ZTO, Toprak Bilgisi

TOPRAKLARIN SINIFLANDIRILMASI Toprak Bilgisi Dersi 2010 – 2011 Tarımsal Yapılar ve Sulama Prof. Dr. Günay Erpul erpul@agri.ankara.edu.tr

Toprak Sınıflandırması Toprak Serisi Toprak Sınıflandırması İnce, karışık, aktif, termik profilde ani değişen Durixeralfs

Horizon ve katmanlar alt ayırımları g: kuvvetli gleyleşme: indirgenmiş demirin varlığını ve toprak oluşumu sırasında demirin (Fe) ortamdan uzaklaştırıldığını gösterir t: silikat killerinin birikimi (argillic): horizonda oluşmuş ya da illuviyasyonla (birikme) horizona hareket ettirilmiş silikat killerinin birikimini göstermek için kullanılır k: karbonatların birikimi: kalsiyum karbonattan veya alkalin karbonatların birikimini göstermek için kullanılır p: sürüm ve diğer karışımlar: yüzey katmanının mekaniksel olarak (sürüm, ekim-dikim) bozulduğunu göstermek için kullanılır w: renk ve yapı gelişimi (cambic): pek az veya hiç illuviyal materyal birikimi görülmemesine karşın renk veya toprak yapı gelişimini veya her ikisinin birlikte gelişimini göstermek için kullanılır q: ikincil silika birikimi

Horizon ve katmanlar alt ayırımları h: organik maddenin iluviyal birikimi (yerinde değil taşınarak birikimi) : amorf ve ayrışabilir organik maddenin taşınarak birikimini göstermek için kullanılır s: seskioksit ve organik maddenin iluviyal birikimidir: amorf ve dağılabilir organik madde – seskioksit bileşiklerinin taşınarak birikimini göstermek için kullanılır m: çimentolaşma veya sertleşme b: örtülü genetik horizon a: iyi ayrışmış organik madde e: orta-derecede ayrışmış organik madde i: az ayrışmış organik madde

Horizon ve katmanlar alt ayırımları ss: (slikensides): kayma yüzeyleri o: seski-oksitlerin yerinde birikim: seski-oksitlerin oluştuğu yerde birikimini göstermek için kullanılır (Fe2O3, Al2O3) a’: iyi ayrışmış organik madde katmanının profilde tekrarlandığını gösterir; ama aynı zamanda, bu iki katman arasına başka bir katmanın girdiğinin de işaretidir. x: fragipan karekteri: genetik olarak gelişmiş sıkı, gevrek, kırılgan veya yüksek yoğunluğu göstermek için kullanılır. v: Plinthite: humusça fakir, demirce zengin kırmızı materyalin varlığını göstermek için kullanılır. f: donmuş toprak: bir horizon veya katmanın devamlı buz içerdiğini göstermek için kullanılmaktadır. y: jips birikimi z: jips’den daha fazla eriyebilen tuzların birikimi

Vertisol %30’dan fazla killi; yüksek su ve besin elementi tutma özelliği; dönemsel olarak açılıp, kapanan derin çatlaklar; yatayla 10 ve 60 derece açı yapan kama şekilli agregatlar içeren; smektit kilince zengin; kötü zemin özellikli topraklar. Smektit Toprak Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı. Yılın bazı zamanlarında killi topraklar büzülür ve derin çatlaklar oluşur, ayırıcı pedon morfolojisi ve yüzey topoğrafyasına sahiptirler. Bayramin İ. 2007. Toprak Genesisi ve Sınıflandırılması. Ders Notları

fine, smectitic, frigid Xeric Epiaquert Aqu: water - Aquic conditions Aqu: su - Aquic koşullar Epi: above - Implying a perched water table Epi: üst – belirli bir yüksekliğe kadar çıkıp-inen su tablasını belirtir Xeric: Borderline Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi sınırında fine (ince): tane büyüklük (bünye) sınıfı smectitic (smektit kil minerali): mineraloji sınıfı frigid: sıcaklık rejimi

