ÇAPA ATATÜRK ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ 04.12.2012 SORUMLULUK ÇAPA ATATÜRK ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ 04.12.2012 YAKAP PROJESİ 4. Oturum
KONU BAŞLIKLARI Sorumluluk Tanımları Sorumluluk Duygusu Sorumluluk Duygusunun Gelişiminde Ebeveyn Yaklaşımlarının Rolü -Aşırı Koruyucu Ebeveyn Yaklaşımı -Mükemmeliyetçi-Aşırı Kuralcı Ebeveyn Yaklaşımı -Destekleyici Ebeveyn Yaklaşımı Çocuğa Sorumluluk Bilinci Kazandırmak Sorumluluk Kazandırma Süreci Ödev Konusunda Yapılabilecekler Sorumluluk Hikaye Söz Gelişim kısaca her hangi bir alanda ileriye doğru giden bir değişim sürecidir. Çocuktaki gelişimden bahsedersek; gelişim, çocuğun hareket etmeyi, düşünmeyi, hissetmeyi, başkalarıyla ilişki kurmayı öğrendiği, ileriye doğru giden bir değişim sürecidir. YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Sorumluluk… Sorumluluk; Kişinin kendine ve başkalarına karşı yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerini zamanında yerine getirmesi zorunluluğudur. Bireyin uyum sağlaması, üzerine düşen görevleri yerine getirmesi ve kendine ait bir olayın başkaları üzerindeki etkilerinin sonuçlarını üstlenmesi, başkalarının haklarına saygı göstermesi ve kendi davranışının sonuçlarına sahip çıkabilmesidir. YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Sorumluluk Duygusu… Sorumluluk duygusu ya küçük yaşta doğal olarak var olan çevre dolayısıyla insanın içinde yer eder; veya daha sonra dışardan verilen eğitimle yaratılır. YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Sorumluluk Duygusunun Gelişiminde Ebeveyn Yaklaşımlarının Rolü… Üç Farklı Yaklaşım/İki Farklı Sonuç 1.Aşırı Koruyucu Ebeveyn Yaklaşımı 2.Mükemmeliyetçi-Aşırı Kuralcı Ebeveyn Yaklaşımı 3.Destekleyici Ebeveyn Yaklaşımı YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Aşırı Koruyucu Ebeveyn Yaklaşımı… 0-6 YAŞTA ÇOCUĞUMA YETERİNCE SORUMLULUK VERDİM Mİ? Aşırı istenilen, geç kavuşulan, tek çocuk, ilk çocuk, tek erkek veya kız çocuk, en küçük çocuk, geniş bir sülalenin tek erkek çocuğu gibi çocuklar genellikle bu tutumla yetiştirilirler. YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Mükemmeliyetçi- Aşırı Kuralcı Ebeveyn Yaklaşımı BEKLENTİLERİM İLE ÇOCUĞUMUN ÖZELLİKLERİ, İSTEKLERİ, İLGİLERİ ARASINDA BÜYÜK FARK VAR MI? Sonuç: Kaygı YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Çocukların hayatlarının çeşitli etkinliklerle tıka basa doldurulması, sadece zaman kaybı değil fakat aynı zamanda zararlı da. Modern zaman çocuklarına hayal kurmak ve oyun oynamak neredeyse haram edildi. Bırakalım da çocuklar, hayatlarında eksik olan şeyi yapsınlar: Çocukluğu! “Proje Çocuklar” kendi çocukluklarını yaşayamadan, huzursuzluk ve depresyona mağlup oluyor. Her türlü etkinlik için oradan oraya çekiştirilen çocuklar çocukluklarını bir türlü yaşayamıyor. Bırakalım her şey kendi doğallığında büyüsün. İnsan da… YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Destekleyici