www.bsm.gov.tr

SAĞLIKLI BESLENME Vücut için gerekli olan besin öğelerinin dengeli, yeterli, düzenli, hijyenik olarak alınmasıdır.

SAĞLIKLI (GÜVENLİ) GIDA Besin değerini kaybetmemiş Fiziksel Kimyasal açıdan temiz Mikrobiyolojik Bozulmamış İçinde sağlığa zararlı maddeler bulundurmayan gıda maddesidir

kurallarına uymamız gerekir Gıdaların kirlenmesini ve sağlığa zararlı hale gelmesini önlemek için Gıdaların satın alımından tüketimine dek tüm aşamalarda Temizlik ve Hijyen kurallarına uymamız gerekir

TEMİZLİK Gıdanın üzerindeki Gıda ile temas eden yüzeylerdeki görünür kirlerin ortamdan uzaklaştırılması gerekir

HİJYEN Sağlıklı ortamın korunması ve Her türlü hastalık etmeninden arındırılmasıdır

GIDA HİJYENİNDE TEMEL İLKE Tüketicinin sağlıklı, nitelikli besinlerle yeterli ve dengeli beslenmesi ve besin satın alırken bilinçli davranmasının sağlanmasıdır

DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR BESİNLERİ SATIN ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR

Besinleri satın alırken dikkat edilecek noktalar Alışveriş listesi hazırlama Sağlıklı besin seçimi Besin kalitesi Besin hijyeni Kalite kontrolü Ambalaj kontrolü Etiket okuma

Alışveriş Listesi Hazırlama Kuru besinler un, pirinç, makarna vb Yemeklik margarin Sıvı yağ Salça AYLIK olarak

Alışveriş Listesi Hazırlama Sebze Meyve Peynir Yumurta HAFTALIK olarak

Alışveriş Listesi Hazırlama Ekmek Süt GÜNLÜK olarak satın alınmalıdır İHTİYAÇTAN FAZLA BESİN SATIN ALINMAMALIDIR

Sağlıklı Besin Seçimi Her besin grubundan satın alınmalı Mevsim sebze ve meyveleri, doğal ve taze besinler tercih edilmeli

Sağlıklı Besin Seçimi Fazla miktarda katkı maddesi içeren besinlerden kaçınılmalı Çocuklara katkı maddesi içeren yiyecekler yedirilmemeli

Sağlıklı Besin Seçimi Az tuz içeren besinler tüketilmeli Beyaz ekmek yerine kepekli esmer ekmek tercih edilmeli

bombe yapmış konserveler Sağlıklı Besin Seçimi Kapağı bombe yapmış konserveler satın alınmamalı

ETLERDE Kalite Kontrolü tazelik yağ oranı et oranı damgasının olup olmaması

Kalite Kontrolü YUMURTADA kabuğun temizliği çatlak olup olmaması tazeliği büyüklüğü

yabancı madde oranı (taş,toprak vb.) o yılın ürünü olması Kalite Kontrolü KURU BAKLAGİLLERDE küflenme böceklenme yabancı madde oranı (taş,toprak vb.) o yılın ürünü olması

SEBZELERDE Kalite Kontrolü tazelik canlılık çamur toz toprak yabancı otların bulunmaması

Kalite Kontrolü Kereviz Patates Soğan vb. taze sebzelerde büyüklük oranı Ör:Ispanağın kısa saplı bol yapraklı olanı daha iyidir

Kalite Kontrolü MEYVELERDE tazelik büyüklük çürük çamurlu bereli olup olmama durumu tat lezzet

Kalite Kontrolü YAĞLARDA acıma olup olmadığı lezzet koku renk

REÇELLERDE tane oranı kıvamı şekerleme doğal tat lezzet Kalite Kontrolü REÇELLERDE tane oranı kıvamı şekerleme doğal tat lezzet

lezzet vb. özellikler incelenir Kalite Kontrolü ZEYTİNLERDE büyüklük etli kısım oranı tat lezzet vb. özellikler incelenir

çimlenmemiş olanlar tercih edilmelidir Kalite Kontrolü PATATES ALIRKEN Düzgün olan yarık, çatlak kirli, ufak olmayan yeşillenmemiş çimlenmemiş olanlar tercih edilmelidir

Ambalaj Kontrolü Çeşitli nedenlerden dolay (nem, çarpma vb.) ambalajlar kolayca bozulur ve içindeki ürünün tat, koku gibi özellikleri kaybolur Ezilmiş yırtılmış, bozulmuş ambalajlı besinlere mikropların bulaşma riski vardır

Etiket Okuma Ürünün ambalajı ve üzerindeki etiket bilgisinin incelenmesi tüketicinin korunması açısından büyük önem taşır