Vertisol Bazalt gibi ferro- magnezyen minerallerce zengin kayaçlar ve ağır tekstürlü çökeller üzerinde her yerde görülür. Güneydoğu; Çukurova; Antalya, Burdur; Isparta (Akdağ); İzmir, Bornova, Menemen (Ege);Bafra (Kirazdağ); Muşova (Doğu Anadolu); Ergene Havzası (Trakya) bölgelerinde yaygındır. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

Vertisol’lerde yüzey çatlakları

Kayma yüzeyleri

Kayma yüzeyleri

Yüzeyde gilgai (tümsek) micro topoğrafyası

fine, smectitic, thermic Udic Haplustert Ust: burnt - Ustic moisture regime Ust: yanık - Ustic nem rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Ud: humid - Intergrade to udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimine de benzer özellikleri var fine (ince): tane büyüklük (bünye) sınıfı smectitic (smektit kil minerali): mineraloji sınıfı thermic: sıcaklık rejimi

fine, smectitic, hyperthermic Typic Hapludert Ud: humid – Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi fine (ince): tane büyüklük (bünye) sınıfı smectitic (smektit kil minerali): mineraloji sınıfı hyperthermic: sıcaklık rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Typic: To typify, tipik örneği olmak

Udic Haplustert Ust: burnt - Ustic moisture regime Ust: yanık - Ustic nem rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Udic: humid - Intergrade to udic moisture regime Udic: nemli – Udic nem rejimine de benzer özellikleri var

Vertisol üzerinde inşa edilen bir yapı duvarındaki çatlaklar Vertisols, genişleme-büzülme özelliklerinden dolayı birçok yapısal soruna neden olabilirler. Bu yüzden, inşaatlar ve yollarda özel mühendislik koruma dizaynları gerektiriler.

Çok koyu renkli bazlarca zengin topraklar İklim: yarı ılıman yarı kurak bölgeler Bitki örtüsü: çayır Ülkemizde kıyı şeridi ve geçit bölgelerindeki ağır kil bünyeli olmayan, devamlı çayır veya orman bitki örtüsü altında bulunan pleyistosen ve holosen yaşlı erozyondan korunmuş yüzeylerde Mollisol’ler yaygın olarak yer almaktadır (Dinç vd., 1987) Dinç U, Kapur S, Özbek H, Şenol, S. 1987. Toprak Genesisi ve Sınıflandırılması. Çukurova Üniversitesi Yayınları Ders Kitabı: 7. 1. 3. Mollisol

Typic Endoaquoll Aqu: water - Aquic conditions Aqu: su - Aquic koşullar Endo: within - Implying a ground water table Endo: içinde - taban suyu varlığını belirtir Typic: To typify, tipik örneği olmak

Argiaquic Argialboll Alb: white - presence of an albic horizon Alb: beyaz - albic horizon varlığı Argi,arg: white clay - presence of an argillic horizon Argi,arg: beyaz kil = argillic horizonun varlığı Argiaquic: Intergrade to great group Argiaquolls Argiaquic: Büyük grup Argiaquolls’e benzer

fine-silty, mixed, superactive, mesic Typic Argiudoll Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Argi,arg: white clay - presence of an argillic horizon Argi,arg: beyaz kil = argillic horizonun varlığı Typic: To typify, tipik örneği olmak fine-silty (ince siltli): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı mesic: sıcaklık rejimi

Rendoll Rend: Modified from Rendzina - High carbonate content Rend: Rendzina topraktan uyarlanmıştır – Yüksek karbonat içeriği

fine-loamy, mixed, superactive Pachic Argicryoll Cry: icy cold – cold Cry: buz gibi soğuk - soğuk Argi,arg: white clay - presence of an argillic horizon Argi,arg: beyaz kil = argillic horizonun varlığı Pachic: thick - A thick epipedon Pachic: kalın – kalın bir epipedon fine-loamy (ince tınlı): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı

