MADDENİN HALLERİ VE ISI ALİ DAĞDEVİREN
ISI SICAKLIK hakkında neler biliyoruz? ALİ DAĞDEVİREN
"Düşük ısılarda bile mükemmel temizlik" "Dış ısı göstergesi" Reklamlarda, haberler ve hava durumu programlarında sık sık duyduğumuz; "Düşük ısılarda bile mükemmel temizlik" "Dış ısı göstergesi" "Vücut ısısı düştü" "Bugün Ankara’da en yüksek ısı 32°C" ALİ DAĞDEVİREN
Bu tür durumlarda ISI ve SICAKLIK kavramları karıştırılmaktadır. BU KARMAŞADAN KURTULMANIN ŞİFRESİ ÇOK BASİT ALİ DAĞDEVİREN
Isı, maddeler arasında alınıp verilen enerjinin adıdır. Isının ölçülebilen şekline de sıcaklık denir. ALİ DAĞDEVİREN
Maddelerin ısıları sabit midir veya maddeler hep aynı ısıda mı olurlar??? ALİ DAĞDEVİREN
Sıcaklıkları aynı iki madde arasında ısı aktarımı gerçekleşir mi? ISI AKTARIMI NEDİR? Sıcaklıkları aynı iki madde arasında ısı aktarımı gerçekleşir mi? Bu iki maddeden birinin sıcaklığı diğerinden farklı olması halinde ne olur? ALİ DAĞDEVİREN
Örneğin elimize bir buz parçası aldığımızı düşünelim… Burada ısı aktarımının yönü nasıldır? Isı aktarılan enerji olduğuna göre maddenin ısısından bahsedebilir miyiz? Örneğin suyun ısısı havanın ısısı gibi ifadeler doğrumudur? ALİ DAĞDEVİREN
DENEY: ISI HAREKETLERİNİN GÖZLENMESİ AMAÇ: Sıcaklıkları farklı maddelerin bir araya geldiklerinde aralarında ısı alış verişinin olacağını gözlemlemek ALİ DAĞDEVİREN
KULLANILAN ARAÇ GEREÇLER VE DENEY DÜZENEĞİ beher geniş beher sıcak su buz parçaları termometre -2 adet ALİ DAĞDEVİREN
Deney sonunda neler gördük??? ALİ DAĞDEVİREN
Sıcaklığı fazla olan madde ısı verir, sıcaklığı az olan ise ısı alır. Sıcaklıkları farklı iki madde bir araya geldiğinde aralarında ısı alışverişi olur. Sıcaklığı fazla olan madde ısı verir, sıcaklığı az olan ise ısı alır. Yani sıcaklığı fazla olan maddenin sıcaklığı az olan maddeye doğru ısı akışı olur. Maddeler arasındaki ısı alışverişi her iki maddenin sıcaklığı eşit oluncaya kadar devam eder. Maddeler arasındaki ısı alışverişi durduğunda her iki maddenin sıcaklığı da eşit olur. ALİ DAĞDEVİREN
Sıcaklığı düşük olan maddeye enerji aktarılırken Peki… Sıcaklığı düşük olan maddeye enerji aktarılırken Maddenin sıcaklığındaki artış miktarı kütlesine bağlı mıdır? ALİ DAĞDEVİREN
Örneğin özdeş ısıtıcılarımız var ve birini salonda birini de küçük bir oda da çalıştırdığımızda eşit süreler sonunda odalardaki ısı değişimi hakkında ne söylersiniz? ALİ DAĞDEVİREN
YUKARIDAKİ KAPLARDA AYNI SICAKLIKLARDA DA SU BULUNMAKTADIR BİZ BU KAPLARDAKİ SULARI ÖZDEŞ ISITICILARLA ISITDIKTAN SONRA BU MADDELERİN SON SICAKLIKLARI HAKKINDA NE SÖYLEYEBİLİRİZ? ALİ DAĞDEVİREN
Bu kaplardaki suların sıcaklıklarını eşit hale getirmek için neler yapabiliriz??? ALİ DAĞDEVİREN
Bu farklı kütlelerdeki maddeleri aynı sıcaklığa getirmek için, kütlesi büyük olanın daha uzun süre ısıtılması veya daha çok ısı yayan ısı kaynağının kullanılması gerekir. ALİ DAĞDEVİREN
SICAKLIKLARA BAK KÜTLELERİ SIRALA ETKİNLİK KÜTLE BAŞLANGIÇ SICAKLIKLARI 2 DAK. SONRAKİ SICAKLIKLARI 4 DAK. SONRAKİ SICAKLIKLARI A 20ºC 25ºC 35ºC B 22ºC 28ºC C 42ºC 90ºC ALİ DAĞDEVİREN ÖZDEŞ ISITICILAR KULLANILMAKTADIR.
C’nin kütlesi en azdır. Çünkü bu kütlenin sıcaklık artışı en fazladır. B’nin kütlesi en fazladır. Çünkü bu kütlenin sıcaklık artışı en azdır. ALİ DAĞDEVİREN
SICAKLIK… ALİ DAĞDEVİREN
Sıcaklık; maddenin taneciklerinin ortalama hareket enerjilerinin bir göstergesidir. ALİ DAĞDEVİREN
Sıcaklık termometre ile ölçülür. ALİ DAĞDEVİREN
Bugün birçok Avrupa ülkesinde ve Türkiye'de ortak bir sistem kullanılmaktadır. Bu sistem İsveçli fizikçi Anders Celcius (1701-1744)’un, termometrenin «yüzlük» derecelenmesine dayalı olan sistemdir. ALİ DAĞDEVİREN
Termometre… Termometreler ince cam borudan yapılır. Borunun alt ucu şişkincedir, buraya alkol ya da civa doldurulur. Üzerinde derece çizgileri bulunan ince uzun kısmın içindeki hava boşaltılır. ALİ DAĞDEVİREN
Termometrede okuduğunuz değer maddenin miktarı ile ilişkili midir? ALİ DAĞDEVİREN
Bir maddenin sıcaklığı kütleye bağlı değilken, ısısı kütle ile doğru orantılıdır. ALİ DAĞDEVİREN
Örneğin bir bardak kaynar suyun sıcaklığı ile bir tencere kaynar suyun sıcaklığı aynı fakat kütlesi fazla olan bir tencere suyun ısısı daha fazladır. ALİ DAĞDEVİREN
Peki bir kova soğuk suya ve bir bardak ılık suya özdeş maddeler (buz) bıraktığımızda hangi kaptaki suyun maddeye aktardığı ısı daha fazladır? ALİ DAĞDEVİREN
ETKİNLİK Aşağıda sıcaklığı ve miktarı verilen aynı tür sıvılardan hangisi daha fazla buzu eritir? Neden? 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C 250mL 100°C 10L 25 °C 5L 35 °C A B C ALİ DAĞDEVİREN
B seçeneğindeki sıvı daha fazla miktarda ısı aktarır B seçeneğindeki sıvı daha fazla miktarda ısı aktarır. Çünkü sıcaklığı A ve C den daha düşük olmasına rağmen madde miktarı çok fazla olduğu için toplam hareket enerjisi daha fazladır. Bu sebeple çevresine daha fazla ısı aktarır. ALİ DAĞDEVİREN
ALİ DAĞDEVİREN
TEKRAR YAPMAYI UNUTMAYALIM!!! ALİ DAĞDEVİREN