USLE K FAKTÖRÜ DR. GÜNAY ERPUL

K Faktörü Toprakların erozyona gösterdiği duyarlılığı tanımlar, Erozyonu etkileyen diğer faktörler sabit tutulduğunda, farklı toprakların farklı oranlarda erozyona uğrayabileceği gerçeğini yansıtır, Deneysel olarak USLE’de K değeri, eşitlikteki diğer faktörlerin birim değer koşullarında belirlenir. LS = 1, C = 1 ve P = 1

Standart USLE parseli: 22.1m uzunluk 9% eğim 4m genişlik

Standart USLE parseli: Erozyon parseli Sediment ölçer

K Faktörü Parsel A Parsel B

K Faktörü R Toprak I Toprak II Toprak III Toprak IV Toprak V A K 0,5 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 2 1 0,8 0,6 4 1,6 1,2 6 3 2,4 1,8 8 3,2 10 5 4,0 3,0 2,0 1,0 12 4,8 3,6 14 7 5,6 4,2 2,8 1,4 16 6,4 18 9 7,2 5,4 20 8,0 6,0

K Faktörü

K Faktörü

K Faktörü A – R doğrusal bağıntısının eğimi

K Faktörü Toprakların erozyona gösterdiği duyarlılık, toprağın yapısal ve hidrolojik özelliklerine bağlıdır: toprağın su geçirgenliği agregat dayanıklılığı tane büyüklük dağılımı

K Faktörü Tane Büyüklük Dağılımı Silt + Çok İnce Kum Kum Agregat Dayanıklılığı % Organik Madde Üst Toprak Yapısı (Strüktürü) Toprağın Su Geçirgenliği

TOPRAK DUYARLILIK NOMOGRAFI

K Faktörü TOPRAK YAPISI Çok ince granüler İnce granüler Orta veya kaba granüler Blok, levhalı veya masif

K Faktörü SU GEÇİRGENLİĞİ Çok yavaş = 6 Yavaş = 5 Yavaş’tan Orta’ya = 4 Orta = 3 Orta’dan Hızlı’ya = 2 Hızlı = 1

Temel toprak bünye sınıflarının toprak – su verileri Geçirgenlik kodu Doygun hidrolik geçirgenlik (cm saat-1) Hidrolojik toprak grubu SiC, C 6 < 0,1016 D SiCL, SC 5 0,1016 – 0,2032 C – D SCL, CL 4 0,2032 – 0,5080 C L, SiL 3 0,5080 – 2,0320 B LS, SL 2 2,0320 – 6,0960 A S 1 > 6,0960 A+

Toprak duyarlılık sınıfları ve önerilen K değerleri K - Değeri Çok yüksek > 0,70 Yüksek 0,50 – 0,70 Orta 0,25 – 0,50 Düşük 0,13 – 0,25 Çok düşük < 0,13

K Faktörü Yer: Erzincan Toprak – Kolüvyal ve farklı seviyeli kumtaşı alüvyal anamateryalinden oluşmuş ve derindir. Alt toprak genellikle killi ve zayıf bir yapıya sahiptir. Bu toprağın geçirgenliği 0,5 cm saat-1 ve elverişli su tutma kapasitesi orta düzeydedir. Üst toprağın bünyesi killi tın (CL) ve yapısı orta – yarıköşeli – blok strüktürdür. Sırasıyla, kum, silt ve kil yüzdesi 36, 32 ve 32’dir. Silt + çok ince kum yüzdesi 37 olup, organik madde yüzdesi 2,6’dır. Toprağın erozyona duyarlılığını nomograf kullanarak belirleyiniz?

K Faktörü K faktörü girdileri % Silt + Çok İnce Kum = 37 % Kum = 36 % Organik Madde = 2,6 Toprak Yapısı = Blok Geçirgenlik = 0,5 cm saat-1 (Orta)

K = 0,27 ve duyarlılık sınıfı = orta’dır K Faktörü K = 0,27 ve duyarlılık sınıfı = orta’dır