loamy-skeletal, mixed, superactive, mesic Lithic Argixeroll Xeric: dry - Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi Argi,arg: white clay, beyaz kil- presence of an argillic horizon = argillic horizonun varlığı Lithic: stone - Presence of a shallow lithic contact (top 50 cm) Lithic: taş – sığ bir lithic değinimin varlığı (üst 50 cm) loamy-skeletal (tınlı iskelet): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı mesic: sıcaklık rejimi

coarse-silty, mixed, superactive, frigid Calcic Haploxeroll Xeric: dry - Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Calcic: lime - Presence of a calcic horizon Calcic: kireç – Bir calcic horizonun varlığı coarse-silty (kaba siltli): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı frigid: sıcaklık rejimi

fine-silty, mixed, superactive, mesic Pachic Ultic Haploxeroll Xeric: dry - Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Ultic: Intergrade to order Ultisols Ultic: Ultisols’e benzer özellikler gösteren Mollisols Pachic: thick - A thick epipedon Pachic: kalın – kalın bir epipedon fine-silty (ince siltli): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı mesic: sıcaklık rejimi

fine-silty, mixed, superactive, mesic Oxyaquic Argixeroll Xeric: dry - Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi Argi,arg: white clay - presence of an argillic horizon Argi,arg: beyaz kil = argillic horizonun varlığı Oxyaquic: oxygen and aquic - Aerated (no redox depletions) but wet Oxyaquic: oksijen ve yaş (su) – Havadar (redoks benekleri yoktur) ama ıslak fine-silty (ince siltli): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı mesic: sıcaklık rejimi

Typic Argiustoll Ust: burnt - Ustic moisture regime Ust: yanık - Ustic nem rejimi Argi,arg: white clay - presence of an argillic horizon Argi,arg: beyaz kil = argillic horizonun varlığı Typic: To typify, tipik örneği olmak

Mollisol Doğal otlak ve çayır bitki örtüsü altında toprak oluşumu Çayır, otlak arazilerde veya ıslak alanlarda oluşmuştur ve genelde yüksek Ca sağlarlar. OM, Ca’un durağan olmasını sağlar veya sudan dolayı OM oksidasyona uğramaz ve birikir. Bayramin İ. 2007. Toprak Genesisi ve Sınıflandırılması. Ders Notları

Özellikle yağışlı ve dağlık yerlerde humusun, karbonatlar ile karışabildiği ortamlarda yaygındır. Orta ve Batı Karadeniz; Yıldız Dağı (Trakya) eteklerinde; Marmara’da; Muğla- Adana arasında makilik alanlarda ve Doğu Anadolu’nun kuzeyinde yüksek alanlarda yer alır (Cangir vd.) Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

Spodosol Yüzeyaltı horizonlarda amorf OM, Al ve genellikle Fe birikimi olan topraklar. Genelde iğne yapraklı orman örtüsü altında, kaba bünyeli (kumlu) materyaller üzerinde oluşur. Fe ve Al bileşikleri E horizonunda kompleksler halindedir ve aşağıya doğru yer değiştirirler. Nemli iklim koşulları olmalıdır. Farklı arazi şekilleri veya drenaj koşullarında oluşabilirler (Bayramin, 2007). Spodosol Bayramin İ. 2007. Toprak Genesisi ve Sınıflandırılması. Ders Notları

Yıkanma ve Birikme Horizonları Spodosols – Yüzey altı horizonlarında metal – humus komplekslerini içeren asit topraklar Spodosol

sandy, mixed, frigid, ortstein Typic Durorthod Orth: true - The common ones Orth: gerçek – Yaygın olanlar Dur: hard - Presence of a duripan Dur: sert – bir duripan varlığı Typic: To typify, tipik örneği olmak sandy (kumlu): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı frigid: sıcaklık rejimi ortstein: kırılma direnci sınıfı

sandy, siliceous, thermic Aeric Alaquod Aqu: water - Aquic conditions Aqu: su - Aquic koşullar Al: aluminum - High aluminum, low iron Al: aluminyum – Yüksek aluminyum, düşük demir Aeric: air – Aeration Aeric: hava – Havalanma sandy (kumlu): tane büyüklük (bünye) sınıfı siliceous (silisli): mineraloji sınıfı thermic: sıcaklık rejimi, (15°C - 22°C)

