ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ AKDENİZ ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ HOŞGELDİNİZ www.akdenizosgb.com 1
EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ AKDENİZ ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ www.akdenizosgb.com
ÖĞRENME HEDEFLERİ www.akdenizosgb.com Bu dersin sonunda katılımcılar; Ekranlı araçlarla yapılan çalışmalardan kaynaklanan iş sağlığı ve güvenliği risklerini değerlendirir. Ekranlı araçlarla yapılan çalışmalardan kaynaklanabilecek riske göre alınabilecek iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini belirler. www.akdenizosgb.com
EKRANLI ARAÇ KULLANIMI Ekranlı araç: Uygulanan işlemin içeriğine bakılmaksızın ekranında harf, rakam, şekil, grafik ve resim gösteren her türlü aracı ifade eder. www.akdenizosgb.com
EKRANLI ARAÇ KULLANIMI Operatör : Ekranlı aracı kullanan kişidir. www.akdenizosgb.com
EKRANLI ARAÇ KULLANIMI www.akdenizosgb.com
EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER İşi gereği sürekli oturmak zorunda olan, vaktini fazla hareket etmeksizin geçiren kişiler oturarak çalışmanın riskleri ile karşı karşıyadır. EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER www.akdenizosgb.com
EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER İşyerlerinden kaynaklanan şikayetler genellikle baş ağrısı, göz yorgunluğu, bel ve sırt tutulması, omuz, el ve kol eklemlerinde ağrılar, genel yorgunluk olarak ifade edilmektedir. EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER www.akdenizosgb.com
EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER Japonya’ da1995-1997 yılları arasında 25 binden fazla büro çalışanıyla araştırma yapılmıştır. EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER www.akdenizosgb.com
5 EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER www.akdenizosgb.com Araştırmanın sonuçları, "günlük bilgisayar kullanım süresinin, fiziksel, zihinsel ve uykuya bağlı hastalıkların başlamasında etkili olduğunu" göstermiştir ve zihinsel rahatsızlıkların ve uyku bozukluğunun önlenmesi için bilgisayar kullanma süresinin günde beş saatten aza indirilmesi gerektiği belirtilmiştir . 5 www.akdenizosgb.com
EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER Uzun süreli küçük ve tekrarlı el hareketleri (klavyeden veri girişi), sağlıksız fare kullanımı nedeniyle kasların gerilmesi, stres ve gerginlik, yetersiz ergonomik koşullar (kullanıcı ve iş istasyonu arasında uyumsuzluk), hatalı duruş, yetersiz dinlenme aralıkları, gerçekçi olmayan iş beklentileri ve uygunsuz ortam koşulları birçok rahatsızlıkları başlatan faktörlerdir. EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA RİSKLER www.akdenizosgb.com
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER EKİPMAN Monitör Ekranda görünen karakterler kolayca seçilebilecek şekil ve formda, uygun büyüklükte olacak, satır ve karakterler arasında yeterli boşluk bulunacaktır. ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER www.akdenizosgb.com
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Ekran görüntüsü stabil olacak, görüntünün titremesi ve benzeri olumsuzluklar bulunmayacaktır. Parlaklık ve karakterler ile arka plan arasındaki kontrast, operatör tarafından kolaylıkla ayarlanabilecektir. ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER www.akdenizosgb.com
www.akdenizosgb.com
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Klavye Klavye, operatörün el ve kollarının yorulmaması ve rahatça çalışabilmesi için ekrandan ayrı ve hareketli olacaktır. www.akdenizosgb.com
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Çalışma pozisyonuna göre, tuşlar üzerindeki semboller kolaylıkla seçilebilecek, düzgün ve okunaklı olacaktır. www.akdenizosgb.com
