARMA CEZASINI GEREKTİREN DAVRANIŞLAR; Madde 164, 4/d; Bağımlılık yapan zararlı maddelerin ticaretini yapmak,
MADDELER VE MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELE İLE İLGİLİ, DOĞRU BİLGİYE NEREDEN ULAŞABİLİNİR Üniversitelerin Psikiyatri Servisleri AMATEM (Alkol Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezi) UMATEM(Uyuşturucu Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezi) Emniyet Müdürlükleri, Sağlık bakanlığı, İl Sağlık Müdürlükleri vb. devlet kurumlarının hazırladıkları web siteleri.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ REHBER ÖĞRETMENLER MUSTAFA DENGİZ ÜMMÜHAN AKGÜLOĞLU