Typic Endoaquod Aqu: water - Aquic conditions Aqu: su - Aquic koşullar Endo: within - Implying a ground water table Endo: içinde - taban suyu varlığını belirtir Typic: To typify, tipik örneği olmak

medial over loamy, amorphic over mixed, active Andic Haplocryod Cry: icy cold – cold Cry: buz gibi soğuk - soğuk Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Andic: Intergrade to Andisols Andic: Andisols’e benzer özellikler medial over loamy (tın üzerinde kaya parçaçıkları): tane büyüklük (bünye) sınıfı amorphic over mixed: karışık bir mineraloji üzerinde amorf (belirgin bir şekli yok)mineraloji : mineraloji sınıfı active (etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı

sandy, mixed Aquic Haplocryod Cry: icy cold – cold Cry: buz gibi soğuk - soğuk Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Aquic: water - Evidence redox depletions Aquic: su – Redox benekleri varlığı - kanıtı sandy (kumlu): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı

Yıldız (Istranca), Trakya; Uludağ, Bursa; Karagöl-Şavşat, Artvin; Taşkesti-Mudurnu, Bolu dağlarında bulunur (Cangir, vd.). Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

Fe ve Al-oksitçe Zengin Toprak Tropik Toprakları Oxisol- Tropik ve yarı-tropik bölgelerin aşırı derecede ayrışmış toprakları Genelde Fe, Al oksitleri ve kaolin, gibsit, kuvars veya diğer dayanıklı mineralleri içeren, yüksek derecede ayrışmış topraklar; toprak yüzeyinden 150 cm içinde oxic horizon içeren topraklar. Fe ve Al-oksitçe Zengin Toprak Bayramin İ. 2007. Toprak Genesisi ve Sınıflandırılması. Ders Notları Oxisol

Dünyada Tropik ve subtropik bölgelerde, en yüksek düzeyde ayrışmış; çoğu kez derin bitki besin elementlerini düşük düzeyde tutan; yüksek oranlarda gübreleme programı isteyen topraklar. Ülkemizde bu Ordo’ya giren topraklar yer almamaktadır. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

very-fine, kaolinitic, isohyperthermic Rhodic Eutrustox Ust: burnt - Ustic moisture regime Ust: yanık - Ustic nem rejimi Eutr: fertile - High base saturation Eutr: verimli – Yüksek baz doygunluğu Rhodic: rose - Dark red color Rhodic: gül – Koyu kırmızı renk very fine (çok ince): tane büyüklük (bünye) sınıfı kaolinitic (kaolinli): mineraloji sınıfı isohyperthermic: sıcaklık rejimi, 22°C ve daha fazla.

Inceptic Hapludox Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Inceptic: Intergrade to order Inceptisols Inceptic: Inceptisols’e benzer özellikler

Humic Rhodic Eutrustox Ust: burnt - Ustic moisture regime Ust: yanık - Ustic nem rejimi Eutr: fertile - High base saturation Eutr: verimli – Yüksek baz doygunluğu Rhodic: rose - Dark red color Rhodic: gül – Koyu kırmızı renk Humic: earth - Presence of organic matter or a Humic epipedon Humic: yeryüzü – organik madde veya bir Humic epipedonun varlığı

Bataklık veya ıslak alanlar toprakları Histosol Bataklık veya ıslak alanlar toprakları Genellikle 40 cm’den daha derin, kilsiz ise %20’den; kil %60’dan fazla ise %30’dan fazla humus içeren; çoğu kez doygun konumdaki organik horizonlara sahip topraklar Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı. Histosol

Histosol Organik toprak Organik madde yüksek derecede ayrışmıştır ve bitki lifleri ve dokularına sahiptirler.