Etiket Okuma İmal ve son kullanma tarihleri Üretici firmanın adı, adresi Üretim izni Net gramajı Hazırlama Kullanma Depolama Saklama koşulları ile ilgili bilgilerin incelenmesi gerekir

BESİN HAZIRLAMA VE PİŞİRM İLKELERİ Tarhana yoğurt ve unun karışımıyla mayalandırılarak yapılırsa pişirilirken nohut, mercimek ilave edilirse besin değeri artar Tarhananın güneşte kurutulması vitamin kayıplarına neden olur

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri Kuru fasulye, nohut gibi besinler iyi pişirildiğinde sindirimi kolaylaşır protein değeri artar bu tür besinlerin haşlama suları dökülmemelidir

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri Yumurta, süt, tahin, peynir ve yoğurtla yapılan tatlıların besin değeri hamur işi tatlılardan daha yüksektir Şeker yerine pekmez kullanılması besin değerini arttırır

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri YUMURTA çiğ yenirse veya sarısının etrafı yeşillenecek kadar çok pişirilirse protein değeri azalır

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri Köfte Hamburger Kırmızı et Tavuk ve ürünleri İç kısımlarındaki kırmızılık gidinceye kadar pişirilmeli

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri YOĞURDUN yeşil suyu atılırsa vitamin kaybı olur

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri YAĞ yakılmadan kullanılmalıdır yakıldıktan sonra yemeğe konan yağ sağlığa zararlı hale gelir

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri SÜT uzun süre kaynatılırsa vitamin değeri azalır Pastörize ve sterilize edilmemiş süt kabarınca ateşten alınırsa mikropları ölmez Süt kabardıktan sonra karıştırılarak 4-5 dakika kaynatılıp hemen soğutulmalı Buzdolabında cam kaplarda 1-2 gün saklanabilir

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri MEYVELER kesildikten veya meyve suyu hazırlandıktan sonra buzdolabında bile bekletilse vitamin C değeri azalır

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri SEBZELER doğrandıktan sonra bekletilirse haşlama, pişirme suları dökülürse A ve C vitamini değeri azalır.

Besin hazırlama ve pişirme ilkeleri SALATALAR limon veya sirke eklenip bekletilirse A ve C vitamini değeri azalır

Besin hazırlama ve pişirmede hijyen Çiğ ve pişmiş besinler birbirinden ayrı mekan ve tezgahlarda hazırlanmalı

Besin hazırlama ve pişirmede hijyen Et, balık, tavuk, sebzeler için ayrı doğrama tahtaları kullanılmalı Çiğ etlerin konulduğu kaplara pişmiş et konulmamalı

Besin hazırlama ve pişirmede hijyen Çabuk bozulabilen besinler en kısa sürede hazırlanmalı oda sıcaklığında fazla bekletilmemeli

Besin hazırlama ve pişirmede hijyen Sebze ve meyveler akan bol suda iyice yıkanmalı

Besin hazırlama ve pişirmede hijyen PİŞMİŞ YEMEKLER 2 saat içinde servis edilmiş olmalı Tüm yemeklerin üstü servis yapılana kadar kapalı tutulmalı

Besin saklama ilkeleri Dondurulmuş yiyecekler buzdolaplarının buzluk kısmında 1-2 hafta saklanabilir Çözülmüş olan bir yiyeceğin tekrar dondurulması doğru değildir

Taze Besinlerin Buzdolabında Saklanma Süreleri Meyveler Portakal, Limon, Elma, Armut 1-2 hafta Üzüm, Şeftali, Kayısı 4-5 gün Kiraz 1-2 gün

Taze Besinlerin Buzdolabında Saklanma Süreleri Ispanak Marul Domates 2-3 gün Havuç, Kereviz Lahana 6-7 gün Taze fasulye Bakla Bezelye 3-4 gün Sebzeler

Taze Besinlerin Buzdolabında Saklanma Süreleri Etler Kıyma ve küçük parça et 1 gün Büyük parça et, salam 2-4 gün

Taze Besinlerin Buzdolabında Saklanma Süreleri Süt ve ürünleri Süt , taze Lor veya Çökelek 1-2 gün Peynir Yoğurt, Kaymak 5-7 gün

Besin saklama ilkeleri Patates Karanlık, serin, kuru ve hava akımı olmayan yerde saklanmalı Kuru soğan Hava akımı olan yerde saklanmalı Kuru Yiyecekler (Kuru fasulye, nohut) serin, karanlık, kuru ve havalandırılabilen yerlerde saklanmalıdır

Bazı gıdalar daha mı riskli? Yüksek riskli gıda örnekleri Pişirilmiş etler Süt ürünleri Çiğ yumurta Deniz ürünleri Kanatlılar

TEŞEKKÜR EDİYORUZ