Bölüm 11 Döviz Alım Satımı

Döviz Piyasası Döviz piyasası 24 saat açık, döviz fiyatları an be an değişen, büyük rakkamlara konu olan uluslararası bir piyasadır. İster dolar ister yen isterse sterlin olsun ‘Beş’ her zaman 5 milyon ‘yards’ da bir milyar demektir. Uluslararası Ödemeler Bankasının (BIS) yaptığı bir araştırmaya göre (2010) günlük ciro $3.981 trilyonu bulmuştur. Bu da 2004 deki $1.9 trilyona göre çok büyük bir artıştı. Londra günlük $1,854 milyar (pazar payı %36.7) ile döviz piyasasında açık ara öndedir. Onu $904 milyar (Pazar payı %17.9)New York ve onu da $312 (%6.2) ile Tokyo takip etmektedir.

Alıcı ve Satıcılar İthalatcılar/ihracaatcılar Turistler Hükümet harcamaları Spekülatörler Bankalar ve Kurumlar

Döviz Alım Satım Piyasasında Pazar Payına Göre 10 Enbüyük Kurum Rank Bank % share ____________________________________________________________ 1 Deutsche Barclays Capital UBS Citi JP Morgan HSBC RBS Credit Suisse Goldman Sachs Morgan Stanley 3.64 __________________________________________________ Source: Euromoney, May, 2011

Döviz Fiyatını Ne Tayin eder? Satın alma gücü (Purchasing power parity) Enflasyon Ödemeler Dengesi Döviz Piyasası Psikolojisi

Bretton Woods İkinci dünya savaşından 1970 li yıllara kadar, döviz piyasası bu günlerde olduğu gibi dalgalı değil sabitti(fix). Bu sistem Bretton Woods ‘da (New Hampshire, U.S.) 1944 yılında yapılan bir konferansta kurulmuştu. Buna göre: Döviz kurunu istikrara kavuşturacak bir sistem Uluslararası Para Fonu (The International Monetary Fund- IMF) Dünya Bankası (The World Bank-WB) kurulmuştu.

Döviz Alım-Satımında Kurumların Riski İşlem Riski (Transaction risk) Translation risk Ekonomic risk

Döviz Piyasasında Riski Azaltma (Risk Hedging) Vadel Piyasalar (Forward rates) Opsiyon (Options) Break forward Participating forward Cylinder or collar Swaps

Döviz Alım-Satımı Döviz alım-satımı yapan ‘dealer’ler üzerinde bütün dünya bankalarından kote edilen döviz fiyatları bulunan bilgisayar ekranları ile çevrili bir yerde işlem yapmaktadırlar. Dolar (TL-yerli olmayan) olmayan iki döviz fiyatına çapraz-kur denir. Genellikle büyük montanlı alım-satım yapan ‘deal’lerler durumlarını açığa vurmazlar, işlerini gizli yaparlar. Ödemenin yapılması tabi ki çok önemlidir. İşlemi telefonda yapmaya ‘ön ofis-front office’, ödemeyi yapmak, hesapları tutturmaya da ‘ark ofis-back office’ denir.

Merkez Bankaları Döviz Alım Satım Araştırması: Günlük Döviz Alım Satımı (2004 ve 2010) Centre Amount Share Amount Share $bn % _____________________________________________________________________ UK , US Switzerland Japan Singapore Hong Kong Australia Germany ______________________________________________________________ Source: BIS, Triennial Central Bank Survey, 2010