Büyüklüklerine göre: Gavurgölü (K Büyüklüklerine göre: Gavurgölü (K.maraş); Doğubeyazıt (Ağrı); Sazlıkbaşı (Muş); Karasaz (Kayseri); Nasa (Kütahya); Adabağ (Konya); Yeniçağa (Bolu); Gölbaşı (Adıyaman); Amik (Hatay); Mizmilli (Gaziantep)’debulunur. Ayrıca Kaş, Elmalı, Korkuteli, Kemerağzı (Antalya); Sincanlı, Çay (Afyon); Buldan, Acıpayam (Denizli); Orhangazi (Bursa); Silivri (İstanbul) ve Söke (Aydın)’de de mevcuttur.

euic, frigid Typic Haplosaprist Sapr: rotten - Most decomposed stage Sapr: çürük – Ayrışmanın en son aşaması Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Typic: To typify, tipik örneği olmak euic: reaksiyon (pH) sınıfı frigid: sıcaklık rejimi,8°C’den daha düşük.

marly, euic, mesic Limnic Haplosaprist Sapr: rotten - Most decomposed stage Sapr: çürük – Ayrışmanın en son aşaması Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Limnic: lake - Presence of a limnic layer Limnic: göl - Presence of a bir limnic (göl malzemesi) katmanının varlığı marly (marnlı): tane büyüklük (bünye) sınıfı euic: reaksiyon (pH) sınıfı mesic: sıcaklık rejimi,8°C - 15°C. Lma: 76 cm’de yumuşak kireçli kil katmanı (marn)

Inceptisol Genç Topraklar Yüksek derecede ayrışma olayları görülmeyen; alt katmanlarında strüktürün iyi geliştiği; kil yıkanması olmayan; kurak toprak nem rejiminde yer almayan; yarı ılıman/ılıman ilkim koşullarının toprakları. Entisol’lerden sonra, Orta Anadolu’nun dışında, değişen oranlarda en çok alan kaplayan topraklardır. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı. Inceptisol

Dik eğimler üzerinde ve soğuk iklimlerde yavaş toprak gelişimi. Inceptisols’lar oldukça yaygın bir dağılıma sahiptirler ve çok farklı çevresel koşullar altında oluşum gösterirler.

Ana materyalin alterasyonu (ayrışması) ile oluşmuş horizon içeren topraklar ( Renk B gibi), fakat önemli miktarda Fe, Al ve Organik madde birikimi olmayan topraklar. Bayramin İ. 2007. Toprak Genesisi ve Sınıflandırılması. Ders Notları

loamy-skeletal, mixed, active Xeric Dystrocryept Cry: icy cold – cold Cry: buz gibi soğuk - soğuk Dystr,dys: infertile - Low base saturation Dystr,dys: verimsiz – Düşük baz doygunluğu Xeric: Borderline Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi sınırında loamy-skeletal (tınlı iskelet): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı active (etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı

Typic Dystrudept Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Dystr,dys: infertile - Low base saturation Dystr,dys: verimsiz – Düşük baz doygunluğu Typic: To typify, tipik örneği olmak

Lithic Eutrudept Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Eutr: fertile - High base saturation Eutr: verimli – Yüksek baz doygunluğu Lithic: stone - Presence of a shallow lithic contact (top 50 cm) Lithic: taş – sığ bir lithic değinimin varlığı (üst 50 cm)

loamy-skeletal, mixed, superactive Humic Eutrocryept Cry: icy cold – cold Cry: buz gibi soğuk - soğuk Eutr: fertile - High base saturation Eutr: verimli – Yüksek baz doygunluğu Humic: earth - Presence of organic matter or a Humic epipedon Humic: yeryüzü – organik madde veya bir Humic epipedonun varlığı loamy-skeletal (tınlı iskelet): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı

Yakın Geçmişin Volkanik Aktivitesi Etkisinde Oluşan Topraklar: Volkanik Topraklar Andisol - Volkanik külde oluşan topraklar Kalınlığın %60’dan fazlasındaki katmanda fosfor iyonlarını yüksek oranda tutan; düşük hacim ağırlıklı; oksalat çözeltisinde demir ve alüminyumun yüksek oranda saptandığı, volkanik kayaçlardan volkan camı ve piroklastik minerallerin ayrışmasıyla oluşmuş topraklar. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı. Andisols

