Sınav Kaygısı - Önleme Yolları
KKKKaygı – Sınav Kaygısı Nedir? SSSSınav Kaygısının belirtileri nelerdir? SSSSınav Kaygısının olası nedenleri nelerdir? BBBBu nedenler nasıl kontrol edilebilir. İÇERİK :
KAYGI NEDİR? : Kaygı kaynağı belirsiz korku ve tedirginlik durumudur ve var oluşumuzdaki en temel duygulardan biridir. SINAV KAYGISI NEDİR? : - Sınav öncesinde yaşanan, stresin doğurduğu karmaşık, fizyolojik ve duygusal tepkilerdir. - Sınav kaygısı, kaygının özel bir türüdür ve “öteki”lerin bireyi değerlendirme ortamlarında belirginleşir. YGS ve LYS sınavı da bu ortamlardan biridir.
Öğrenciye göre SINAV; ““““sınav karizmadır” ““““sınav her şeydir” ““““sınav ne kadar iyi olduğunu gösterir” ““““sınav ne kadar aptal olduğunu gösterir” ““““kazanırsan her şeysin, kazanmazsan hiç bir şey”
ZZZZamanı iyi kullanamama SSSSonuçları tahmin etme SSSSınava gerçeğinden farklı anlamlar yükleme DDDDaha önce yaşanmış başarısızlıkların tekrarlanabileceği endişesi GGGGerçekçi olmayan düşünce biçimleri AAAAile ve çevrenin beklentilerinin yüksek olması KKKKendine güvensizlik KKKKaramsarlık SINAV KAYGISININ NEDENLERİ ?
BBBBilgisizlik ve hedefin belirsizliği GGGGerçekçi olmayan hedefler PPPPlânsızlık ÇÇÇÇalışma metotlarını bilmemek DDDDanışılacak kişilerin olmaması AAAArkadaşların olumsuz telkinleri ÖÖÖÖğrencinin önünde başarılı bir örnek olmaması
ÇÇÇÇabuk üzülür ÇÇÇÇabuk heyecanlanır. HHHHep gergin ve tedirgindir. D D D Duygusal ve içlidir. Her şeyi büyütür, küçük şeyleri kendine dert eder. SSSSınavlarda heyecanlanır, sararır, solar, terler. Tırnaklarını yiyebilir, elleriyle oynar, kız öğrenciler saçlarıyla oynar. UUUUykuları düzensizidir. EEEEleştiriye hazırlıksızdır BBBBeğenilmek ister. SINAV KAYGISININ ETKİLERİ (Kaygılı Öğrenci Tipleri)
ÖÖÖÖğrenilen bilgiler transfer edilemez OOOOkuduğunu anlama ve düşünceleri organize etmede zorluk yaşanır DDDDikkatte bir azalma olur, dikkat sınavın içeriğine değil sınavın kendisine ve bağlı olarak yaşananlara odaklanır. ZZZZihinsel beceriler zayıflar, bilgilerin hatırlanmasını engeller. EEEEnerji tükenir ve israf edilmiş olur. FFFFiziksel rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olur. SSSSürekli tedirgin olup, duygusal tepkileri abartılıdır. NNNNedenini bilmediği korkular çeker. AAAAilelerine bağımlıdır. Ailelerinden sürekli destek beklerler. SINAV KAYGISININ ETKİLERİ (Kaygılı Öğrenci Tipleri)
KKKKalp atışlarında hızlanma HHHHızlı nefes alıp-verme GGGGerginlik ve/veya sinirlilik hali TTTTerleme ve/veya titreme DDDDilin damağın kuruması MMMMide şikayetleri BBBBağırsak hareketlerinde değişme (ishal-kabızlık) SINAV KAYGISININ BELİRTİLERİ
T T T Telaş, şaşkınlık, B B B Baş ağrısı H H H Huzursuz uyku, kabus görme K K K Konsantrasyon bozuklukları K K K Kaygı ve korku içeren düşünceler O O O Ortamdan uzaklaşmak isteme Y Y Y Yorgunluk belirtileri.
