SOYA
Sistematiği Familya: Fabaceae (Leguminosae) Cins : Glycine Tür : Glycine max
Japan fodder plant Japan bean Soya Bean Japan pea Soja Bean Manchurian bean Chinese Pea
Orjini
Kullanım Alanları Yağ bitkisidir. Küspesi değerli bir hayvan yemi Yeşil ve kuru ot olarak kullanılır. Bir çapa bitkisidir. Bir münavebe bitkisidir. Köklerinde nodozitelerle toprağa N depo eder. Protein (%40) ve karbonhidrat (%35) kaynağıdır
Dünya Soya Üretim Değerleri ABD, Brezilya, Arjantin ve Çin söz sahibi ülkeler
Ülkemiz Soya Üretim Değerleri Yıl Ekilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) 1991 495.000 110.000 222 1995 310.000 75.000 242 2000 150.000 44.500 297 2005 86.000 29.000 337 2010 234.727 86.540 369 2011 264.209 102.260 387 2012 315.990 122.114 386 2013 432.600 180.000 416
Ülkemiz Soya Üretim Değerleri
2013 için İller Ekilen alan(dekar) Üretim(ton) Verim(kg/da) Adana 282.798 119.074 421 Mersin 75.476 34.298 454 Samsun 26.404 10.740 407 Osmaniye 17.006 6.281 369 Mardin 16.321 5.235 321 Kahramanmaraş 6.242 1.987 318 Şırnak 2.524 847 336 Muş 1.246 312 250 Diyarbakır 1.233 324 263 Konya 1.106 354 320
Kök
Baklagillerde etkili olan Rhizobium bakterileri Konukçu yemeklik baklagil bitkisi Rhizobium Türü Fasulye R. Phaseoli Nohut R. Ciceri Mercimek, Bezelye, Bakla R. Leguminosarum Börülce R. Japonicum Soya R.japonicum Yonca, Çemen R.meliloti Üçgül, Yerfıstığı R. trifolii
Sap Çeşide ve bitki boyuna göre değişmekle beraber 10-15 boğumdan oluşur. Üzeri tüylerle kaplıdır.
Sap büyümesi indeterminate (sınırsız büyüme), determinate (sınırlı büyüme) ve semideterminate (yarı sınırlı büyüme) şeklinde olmaktadır. İndeterminate; çiçeklenme ile birlikte sap büyümeside devam eder, sapın üst kısmına doğru meyveler tek tek teşekkül ederler. Sap büyümesi, çiçeklenme sonuna kadar devam etmektedir. Determinete; bitki belirli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra çiçeklenme başlamakta, çiçeklenme tam teşekkül ettikten sonra boyuna büyüme durmakta ve sap kalınlaşmaktadır. Sapın en uç kısmında demet halinde meyveler oluşur.
Determinate (Sınırlı) büyüme İndeterminate (Sınırsız) büyüme
Yaprak Sapın üzerinde bulunan boğumlardan karşılıklı olarak dizilmiş yapraklar çıkar.
Çiçek
Meyve Soya fasulyesinin meyvelerine ‘bakla’ denir. 3-5 cm uzunluğunda olan bu baklalrda 2-4 tohum bulunur.
1000 Tohum Ağırlığı 140-200 gr arasında değişir. Tohumda; %18-20 yağ, %40 protein, %35 karbonhidrat bulunur.