Protokol; Fransızca ‘protocole’ kelimesinden Türkçe’ye geçmiştir Protokol; Fransızca ‘protocole’ kelimesinden Türkçe’ye geçmiştir. İlk kez Fransa’da 1330 yılında ‘Resmi tutanak’ anlamında kullanılmış, 1829 yılından itibaren ‘Resmi ilişkilerde ve törenlerde önde gelme hakkı biçimsel davranışlar konusunda uyulması gereken kurallar bütünüdür

. Osmanlı devletinde protokol, teşrifat olarak ifade edilmiş, ilk kez Fatih Sultan Mehmet tarafından oluşturulmuş ve Kanunname-i Al-i Osman’da yer almıştır. Fatih’ten sonra, Kanunu Sultan Süleyman tarafından ‘Teşrifat Nizamnamesi’ (Protokol Tüzüğü) hazırlanmış, sarayda ‘Teşrifatii Divan-ı Hümayun’ adıyla protokol dairesi kurulmuştur. Ayrıca, Devlet Yönetim okulu olan Mektebi Endurun’a Teşrifat dersi konmuştur.

Türkiye Cumhuriyeti döneminde protokol kuralları Atatürk Tarafından imzalanan 17.01.1926 tarihli ve 3020 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan ‘Elçilerin Reisicumhur Hazretleri Tarafından Sureti Kabulleri ve Sair Teşrifat Usulleri Hakkındaki Talimname’ ile düzenlenmiş, Hariciye Vekaleti bünyesinde de ‘Teşrifat Müdüriyeti Umumiyesi’ (Protokol Genel Müdürlüğü) kurulmuştur.

Türkiye’de uygulanmakta olan Devlet Protokol Listesi 4009 sayılı yasa gereğince Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmakta ve Cumhurbaşkanının onayı ile yürürlüğe konulmaktadır.  

PROTOKOL İLKELERİ   Saygı ve Nezaket, Onuru ve Saygınlığı (İtibarı) Korumak, Protokolde bir kişiye yada kuruma hak ettiği ve layık olduğu önemi ve değeri vermek, Temsil esastır.

MAKAMDA DAVRANIŞ KURALLARI  Kurumun temsil mekanı ve otorite merkezidir. Saygı ve itibar, kişiye değil makamadır. Protokol kurallarına uymak, makama olan saygının doğal ve yasal gereğidir. Makamda yapılan bir hata ve saygısızlık, kişiye değil, makama ve kuruma yapılmış sayılır. Makamda oturan kişi, o makamda kendisi değildir; o kurumu temsil eden kişidir. 

PTOKOLDE TEMSİL; Kişi kendisini temsil etmez. Unvanını ve kurumunu temsil eder. Her yöneticinin temel işlevi kurumunu en iyi biçimde temsil etmektir. Bir kişinin temsil niteliği; Dış görünümü, giyimi, tutum ve davranışı, konuşması, Protokol – Saygı ve Nezaket kurallarına uyması ile ortaya çıkar. Konuk;Davet edilen veya kabul edilen, karşılanan ve ağırlanan kişidir. Herkes denginin konuğudur. Üst, Onur konuğu Ast, ziyaretçidir. Ziyaretçi, görmeye veya görüşmeye gelen kişidir.

GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARI YAŞAM ALANIMIZ ÖZEL ALAN KAMUSAL (RESMİ) ALAN SOSYAL ALAN GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARI PROTOKOL KURALLARI SOSYAL ALANDA GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARI; KAMUSAL ALANDA PROTOKOL KURALLARI UYGULANIR.

PROTOKOLÜN ANLAM VE ÖNEMİ PROTOKOL; KAMUSAL YAŞAMDA TÖRENSEL VE BİÇİMSEL DAVRANIŞ KURALLARI BÜTÜNÜDÜR. PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARININ AMACI BİREYSEL, KURUMSAL VE ULUSAL ONURU VE SAYGINLIĞI KORUMAKTIR.