““““Sınava hazır değilim” ““““Bu bilgiler çok gereksiz ve saçma” ““““Nerede ve ne zaman kullanacağım ki ?” ““““Sınavlar niye yapılıyor, ne gerek var ?” ““““Bu bilgiler gelecekte benim işime yaramaz” ““““Sınava hazırlanmak için gerekli zamanım yok” ““““Ben zaten bu konuları anlamıyorum” ““““Biliyorum bu sınavda başarılı olamam” ““““Sınav kötü geçecek.” Sürekli Kaygı Taşıyan Öğrenci İfadeleri
Daha yüksek kaygı yaşayan öğrenci ifadeleri… AAAAcaba sınavı kazanabilecek miyim ? A A A Arkadaşlarım kazanırda ben kazanamazsam, onların arasında nasıl dolaşırım ? A A A Annem babam yemedi yedirdi, giymedi giydirdi, benim için her şeyi yaptılar. Bütün ümitlerini bana bağladırlar, kazanamazsam onların yüzüne nasıl bakarım. D D D Daha hazır değilim, vakit de çok kısaldı. SSSSınavı düşündükçe ruhum daralıyor, içim sıkılıyor, ne yapabilirim ki ? KKKKafamı toplayamıyorum, okuduklarımı anlayamıyorum. GGGGaliba sınavı kazanamayacağım. ÇÇÇÇalışmak istediğimde bu düşünceler akla geliyor ve çalışamıyorum. NNNNe olacak benim halim ?
KAYGI İLE BAŞEDİYORUZ… (Öğrencilere) Kaygıyla başetmede bazı yaklaşımlar : KKKKendini tanıma yoluyla kaygıyı yenme TTTTest tekniğini gözden geçirme PPPPsikolojik-kaygının kontrolü
Kendini tanıma : ÖÖÖÖncelikle kendinizi tanıyın HHHHayattan beklediklerinizi sürekli tekrar edin. KKKKaygı duyduğunuz alanları tespit edin. Mesela sınava geç kalma korkusu taşıyan bir öğrenci gerekli önlemleri aldığı zaman geç kalmayacağını düşünerek bu kaygısını yenebilir. B B B Bilinçaltımız her şeyi not eder. “Ben başarısızım,” “tembelim”, “heyecanlıyım”, “çok hata yapıyorum”, “sınavdan çok korkuyorum” bu olumsuz düşünceleri aklınızdan geçirmeyin.
B en kazanacağım. Ben başaracağım. Ben korkmuyorum. Ben hazırlıklıyım. K endinize iyi davranın ve olumlu düşünün. Olumlu düşünün, kendinize değer verin ve kaygıdan uzaklaşın. Kendinize güvenin ve kendinize değer verin. a a a artırılabilir…
Test tekniği açısından : SSSSınav kitapçıkları dağıtıldığında aceleyle kitapçığı çözme telaşına düşmeyin. EEEEn iyi olduğunuz bölümden başlayabilirsiniz. Ama şimdiye kadar denemediğiniz taktikler denemeyin. TTTTurlama Tekniği ile soruları çözün. (Bilmediğiniz ve veya emin olmadığınız soruları geri dönüp bakmak üzere işaret koyun). Belli bir bölümü bitirdikten sonra ya da bütün sınavı bitirdikten sonra…
SSSSadece işaretlediğiniz soruları yeniden çözmek ve boş bırakıp bırakmadığınızı görmek için geri dönün. SSSSorulardaki; değildir, her zaman, hiçbiri, birlikte, en çok, en az gibi vurguları önemseyin, bu vurguların farkında olun. MMMMatematik ve Fen bölümünde genellikle basit hatalarla soru yanlış yapılır. (Örn: eksi,artı veya dört işlem hataları). SSSSınavdan sonra en çok duyduğum şey, “şimdi getirsinler hepsini çözeyim”
Psikolojik-kaygının kontrolü açısından : DDDDoğru Nefes Alma: Açık havada veya havalandırma iyi olan bir odada derin nefes alıp vererek kafanızdan düşüncelerinizi boşaltabilirsiniz. NNNNefesi alırken karın bastırılmalı ağızdan alınarak burundan veriniz. Akciğerler tamamen doldurulmalı,boşaltılmalı,nefes alış verişler kesik kesik,kesintisiz şeklinde çalışılırsa ses tellerine de faydası olur. Çalışmaları beş on kez tekrar ediniz NNNNefes alırken derin ve yavaş alınız. BBBBu gevşeme türünde süre, dakika kadardır. Kan vücudumuzun en uç noktasına kadar gider ve vücüdun dinlenmesini sağlar. Pratik yapılarak kolayca uygulanabilir.
