TÜRKİYE DEMOKRASİ SÜRECİNDE SİYASİ VE SOSYAL TEPKİLER

DEMOKRASİ

Bir ülke halkının kendi kendisini yönetmesidir. Ayrıcalıklı bir kaç kişinin ya da bir grubun değil, bir bütün olarak halkın yönetime katıldığı bir yönetim sistemidir. DEMOKRASİ

DEMOKRASİ Gün geçtikçe yönetime katılan esnaf-tüccar sınıfının yanı sıra işçi sınıfının da sayısının artmasıyla birlikte meşrutiyet kavramı demokrasi kavramına dönüşmüştür. Gerçek anlamda demokrasi, bu katılımın sadece siyasi kurumlarda sınırlı kalmayıp, toplumun tüm evrelerine yayılması ve yaygınlaşmasıyla mümkün olmaktadır.

DEMOKRASİ ÇEŞİTLERİ Endüstriyel Demokrasi Doğrudan Doğruya Demokrasi Temsili Demokrasi Liberal Demokrasi Plüralist Demokrasi Plebilisitçi Demokrasi Koruyucu Demokrasi Totaliter Demokrasi

TÜRKİYE DEMOKRASİ SÜRECİ İlk Adım Osmanlı Devleti'nde ilan edilen 1. Meşrutiyet dönemidir. 1876'da ilan edilen Anayasa'da ilk kez kişi hak ve özgürlüklerinden bahsedilmiştir. Üyeleri seçimle belirlenen bir meclis kurulmuştur.

TÜRKİYE DEMOKRASİ SÜRECİ 1908 yılında ise 2. Meşrutiyet ilan edilerek Anayasa ve meclisin yetkileri genişletildi.

TÜRKİYE DEMOKRASİ SÜRECİ 1923 – Kurulan Türkiye Cumhuriyeti “halk egemenliği” temeline dayanıyordu ve 1924 yılında yeni Anayasa'da “hakimiyet kayıtsız şartsız milletindir” ilkesi yer almaktadır. Bu dönemdeki bir diğer özellikler ise genel oya dayalı seçim sisteminin varlığı ve tek bir siyasi partinin varlığı bulunmaktaydı.

TÜRKİYE DEMOKRASİ SÜRECİ Türkiye Demokrasi Süreci günümüze dek 3 askeri darbe ile sekteye uğramıştır; 27 Mayıs 1960 12 Mart 1971 12 Eylül 1980

Siyasi Tepki Sosyal Tepki

1- Var olan durumun içeriği 2-Tepkinin ortaya çıkışı,yer ve zamanı Göreceli olarak bir olay ya da bir durum karşısında aksi yönde ortaya çıkan eylemler bütünüdür. Sosyal veya siyasi olarak anılması temelinde yatan unsurlar ise; 1- Var olan durumun içeriği 2-Tepkinin ortaya çıkışı,yer ve zamanı

TEPKİ Genellikle bu tepki gösterme biçimi, muhalif görüşü sözle ifade etme yanında o görüşü toplumsallaştırma ve sorunsallaştırma ile bir grupla birlikte ifade etme karakteri de taşıyabilir. Bundaki amaç: kamuoyu nezdinde sesini daha çok duyurabilmek ve yönetime karşı daha etkili bir duruş sergileyebilmektir

SİYASİ VE SOSYAL TEPKİLER Türkiye Cumhuriyeti'nin 2. siyasi parti olma özelliğine sahip Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası, zamanla izlediği yanlış siyaset ve politika süreci sonunda ŞEYH SAİT isyanı ortaya çıkmış ve süreç Türkiye Demokrasi Sürecinde yaşanan ilk siyasi tepkidir. Bu sürecin başında gerçekleşen bu tepki konu ve ortaya çıkış itibariyle birlikte siyasi bir tepki olma özelliğine sahiptir. 1925

3. siyasi parti olma özelliğine sahip olan Serbest Cumhuriyet Fırkası'dır. Parti mensubu bazı vekillerce yanlış siyaset ve politika sonucu parti kendi kendini kapatmış ve kapatılma süreci sonucunda MENEMEN'DE, Türkiye Demokrasi Sürecinde yaşanan 2. siyasi tepkiler ortaya çıkmış.

Özellikle bu ilk iki siyasi tepki, Türkiye Cumhuriyeti'nin çok partili sisteme geçiş aşamasında ve makro alanda daha demokratik bir yapıya kavuşmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti'nde demokrasi sürecinde yaşanan siyasi tepkiler olup,bu süreçle birlikte demokratik süreç 1950'lere kadar bir bekleyiş, durgunluk dönemi yaşamıştır.

1946 yılında çok partili sistemle girilen seçim süreci ile Türkiye Cumhuriyeti,demokrasi sürecinin daha sağlam temellere yerleştirilmesi aşamasını tamamlamıştır.

