Glukoneogenez Karbohidrat olmayan yapılardan glukoz sentezi. Glikolizin tersi değildir Karaciğer ve böbrekte gerçekleşir. Kas,beyin, eritrosit, testis, lens, böbrek medullasında glukoneogenez yapamazlar Laktat, piruvat, gliserol ve glukojenik aminoasidler glukoneogeneze substrat teşkil eder. Pirüvat karboksilaz, PEP karboksikinaz, Fruktoz 1-6 bifosfataz ve glukoz 6-fosfataz’ın katalizlediği reaksiyonlar anahtar görevi üstlenir.
PİRÜVAT KARBOKSİLAZ ATP ve bikarbonatı substrat olarak kullanılır Biotin kofaktördür Asetil CoA allosterik aktivatördür ATP ve Asetil CoA arttığında pirüvat glukoneogeneze girer. KC ve böbrek mitokondrilerinde bulunur
Mitokondri
PEP Karboksikinaz Hem mitokondride hem de sitoplazmada bulunur Aktivitesi glukagon tarafından kontrol edilir Gerekli enerji GTP tarafından sağlanır
Fruktoz 1-6 bifosfataz KC ve böbrekte bulunur Glukagon tarafından regüle edilir Allosterik regülasyon: Açlık, sitrat aktive eder Fruktoz 2-6 bifosfat ve AMP inhibe eder
Glukoz 6-fosfataz Glukoneogenez; KC ve böbrek hücrelerinin ER’da G 6-P’ın varlığı ile gerçekleşebilir. Glukozun ER’da artması ile glukozun plazma membranından dolaşıma geçişi gerçekleşir.
Comparison of glycolysis and gluconeogenesis pathways
PENTOZ FOSFAT YOLU Sitoplazmada gerçekleşir NADPH ve riboz 5-fosfat oluşturulur Yağların ve steroidlerin biyosentezi Nükleotid sentezi Sitokrom P450 sistemi ATP üretilmez ve tüketilmez
Oxidative Stage Non-oxidative Stage