ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ

Milli Eğitimi Geliştirme Projesinde öğretmende bulunması gereken nitelikler şöyle belirtilmektedir:

1- ALAN BİLGİSİ Alanına ilişkin temel bilgileri (kavram, olgu, ilke, genelleme, yasa, model, kuram vb) ve bu bilgileri ele alma yollarını (işlem yolu, teknik, yöntem vb) anlama, Gerekli oldukça, alanındaki bilgileri daha üst düzeye çıkarma, Konu alanı ile ilgili öğretim programları üzerinde bilgi sahibi olma.

2- ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Plan yapma ve ders hazırlığı, Hedef davranışları açık bir şekilde ifade etme, Sınıf çalışmalarını, ders programında ve ders planında öngörülen şekilde planlama, Dersi, ilgili davranışsal hedeflere eriştirecek şekilde planlama, Dersi, çeşitli öğretme-öğrenme etkinliklerinden yararlanacak şekilde planlama,

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Uygun öğretme-öğrenme araç-gereçlerini seçme veya hazırlama, İyi düzenlenmiş ve bütünlüğe sahip ders planı hazırlama, Öğrenmelerin sürekliliğini ve aşamalılığını sağlama (ön bilgiler ile yeni öğrenilenleri ilişkilendirme) Öğretim yöntemlerinden yararlanma,

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Öğrencilerin yaşlarına, önceki öğrenme düzeylerine yeteneklerine uygun yöntemlerden yararlanma, Sınıftaki bütün bireylerle ve gruplarla etkileşim kurma, Öğrenciler için gerçekçi ve onları, yapabileceklerinin en iyisini yapmaya sevk edebilecek derecede yüksek beklentiler belirleme,

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Öğretme-öğrenme araç ve gereçlerini uygun ve etkili kullanma, Bilişim teknolojisinden yararlanma, İletişim kurma, Açık olarak tanımlanmış ve kolayca anlaşılabilen yönergeler/açıklamalar sunma ve bunları öğretme-öğrenme sürecinde uygun şekilde zamanlama,

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Zamanında ve etkili sorular sorma, Sesini etkili şekilde kullanma ve gerektiğinde değiştirme, Öğrencilerden gelen dönütlere duyarlı olma ve bunlardan yararlanma, Dili, duruma uygun biçimde ve gereken sorumluluk-soyutluluk düzeyinde kullanma, Sınıf yönetimi ve öğrencilerle ilişkiler,

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Derslerini amaçlı ve düzenli bir biçimde sürdürme, Derslerini zamanında ve etkili bir şekilde başlatma ve yine aynı şekilde bitirme, Öğrencilere ve konuya uygun nitelikte bireysel öğretim, küçük grup ve sınıf öğretimi yöntemlerinden yararlanma, Öğrencilerle ilişki ve etkili öğretme-öğrenme etkileşimi kurma,

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Öğrencilerin dikkatini çekme, onları öğrenmeye güdüleme, onların ilgi ve güdülerini devam ettirme, Ceza ve övgüyü uygun ve etkili kullanma, Kesinti ve müdahaleler karşısında uygun önlemler alma, Gerçekçi ve iyi hedefler belirleme, bunların gerçekleşme derecelerini objektif ve güvenilir bir biçimde değerlendirme, sonuçları kendini geliştirmede kullanma,

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Sınıfta, öğrencilerin kendilerini ifade edebilmelerine imkan sağlayacak demokratik bir ortam oluşturma, Öğrencilerin öğrenmelerini değerlendirme ve kayıtlar tutma, Öğrencilerin ürünlerini kısa zamanda planlama ve sonuçları, öğrencinin nasıl gelişeceğine ilişkin dönütlerle birlikte verme,

ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNİ YÖNETME Öğrencinin ilerleyişini, ulusal normları, varsa uygun olan diğer ölçütleri kullanarak değerlendirme, Yapılan yeniliklerin ve sağlanan gelişmelerin kayıtlarını tutma.

3- ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİ (REHBERLİK) Okul yönetimi ile ilgili ilke ve işlemleri bilme, Kendi grubundaki öğrencilerle güven verici ilişkiler kurma ve onların sağlıklı ve dengeli birer kişilik geliştirmelerinden sorumluluk duyma, Bireysel ihtiyaçlara ve grup ihtiyaçlarına duyarlı olma,

4- KİŞİSEL VE MESLEKİ ÖZELLİKLER Zamanı iyi kullanma, Danışma, önerilerden yararlanma, Diğer öğretmenlerle iş ilişkileri kurma, Diğer öğretmenlerle mesleği ile ilgili bilgi alışverişinde bulunma, Toplantı, hizmet içi eğitim, araç-gereç hazırlama gibi okul etkinliklerine katılma,

KİŞİSEL VE MESLEKİ ÖZELLİKLER Öğrenci velileri iyi ilişkiler kurma, Okulun tümünü ilgilendiren etkinliklere katılma, Kendi performansı üzerinde düşünme ve gelişme için uygun girişimlerde bulunma, Mesleki davranış ve görünüm standartlarına uyma….