Ülkemizde bu topraklar üzerinde yapılmış yeterli sayıda yayın yoktur Ülkemizde bu topraklar üzerinde yapılmış yeterli sayıda yayın yoktur. Kula (Manisa); Ürgüp (Nevşehir); Üçtepeler (Osmaniye); Cumaovası (Küçük Menderes); Süphan, Tendürek, Ağrı, Nemrut, Karacadağ, Erciyes ve Hasandağ çevrelerinde Andisol ve/veya benzeri topraklar yer alır. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

hydrous, amorphic, isothermic Acrudoxic Hydrudand Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Hydr: water - Presence of water Hydr: su – Suyun varlığı Acrudoxic: Intergrade to great group Acrudox Acrudoxic: Büyük grup Acrudox’a benzer özellikler Acr: at the end - Extreme weathering Acr: sona yakın – Aşırı ayrışma hydrous: tane büyüklük (bünye) sınıfı amorphic: amorf (belirgin bir şekli yok) mineraloji : mineraloji sınıfı mesic: sıcaklık rejimi, 8°C - 15°C.

Melanudand Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Melan: black - Black, presence of organic carbon Melan: siyah – Organik karbon varlığı

ashy over sandy-skeletal, aniso, glassy over isotic, frigid Typic Vitrixerand Xeric: dry - Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi Vitr: glass - Presence of glass Vitr: cam – Cam varlığı Typic: To typify, tipik örneği olmak ashy over sandy-skeletal (kumlu iskelet üzerinde küllü): tane büyüklük (bünye) sınıfı aniso, glassy over isotic (isotic üzerinde camsal): mineraloji sınıfı frigid: sıcaklık rejimi

medial, amorphic Typic Haplocryand Cry: icy cold – cold Cry: buz gibi soğuk - soğuk Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Typic: To typify, tipik örneği olmak medial: tane büyüklük (bünye) sınıfı amorphic: amorf (belirgin bir şekli yok) mineraloji : mineraloji sınıfı

Alfisol Griden kahverengine değişen yüzey horizonları, ortadan yükseğe değişen baz doygunluğu, kil, Fe, ve Al birikiminin olduğu yüzeyaltı horizonlarına sahip, genelde nemli, fakat yazları kuru olabilir, iklimlerde oluşan topraklardır.

Kilin anlamlı oranda alt katlara yıkanıp, toplandığı; Ultisol’lerden, farkı asidik olmayan bitki besin elementlerince zengin, alkali reaksiyonlu topraklar. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

Yarı kuraktan yağışlı bölgelere kadarki alanlarda yer alır Yarı kuraktan yağışlı bölgelere kadarki alanlarda yer alır. Ülkemizde Akdeniz ikliminin hakim olduğu Ege ve Akdeniz bölgesinin geniş bir bölümünde yer alır. Ayrıca Trakya’da, Güney Marmara’da da yer alır. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

Typic Hapludalf Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Typic: To typify, tipik örneği olmak

Mollic Albaqualf Aqu: water - Aquic conditions Aqu: su - Aquic koşullar Alb: white - presence of an albic horizon Alb: beyaz - albic horizon varlığı Mollic : Intergrade to order Mollisols Mollic : Mollisols’e benzer özellikler gösteren Alfisols

fine, mixed, active, thermic Udic Paleustalf Ust: burnt - Ustic moisture regime Ust: yanık - Ustic nem rejimi Pale: old - Excessive development Pale: yaşlı – Aşırı gelişim Udic: humid - Intergrade to udic moisture regime Udic: nemli – Udic nem rejimine de benzer özellikleri var fine (çok ince): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı active (etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı thermic: sıcaklık rejimi,15°C - 22°C.