BİR YÖNETİCİNİN BAŞARISINI %34 TEMSİL NİTELİĞİ (Protokol) %33 BİLGİ VE BECERİSİ (işi) %33 KİŞİLİĞİ OLUŞTURUR. ** BAŞARI PROTOKOLDE GİZLİDİR.

PROTOKOL KURALLARININ UYGULANDIĞI KAMUSAL YERLER YÖNETİCİLERİN MAKAM ODALARI RESMİ OTOMOBİLLER RESMİ TOPLANTILAR RESMİ TÖRENLER RESMİ DAVET VE ZİYAFETLER

KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA PROTOKOL KURALLARININ UYGULANDIĞI ÖNEMLİ KİŞİLER KONUKLAR (Özel, sosyal ve kamusal alanda) YÖNETİCİLER (Kamusal alanda) HANIMLAR (Sosyal alanda)

KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA BİR İNSANIN İMAJI, KIYAFETİYLE NEZAKETİ, DAVRANIŞIYLA BİLGİSİ, KONUŞMASIYLA GÖRGÜSÜ, YEMESİ VE İÇMESİYLE ORTAYA ÇIKAR.

PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARININ TEMELİ SAYGI VE NEZAKETTİR. KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA; KONUKLARA ÜSTLERE HANIMLARA SAYGI VE NEZAKET ESASTIR.

PROTOKOL KİŞİYE, KURUMA VE DEVLETE HAK ETTİĞİ VE LÂYIK OLDUĞU SAYGI VE İTİBARI GÖSTERMEKTİR. BİR KİŞİNİN PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARINA ÖNEM VERMEMESİ VE BUNLARA UYMAMASI; ÖNCE KENDİSİNİN, SONRA TAŞIDIĞI UNVANIN, ÇALIŞTIĞI KURUMUN VE TEMSİL ETTİĞİ MAKAMIN İTİBARINI DÜŞÜRÜR.

PROTOKOLDE TEMSİL ESASTIR. KAMUSAL YAŞAMDA, KİMSE KENDİNİ TEMSİL ETMEZ. TAŞIDIĞI UNVANI VE ÇALIŞTIĞI KURUMU TEMSİL EDER. & KİŞİNİN TEMSİL NİTELİĞİ; KILIK-KIYAFETİ, KONUŞMA VE DAVRANIŞI, YEME-İÇMESİ; PROTOKOL, SAYGI, GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARINA UYMASI İLE ORTAYA ÇIKAR.

DÜZEY EŞİTLİĞİ, DENKLİK KARŞILIKLILIK ESASTIR. KURUMLARARASI İŞ VE İLİŞKİLERDE GÖRÜŞMELERDE TELEFONDA KONUŞMADA YAZIŞMALARDA İMZALARDA DAVRANIŞLARDA KABULLERDE ZİYARETTE KARŞILAMADA AĞIRLAMADA DÜZEY EŞİTLİĞİ, DENKLİK VE KARŞILIKLILIK ESASTIR.

HANIM OLMAK VE / VEYA YAŞLI OLMAK SOSYAL YAŞAMDA ÖNEMLİDİR. PROTOKOLDE MAKAM, UNVAN, RÜTBE VE KIDEM ÖNEMLİDİR. MAKAMA VE UNVANA SAYGI ESASTIR. & PROTOKOLDE (KAMUSAL YAŞAMDA) AKADEMİK UNVAN SAHİBİ OLMAK, YAŞLI OLMAK VE / VEYA HANIM OLMAK ÖNCELİK SAĞLAMAZ. HANIM OLMAK VE / VEYA YAŞLI OLMAK SOSYAL YAŞAMDA ÖNEMLİDİR.

BU KURALLARA UYAN KİŞİLER PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARINI BİLMEK; KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA İNSANA GÜVEN VERİR, ÜSTÜNLÜK VE SAYGINLIK SAĞLAR. BU KURALLARA UYAN KİŞİLER İŞ YAŞAMINDA FARK EDİLİR, TAKDİR EDİLİR TERCİH EDİLİR ve YÜKSELTİLİRLER.