Özellikle,Türkiye'de demokrasi sürecinin olgunlaşmasıyla birlikte,yasal yapı ve kurumların hukuki bir zeminde oluşumu hızlanmış ve bu süreç sonunda ortaya çıkan tepkilerin ve eylemlerin ortaya çıkış biçimleri değişmiştir.

Nitekim gün geçtikçe,değişen ve gelişen şartlar ışığında sosyal ve siyasi tepkiler,katılım,ortaya çıkış ve sonuçları itibariyle değişime uğramıştır.

Değişen şartlar ve koşullar ışığında tepki,sadece tek bir gösteriş biçimine sahip olmayıp,miting,yürüyüş,eylem,protesto,grev gibi biçimleride içinde barındırmaktadır.

Bu değişim sonucunda ortaya çıkan siyasi ve sosyal tepkileri kronolojik bir dizin halinde inceleyecek olursak;

15 Temmuz 1954 İzmir'de liman işçileri yasağı delerek grev yaptı. Grevci işçilerden 24'ü tutuklandı. 21 Mayıs 1960 Kara Harp Okulu öğrencileri, Ankara'da, iktidar partisi aleyhinde sessiz yürüyüş yaptı. 7 Kasım 1963 Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Yasası’nın yürürlüğe girmesinden sonra Türkiye'de ilk grev Bursa otobüs işçileri tarafından başlatıldı.

12 Nisan 1960 1960 Askeri Darbe öncesinde mecliste kurulması kabul edilen Tahkikat Komisyonu'na karşı özellikle Ankara ve İstanbul'da öğrenci tepkileri,bir siyasi içeriğe karşın ortaya çıkmış ve bu tepkiye karşı yaşanan karşı tepki daha sert olmuş ve sonucunda Turan Emeksiz ve Nedim Özpulat adlı iki genç kurşunla vurularak hayatını kaybetmiştir.

16 Şubat 1969 1971 Askeri Darbe öncesinde de ABD'nin 6.filosuna yönelik İstanbul'da öğrencilerin ortaya koyduğu tepki kanlı bitmiş ve Ali Turgut Aytaç ve Duran Erdoğan isimle öğrenciler bıçaklanarak öldürülmüşlerdir.

Geçmiş bu süreci değerlendirecek olursak;

Ortaya çıkan tepkiler ister siyasi boyutta,isterse sosyal boyutta olsun,ortaya çıkış biçimi ve uygulanışı ile birlikte sonuçları toplumun bütün yapı ve kurumlarındaki demokrasi süreci ile yakından ilgilidir. Tepki,başlıca etki unsuru olan demokrasi süreci ve bu sürecin toplum kurumlarına yayılma ve yaygınlaşma süreci ile değişime uğramıştır.

Günümüzde ortaya çıkan tepkiler ise,gerek yaygınlaşan hukuksal düzenlemeler ve özellikle iletişim ve iletişim teknolojileri alanındaki gelişmelerle doğru orantılı olarak daha yüksek katılımlı ve daha özgürlükçü,barışçıl tepkiler ortaya çıkmıştır. Nitekim tepki etkinliği ve sonucuna yönelik başarısı; özgürlüğe ve barışçıl olgunluğa minimum müdahale ile ilişkilidir.

Toplumu oluşturan dinamiklere yönelik olumlu ya da olumsuz her değişim ve değişim süreci beraberinde mutlaka tepkiyi medana getirir. Ve önemli olan bir diğer unsur ise ortaya çıkan tepkiye gösterilen karşı tepkidir.

Günümüzde ortaya çıkan tepkiler;

Katılım açısından en büyük tepki olma özelliği taşıyan ve tüm Türkiye'de ortaya çıkan ve bir süreç halinde devam eden Cumhuriyet Mitingleridir...

19 Ocak 2007 yılında gazeteci Hrant Dink'in öldürülmesi ile çok sayıda katılımcı ile ortaya çıkan tepki:

Anayasal düzenlemeler ve eğitim alanında yaşanan gelişmeler ve değişiklikler sonucu son 10 yıllık dönemde ortaya çıkan öğrenci tepkileri;

Sonuç olarak tepki,özgürlükler ve demokrasi ölçüsünde müdahalenin olmadığı bir durumda etkinliği ve başarısı ortaya çıkabilir. Nitekim, ne tepkinin karşılığı bir şey fırlatmaktır ne de fırlatan şeyin karşılığı biber gazıdır.

TEŞEKKÜRLER 2006470022 Kerem ERZEN 2006470039 Salih Burak KARAKIŞ

Klasik Tepki : Sıraya geç kardeşim! Neoklasik Tepki : Şeker kardeşim sıraya geçiver. Realist Tepki : Sıra var! Devrimci Tepki : Alt yapı sorunları çözülmeden halkımız sıraya geçmez. Devrim olunca herkes hizaya gelecek. Hümanist Tepki : İnsanlık bir bütündür. Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için... Dolayısıyla birimiz öne geçince, aslında hepimiz öne geçmiş oluyoruz. :)