ÖĞRETMEN DAVRANIŞLARI VE NEDEN OLDUĞU OLASI ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARI ÖĞRETMEN DAVRANIŞI İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞI Notla tehdit etme Korku, not için çalışma, otoriteye itaat Ceza olarak ödev verme Dersten soğuma, isyan Sadece anlatım yöntemini kullanma, derse güdülememe, cesaretlendirmeme, espritüel olmama Hayal kurma, başka şeylerle ilgilenme, derse katılmama, dağınık ilgi Ödevleri kontrol etmeme Ödevleri yapmama, eksik yapma veya özenle yapmama

ÖĞRETMEN DAVRANIŞI İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞI Sınıfa sırtını dönme Başka şeylere yönelme İstenmeyen davranışları düzeltmeme İstenmeyen davranışları sürdürme Sadece başarılı olanlara söz hakkı verme Diğer öğrencilerin söz almama davranışlarını pekiştirme Yanlış davranış veya yanıtı aşırı eleştirme, olumsuz sözlerle etiketleme Söz hakkı istememe, okula gelmeme Öğretmediği konularda sınav yapma Kopya çekmeye yönelme

ÖĞRETMEN DAVRANIŞI İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞI Dersi iyi planlayamama, öğrencileri boş bırakma Ders dışı olumsuz etkinliklere yönelme Zorlama ile disiplin sağlama Okul eşyalarına zarar verme, pasif veya saldırgan olma Sınıfta herkesin görebileceği yerde durmama Görülmeyen öğrencilerin ders dışı etkinliklere yönelmesi İstenen davranış hakkında bilgilendirmeme İstenen ve istenmeyen davranışı ayırt edememe Öğrencilerin ekonomik durumunu dikkate almadan araç gereç isteme İçine kapanma, hırsızlık, okula gelmeme

ÖĞRETMEN DAVRANIŞI İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞI Öğrencilerin psikolojik, sosyal akademik yeterlik ve gelişim dönemleri gibi özelliklerini tanımama Saldırgan veya pasif olma Öğretmenin kendi davranışları ile diğer öğretmenlerin davranışları arasındaki tutarsızlık İstenen ve istenmeyen davranışı ayırt edememe Öğrencinin davranışı yerine kişiliğini eleştirme Çekingen olma, içine kapanma, iletişimsizliği pekiştirme İstenen davranış için uygun ortam oluşturmama İstenmeyen davranışı sürdürme

ÖĞRETMEN DAVRANIŞI İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞI İstenen davranış için uygun pekiştireci zamanında vermeme İstenmeyen davranışı sürdürme Haklı ile haksız öğrenciyi ayırt edememe Öğretmene ve derse karşı olumsuz tutum ve davranış Cinsel, sosyal, ekonomik ve başarı durumu vb. özelliklere göre ayrım yapma, sürekli aynı öğrencilere sosyal alanlarda görev verme Öğretmene ve derse karşı nefret duygusu, kıskançlık, yağcılık, protesto geliştirme Başarı zevkini tattıramama Dersle ilgilenmeme, söz istememe

ÖĞRETMEN DAVRANIŞI İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞI Derse girip dersi işleyip dersten çıkma, kitap öğretmeni olma, dersi soğuk atmosferde işleme Derse ve öğretmene karşı olumsuz tutum, isteksizlik İstenmeyen davranışlar üzerinde istenenlerden daha fazla durma, ana konuyu kesip ayrıntılarla fazla ilgilenme Karşı koyma, meydan okuma, duyguları saklama, başkalarını suçlama, dikkati dağıtma Bazı öğrencilere ismi ile hitap ederken, bazılarına hitap etmeme Kıskançlık, öğretmenden ve dersten soğuma Ödül ve cezayı adil kullanmama

ÖĞRETMEN DAVRANIŞI İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞI Körü körüne itaate alıştırmak için disiplin cezası verme, başarısız olarak değerlendirme Güven duygusunu zedeleme, haklarını savunamama, haksızlığa itiraz etmeme Ana dilini iyi kullanmama, argolu konuşma İfade becerisinin gelişememesi, argolu konuşma Başarılı ve başarısız öğrencileri akademik yönden ayırt edememe Derse ilgisizlik, öğretmene sevgisiz olma, protesto geliştirme Fiziksel ceza verme Arkadaşları ile sorunlarını kavga ederek çözmeye çalışma, yalancılık, aşırı kaygı, karşı gelme, kişiliksiz davranışlar

DİSİPLİN SAĞLAMA KONUSUNDA ÖNERİLER Ara sıra ufak tefek disiplin olaylarını şakaya dönüştürün. Eğlenceli durumlarda sınıfa katılın, sınıfı kontrol edemez hale gelmekten korkmayın. Öğrencinin hiçbir soru sormaksızın itaatkar davranmasının arzu edilir bir şey olmadığını biliniz.

Bir öğrenciyi uyarmanız gerekiyorsa bunu herkesin önünde yapmayınız. Disiplin sağlamanın, birçok öğretmenin iddia ettiği kadar önemli bir sorun olmadığını unutmayınız. Bazen öğretmenlerin tutumu yüzünden de öğrencilerin disiplin kurallarına uymadıklarını aklınızdan çıkarmayınız.

Öğrencilerinizde kendi kendini disipline edebilme alışkanlığı geliştirmeye çalışınız. Kötü bir davranışın her şeyden önce kendi kişiliğine karşı bir saygısızlık olduğunu belirtiniz. Unutmayınız ki öğretmenin sınıfta disiplini sağlamak için çok sert olması gerekmez. Suçluyu bulamadığınız zaman tüm sınıfı cezalandırmaktan kaçınınız.

Disiplin problemlerine mani olmak, bir kere olduktan sonra onu düzeltmek için uğraşmaktan daha kolaydır. Disiplin problemi sizi aşmadıkça başkalarına duyurmayınız. Derhal önlem alınması gereken durumlarda ya da sınıfta ders yapmanız imkansızlaştığında idareye haber veriniz.

Sınıfta disiplini bozan bir davranış oluştuğunda tepkide bulunmadan önce biraz düşününüz.