KAMUSAL YAŞAMDA HER DAVRANIŞIN BİR ANLAMI VE YORUMU VARDIR KAMUSAL YAŞAMDA HER DAVRANIŞIN BİR ANLAMI VE YORUMU VARDIR. ZİRA, KAMUSAL YAŞAMDA DAVRANIŞLAR; ÜST’E, AST’A VE EŞİTE KARŞI DAİMA FARKLIDIR. ÜST’E KARŞI SAYGI, AST’A KARŞI ÜSTÜNLÜK, EŞİTE KARŞI KARŞILIKLILIK VE NEZAKET ESASTIR.

1. MAKAMDA, RESMİ ARABADA, TOPLANTI VE TÖRENLERDE, RESMİ DAVET VE ZİYAFETLERDE BÜTÜN DAVRANIŞLAR RESMİDİR. (PROTOKOL KURALLARINA TABİDİR.) 2. KURUM İÇİNDE DAVRANIŞ KURALLARI KURUMSALDIR VE KURUM KÜLTÜRÜRÜNE BAĞLIDIR. 3. AST – ÜST İLİŞKİLERİ, MAKAMDA DA OLSA, BİREBİR OLARAK DAİMA ÖZEL VE KİŞİSELDİR. YAKINLIĞA VE SAMİMİYETE BAĞLIDIR. 4. KAMUSAL (RESMİ) VE SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARI DAİMA ÜÇÜNCÜ (YABANCI) KİŞİNİN YANINDA BAŞLAR.

KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA SELAM VERMEK, HİTAP ETMEK, TANITMAK TOKA ETMEK, AYAKTA DURMAK, OTURMAK, TELEFONDA KONUŞMAK, AYAKKABI VE ÇORAP GİYMEK, SAAT, KEMER VE KRAVAT TAKMAK, ÇAY İÇMEK, ÇORBA İÇMEK, MEYVE YEMEK, HEDİYE ALMAK / VERMEK TEŞEKKÜR ETMEK ÖNEMLİDİR. ÇÜNKÜ; ÖZEL, SOSYAL VE KAMUSAL YAŞAMDA FARKLIDIR.

MAKAM PROTOKOLÜ

TEK BAŞKANLI ÇİFT TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ TOPLANTI PROTOKOLÜ TEK BAŞKANLI VE TEK TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ BAŞKAN 2 4 6 8 10 1 3 5 7 9 TEK BAŞKANLI ÇİFT TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ BAŞKAN KONUK EVSAHİBİ 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

EŞBAŞKANLI VE ÇİFT TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ İKİ TARAFLI TOPLANTILARDA BAŞKANLARIN DÜZEY OLARAK, ÜYELERİN SAYI OLARAK EŞİTLİĞİ ESASTIR. 5 3 EŞBAŞKAN 1 2 4 4 2 1 EŞBAŞKAN 3 5

ONURKONUKLU TEK TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ ONURKONUĞU - KURUM AMİRİ 1 3 5 7 9 11 13 2 4 6 8 10 12 14

ÇAĞDAŞ – KATILIMCI TOPLANTI DÜZENİ BAŞKAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

MAKAM OTOMOBİLİNDE OTURMA DÜZENİ TAŞIT PROTOKOLÜ MAKAM OTOMOBİLİNDE OTURMA DÜZENİ (KSMT: Koruma, sekreter, memur, mihmandar, tercüman) Ş KSMT 2 1 MA-KAM Ş KSMT 2 1 BOŞ

RESMÎ TAŞITLARDA OTURMA DÜZENİ 3 2 1 Ş 4 2 3 1

TAKSİLERDE OTURMA DÜZENİ (Ş: Şoför, H: Hanım, E: Erkek)

OTOMOBİLİ SAHİBİNİN KULLANDIĞI ÖZEL TAŞITLARDA OTURMA DÜZENİ (K: Konuk, KE: Konuk Erkek, KH: Konuk Hanım; EH: Evsahibi Hanım) Ş 1 K BOŞ Ş 1 KE 3 EH 2 KH

ÜSTLERE VE DENKLERE ARZ; ASTLARA RİCA EDİLİR. * YÖNETİM DİLİNDE “RİCA ETMEK”, EMİR VERMEKTİR. ÜSTLERE VE DENKLERE ARZ; ASTLARA RİCA EDİLİR. * İMZA, KİŞİYİ VE KİŞİLİĞİ TEMSİL EDER. . İMZA, METİN İLE İSİM ARASINDAKİ BOŞLUĞA ATILIR. ARŞİVLİK BELGELER VE YAZILAR LACİVERT MÜREKKEPLİ DOLMAKALEM İLE İMZALANIR.