Ebeveyn Yaklaşımı… Çocuğum sınırlar içinde karar verebiliyor. Bu kararların sorumluluğunu taşımasına olanak tanıyorum. Evdeki işler konusunda çocuğumdan yardım bekliyorum. Böylece başlangıçta çocuğumun acemice yaptığı bu işler, daha sonra deneyime ve sorumluluğa dönüşüyor. İki buçuk yaşından başlayarak döke saça da olsa çocuğun çorbasını kendi başına içmesine fırsat vermek, kendi odasında kendi yatağında yatmasına ortam hazırlamak, sofra hazırlama, alışveriş, araba temizliği gibi konularda onun yardımını beklemek, "sorumluluk" konusunda çocuğu cesaretlendirici ve destekleyici bir ortam sağlar. Bu ortam, çocuğun kendi kendine yetmesine ve kendini yönetmesine fırsat vereceğinden onun kendine olan güvenini de artıracaktır. YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Çocuğa Sorumluluk Bilinci Kazandırmak… -Çocuklar kendi işini yaparken engellenmemeli, -Her ihtiyacı anne-baba tarafından karşılanmamalı, -Devamlı neyi nerede ve nasıl yapacağı kendisine hatırlatılmamalı, -Yanlış yaptığında azarlanmamalı. +Yavaş da olsa kendi işini sonuna kadar bitirmeli, +İhtiyaçlarını karşılaması için yol göstermeli, + Duygularını, tepkilerini rahatça ifade etmesine, gerektiğinde ‘hayır’ demesine izin verilmeli. YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Çocuğa Sorumluluk Bilinci Kazandırmak… +Koşulsuz sevgi ve onay +Koruyucu tutumu değiştirmek +Yaşına uygun sorumluluklar listesi +Kırıp döksün/ olumsuz deneyimlerden öğrenme +Yaptığı yanlış seçimlerin sonuçlarını yaşaması +İşin nasıl yapılabileceğini göster ve geri çekil +Model olmak +Ceza değil övgü HİÇBİR ZAMAN ÇOCUĞUNUZUN SİZİN KADAR SORUMLULUK SAHİBİ OLMASINI BEKLEMEYİN! YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Sorumluluk Kazandırma Süreci… Bilgilendirme: Neden Sorumluluk Almalı? Neden kurallar var? Takip: Ne Kadar süresi var? Geri bildirim: Olumlu/Olumsuz pekiştireçler Hatırlatma: Sil Baştan Başlamak Gerek Bazen! …KARAR/SABIR…ALTIN KURAL… YAKAP PROJESİ 4. Oturum
YAKAP PROJESİ 4. Oturum
YAKAP PROJESİ 4. Oturum Adı-Soyadı:……………………….. Hafta:…. EVDEKİ DAVRANIŞLARIM Evdeki Davranışlarım: PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA CUMARTESİ PAZAR Kazanılan ödül veya uygulanan yaptırım: Yerine getirilen davranışın yanına her gün yapabilir, yerine getirilmeyen davranışın karşısına yapabilirsiniz. YAKAP PROJESİ 4. Oturum
Ödev Konusunda Yapılabilecekler…. Çalışma ve oyun zamanı “Programlı Yaşama” “Günlük Çizelge” “Ödev Yapma Saati” -Ödevlerin her gün, günlük ödev saatinde bitirilmesi -Ödevlerin özenle ve tek başına yapılması. -“Mecburi Ödev Saati” “Öğretmenle İşbirliği” -Ödev saatinde TV kapat, anne-baba da çocuğa örnek olabilecek faaliyetler (örneğin: kitap okuma) yapmalıdır. - Bireysel Farkları unutmamalı. (ödev zamanı,süresi esnek…) 3. Ödev mekanı/Çalışma Köşesi -Çocukla asla oturmayın. Kontroller… 4. Ödevini vaktinde bitirdiğinde ödül 5. Ders dışı paylaşım Ödevlerini düzeltmeyin!!!! Yapmayın!! YAKAP PROJESİ 4. Oturum