Ö nce derin nefes çalışması ile rahat bir pozisyon alınır. V ücudun,baş,omuz,sırt,kol,karın,….gibi bölgeler düşünülerek sırayla rahatlatılır. Rahatlıyor şeklinde telkinde bulunabilirsiniz. Derin Solunum: Normal yaşamınızda ne kadar derin solunum yapıp yapmadığınızı kontrol ediniz. Kaygı anında nefes darlığı yaşıyorsanız bu sizin yanlış solunum alışkanlıklarınızdan kaynaklanıyor olabilir. G özlerinizi kapatın,burnunuzdan aldığınız nefesinizi karnınızı şişirmesine sağlayın. K aslarınızı olabildiğince gevşetin,aldığınız nefesi üç beş saniye tuttuktan sonra sessiz ve yavaş olarak dışarı verin. Bunu beş altı defa tekrar edin gevşediğinizi göreceksiniz.
KAYGI İLE BAŞEDİYORUZ… (Velilerimize) A nne-babalar bu zor sınav döneminde çocuklarını her zaman desteklemeli,ilgi göstermelidir. Ç ocuklarınızdan beklentileriniz gerçekçi olmalıdır. ocuğunuza daima güvenin. Anne-baba olarak olumsuz düşüncelerinizi olumluya çevirmelisiniz. ocuklarınızı başkaları ile kıyaslamayınız. O na olan sevginizin her durum ve koşulda eksilmeyeceğini davranışlarınızla ve sözcüklerinizle anlatmalısınız.
KAYGI İLE BAŞEDİYORUZ… (Velilerimize) S ınav sorumluluğunu çocuğunuza bırakmalısınız. G encin olumlu davranışlarını takdir etmelisiniz. S ınav döneminde sakin ve huzurlu bir ev ortamına sahip olan çocuklar;verimli,sakin ve başarıyla sonuçlanan bir sınav dönemi geçireceklerdir.
Lütfen !! Uzak durun ! ““““Kazanamazsan doğru işe” ““““Parayı sokaktan toplamıyoruz dershanelerimi zengin edeceğiz ” ““““Kazanamazsan arkadaşlarının yüzüne nasıl bakacaksın; aile dostlarımızın hepsine rezil oluruz. ” ““““Falancanın oğlundan neyin eksik” ““““Ben üzerime düşeni yaptım, artık ne yaparsan yap.” ““““Bu kadar düşük puan almayı nasıl beceriyorsun hayret ediyorum. Bu kafayla bu iş yürümez.” ““““Ders çalış,ders çalış,çalış.çalış,çalış ”
Doğru ve yapıcı ifadeler … ““““Puanın bir önceki sınava göre artmış, açıklarını kapatmaya başlamışsın.” ““““Sen benim için her şeyden önemli ve değerlisin.” ““““Hayatındaki bu önemli dönemde, sana istediğin desteği vermeye hazırım.” ““““Senin kendi üzerine düşenleri en iyi şekilde yapacağını biliyorum, ben de üzerime düşenleri yapmaya hazırım.” ““““Şu kadar net yapmalısın, fizik dersinden şu kadar net çıkarmalısın.” gibi ifadeler sınav sırasında çocuğunuz için birer tehdit haline dönüşebilir.
Öneriler… HHHHenüz yapılmamış sınavın sonucuyla ilgilenmeyin ZZZZamanın planlanması, çocuğunuzun önünü görmesini sağlayacak ve sizleri rahatlatacaktır. TTTTelaşa kapılmaktan ve aceleci davranmaktan kaçınınız. SSSSınav öncesinde kesin kurallar koymayın. SSSSizin sakin ve olumlu tavırlarınız çocuğunuzun sakin ve mantıklı davranmasına katkıda bulunacaktır.
Unutmayın ki, Başka insanların vazgeçtiği noktada siz devam etmelisiniz. TÜM ÖĞRENCİLERİMİZE BAŞARILAR DİLERİZ.