EŞDÜZEYDE OLDUĞU HALDE, “RİCA EDERİM” İFADESİ KULLANARAK YAZI GÖNDEREN BİR KURULUŞA, KARŞILIKLILIK İLKESİ GEREĞİNCE, “RİCA EDERİM” İFADESİYLE; “ARZ EDERİM” İFADESİYLE YAZI GÖNDEREN EŞDÜZEYDEKİ BİR KURULUŞA DA “ARZ EDERİM” İFADESİYLE CEVAP VERİLİR. TEK KURULUŞA GÖNDERİLEN YAZIDA HİÇBİR ZAMAN “ARZ/RİCA EDERİM” VEYA “ARZ VE RİCA EDERİM” DENMEZ. Sadece “Arz ederim” ya da “Rica ederim” denir. “Arz ve rica ederim” yalnızca DAĞITIMLI yazıda kullanılır. BİR YAZIDA “ARZ” VEYA “RİCA” KONUSUNDA SORUN OLDUĞUNDA “SAYGILARIMLA RİCA EDERİM” DEMEK SORUNU ÇÖZER. EŞ VEYA ÜST DÜZEYDE OLDUĞU HALDE, “SAYGILARIMLA” İFADESİNİ KULLANARAK YAZI GÖNDEREN BİR KURULUŞA VERİLEN CEVABİ YAZIDA “SAYGILARIMLA” İFADESİNİ KULLANMAK SAYGI VE NEZAKET GEREĞİDİR.

KURUMLARARASI YAZIŞMALARDA İMZA KONUSUNDA DÜZEY EŞİTLİĞİ VE DENKLİK ESASTIR. MÜDÜRÜN İMZASIYLA GELEN BİR YAZI MÜDÜRÜN İMZASIYLA; GENEL MÜDÜRÜN İMZASIYLA GELEN BİR YAZI DA GENEL MÜDÜRÜN İMZASIYLA CEVAPLANDIRILIR.

MAKAMA YAZILAN YAZILAR MAKAMIN İMZASIYLA GÖNDERİLİR: MALİYE BAKANLIĞINA İmza: Bakan veya Müsteşar veya Müst.Yrd. VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE İmza: Genel Müdür veya Genel Müdür Yardımcısı &&&&&&&&&&&&& BİRİME YÖNELİK YAZILAR BİRİM AMİRİNİN İMZASIYLA GÖNDERİLİR: (Bütçe ve Malî Kontrol Genel Müdürlüğü) İmza: Gn. Md. / Gn. Md.Yrd. (Personel Dairesi Başkanlığı) İmza: Daire Başkanı veya Şube Müdürü

KURUMSAL TÖRENLERDE OTURMA DÜZENİNDE 1 NUMARA (onur konuğu) DAİMA ORTA MERKEZDE, EVSAHİBİ 2 NUMARA OLARAK ONUN SAĞIDA YER ALIR. 4 – 2 – 1 – EVSAHİBİ – 3 - 5

TAKDİM HİTAP VE KONUŞMA KURALLARI TÖRENLERDE TAKDİM HİTAP VE KONUŞMA KURALLARI Konuşmacıları takdim sırasında, önce konuşmacının kurumunu ve/veya unvanını, varsa akademik titrini ya da rütbesini, sonra “sayın” sözcüğünü ekleyerek adını ve soyadını söyler. Örnek: - Maliye Bakanı Sayın Kemal ŞİMŞEK - Millî Eğitim Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Sayın İsmail Bircan. Takdimde, ast konuşmacıları kürsüye davet ederken, “… davet ediyorum”; üst konuşmacıları ve onur konuklarını davet ederken “… teşriflerini arz ediyorum” demek uygundur. Örnek: - Konuşmalarını yapmak üzere, Devlet Bakanı Sayın Ali BABACAN’ın teşriflerini arz ediyorum.