fine-loamy, mixed, superactive Typic Haplocryalf Cry: icy cold – cold Cry: buz gibi soğuk - soğuk Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Typic: To typify, tipik örneği olmak fine-loamy (ince tınlı): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı

coarse-silty, mixed, superactive, frigid Vitrandic Fragixeralf Xeric: dry - Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi Fragi: brittle - Presence of a fragipan Fragi: gevrek, kırılgan - bir fragipan varlığı Vitrandic: Intergrade to suborder Vitrands Vitrandic: Vitrands alt ordosuna benzer özellikler Vitr: glass - Presence of glass Vitr: cam – Cam varlığı coarse-silty (kaba siltli): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı frigid: sıcaklık rejimi

Ultisol Kilin anlamlı oranda alt katlara yıkanıp, toplandığı, ancak çoğu kez bitki besin elementlerince fakir ve asidik reaksiyonlu; kırmızımsı renk tonlu topraklar. Doğu Karadeniz bölgesinde ki hakim topraklar.

Umbraquult Aqu: water - Aquic conditions Aqu: su - Aquic koşullar Umbr: shade - Presence of an umbric epipedon Umbr: shade – bir umbric epipedon varlığı

Typic Hapludult Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Typic: To typify, tipik örneği olmak

fine, kaolinitic, thermic Typic Kanhapludult Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Kand,kan: modified from kandite - 1:1 silicate clays Kand,kan: kandite - 1:1 tipi silikat killerinden alınmıştır Typic: To typify, tipik örneği olmak fine (ince): tane büyüklük (bünye) sınıfı kaolinitic (kaolinitli): mineraloji sınıfı thermic: sıcaklık rejimi

fine-loamy, kaolinitic, thermic Typic Kandiudult Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Kand,kan: modified from kandite - 1:1 silicate clays Kand,kan: kandite - 1:1 tipi silikat killerinden alınmıştır Typic: To typify, tipik örneği olmak fine-loamy (ince tınlı): tane büyüklük (bünye) sınıfı kaolinitic (kaolinitli): mineraloji sınıfı thermic: sıcaklık rejimi, 15°C - 22°C.

fine-loamy, kaolinitic, thermic Plinthic Kandiudult Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Kand,kan: modified from kandite - 1:1 silicate clays Kand,kan: kandite - 1:1 tipi silikat killerinden alınmıştır Plinthic: brick - Presence of plinthite Plinthic: tuğla – Plintit varlığı fine-loamy (ince tınlı): tane büyüklük (bünye) sınıfı kaolinitic (kaolinitli): mineraloji sınıfı thermic: sıcaklık rejimi, 15°C - 22°C.

Gelisol

Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı. Toprak yüzeyinden 100 cm içinde sürekli don katına sahip olma veya 200 cm içinde don katına ve 100 cm katmanda donlu pedogenetiksel işlemlerin yönlendirdiği, donma/ çözünme olayları ve/veya alt üst olma olayına sahip topraklar

Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı. Kutup bölgelerindeki Tundra alanlarında bulunur. Ülkemizde bu koşulları tam sağlayan bölge bulunmamaktadır. Doğu Anadolu ve Kuzeydoğu Anadolu’daki 1,5 ve 2 km’den yüksek tepelerde soğuk (Cryic ve Frigid) toprak sıcaklık rejimi mevcuttur.

Orthel Orth: true - The common ones Orth: gerçek – Yaygın olanlar

Fibristel Hist: tissue - Presence of organic materials Hist: doku – organik materyal varlığı Fibr: fiber - Least decomposed stage Fibr: fiber – ayrışmanın en az olduğu evre

Histoturbel Turb: disturbed - Presence of cryoturbation Turb: alt-üst olma – donma – çözünmeden kaynaklı alt-üst olma Hist: tissue - Presence of organic materials Hist: doku – organik materyal varlığı

Aridisol

Kuru ve çok kuru toprak nem rejiminde; soluk renkli pulluk katmanlı; kireçli, jipsli ve/veya tuzlu katman içerebilen; bazılarında özellikle alkali çorak topraklar kilin alt kata yıkandığı topraklar. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

Doğu Anadolu ve İç Anadolu’daki toprakların Büyük bir bölümünde yer alır. Konya Havzasında yaygındır. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

coarse-silty, mixed, superactive, mesic Xeric Haplocalcid Calcic: lime - Presence of a calcic horizon Calcic: kireç – Bir calcic horizonun varlığı Hapl,hap: simple - Minimum horizon development Hapl,hap: basit - Minimum horizon gelişimi Xeric: Borderline Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi sınırında coarse-silty (kaba siltli): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı mesic: sıcaklık rejimi, 8°C -15°C.

