4. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi KİMYA Maddeyi tanıyalım; Maddenin özellikleri Maddenin halleri Maddenin ölçülebilir özellikleri Maddenin değişimi Isı ve sıcaklık Saf madde ve karışımlar

Maddenin Özellikleri Çevremizde gördüğümüz, dokunduğumuz, kokladığımız birbirinden farklı birçok varlık vardır. Az yada çok yer kaplayan her varlık madde olarak adlandırılır. Maddeleri duyularımızla algıladığımız özelliklere göre sınıflandırabiliriz. Sınıfandırmamıza yarayan bazı özellikler: Saydam-Opak Sağlam-Kırılgan Parlak-Mat Suda batan-yüzen Pürüzlü-Pürüzsüz Mıknatıs tarafından çekilen Esnek-Berk çekilmeyendir.

Maddenin Özellikleri Saydam-Opak: Işığı geçiren maddelere saydam madde denir. Saydam maddeler renksiz olduğu gibi renklide olabilir. Pencere, bardak, gözlük, bazı poşetler, saydam maddelerdir. Aynı zamanda su da saydam bir maddedir. Işığı geçirmeyen maddeler ise opaktır. Demir, ahşap eşyalar opaktır. Kağıt, buzlu cam, tül perde gibi bazı maddelerse ışığın bir kısmını geçirir bunlara da yarı saydam maddeler denir.

Maddenin Özellikleri Parlak-Mat: Bazı cisimler üzerine ışık düştü- ğünde parlar. Örneğin teneke kutu, çelik tencere gibi. Bunlara parlak madde denir. Odun, toprak gibi maddelerin üzerine ışık düştüğünde parla- maz bunlara ise mat maddeler denir.

Maddenin Özellikleri Pürüzlü-Pürüzsüz: Yüzeyinde girinti-çıkıntı olmayan, düz olan maddeler pürüzsüzdür. Yüzeyinde girinti-çıkıntı olan maddeler ise pürüzlüdür. Örneğin ağaçlar pürüzlüdür ancak ağaçtan yapılan dolapların yüzeyi ise cilalandığı için pürüzsüzdür.

Maddenin Özellikleri Esnek-Berk: Uzayıp kısalabilen, bükülebilen, tekrar eski haline gelebilen maddeler esnek maddelerdir. Silgi kalemlerimizin içinde bulunan yay, sünger esnek maddelere örnektir. Kurşun kalem, masa, taş ise esnemezler. Sert sağlam ve esnemeyen maddelere berk denilir.

Maddenin Özellikleri Bazı maddelerin suda yüzme-batma, su çekme-çekmeme, mıknatıs tarafından çekilip-çekilmeme gibi özellikleri vardır. Örneğin mıknatıs iğne ve çiviyi çeker, demir çubuk ve taş suda batar, sünger ise suyu çeker.

Maddenin Özellikleri Maddenin Özelliklerine Göre Kullanım Alanları Gözlüklerimiz cam değilde plastik olsaydı, Toplarımız plastik değilde demir olsaydı, Havlularımız suyu çekmeseydi Ne olurdu? Maddelerin özellikleri ile günlük hayatta kullanım alanları arasında uyumlu bir ilişki vardır.

Maddenin Özellikleri Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Madde: Çevremizde gördüğümüz hemen her şey maddedir. Hava, su, toprak, taş, kalem, silgi gibi boşlukta yer tutan ve kütlesi olan varlıkları madde olarak isimlendiririz. Cisim, malzeme, alet ve eşya olarak adlandırdığımız her şey maddedir.

Maddenin Özellikleri Cisim: Maddenin şekil verilmiş hâline cisim deriz. Şekil verilebilme özelliklerinden dolayı yalnızca katı maddeler cisim olabilir Tabloda ağaç ve çelikten yapılan cisimleri inceleyiniz. Eşya ve alet olan her şey aynı zamanda birer cisimdir.

Maddenin Özellikleri Eşya: Bir işimizde kullandığımız; evde, okulda bulunan, çantamızda taşıdığımız nesnelerdir. Giyecek, masa, sandalye, dolap gibi cisimler birer eşyadır. Eşyalar eskir ama uzun süre dayanır. Birkaç kullanımdan sonra atılmaz.

Maddenin Özellikleri Alet: Maddelere şekil vermek, onlar üzerinde bir iş yapmak için kullandığımız cisimlerdir. Örneğin, çekiç, makas tornavida, toplu iğne gibi cisimler alettir. Aşçı, marangoz, terzi, ayakkabıcı, çiftçi gibi meslek grupları işlerini yaparken birçok alet kullanırlar.

Maddenin Özellikleri Malzeme: Bir maddenin ya da cismin oluşmasında kullanılan birçok maddeden biri malzemedir. Örneğin, ekmek yaparken kullanılan su, un, maya, tuz birer malzemedir. Malzeme olan maddeler eşyalar gibi uzun süre dayanmaz. Kısa sürede biter ve yenisi alınır. Kâğıt havlu malzemedir. Bitince yenisini alırız. Kumaş havlu ise eşyadır. Uzun süre kullanırız.