TÖRENLERE ÇAĞRILI OLDUĞU HALDE KATILAMAYANLARIN TELGRAFLARINDAN YALNIZCA, TÖRENDEKİ ONUR KONUĞUNUN ÜSTÜNDE OLANLARIN MESAJLARI, AÇILIŞ KONUŞMASINDAN SONRA, PROGRAM SUNUCUSU TARAFINDAN OKUNUR. ONUR KONUĞU İLE EŞDÜZEYDE OLANLARDAN TELGRAF ÇEKENLERİN SADECE ADI, SOYADI VE/VEYA UNVANLARI ZİKREDİLİR. ONUR KONUĞUNUN ALTINDA OLUP TELGRAF ÇEKENLERİN HEPSİNE SADECE TEŞEKKÜR EDİLİR. HİTAPTA; TÖRENE KATILAN TÜM KONUKLAR EN ÜST’TEN ASTLARA DOĞRU ÖNDEGELME SIRASINA GÖRE ZİKREDİLİR: SAYIN BAKAN, SAYIN MÜSTEŞAR, SAYIN GENEL MÜDÜRLER, SAYIN MÜFETTİŞLER, SAYIN MÜHENDİSLER, SAYIN KONUKLAR TÖRENDE EN UYGUN HİTAP YÖNTEMİ, YALNIZCA TÖRENE KATILAN ONUR KONUĞU İLE TÜM KONUKLARI VE VARSA BASIN MENSUPLARINI ZİKRETMEKTİR: “SAYIN BAKAN, SAYIN KONUKLAR”. ONUR KONUĞU (1 NUMARA), KONUŞMASINDA YALNIZCA “SAYIN KONUKLAR” DİYE HİTAP EDER.

GİYİM KİŞİNİN İMAJIDIR. & TÖRENLERDE, RESEPSİYONLARDA VE RESMÎ AKŞAM YEMEKLERİNDE, GÖNDERİLEN DAVETİYEDE BELİRTİLEN KIYAFET GİYİLİR. SİVİL OLARAK RESMÎ KIYAFET; HANIMLARDA TAYYÖR; ERKEKLERDE MANŞETLİ DÜZ BEYAZ GÖMLEK VE LÂCİVERT/SİYAH ÜÇ DÜĞMELİ YA DA KRUVAZE TAKIM ELBİSEDİR. KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA HANIMLARDA TAKI, AYAKKABI VE ÇANTA ERKEKLERDE KRAVAT, AYAKKABI VE SAAT KİŞİNİN GÖRGÜSÜNÜ, KÜLTÜRÜNÜ VE STATÜSÜNÜ GÖSTERİR.

GİYİM KURALLARI KURUMA, AMACA, ORTAMA, ZAMANA VE KOŞULLARA UYGUN GİYİNMEK, YAŞA VE VÜCUDA UYGUN GİYİNMEK, ERKEK OLARAK UYUMLU ÜÇ RENKTE GİYİNMEK HANIM OLARAK RESMİ ORTAMDA BİR VEYA İKİ RENK; SOSYAL ORTAMDA UYUMLU ÜÇ RENKTE GİYİNMEK CEPLERE BİR ŞEY KOYMAMAK, EVLİ ÇİFT OLARAK, AYNI TARZ VE RENKTE UYGUN VE UYUMLU GİYİNMEK. HANIM OLARAK RESMİ ORTAMDA İNCİ TAKI KULLANMAK; KIYMETLİ TAKIYI TEK TAKMAK VE PASTEL MAKYAJ YAPMAK ERKEK OLARAK, KRAVATI DOĞRU VE UYGUN TAKMAK. HANIMLARDA TAYYÖR RESMİ; TAKIM PANTOLON-CEKET VE İKİ PARÇA GİYİM YARIRESMİDİR. ERKEKLERDE TAKIM GİYİM RESMİ; İKİ PARÇA GİYİM YARIRESMİ, KRAVATSIZ GİYİM SPORDUR.

