Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 12 Mart 2014 Çarşamba Ar. Gör. Dr. Oktay Kuloğlu
8 ya ş 2 aylık, kız hasta
Ate ş yüksekli ğ i Ba ş a ğ rısı Kusma
Daha önceden bir ş ikayeti olmayan hastanın yakla ş ık 15 gün önce gece aniden kusma ve ba ş a ğ rısı ile uyanması olmu ş.Ate ş i ölçüldü ğ ünde 39C imi ş. Dı ş merkeze ba ş vurmu ş lar.Fizik muayenesinde ense sertli ğ i oldu ğ u tespit edilince menenjit ş üphesiyle 1 gr Seftriakson iv yapılarak KOÜ Ç.Acile yönlendiriliyor.. Hastanın Lomber ponksiyon planlanarak Genel Pediatri servisine yatırılıyor.
Prenatal: Annenin 3. gebeli ğ i.Düzenli doktor ve USG kontrollerinde bir patoloji saptanmamı ş. Natal:Gölcük Devlet hastanesi’nde 3600gr, 38 haftalık, normal yolla do ğ mu ş. Postnatal:Do ğ ar do ğ maz a ğ lamı ş.Bir özellik yok.
Büyüme-geli ş me:Normal sınırlarda Geçirdi ğ i hastalık/Operasyon: Yakla ş ık 5 yıl önce 4.kattan dü ş mü ş.Bilateral üst ekstremite ve kafatası kırıkları olmu ş. Ortopedi ve Beyin cerrahisinde operasyonlar geçirmi ş, takip edilmi ş. Hastanın operasyon sonrası burundan sıvı gelmesi ş ikayetleri olmu ş, zamanla azalmı ş ve sonrasında hiç olmamı ş. Alerji: yok A ş ılar: tam Soygeçmi ş : Bir özellik yok.
Ate ş :39,4°C Boy:129 cm(50p) Nabız:96/dk Kilo:26kg (50p) Tansiyon:90/60 Solunum:32/dk SaO2:98
Genel durum orta,ate ş yüksekli ğ i mevcut. Cilt: Turgor do ğ al,tonus do ğ al. Pete ş i yok. Purpura yok. Ba ş -boyun:Saçlı deride ve yüzde operasyon skarı mevcut. Gözler:I ş ık refleksi bilateral mevcut.Uykuya e ğ ilimi oldu ğ undan göz hareketleri de ğ erlendirilemedi. KBB:Orofarenks ve tonsiller do ğ al. Rinore yok.Dı ş kulak yolu açık. Solunum sistemi:Bilateral AC sesleri do ğ al.Ral yok.Ronküs yok. KVS: S1(+) S2(+) üfürüm yok. Batın rahat, defans ve rebound yok. NMS: Bilinç açık, uykuya e ğ ilim mevcut. Ense sertli ğ i mevcut. Kernig(-) Brudzinski(-) Kranial sinir muayeneleri do ğ al.Serebellar sistem muayenesi do ğ al. Ekstremiteler: Bilateral alt ve üst ekstremite muayeneleri do ğ al.
Ate ş yüksekli ğ i Kusma Ba ş a ğ rısı Ense sertli ğ i Uykuya e ğ ilim 5 yıl önce geçirilen travma sonrası bir süre devam eden burundan sıvı gelmesi
ÖN TANI?
WBC:37700/uL Glukoz:96mg/dl Neu:37200/uL Kre.:0.7mg/dl Rbc: /uL Üre:25mg/dl Lym:350/uL AST:22 U/L Hb:11.9g/dl ALT:11U/L Hct:%36.3 T.Protein:7.8g/dl MCV:87 fL Alb.:4.86 g/dl PLT:380000/uL Na:135 mEq/L CRP:7.05 K:3.29 mEq/L Sedimantasyon:15 Ca:9.6 mg/dl
Periferik Yayması: %96 Nötrofil, %2 Lenfosit, %2 Monosit T İ T: Ph:6,5 Dansite:1015 Protein:100 İ drar sedimenti: Temiz Kan kültüründe üreme olmadı. PAAC grafisi: Normal sınırlarda Kranial BT: Normal sınırlarda aksiyel ve koronal planda kontrastlı ve kontrastsız kranial BT incelemesi.
