Diziler Diziler, sayısal veya alfanümerik (string) bir veri setinden oluşur. Tanımlama: Dim Diziadı (DiziBoyutu) As DataType Dim isimler(15) As String Dim isimler(1 To 16) As String İsimler dizisi, 16 adet string bilgi içeren bir dizidir. Gerekli durumlarda çok boyutlu diziler de kullanılabilir. Örnek olarak, matrisler: Dim A(5,5) as Double 5x5’lik bir matris VB’de tek bir değişken adı ile birden fazla veri temsil edilebilir.
Dinamik Diziler Dinamik diziler: Diziler programın başlangıcında (GENERAL DECLARATIONS) boyut belirtmeksizin tanımlanabilir. Dim Matrix() As Double Yada Dim Matrix (3,5) As Double olarak da tanımlanabilir. Boyutunu bildiğiniz diziyi, bir kez daha yeniden boyutlandırabilirsiniz. ReDim Matrix(N,M)
Fonksiyonlar ve Altprogramlar Değişken isimlendirilmesindeki kurallar, fonksiyon ve altprogramlar için de uygulanmaktadır. Bir fonksiyonla, bir altprogram arasındaki fark –Bir Fonksiyon, bir seri komutun uygulanmasını ve bir değer üretilmesini sağlar. –Bir altprogram, belirtilen bir işi gerçekleştirir fakat ana programa bir değer döndürmeksizin kullanılabilir. VB’de sürekli yapılan işlemler için kod bir kez tanımlanıp, istenildiği zaman kullanılabilir. Bu tip yapılara Fonksiyon veya Altprogram adı verilir.
Altprogramlar Bir altprogram, iyi tanımlanmış bir görevi yerine getiren ifadeler bütünüdür. Sub renk_degistir() Form1.Backcolor=RGB(255,0,0) End Sub Sub Command1_Click() renk_degistir End Sub
Fonksiyonlar Bir fonksiyon, ana programa bir sonuç döndürür. Function ters(x as Double) As Double ters=1/x End Function Sub Command1.Click() Print ters(5) End Sub
Parametreler Parametreler, prosedüre (bir fonksiyon veya altprogram) geçişi sağlayan değerlerdir ve prosedür aşağıdaki şekilde çalışır: Örnek: Function CircleArea (r As Double) As Double CircleArea = * r ^2 End Function Yukarıdaki fonksiyonu çağırmak için: CArea1 = CircleArea (radius1) (burada CArea1 & radius1, daha önceden tanımlanan “Double” tip değişkenlerdir)
Parametreler (devam) Adı geçen parametrelerin sayısı, fonksiyon veya altprogramda tanımlanan parametrelerin sayısı ile aynı olmalıdır. Örnek: Function RectArea (a, b As Double) As Double RectArea = a * b End Function Aşağıdaki kodda hata oluşacaktır: Alan_Hatali = RectArea(uzunluk) Doğru kod parçacığı aşağıdaki şekilde olmalıdır: Alan_Dogru = RectArea(uzunluk,genislik)
Opsiyonel Parametreler İki veya daha çok parametrenin söz konusu olduğu bazı durumlarda, bir fonksiyona ihtiyaç duyulduğunda, “opsiyonel parametre” kullanımı gerekmektedir. Function Alan (a As Double, Optional b As Double) As Double If b>0 Then Alan=a*b Else Alan=a*a End If End Function Yukarıdaki fonksiyon için iki adlandırmada geçerlidir: alan_kare= Alan(5) alan_dikdortgen= Alan(5,3)
Formlar & Temel Kontroller
İçerik Formlar –İdare ve kontrol –Menu tasarımı Temel kontroller –TextBox –Option & Check boxes –ListBox & ComboBox –Common Dialogs
Formlar Bir form, kullanıcı arayüzüne eklenen tüm kontrolleri içerir. Formlar, herhangi bir kod (title bar, resize, vb.) yazımı gerekmeden, önceden oluşturulmuş hazır altprogramlardır. Bir formun özellikleri, hazır olarak sunulmuştur. Bazı özellikler: –MinButton, MaxButton –BorderStyle –ControlMenu
Formlar (devam) Kontrol Menüsü Başlık Barı MinimizeMaximize Kapat
VB’de çok sayıda form kullanılabilmektedir. Bunun için, “Project” Menüsünden, “Add Form”u seçmek yeterlidir. Yeni bir form ilave edilebilir ve “Project Explorer Window”da bu görülebilir. VB de çok sayıda form desteği
İlk önce gösterilen; “Project”den “ProjectName Properties”in seçimi “Startup Object”in seçimi
Form Durumları Yüklenmedi: Form, bir disk dosyasında mevcut ve herhangi bir kaynaktan alınmadı. Yüklendi fakat görüntülenmedi: Form, hafızaya yüklendi ve gösterim için hazır. Yüklendi ve görüntülendi: Form görüntülendi ve etkileşime açık.
Formların Gösterimi “Show”, formu görünür kılmak için kullanılır: FormName.Show Show metodu, formu yükler ve görüntüler. Bazen, formu göstermeden, sadece yüklemek gerekebilir.
Formların Yüklenmesi Geri plandaki işlemleri gerçekleştiren prosedürlerin yer aldığı bazı formların gösterimi gerekmeyebilir. Eğer bir form, yüklenmesi zaman alan veriler içeriyorsa, form yüklenebilir ve gösterilir. Kullanıcı, formun gösteriminin zaman aldığını hissetmez. Load FormName Unload FormName Uyarı: bir Form yüklenirken, kaynakları sistemden alır; gerekli olmayan formları, yüklememelisiniz.
