KIMYA

Atomun yapisi ATOM Atom cekirdegi elektron seviyesi Elektronlar(e-) Protonlar(p+) Neutronlar(no) Supstanslarin en kucuk tanecigine atom derler.atom cekirdeginden ve elektron sargilarindan olusmustur.cekirdekten pozitif yuklu proton ve neutral,neutronlardan olusmustur.sargilarda ise negatif yuklu elektronlar bulunur.kucuklugune ragmen ozelliklerini tasir :atom en kucuk taneciktir ama yine de kutlesi var.cekirdekte bulunan protonlar ve neutronlar bu kutleyi verir.

Atom cekirdegi Atom çekirdeği, atomun merkezinde toplanmış olan proton ve nötronların oluşturduğu yapıya denir. artı elektrik yükü ile yüklüdür. Atom çekirdeği çok önemlidir. Atom çekirdeği, "proton, nötron ve pi-mezonları denilen kuvvetler"den oluşmuyor: nötron ve proton adlı parçacıklardan oluşuyor. ('Kuvvet’, 'parçacık'tan farklı bir kavram.)

Protonlar Nötral bir atom veya molekülden bir veya daha çok elektron koparıldığında geriye kalan tanecik koparılan elektronların tolam eski yüküne eşit miktarda artı yük kazanır.Bir neon atomundan bir elektron koparıldığında  geriye kalan tanecik koparılan elektronların toplam eksi yüküne eşit miktarda artı yük kazanır.Bir neon atomundan bir elektron koparıldığında bir Ne(+) iyonu oluşur.Bir elektriksel deşarj tüpünde katot ışınları tüpün içinde bulunan gaz atomlarından ve moleküllerinden elektronların çıkmasına sebep oldukları zaman , bu tür artı yüklü tanecikler oluşur.Bu artı yüklü iyonlar eksi yüklü elektroda doğru hareket ederler.Eğer katot delikli bir levhadan yapılmışsa artı yüklü iyonlar bu deliklerden geçerler.katot ışınlarının elektronları ise ters yönde hareket ederler.

Notronlar   Atomlar elektrik yükü bakımından nötral olduklarından bir atomun içerdiği proton sayısı elektron sayısına eşit olmalıdır.Atomun toplam kütlesini açıklayabilmek için 1920 de Ernest Rutherford  atomda yüksüz bir taneciğin var olduğunu savundu.Bu tanecik yüksüz olduğundan onu  incelemek ve tanımlamak zordu.Fakat 1932 de James Chadwick nötronun varlığını kanıtlayan çalışmalarını sonuçlarını yayınladı.Chadwick , nötronların oluştuğu bazı nükleer tepkimelerin  verilerinden nötronun kütlesini hesaplayabildi.Bu tepkimelerde kullanılan ve oluşan bütün taneciklerin kütlelerini ve enerjilerini göz önüne alarak Chadwick nötronun kütlesini hesapladı.Bu kütle protonun kütlesinden biraz daha büyüktü.               Günümüzde daha birçok atom altı tanecik bulunmuştur.Fakat bu taneciklerin atom yapısı ile olan ilişkisi çok iyi bilinmemektedir.Kimyasal çalışmalar için atomun yapısı elektron , proton ve nötronun varlığına dayanarak yeterince açıklığa kavuşturulmuştur.

elektronlar    Vakumdan elektrik akımının geçirildiği deneyler 1859 da Julius Plücker katod ışınlarını bulmasına yol açtı.Katot ışnları elde etmek için havası iyice boşaltılmış bir cam tüpün uçlarına iki elektrod yerleştrilir.Bu elektrodlara yüksek gerilim uygulandığında katot adı verilen negatif elektroddan ışınlar çıkar.Bu ışınlar negatif yüklüdür doğrusal yol izler ve katodun karşısındaki tüp çeperlerinin ışık saçmasına sebep olur. 19.yüzyılın son yıllarında katot ışınları ayrıntılı olarak incelendi.Birçok bilim adamının deneyleri sonucunda katot ışınlarının hızla hareket eden eksi yüklü parçacıklar olduğu ortaya çıktı ve bu parçacıklar daha sonra Stoney’in önerdiği gibi elektron adı verildi.

Elektron seviyeleri İzole atom ve moleküller kesikli enerji seviyeleri gösterirler, şekil 12.1-1 ‘den şekil 12.1-4 ‘e kadar olan şekilleri inceleyin. Katılar için atomlar, iyonlar veya moleküller birbirlerine oldukça yakındır ve birbirlerini etkilerler böylece basit bir şekilde izole atom olarak göz önüne alamayız bundan dolayı çok parçacık sistemi olarak ele almamız gerekir. İzole atom ve üç cins katının enerji seviyeleri şekil 12.1-5 ‘de gösterilmiştir. Katılardaki düşük enerji(bu örnek için 1s, 2s ve 2p ‘deki seviyeler) izole atomunkine benzerlik gösterir. Bunlar çok genişlememiştir, çünkü bunlar dolu kor elektronlarıdır ve diğer komşu atomlara karşı perdelenmiştir. Buna karşın yüksek seviyeli kesikli atomik seviyeler bir band oluşturmuştur. Bu band aslında birbirine çok yakın kesikli enerji düzeyleridir. En yüksek kısmi dolu bandı iletkenlik bandı ve onun altındaki valans bandı olarak isimlendirilir. Bunlar birbirlerinden Eg kadar enerji ile ayrılmıştır ve yasak band aralığı olarak isimlendirilir. İlk başta en düşük enerji seviyesi tamamen doludur.

Izotoplar Atom elektron neutral taneciktir. Elektronlarin sayisi her zaman protonlarin sayisina esittir.Neutronlarin sayisi her zaman protonlarin sayisina esit deldir.Oyle ki ayni tur atom farkli kutleli olabilir buna ragmen farkli ozelliklere sahip olacak ve bunlara izotoplar derler.Cogu supstanslarda izotoplar vardir. Ornek:karbon (C),hodrojen(H),lityum(Li) vb 8 6 7 3 3 3 3 3

Hazirlayan: Funda Adem