ENGELLİLER AİLE VE ÇEVRE

Aile Görülen Duyusal değişiklikler Korku Öfke Çaresizlik Ümitsizlik Suçluluk

Ailede Düşünsel Boyuttaki Değişiklikler Neden oldu ? Suç kimde ? Şimdi ne olacak ? Bizden sonra ne olacak ?

Ailede Davranış Düzlemindeki Değişiklikler Farklı çocukla yaşama ve yetiştirmede zorluklar Aile çevresinde değişikler ve yeni ilişki arayışları. Toplum içinde yaşanan dışlanma sürecine karşı geliştirilen tutumlar.

Geleneksel Yaklaşımlara göre engelli bir çocuğa sahip olan aileler çeşitli aşamalardan geçerler

Birinci Aşama Bu aşamada şok , inkar, keder ve çöküntü gibi tepkiler yer alır.

İkinci Aşma Bu aşamada; Karışık duygular, suçluluk, kızgınlık, ve utanma tepkileri yer almaktadır. Karışık Duygular: Başarı beklentilerini düşük tutma Gerçekçi olmayan amaçlar koyma Kaçma Karşıt tepki oluşturma

Şuçluluk Kızgınlık Utanma

Üçüncü Aşma Bu aşama, anlaşma, uyma, yeniden düzenlenme, ile kabul ve uyum tepkileri yer alır. Anlaşma: Eğer çocuğumu iyi yaparsan .....bende... Yaparım şeklinde. Uyma ve yeniden düzenlenme : Aile bu aşamda durumdan çok rahatsızlık duymaz. Kabul ve Uyum:

Adaptasyon çoğunlukla ailedeki değişim ve bozulmaya karşI savunma niteliğindedir Savunma reaksiyonları bireylerde olduğu gibi aillerde de her zaman adaptasyon sağlayacak ve ailenin ruhsal sağlığını koruyacak nitelikte değildir.

Ailede Ataptasyon Bozucu Savunmaların Ortaya Çıkışı İçe kapanma toplumdan uzaklaşma(eşlerin birbirlerinden uzaklaşması. Saldırgan tutum ve davranışlar Eylemsizlik Depresyon Kronik mutsuzluk

Terapide ailenin duygusal düşünsel ve davranışsal değişimi hedeflenmelidir Çocuğa karşı duyguların teropatik olarak farkına varılması Çocuğun olduğu gibi kabulünün sağlanması Ailenin yaşamını ihtiyaçları doğrultusunda Yeniden düzenlenmesi

Eşler birbirine destek olabilir Ailenin diğer üyelerinin desteği Uzmanların desteği Dış çevre komşular, arkadaşların desteği Ailenin sorunla başa çıkmasında önemlidir.

Kardeşler Kardeşlerin tepkileri sekiz başlık altında toplanabilir. Kızgınlık Kıskançlık Düşmanlık Suçluluk Keder Korku Utanma ve sıkıntı Reddetme

Çocukların Engelli Kardeşlerine Uyum sağlamalarında rol Oynayan Etmenler Aile büyüklüğü Kardeşlerin engelli çocuklara göre sırası Engelin ağırlık derecesi Engelin tipi Aile Tutumları

Engelli Çocukların Ailelerine Danışmanlıkta Bu tanım Kullanılmaktadır Danışmanın, anne babanın problemlerini çözmek için gerekli tutum ve becerileri geliştirmelerine yardımcı olmasıdır. Danışmada; Anne babanın çocuklarıyla etkileşime girmelerine, Aile içi uyumu sağlaya bilmelerine, Bütünü ile fonksiyonel bireyler olmalarına yardım edilir.

Aile Rehberliğinin Önemi Engelli çocuğun özelliklerini bilmek, kabul etmek ve ortamında ilişkilerin sağlıklı olmasını sağlar. Aile rehberliği ev ortamında çocuğun gözlenmesi ve eğitilmesine olanak sağlar. Ev ortamında eğitimin devamlılığı önemlidir. Ailelerin belirli aralıklarla bir araya gelerek kendilerine benzer ailelerle görüşmesi önemlidir.