HİKAYE… YAKAP PROJESİ 4. Oturum Vaktiyle her türlü maddi imkâna sahip olmasına rağmen can sıkıntısından, hayatın yaşanmaya değmez olduğundan yakınan bir prens vardı. Kardeşleri, arkadaşları gezer, ava gider, eğlenirken o odasına kapanır, sürekli düşünürdü. Oğlunun bu haline hükümdar babası çok üzülüyordu. Bir gün hükümdar, ülkesinin en bilge kişisini sarayına çağırtıp ona oğlunun durumunu anlattı ve buna bir çözüm bulmasını istedi. Bunun için bilgeye bir hafta süre verdi Bir hafta içinde bir formül bulamazsa bunun hayatına mal olabileceğini de hatırlattı. Yaşlı bilge üç beş gün düşünüp taşındı; aklına hiç bir çözüm gelmedi. Bu nedenle canını olsun kurtarmak için ülkeyi terk etmeye karar verdi. Üzgün, dalgın bir şekilde ülkeyi terk ederken, bir köyün yakınında koyunlarını, keçilerini otlatan küçük yaşta bir çobanla bir süre ahbaplık etti. Bundan cesaret alan küçük çoban yaşlı dostuna "Amca şu hayvanlarıma biraz göz kulak oluver de, ben de şu görünen köyden azık alıp geleyim, bugün azık almayı unutmuşum" dedi. Bilge de zevkle kabul etti. Bilge; kafası karşılaştığı olaylarla meşgul bir halde hayvanlara göz kulak olurken, bir keçi yavrusu kenarında oynamakta olduğu uçurumdan aşağı yuvarlanıverdi. Aşağı inip onu kurtarmadıkça kendi kendine kurtulması da mümkün değildi Bilge küçük çobana verdiği sözü doğru dürüst tutabilmek için kuzuyu kendisi kurtarmaya karar verdi. Bu amaçla uçurumun dibine indi. Önce kuzuyu sırtına bağladı, sonra tırmanmaya başladı. Birkaç tırmanma başarısızlıkla sonuçlandı. Ama bilge yılmadı. Uğraştı, didindi, zorlandı ama sonunda kuzuyu yukarı çıkarmayı başardı. Küçük dostuna verdiği sözü tutabilmek, bunun için de kuzuyu uçurumdan çıkarmak bir süre kafasını öyle meşgul etti ki, kendini bu işe o kadar verdi ki başından geçmekte olan olayı, canını kurtarabilmek için ülkeyi terk etmekte oluşunu unuttu. Fakat bu durum onun kafasında bir şimşek çakmasına sebep oldu. Şöyle düşündü: "Bir kimse ciddi olarak bir işle meşgul olur, bir girişimde bulunup onu başarı ile sonuçlandırmak arzusu benliğini tam olarak kaplarsa, o kimse için can sıkıntısı, eften püften olayları kafasına takmak diye bir şey söz konusu olamaz" Bu gerçek herkes, dolayısıyla hükümdarın oğlu için de geçerlidir. Bilge artık kaçma fikrinden vazgeçip hemen geri döndü ve hükümdarın huzuruna çıkarak şu çözümü sundu: "Hükümdarım, eğer oğlunuzun can sıkıntısından kurtulmasını, hayata bağlanmasını istiyorsanız ona bir sorumluluk yükleyin, zamanını kaplayıcı bir meşguliyet verin. Can sıkıntısının, yaşamaktan şikayet etmenin ana sebebi başıboşluktur. Oğlunuza yükleyeceğiniz sorumluluk ne derece ciddi, sonucu ne derece ağır olursa, kendini o ölçüde can sıkıntısından kurtaracak, yaşama mücadele ve azmi o derece artacaktır." YAKAP PROJESİ 4. Oturum
YAKAP PROJESİ 4. Oturum
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER YAKAP PROJESİ 4. Oturum