39.4°C ate ş i olan hastada ate ş oda ğ ı bulunamaması üzerine BOS incelemesi + Gram yayması + BOS kültürü için Lomber ponksiyon yapıldı: Direkt bakıda her alanda bol lökosit görüldü Hücre sayımında silme lökosit görüldü Gram boyamasında nadir epitel ve lökosit görüldü.Bakteri görülmedi. BOS kültüründe üreme olmadı. BOS: Protein:364g/dl, Glukoz:3(e ş zamanlı kan ş ekeri:161 geldi.)
Menenjit ile uyumlu bulgular dü ş ünülerek Seftriakson 100mg/kg’tan 2 dozda ba ş landı. 14 gün antibiyoterapi verildi. İş itme testi normal sınırlarda geldi. Hastanın LP sonrası kısa süreli olan çift görme ve ba ş a ğ rısı ş ikayetleri düzeldi. Hastanın yatı ş ının 3. gününden beri ate ş i olmadı.
Genel durumu stabilize olan hastanın travma öyküsü oldu ğ u için BOS sızıntısı ş üphesiyle MR Miyelografi istendi: Bilateral frontal lob inferiorunda belirgin ensefalomalazik de ğ i ş iklikler mevcuttur.Sa ğ kribriform platede sa ğ da kemik defekti mevcut olup bu lokalizasyonda BOS fistülü mevcuttur. Beyin cerrahisine danı ş ılan hastaya operasyon planlandı. “BOS kaça ğ ı” olan 6-18 ya ş ındaki hastalar için önerildi ğ i üzere, aile hekimince 13 bile ş enli proteine ba ğ lı (konjuge) pnömokok a ş ısı (Prevenar13), 8 hafta sonra da reçeteye yazılarak 23 bile ş enli pnömokok polisakkarit a ş ısı (pneumo-23), birer kez yapılması planlandı.
Menenjit meninkslerin inflamasyonu ile karakterize klinik bir sendromdur. Enflamasyon virüslar,bakteriler veya di ğ er mikroorganizmalarla olu ş urken daha az sıklıkla bazı ilaçlar sebebiyle de olabilmektedir.(Örne ğ in NSA İİ, Metronidazol ve IVIG) Enflamasyonun beyne ve spinal korda ilerleyebilirli ğ i sebebiyle hayatı tehdit edici oldu ğ u söylenebilir ve bu sebeple medikal bir acil olarak kabul edilir.
Bakteriyel menenjit ABD’de her yıl 4100 vaka ve 500 ölüm ile hala önemli bir morbidite ve mortalite sebebidir. ABD’de yıllık insidans ki ş i ba ş ına 1,33’tir. Meningokal menenjit Afrika’nın bazı yerle ş im yerlerinde, Hindistan ve geli ş mekte olan ülkelerde endemiktir.
Risk or Predisposi ng Factor Bacterial Pathogen Age 0-4 weeks Streptococc us agalactiae (GBS) Escherichia coli K1 Listeria monocytog enes Age 4-12 weeks S agalactiae E coli Haemophil us influenzae Streptococc us pneumonia e Neisseria meningitidi s Age 3 months to 18 years N meningitidi s S pneumonia e H influenzae Risk or Predisposing Factor Bacterial Pathogen Age 0-4 weeks Streptococcus agalactiae (GBS) Escherichia coli K1 Listeria monocytogenes Age 4-12 weeks S agalactiae E coli Haemophilus influenzae Streptococcus pneumoniae Neisseria meningitidis Age 3 months to 18 years N meningitidis S pneumoniae H influenzae
Bakteriyel menenjitte bakteriler(zarflı) beyin zarlarına iki yolla ula ş ır: Direk kan dola ş ımı yoluyla ya nazal kavite ya da deri yoluyla zarlar arasına direkt kontakt ş eklinde. İ nflamasyon sonucu araknoid zardaki kılcal damarların bütünlü ğ ünün bozulmasıyla kan- beyin bariyerinin geçirgenli ğ i artar, sıvı, protein ve lökositlerin BOS’ a geçmesi kolayla ş ır.
