TUHAF/ EKSANTRİK KÜME 3 tanıyı içermektedir: Paranoid kişilik bozukluğu Şizoid kişilik bozukluğu Şizotipal kişilik bozukluğu

PARANOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU Bu kişiler; Başkalarının kötü niyetli olduğunu düşünen Kuşkucu Güvensiz Düşmanca duygular besleyen Bağnaz düşünen Sabit düşünen Patolojik derecede kıskanç tiplerdir.

PARANOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU Ciddi anlamlar… Referans düşünceler… Ortaya çıkmasında: Genetik yakınlık Çocuklukta sıklıkla aile sorunu ve sömürüye uğramış olma öyküsü olabilir.

PARANOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU Sürekli tetikte durma,çatışma Sinirli, alıngan, huzursuz ve gergin Dolayısıyla yalnızlık İnsanların güvenilmez ve dışlayıcı olmaları kişilerarası ilişkilerde korkak tutuma yol açar.

Kendilerine bakış açıları: “ Ben çok özel ve değişik bir insanım. Yalnız bir insanım ve hiç kimse beni sevmiyor, çünkü ben başkalarından daha iyiyim.” Dünyaya bakış açıları: “ Yaşam adil değil, öngörülmezliklerle dolu ve bizden çok şey bekliyor. Sessizce yaklaşıp zarar verebilir. Bu yüzden sakıngan, önemli, uyanık ve tetikte davranmak, olası saldırılara hemen karşı koymak ve hiç kimseye güvenmemek gerekir; en iyisi başkalarını suçlamak…”

Kendiliğinden ortaya çıkan düşünceleri: “Diğer insanlara güvenilmez.” “İnsanlar doğaları gereği aldatıcıdırlar.” “Birileri arkadaşça davranıyorsa, çıkarı için davranıyordur.” “Birileri uzak davranıyorsa, bu onun bir arkadaş olamayacağını gösterir.

Bu kişilerin başlıca düşünce çarpıtmaları “ya hep ya da hiç” biçiminde düşünme, seçici algılama ve aşırı genellemedir. Toplumun yaklaşık %1’i civarındadır. Bu kişilerin geliştirdiği başlıca savunma mekanizmaları; yansıtma, yadsıma ve mantığa bürünmedir.

ŞİZOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU Bu kişiler; Sosyal ilişkileri istemez ya da sosyal ilişkilerden hoşlanmaz. Başkalarıyla göz ilişkisi kurmazlar. Gereksiz ciddiyetleri vardır. Olayların gülünç yanlarıyla ilgilenmezler.

ŞİZOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU Ortaya çıkmasındaki etmenler: Genetik Çocukluk dönemindeki aile ilişkilerinin bozukluğu Bu kişiler; Grup içinde kişiliksiz ve çevresel Yavaş ve tekdüze konuşma İç gözlem yapamama dolayısıyla içgörü zayıflığı Düşünceli ve içe dönük Çekingen ve mesafeli

ŞİZOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU Kendilerine bakış açıları: “Ben çevresine ters düşen bir insanım, bu yüzden kimseye gereksinimim yok.” “Hiçbir şeyle ilgili değilim.” Dünyaya bakış açıları: “Yaşam zor ve zarar verici olabiliyor. Hiç kimseye güvenmemeli ve başkalarından uzak durmalı böylece insan kendini korumalıdır.” Kendiliğinden açığa çıkan görüşler: “Davranış özgürlüğümü kısıtladığı için başkalarıyla ilişkiye girmemeliyim.”

ŞİZOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU Bu hastalığın toplumun %7.5’ini etkilediği öne sürülmektedir. Bu hastalar toplumsal ketlenme içindedirler. Bu bozukluğun şizotipal, çekingen ve paranoid kişilik bozukluklarıyla birlikte görülme oranı yüksektir.

ŞİZOTİPAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU Bu kişiler; Davranışlarında, düşüncelerinde,duygulanımlarında, konuşmalarında ve görünümlerinde sıradışılıklar gösterirler. Garip olarak tanımlanırlar.

Ayırt edici konuşma özellikleri vardır. Birçoğunun batıl inançları vardır.

ŞİZOTİPAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU Bu hastalığın ortaya çıkma sebepleri şizofreniyle aynıdır denebilir. Hastalar kendilerini var olmama tehdidi altında hissederler. Hastalar tamamen dağılacakları artık var olmayacakları korkusunu yaşarlar. Hastaların toplumdan uzaklaşmalarının sebebi toplum içinde duydukları yoğun kaygı ve kuruntular olabilir.

ŞİZOTİPAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU Kendilerine bakışları: “Ben başkalarına göre başka bir dalga boyundayım.” Dünyaya bakışları: “Yaşam acayip ve olağandışı ve başkalarının büyüsel istek ve düşünceleri var. Bunlar benim bir yandan merakımı uyandırırken, diğer yandan kendimi sakınarak bunları gözlemeliyim.”

ŞİZOTİPAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU Kendiliğinden ortaya çıkan dört türlü düşünce: -kuşkuculuk ya da paranoid düşünceler: “O kişi bana mı bakıyor?” -başkalarına odaklı düşünceler (referans düşünceler): “Biliyorum beni sevmeyecekler.” -büyüsel düşünme ve yanılsamalar: “Kendimi onun içinde bir şeytanmışım gibi hissediyorum.”

ŞİZOTİPAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU Bu hastalık toplumun %3’ünde görünmektedir. DSM III-R ölçütlerine göre şizotipal kişilik tanısı olan kişilerin %33 sınır kişilik bozukluğu %33 narsistik kişilik bozukluğu %59 çekingen kişilik bozukluğu %59 paranoid kişilik bozukluğu %44 şizoid kişilik bozukluğu tanı ölçütlerini de karşıladığı bulunmuştur.

TUHAF/EKSANTRİK KÜMENİN ETİYOLOJİSİ Yapılan aile çalışmaları tutarlı olarak şizofrenik hastaların akrabalarının şizotipal kişilik bozukluğu olma risklerinin arttığını göstermektedir. Bu durum şizotipal kişilik bozukluğunun şizofreniden başka diğer bozukluklarla da ilişkili olduğu fikrini doğurmaktadır. Paranoid kişilik bozukluğu ile ilgili aile çalışmaları, şizofreni veya sanrısal bozukluğu olan hastaların akrabalarında bu bozkuluğun görülme oranının normalden fazla olduğunu göstermiştir. Şizoid kişilik bozukluğu üzerindeki davranış genetiği araştırmalarından net bir sonuç çıkmamıştır.