Yrd. Doç Dr. Özcan PALAVAN TÜRKÇE ÖĞRETİMİ Metin İşleme Örneği Yrd. Doç Dr. Özcan PALAVAN
ASLANLA FARE Herkes herkese yardım etmeli, Ben büyük, o küçük dememeli ASLANLA FARE Herkes herkese yardım etmeli, Ben büyük, o küçük dememeli. Bir masalım var bunun üstüne, Başka da bulurum isteyene.(1)
Aslan toprakla oynuyormuş bir gün; Bir de bakmış pençesinde bir fare. Aslan, aslan yürekliymiş o gün, Kıymamış canına, bırakmış yere. Boşuna gitmemiş bu iyiliği. (2)
Kimin aklına gelir Farenin aslana iyilik edebileceği Kimin aklına gelir Farenin aslana iyilik edebileceği? Etmiş işte, hem de canını kurtarmış. Günün birinde aslan Biraz çıkayım derken ormandan, Düşmüş bir tuzağa, Ağlar içinde kalmış; Kükremiş durmuş boşuna. (3)
Bereket fare usta yetişmiş imdada: - Bu iş kükremekle değil, metin işleme örneği Bereket fare usta yetişmiş imdada: - Bu iş kükremekle değil, Kemirmekle olur, demiş. Başlamış incecik dişlerini işletmeye Gelmiş ipin hakkından kıtır kıtır. Bir ilmek kopunca ağdan hayır mı kalır? Sabır, biraz da zaman Güçten, öfkeden daha yaman. La Fontaine
metin işleme örneği Zihinsel Hazırlık: Metin Adı: ASLANLA FARE Metin Türü: Öyküleyici metin Süre : 4 Ders Saati HAZIRLIK Araç-Gereç Hazırlığı Defter ve kitap hazırlığı Zihinsel Hazırlık: Öğrencilere resimler gösterilir ve üzerinde konuşmaları istenir. Sizce bir işi yapmak için güçlü olmak önemli midir? Yardımlaşma için fiziksel güce gereksinim duyuyor musunuz? Hiç beklemediğiniz bir zamanda hiç beklemediğiniz birinden iyilik gördünüz mü? Yardımlaşma önemli midir?
metin işleme örneği Anahtar sözcükler: “aslan yürekli olmak, yardım, pençe, kemirmek, canını kurtarmak,” sözcüklerinin ve deyimlerinin anlamlarını sınıfça tartışınız, ve içinde bu deyimlerin geçtiği farklı cümlelerle öğrencilerin deyimlerin anlamını bulmalarına yardımcı olunuz.
Metni Tanıma ve Tahmin Etme : Öğrencilerinizden, metnin resminden, ilk ya da son cümlesinden yararlanarak metnin içeriğini tahmin etmelerini ve tahminlerini not etmelerini isteyiniz. (1. Etkinlik) Bu etkinliğin amacına ulaşması, öğrencilerin bu metinle ilk defa karşılaşması ile olasıdır. Bu tür etkinliklerde kitaptaki metinler yerine öğretmenin bulacağı öğrencinin önceden okumadığı metinler olması gerekir. Amaç Belirleme: Öğrencilere bu metni neden okuduklarını sorarak okuma amacını belirleyiniz.
metin işleme örneği ANLAMA 1. Dinleme, okuma görsel okuma görsel sunu, söz varlığını geliştirme Dinleme Amaç, yöntem ve tekniklerinizi öğrencilerinizle beraber belirledikten sonra metni öğrencilerinize okuyunuz. Numaralandırılmış yerlerde durarak öğrencilerinize tahmin çalışması yaptırınız. Okuma Okuma, amaç, yöntem ve tekniklerinizi öğrencilerinizle beraber belirledikten sonra örnek okuma yapıp, metni öğrencilerinize sesli olarak okutunuz. Okuma sayısını belirlerken ve paylaşmalı okuma gerçekleştirirken; bütün sınıfa okuma yaptırma kaygısı duyulmamalıdır. Öğrencilerin ilgi ve gereksinimleri göz önünde tutulmalıdır
Okuma sonrası metinle resim ilişkisini sorgulamalarını sağlayınız. metin işleme örneği Görsel okuma Okuma sonrası metinle resim ilişkisini sorgulamalarını sağlayınız. Bilinmeyen Sözcüklerle Çalışma Öğrencilerden metinde geçen anlamını bilmedikleri sözcükleri belirlemelerini ve arkadaşlarıyla tartışmalarını isteyiniz.
Metne uygun başka başlıklar bulmalarını isteyiniz. metin işleme örneği 2. Metni İnceleme Aslanla Fare metnini hikaye haritası ile ifade etmelerini isteyiniz. (2. etkinlik) Öğrencilerden metinle ilgili olarak kendilerine ilginç gelen bir bölümü resimlemelerini isteyiniz. Metne uygun başka başlıklar bulmalarını isteyiniz. 3.Söz Varlığını Geliştirme Öğrencilerinizden yeni öğrendikleri sözcüklerin anlamlarını pekiştirmeye yönelik sözcüklerinin geçtiği bir öykü kurmalarını isteyiniz. bu sözcüklerin onlara çağrıştırdıkları diğer sözcükleri çıkarmalarını isteyiniz.
METİN ARACILIĞIYLA ÖĞRENME metin işleme örneği METİN ARACILIĞIYLA ÖĞRENME Günlük Hayatla İlişkilendirme: İyilik yapmanın önemi nedir? Ne tür iyilikler yapabiliriz ve iyilik yaparken nelere dikkat etmeliyiz? Diğer Derslerle İlişkilendirme: Hayat Bilgisi dersinde “Birey ve Toplum Ünitesi” ile ilişkilendirilebilir. Araştırma Konusu: Çevrenizde hangi yardım kuruluşları olduğunu ve ne tür yardım etkinlikleri gerçekleştirdiklerini araştırınız.
KENDİNİ İFADE ETME Yazma metin işleme örneği KENDİNİ İFADE ETME Yazma Öğrencilerinize “neden-sonuç ilişkileri kurma” kazanımını gerçekleştirmek amacıyla metnin sonucunu değiştirerek yeniden yazmalarını isteyiniz. Konuşma “Siz iyilik yaparken nasıl davrandınız, kendinizi nasıl hissedersiniz?” konusunda öğrencilerin duygu ve düşüncelerini sözlü olarak ifade etmelerini sağlayınız. Görsel Sunu Metinle ilgili olarak düşüncelerini drama etkinliği ile gerçekleştirmelerini isteyiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME metin işleme örneği ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Kendini Değerlendirme Formu’ndan yararlanarak öğrencilerin kendilerini değerlendirmelerini sağlayınız. Öğrencilerinizi, çalışma kağıtlarını ve gözlem formlarını kullanarak değerlendiriniz.