Neyin gösterileceğinin kontrolü: Örnek Private Sub btnShowFirst_Click() FormFirst.Visible = True FormSecond.Visible = False End Sub Private Sub btnShowSecond_Click() FormSecond.Visible = True FormFirst.Visible = False End Sub
Bir formun diğerlerinin içinden kontrolü Bir formun içinden, diğer forma ve içindeki kontrollere ulaşılabiliriz. Örnek: Form 1’deki bir “TextBox”ın Text özelliklerine ulaşmak için yapılması gereken: Form1.Text1.Text = “Merhaba” Bu kod ile, Form1’deki Text1’in değeri, string şeklinde, “Merhaba” olarak oluşturulmuştur.
Menu Tasarımı Çok sayıda komut ve opsiyon içeren menüler, Windows’un en önemli özelliklerindendir. Menüler sadece formlara iliştirilebilir. VB’de, araçlar menüsunden “Menu Editor” ile menü oluşturulabilir. Tools > Menu Editor
Menu Editor Caption: String that appears on the application menu bar. Name: Name to be used when coding. Options: Controls how the commands will appear in the applications. Contents: This window shows the commands available in this menu bar.
Menu: Sonuçlar Option: enabled and visible. Option: visible.Option: enabled, visible and checked.
Temel Kontroller Kontroller, VB ile programlamada kullanılan temel elemanlardır. VB çok sayıda kontrole sahiptir ve birçoğu da kullanıcılar tarafından geliştirilmektedir. Kendi kontrolünüzü yaratabilirsiniz.
VB Kontroller
TextBox Özellikleri Multiline: eğer birden fazla satır göstermek istiyorsanız, “true”yu seçiniz. PasswordChar: gizlenmiş gerçek karakterleri göstermek için, bir karakterin seçilmesi. ToolTipText: Text kutusuna açıklama eklemek için kullanılır. ScrollBars: Eğer Text kontrol boyutlarını aşıyorsa, Scrollbar’ın görüntülenmesini sağlar. MaxLength: Bir Text Box’ın kapsayabileceği karakter sayısına sınırlama getirilebilir. TabStop: Tab anahtarı ile kontrollere ulaşım. Enabled: Kullanıcı girişini kontrol etmek için kullanılır.
Option ve Check Boxes “Option” ve “Check Box”ların herhangi bir GUI (Graphical User Interface) ortamında geniş bir kullanımı vardır. Temel fark nedir?
“Frames” ve “Option Boxes” Tek bir formda, birçok “option” grupları yaratılabilinir. “Frame”ler programlama ve görsellik katmak için gruplandırmada kullanılabilinir. “Option Box” grubu oluşturmak için: –İlk önce “Frame”in oluşturulur. –Sonra, “Frame” in içine “Option Button” lar eklenir. Bir grup içerisindeki sadece tek bir Option butunu seçilebilir. Bir grup içerisinde istenilen kadar Check Box seçilebilir.
Frames ve Option Boxes: örnek
Option ve Check Box’ların Kullanımı “Option” ve “Check Box”, “Boolean- Mantıksal” değerler olarak düşünülebilir. Kod, aşağıdaki şekilde olacaktır: If (opt1) And (chk1) Then …. Elseif (opt2) Or (chk2) Then …. End If If Check1.Value=1 Then … End If If Option1.Value=True Then … End If
ListBox ve ComboBox Kullanıcının bir veya daha fazlasını seçmesinde bir seçenek listesi. ListBox: Program içerisinde Liste kutularına bilgi ekleme ve silme işlemi gerçekleştirilebilir. ComboBox: Program içerisinde gerçekleştirilebilecek seçimler için alternatifler içeren açılır kapanır bir listedir.
ListBox ve ComboBox: Örnek ListBox ComboBox
ListBox & ComboBox: Temel Metodlar AddItem: listeye “bilgi” ekleme işlemi için kullanılır. List1.AddItem item, index item = eklenecek bilgidir index = bilginin indisidir. (sırası) (eğer “sorted” seçilirse, bu işlem ihmal edilecektir) RemoveItem: listeden “bilgi” çıkarılması işlemi için kullanılır. List1.RemoveItem index Clear: Kontrolden tüm “bilgileri” siler. List1.Clear
ListBox & ComboBox: Manipülasyon ListCount: Listedeki “item” ların sayısını verir. n=List1.ListCount List(): listedeki “item”ların düzenlenmesi For i=0 To List1.ListCount-1 Print List1.List(i) Next i ListIndex: Listedeki seçilmiş “item”ın indeksi List1.RemoveItem List1.Listindex
Common Dialog Box Programda Dosya Açma, Dosya Kaydetme Renk Uygulamaları, Yazdırma İşlemleri gibi işlemler için hazır bir kontroldür. Her Windows uygulaması, bir dosya ismi seçmek gibi genel işlemler için, standart diyalog kutuları kullanır. Bu diyaloglar, Windows çalışma sisteminde oluşturulmuştur. Open, Save As, Color, Font, Print, Help gibi genel diyaloglar önceden hazırlanmıştır. Yapılması gereken sadece özellikleri düzenlemektir.
The Common Dialogs ShowFont Private Sub Command1.Click() CmDialog1.Filter=“Bitmap Files (*.BMP) |*.BMP” CmDialog1.ShowOpen Image1.Picture=LoadPicture(CmDialog1.Filename) End Sub ShowOpen