KRAVAT TAKMA KURALLARI 1) KRAVAT KALİTELİ İPEK OLMALIDIR. 2) GÖMLEK VEYA CEKET ÇİZGİLİ İSE, KRAVAT SADE VE DÜZ RENK; GÖMLEK VE CEKET DÜZ RENK İSE, KRAVAT DESENLİ VEYA ÇİZGİLİ VEYA NOKTALI OLMALIDIR. 3) ÇİZGİLİ GÖMLEK VE CEKET GİYİLDİĞİNDE ÇİZGİLİ VE DESENLİ KRAVAT TAKILMAMALIDIR. 4) GÖMLEK YA DA CEKET HAFİF ÇİZGİLİ İSE, KRAVAT KOYU VE KALIN ÇİZGİLİ OLMALIDIR. 5) GÖMLEK V YAKA İSE KRAVAT ÜÇGEN; AÇIK (İTALYAN) YAKA İSE DÖRTGEN BAĞLANMALIDIR. 6) GÖMLEĞİN YAKA DÜĞMESİ İLİKLENMİŞ; KRAVATIN BOYUNBAĞI GÖMLEK YAKASINA İLİŞİK OLMALIDIR. 7) KRAVATIN KALIN UCU KEMERİN TOKASINI KAPATMALIDIR. 8) KRAVAT GÖMLEK İLE UYUMLU; GÖMLEĞİN KONTRASTI OLMALIDIR. 9) KRAVAT, GİYİMDE ÜÇÜNCÜ RENK OLMALIDIR. 10) ŞIK BİR KRAVAT ÜÇ RENKLİDİR: 1.GÖMLEK RENGİ, 2. CEKET RENGİ, 3. KIRMIZI. 11) KRAVAT TEMALI, FİGÜRLÜ, RESİMLİ OLMAMALIDIR. 12) KRAVAT TAKINCA, BAĞCIKLI AYAKKABI GİYİLMELİDİR.

KONUK PROTOKOLÜ KONUK; DAVET VEYA KABUL DİLEN; KARŞILANAN, AĞIRLANAN VE UĞURLANAN KİŞİDİR. KONUK, EŞDÜZEY KİŞİDİR. (HERKES DENGİNİN KONUĞUDUR.) ONUR KONUĞU, ÜST VEYA YABANCI (ecnebi) KONUKTUR. DAVET EDİLEN VEYA KABUL EDİLEN KİŞİ BİÇİMSEL VE TÖRENSEL OLARAK KARŞILANIR, AĞIRLANIR VE UĞURLANIR. AYRICA, KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA İLK KARŞILAMA İLE SON UĞURLAMA DAİMA RESMİDİR. (Kişi, biçimsel ve törensel olarak karşılanır, ağırlanır ve uğurlanır.) KONUĞA VERİLEN ÖNEM KARŞILAMA OTURTULAN YER SUNULAN İKRAM GÖSTERİLEN İLGİ UĞURLAMA İLE DEĞERLENDİRİLİR.

KONUK KARŞILAMA KURALLARI DAHA ÖNCE ZİYARET GERÇEKLEŞMİŞ İSE, KARŞILAMADA KARŞILIKLILIK ESASTIR. KİŞİ NASIL KARŞILANMIŞ İSE, KONUĞU DA ÖYLE KARŞILAR. DAHA ÖNCE DAVET VE ZİYARET GERÇEKLEŞMEMİŞ İSE; KURUM AMİRİ KENDİSİ DAVET ETTİĞİNDE, BİNA ÖNÜNDE KENDİSİ KARŞILAR. KONUK RANDEVU ALIP KABUL EDİLDİĞİNDE, BİNA ÖNÜNDE YARDIMCISI KARŞILAR. ÖZEL VEYA SOSYAL OLARAK GELEN BİR KONUK/ZİYARETÇİ KARŞILANMAZ VE AĞIRLANMAZ. ÖZEL KALEM (SEKRETERLİK) ÖZEL OLARAK İLGİLENİR.