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Çalışma masası veya çalışma yüzeyi Çalışma masası veya çalışma yüzeyi; ekran, klavye, dokümanlar ve diğer ilgili malzemelerin rahat bir şekilde düzenlenebilmesine olanak sağlayacak şekilde ve yeterli büyüklükte olacak ve yüzeyi ışığı yansıtmayacak nitelikte olacaktır. ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER www.akdenizosgb.com
www.akdenizosgb.com
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Çalışma sandalyesi Oturma yerinin yüksekliği ayarlanabilir olacaktır. Sırt dayama yeri öne-arkaya ve yukarı-aşağı ayarlanabilir, sırt desteği bele uygun ve esnek olacaktır. ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER www.akdenizosgb.com
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER ÇALIŞMA ORTAMI Gerekli alan Aydınlatma Yansıma ve parlama Gürültü Isı Radyasyon Nem Uygun koşullar sağlanmalıdır. www.akdenizosgb.com
www.akdenizosgb.com
BİLGİSAYAR PROGRAMLARI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER BİLGİSAYAR PROGRAMLARI Programlar işe uygun olacaktır. Programlar kolay kullanılabilir ve eğer uygunsa operatörün bilgi düzeyine ve deneyimine göre ayarlanabilir olacaktır. www.akdenizosgb.com
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Operatörün bilgisi dışında programlara müdahale edilemeyecektir. Sistemler çalışanların verimini artıracak ve kolaylık sağlayacak şekilde geri beslemeli olacaktır. Sistemler operatöre uygun hız ve formatta bilgi verecek şekilde olacaktır. www.akdenizosgb.com
İLGİLİ MEVZUAT www.akdenizosgb.com Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Çalışma Merkezleri Madde 5 � İşveren, çalışma merkezlerinde, ekranlı araçların kullanımından kaynaklanan zorlayıcı travmalara neden olabilecek riskleri belirleyecek ve bu riskleri ortadan kaldıracak veya en aza indirecek sağlık ve güvenlik önlemlerini alacaktır. www.akdenizosgb.com
İLGİLİ MEVZUAT www.akdenizosgb.com Çalışanların Bilgilendirilmesi ve Eğitimi Madde 6 � Ekranlı araçlarla çalışmalarda, çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitimi ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara uyulacaktır: www.akdenizosgb.com
İLGİLİ MEVZUAT www.akdenizosgb.com a) İşveren, işçilere ve temsilcilerine çalışma yerlerinde sağlık ve güvenlik ile ilgili bütün konularda ve özellikle bu Yönetmeliğin 5, 7 ve 9 uncu maddelerinde belirtilen hususlarda bilgi verecektir. www.akdenizosgb.com
İLGİLİ MEVZUAT www.akdenizosgb.com b) İşveren ekranlı araçlarla çalışanlara, işe başlamadan önce ve çalışma koşullarında önemli bir değişiklik olduğunda gerekli eğitimi verecek ve bu eğitimler periyodik olarak tekrarlanacaktır. www.akdenizosgb.com
İLGİLİ MEVZUAT www.akdenizosgb.com Günlük Çalışma Düzeni Madde 7 � İşveren, ekranlı araçlarla yapılan çalışmalardan kaynaklanan iş yükünü ve etkilenmeyi azaltmak amacıyla, uygun çalışma planı yaparak, operatörlerin periyodik olarak ara vermesini veya dönüşümlü olarak başka işlerde çalışmalarını sağlayacaktır. www.akdenizosgb.com
İLGİLİ MEVZUAT www.akdenizosgb.com Gözlerin Korunması Madde 9 � Ekranlı araçlarla çalışmalarda işçilerin gözlerinin korunması için uyulacak hususlar aşağıda belirtilmiştir: a) Aşağıdaki durumlarda işçilerin göz muayeneleri yapılacaktır; - ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce, - düzenli aralıklarla ve - ekranlı araçla çalışmalardan kaynaklanacak görme zorluğu olduğunda. www.akdenizosgb.com
İLGİLİ MEVZUAT www.akdenizosgb.com b) Yukarıda belirtilen muayene sonuçlarına göre gerekiyorsa işçiler oftalmolojik testlere tabi tutulacaktır. www.akdenizosgb.com
İLGİLİ MEVZUAT www.akdenizosgb.com c) Yukarıda (a) ve (b) bentlerinde belirtilen muayene ve test sonuçlarına göre gerekiyorsa işçilere yaptıkları işe uygun araç ve gereç verilecektir. d) Bu madde uyarınca alınacak önlemler işçilere herhangi bir maddi yük getirmeyecektir. www.akdenizosgb.com
TEŞEKKÜRLER www.akdenizosgb.com