Typic Aquisalid Sal: salt – Sal: tuz – Aqu: water - Aquic conditions Aqu: su - Aquic koşullar Typic: To typify, tipik örneği olmak

Typic Petroargid Petro: rock - A Cemented horizon Petro: kaya – bir çimentolaşmış horizon Argi,arg: white clay - presence of an argillic horizon Argi,arg: beyaz kil = argillic horizonun varlığı Typic: To typify, tipik örneği olmak

fine-silty, mixed, superactive, mesic, shallow Xeric Argidurid Dur: hard - Presence of a duripan Dur: sert – bir duripan varlığı Argi,arg: white clay - presence of an argillic horizon Argi,arg: beyaz kil = argillic horizonun varlığı Xeric: Borderline Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi sınırında fine-silty (ince siltli): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı mesic: sıcaklık rejimi shallow (sığ): toprak derinliği sınıfı

Entisol Önceki toprak koşullarının hiçbirini sağlamayan; yaşlı olmayan akarsu yatakları gibi genç veya şiddetli erozyona uğrayarak verimli horizonları kaybetmiş engebeli alanların sığ topraklarıdır. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

Tüm Türkiye’de yayılım alanı en fazla olan; alüviyal, koliviyal ana materyallerin üstünde; orta veya daha fazla eğimli,erozyona uğramış bölgelerde devamlı karşımıza çıkan topraklardır. Cangir, C, Boyraz D, Haktanır K. Toprak Kaynakları ve Kullanımı.

loamy-skeletal, mixed, superactive, nonacid, mesic Lithic Xerorthent Orth: true - The common ones Orth: gerçek – Yaygın olanlar Xeric: Borderline Xeric moisture regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi sınırında Lithic: stone - Presence of a shallow lithic contact (top 50 cm) Lithic: taş – sığ bir lithic değinimin varlığı (üst 50 cm) loamy-skeletal (tınlı iskelet): tane büyüklük (bünye) sınıfı mixed (karışık): mineraloji sınıfı superactive: (aşırı-etkin): katyon değişim kapasitesi (KDK) sınıfı. mesic: sıcaklık rejimi, 8°C -15°C. nonacid (asidik değil): reaksiyon sınıfı

Typic Udifluvent Fluv: river - Flood plain Fluv: nehir- Taşkın ovası Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Typic: To typify, tipik örneği olmak

mixed, mesic Xeric Torripsamment Psamm: sand - Sandy texture Psamm: kum- kumlu tekstür Torr: hot and dry - Torric moisture Regime Torr: Sıcak ve kuru- Torric nem rejimi. Xeric: Borderline Xeric moisture Regime Xeric: kuru - Xeric nem rejimi sınırında mixed (karışık): mineraloji sınıfı mesic: Sıcaklık rejimi

Typic Udipsamment Psamm: sand - Sandy texture Psamm: kum- kumlu tekstür Ud: humid - Udic moisture regime Ud: nemli – Udic nem rejimi Typic: To typify, tipik örneği olmak

coarse-silty, mixed, calcareous, mesic Typic Torriorthent Orth: true - The common ones Orth: gerçek – Yaygın olanlar Torr: hot and dry - Torric moisture Regime Torr: Sıcak ve kuru- Torric nem rejimi. Typic: To typify, tipik örneği olmak mixed (karışık): mineraloji sınıfı coarse-silty (kaba siltli): tane büyüklük (bünye) sınıfı calcereous: kalkerli mesic: sıcaklık rejimi