ONUR KONUKLARI (YABANCI KONUKLAR, DEVLET VE HÜKÛMET ADAMLARI, MAKAM SAHİBİ ÜST YÖNETİCİLER) GELDİKLERİ VE ARAÇTAN İNDİKLERİ YERDE (HAVALİMANINDA VEYA BİNA ÖNÜNDE) KARŞILANIR VE UĞURLANIRLAR. ZİYARETÇİLER: ÜST ZİYARETÇİLER MAKAM KAPISINDA EŞDÜZEY ZİYARETÇİLER MAKAM ORTASINDA AST ZİYARETÇİLER MAKAM KOLTUĞUNDA AYAĞA KALKARAK VE EL SIKARAK KARŞILANIRLAR.

Sayın Nihat AYTÜRK ve Bayan AYTÜRK’ü Davetiye Örneği TÜRKİYE VE ORTA DOĞU AMME İDARESİ ENSTİTÜSÜ GENEL MÜDÜRÜ PROF. DR. EYYUP İSBİR VE BAYAN İSBİR Sayın Nihat AYTÜRK ve Bayan AYTÜRK’ü Kamu Yönetimi Ulusal Kongresi Münasebetiyle Verecekleri Resepsiyona Davet Etmekten Onur Duyarlar. Yer : Devlet Konukevi Tarih: 26 Mayıs 2010, Saat 18.30 L.C.V.: 231 73 00

DAVETİN RESMİ BİR AMACI OLMALIDIR. RESMİ YEMEK DAVETİ DAVETİN RESMİ BİR AMACI OLMALIDIR. DAVET YAZILI OLARAK (DAVETİYE İLE) YAPILMALIDIR. DAVET GİDERİ KURUM BÜTÇESİNDEN ÖDENMELİDİR. RESMİ UNVAN VE MAKAM SAHİBİ KİŞİLER DAVET EDİLMELİDİR. DAVETTE ONUR KONUĞU VEYA YABANCI KONUK BULUNMALIDIR. DAVETLİ SAYISI 8’DEN FAZLA OLMALIDIR. DAVETLİLER KARŞILANMALIDIR. DAVET AKŞAM YEMEĞİ OLARAK DÜZENLENMELİDİR. DAVETTE KOYU RENK KIYAFET (TAKIM ELBİSE) GİYİLMELİDİR. MASA VE OTURMA DÜZENİ PROTOKOLE GÖRE DÜZENLENMELİDİR. MASA ÜSTÜ EN GÜZEL BİÇİMDE DÜZENLENMELİ VE SÜSLENMELİDİR. YEMEK TAKIMLARI KALİTELİ VE AYNI TAKIM OLMALIDIR. İKRAM EDİLEN YEMEK ÇEŞİDİ 5 VEYA 6 OLMALIDIR. (7’DEN FAZLA 5’TEN AZ OLMAMALIDIR.)

KONUK AĞIRLAMA (İKRAM) KURALLARI ZİYAFETTE ÖNEMLİ OLAN ÇOK ÇEŞİTLİ YEMEK DEĞİL, GÜLER YÜZLE İYİ BİR KARŞILAMA, GÜZEL BİR SOFRA DÜZENİ VE DAMAK ZEVKİ VEREN GÜZEL BİR MENÜDÜR. YABANCI KONUKLARA VERİLEN ZİYAFETLERDE ULUSAL NİTELİKTE YEMEKLER; ÖZEL DAVETLERDE İSE, YÖRESEL YEMEKLER SUNULMALIDIR. ZİYAFETTE, ONUR KONUĞU EŞLİ İSE, DAVET DE EŞLİ VERİLMELİDİR. YEMEKLER GÖZE VE DAMAĞA HİTAP ETMELİ; SOFRANIN VE SUNULAN YEMEKLERİN SÜSLEMESİNE ÖNEM VERİLMELİDİR. HAFİF YEMEKLER (ZEYTİNYAĞLI SEBZELER, BEYAZ ETLER VE DENİZ ÜRÜNLERİ) ÖNCE; AĞIR YEMEKLER (KIRMIZI SICAK ETLER) DAHA SONRA VERİLMELİDİR. MEYVE, TATLIDAN SONRA SERVİS EDİLMELİDİR. RESMÎ YEMEKLERDE TAVUK İKRAM EDİLMEMELİ; BALIK VE/VEYA HİNDİ, KUZU VEYA DANA ETİ İKRAM EDİLMELİDİR. ZİYAFETLERDE SOĞAN, SARIMSAK, ACI BİBER VE HARDAL SOFRAYA GELMEMELİ; MASAYA KÜL TABLASI VE KÜRDAN KONMAMALIDIR.