-Ate ş -Bilinç de ğ i ş ikli ğ i (letarji, konfüzyon) -Ba ş a ğ rısı, bulantı, kusma -Ense sertli ğ i -Meningeal irritasyon bulguları -Pete ş i, ekimoz, purpura
Bakteriyal menenjit klinik triadı: Ate ş Ba ş a ğ rısı Ense sertli ğ i Viral menenjitli hastalarda sistemik semptomlar daha ön planda olabilir. (örne ğ in kas a ğ rısı, yorgunluk, anoreksiya)
Viral menenjitte genel fiziksel bulgular tüm sorumlu ajanlar için ortaktır. Ancak enteroviral enfeksiyonu dü ş ündürücü bulgular: Ekzantem Perikardit, miyokardit, konjunktivit bulguları Herpanjina ve ya el-ayak-a ğ ız hastalı ğ ı
İ nfantlarda klinik bulgular: Fontanel bombeli ğ i Huzursuzluk Tiz sesle a ğ lama Hipotoni
1) Akut prezentasyon (septik menenjit): Semptom ve belirtiler 24 saatten daha kısa bir süredir vardır ve hızla ilerleyicidir. Neden olan organizmalar genelde piyojenik bakterilerdir ve mortalite yakla ş ık %50’dir.
2) Subakut prezentasyon: Semptom ve belirtiler 1-7 gündür vardır. Menenjit bakteri,virüs veya mantar nedeniyledir ve bakteriyel enfeksiyona ba ğ lı ölüm oranı hastalı ğ ın akut prezentasyonundan çok daha dü ş üktür.
Aseptik menenjit tipik olarak (PCR kullanılarak %95 ‘inde enterovirüsler,HSV ve EBV)tarafından olu ş turulur. Akut ba ş langıçlı meningial belirtiler Ate ş Lenfositik pleositoz
Kronik menenjit 4 haftadan fazla süren menenjit olarak tanımlanır, ana enfeksiyon nedenleri tüberküloz menenjit ve kriptokoktur. Lenfadenopati Papilödem Meningismus Kranial sinir palsi
Kan sayımı Serum elektrolitleri Serum glukozu BUN ve ya Kreatinin Karaci ğ er enzimleri
0-1 Ay: Grup B streptokok E. coli, di ğ er gram (-) enterik bakteriler Listeria monocytogenes 1-3 ay: Önceki ve sonraki ya ş dönemlerinin etkenleri >3 Ay: S. pneumoniae N. meningiditis (H.influenzae tip b: Kitlesel a ş ılama nedeniyle çok azalmı ş durumda)
Ampirik tedavi 0-1 ay: Ampisilin+ sefotaksim Ampisilin+gentamisin 1-3 ay: Ampisilin+sefotaksim/seftriakson > 3 ay: sefotaksim / seftriakson
Meningokok, hemophilus influenzae tip b menenjitleri immünizasyonla önlenebilir.
Etkenin cinsi Hastanın ya ş ı Altta yatan hastalık varlı ğ ı Tedaviye ba ş lama zamanına göre
Sa ğ kalanlarda sekel oranı % 30 a kadar çıkabilmektedir. Nörolojik sekeller: -Sa ğ ırlık -Psikososyal gerilik -Motor bozukluklar -Konu ş ma ve görme bozukları -Hidrosefali -Epilepsi
Dinledi ğ iniz için te ş ekkür ederim.