İNEN MOTOR YOLLAR VE HASTALIKLARI Dr. Kamil Topalkara CÜTF Nöroloji, Sivas

Plan Motor sistem (tanım) Üst motor nöron (anatomi) Alt motor nöron (anatomi) Üst ve alt motor nöron lezyonlarında bulgular (ayırıcı tanı)** Üst ve alt motor nöron lezyonlarında etiyoloji

MOTOR SİSTEM Kortikal ve subkortikal gri cevher alanları Bazı inen traktuslar (kortikospinal, kortikobulber, rubrospinal, retikülospinal, tektospinal, vestibulospinal) Spinal kord gri cevheri (ön boynuz) Efferent sinirler Serebellum ve basal ganglionlar (feedback sistem)

iNEN MOTOR YOLLAR (Üst motor nöron) Serebral korteks ve subkortikal beyinsapı alanlarından çıkan impulsları spinal kord ön boynuz hücrelerine ileten inen sistemler kompleksidir (motor emirleri beyinden spinal kord’a iletir). İki ana gruba ayrılır: Piramidal (kortikospinal) traktus Diğer motor yollar Tektospinal traktus Vestibulospinal traktus Rubrospinal traktus Retikülospinal traktus

Kortikospinal trakt Primer motor korteks ve komşu bölge orij. Piramidal decussatio da çaprazlaşır Anterior ve lateral traktları oluşturur Distal kasların ince motor kontrolu

İnen motor yolların fonksiyonları Kortikospinal trakt: Kontlateral tarafta istemli hareketlerin kontrolu(parmakların ince kontrolu) Kortikobulbar trakt: Beyinsapı motor nukleusların kontrolu Rubrospinal trakt:İstemli hareket (kortikospinale benzer), serebellar kontrol ile istemli hareketin entegrasyonu

İnen motor yolların fonksiyonları Tektospinal trakt:Kafanın karşı tarafa hareketini regüle eder. Lateral vestibulospinal trakt: postural ayarlama Medial vestibulospinal trakt: Baş pozisyonunu ayarlama Retikülospinal trakt: istemli hrk, lokomosyonun başlaması, postural düzeltmeler

İNEN MOTOR YOLLAR (alt motor nöron) Spinal kord ön boynuzunda bulunan motor nöronlardan başlar ve kaslarda sonlanır. Alfa motor nöron Ventral root Spinal sinir Periferik sinir Sinir kas kavşağı

Lezyon Bulguları Hem üst hem de alt motor nöron tutulumunda hasta, hekime güç kaybı (parezi-pleji) yakınması ile gelir. Bu nedenle güç kaybı yakınması ile gelenlerde üst-alt motor nöron tutulumunun ayrımı önemlidir.

Üst motor nöron lezyonu Parezi-pleji Kas tonusu artışı (spastisite) Hiperaktif DTR Patolojik reflex var Yüzeyel reflekslerde azalma-kaybolma Kas atrofisi çok az veya yok

Alt motor nöron lezyonu Parezi-pleji Kas tonusunda azalma (flask) Azalmış veya kayıp DTR Şiddetli kas atrofisi Kaslarda fasikülasyon (seyirme) Patolojik refleks yok

Etiyoloji (üst motor nöron) Motor korteks Stroke, neoplazm, travma, inflamasyon, CP İnternal kapsül Stroke, neoplazm, travma, MS, inf. Beyin sapı MS, stroke, neoplazm, travma, inf. Spinal kord MS, travma, neoplazm, Lateral skleroz, Syf.

Etiyoloji (alt motor nöron) Ön boynuz Polio, SMA, ALS Periferik sinir PNP, travma,

Rubrospinal trakt Red nükleus orij. Mezensefalonda çaprazlaşır Üst ekstremite distal kaslarının ince motor kontrolu İstemli aktivite ile ilişkili

Retikülospinal trakt Beyin sapı orij. Esas olarak proksimal kasları etkiler ve kontrlateral ekstansör kas tonusunu inhibe eder Postüral düzeltmeler yapar (istemli-reflex)

Tektospinal trakt Sup. ve inf. Coll. Orij. Hemen çaprazlaşır ve servikal düzeylere iner Baş ve göz hareketlerinin kontroluna yardım

Vestibulospinal trakt Vestibuler nük. orij. Esas olarak proksimal kasları inerve eder İpsilateral ekstansiyon ve postür kontroluna katkı sağlar