İKRAM TÜRÜ VE SIRASI 1) ANTRE: ORDÖVR, ÇORBA VEYA ZEYTİNYAĞLIDIR. ) . 3) ESAS YEMEK (BALIK VE/VEYA ET): ESAS YEMEK DAİMA SICAK ETTİR. (ET, SEBZE SOTELİ VE TEREYAĞLI BADEMLİ PİLAVLI OLARAK AYNI TABAKTA SUNULABİLİR.) 4) SALATA. SICAK ET YEMEĞİ İLE BİRLİKTE VERİLİR. 5) TATLI VE/VEYA MEYVE: AKŞAM YEMEKLERİNDE MEYVEDEN ÖNCE TATLI İKRAM EDİLİR. ÖĞLE YEMEĞİNDE YALNIZCA BİRİ İKRAM EDİLİR. (HAMUR TATLISI YERİNE MEYVELİ VEYA DONDURMALI SÜTLÜ TATLILAR TERCİH EDİLMELİDİR.) 6) KAHVE: YEMEK MASASINDA VEYA SALONDA KAHVE İKRAM EDİLİR. RESMÎ KONUK MENÜSÜ Kremalı mantar çorbası Zeytinyağlı enginar Et (Hünkarbeğendi/şiş/tandır/fileminyon/biftek/rosto, vb) sebze sote veya püreli; tereyağlı bademli pilav Mevsim salata Cevizli kabak tatlısı (veya keşkül/kazandibi) Kahve

ONUR KONUĞU OLAN VE EŞSİZ VERİLEN RESMİ DAVETTE UZUN MASADA OTURMA DÜZENİ 9 5 1 Evsahibi 3 7 11 Pencere 12 8 4 Onur Konuğu 2 6 10

18-32 KİŞİLİK RESMİ KONUKLU-EŞLİ DAVETTE U MASADA OTURMA DÜZENİ (ESİ:EVSAHİBESİ, 0KE: ONURKONUĞU ERKEK, ES: EVSAHİBİ, OKH: ONURKUNUĞU HANIM) 2.KH 1.KE ESİ OKE ES OKH 2.KE 3.KH E H E H

EŞLİ ÖZEL/SOSYAL YA DA KURUMSAL BİR DAVETTE YUVARLAK MASADA OTURMA DÜZENİ II.KONUK ERKEK EVSAHİBİ 1. KONUK HANIM I. KONUK ERKEK EVSAHİBESİ 2. KONUK HANIM KAMUSAL VE SOSYAL YAŞAMDA EN UYGUN YEMEK MASASI YUVARLAK MASADIR. YUVARLAK MASADA PROTOKOL VE HİYERARŞİ YOKTUR. EŞİTLİK VARDIR. ANCAK EVSAHİPLERİ 1. KONUKLARI SAĞINA ALIRLAR.)

MASADA SERVİS TAKIMI VE DÜZENİ Soldan itibaren: Salata tabağı. Antre (veya balık) çatalı, esas yemek çatalı, salata çatalı. Servis tabağı, tabak içinde peçete ve üstünde masa yer kartı (özel yemekte peçete çatalların solunda yer alır). Esas yemek (et) bıçağı, balık bıçağı ve çorba kaşığı. Çorba kaşığı ucunda beyaz ve kırmızı şarap kadehleri; bunların sol ilerisinde su bardağı. Servis tabağı önünde tatlı çatal veya kaşığı. (Resmî yemekte, tatlı veya meyve takımı ayrıca servis edilir).

TEŞEKKÜRLER