Davranışsal Yaklaşıma Dayalı Aile Rehberliği Çalışmaları yaygın olarak kullanılmaktadır Bu görüşe göre davranışın düzeltilmesine yönelik çalışmalar, davranışın ortaya çıktığı ortamda yapılmalıdır.

Anne baba eğitimi: Anne babanın çocuklarıyla etkileşiminde ve davranışları kontrol etmede etkili olmalarını sağlayan teknik ve becerileri öğrenmelerini amaçlar.

Engelli Çocukların Eğitimlerine Ailenin Katılımı Aile eğitimi çalışmalarında anne-babaların çocuklarına beceri öğretebilmeleri, var olan problem davranışlarla başa çıkabilmelerinin sağlanması. Çocukla ilişkilerinin olumlu yönde geliştirebilmeleri hedeflenir. Aile eğitimi çalışmalarında odak noktası çocuk ve çocukla olan ilişkilerdir.

Ailenin kendini rahat ve iyi hissetmesi çok önemlidir Ailenin kendini rahat ve iyi hissetmesi çok önemlidir. Bu nedenle çocuğun eğitiminin direkt sorumluluğunun aileye verilmesinin de çeşitli sakıncaları olabilir. Aile bu konuda da destek almalıdır. Bazen anne babaların çocukların eğitiminde eğitici ve öğretici olması ailede stres yaratabilir. Eğitimin yanı sıra çocukla sosyal paylaşımların artırılması çok önemlidir.

Aile iletişim ve Eğitimi için Kullanılacak Yöntemler Bireysel aile görüşmeleri Aile ile telefonle görüşme Mektuplaşma Küçük gruplarla aile toplantıları Büyük gruplarla aile toplantıları Ev ziyaretleri

Engelli Çocuk ve Ailesi ile Çalışan Danışmanların Dikkat Etmeleri Gereken Konular Danışman aileye sabırla yaklaşmalıdır. Bu ailelerle danışma ilişkisi uzun süreli olabilir. Bazı oturumlara ailenin diğer üyeleri de dahil edilmelidir.

Eğitimcilere Öneriler Tartışmaların olabileceğini bilin Fikir birliğinin yapılanması sırasında antlaşmazlıklar çıkabilir Görüşmelerde sıklıkla ailenin görüşlerini saygı ile karşılayın ve dinleyin, Bütün sorulara cevap veremeyeceğinizi bilin. Bu sorunun sorumlusu siz değilsiniz...

Anlaşılmaz bir dil kullanmayın Pozitif iletişim yöntemleri kullanarak aile ile iletişim kurun.

Ailelere Verilecek Destek Hizmetleri Bilgi verici yaklaşımlar: Özrün türü doğası ile ilgili etkenler, çocuğun özellikleri gelişim alanları ve ihtiyaçları konusunda anne babanın aydınlatılmasını amaçlar. Aileye psikolojik danışma: Duygusal güçlüklere bağlı olarak anne babanın yaşadıklarını, çatışmaları anlamalarına ve çözümlemelerine yardımı amaçlar.

Çocuklarında gelişim geriliği olan ailelere sağlanan özel eğitim hizmetlerinin özellikleri Aileyi kara verme , planlama, değerlendirme ve uygulama sürecinde programa katma. Hizmetleri tüm aileyi işin içine katacak şekilde planlama. Amaçların oluşturulması ve uygulamanın öncelikle aile tarafından yürütülmesine rehberlik etme Aileye seçenek önerme ve ailenin katılım oranı hakındaki kurallarına saygılı olma.

Çevrenin düzenlenmesi çok önemli bir nokta. Ev ortamının düzenlenmesi Okulun düzenlenmesi