DUYGULARIMIZ VE BİZ

Duygularımız, yaşadığımız içsel ve dışsal olay ve durumlar karşısında oluşan ruhsal tepkilerimizdir.

Örneğin; Sevinmek, öfkelenmek, mutlu olmak, aşık olmak, nefret etmek, üzülmek, kıskanmak, korkmak, kaygılanmak, sıkılmak, neşelenmek ve bunun gibi bir çok duyguyu farklı sıklık ve düzeylerde yaşarız.

İstisnasız hepimiz bu duygulanım sistemine doğal olarak sahibiz İstisnasız hepimiz bu duygulanım sistemine doğal olarak sahibiz. Yani tüm insanların kaçınılmaz olarak yaşadıkları ortak bir olgudur duygular. Önemli olan nokta; duyguları kontrolsüz bırakmak değildir. Duyguları etkin ve uygun bir biçimde gösterebilmektir.

Bir çok insan duygularını gereği gibi ifade edemez ve bu nedenle de kendini engellenmiş hisseder. Engellenme, başkaları tarafından kabul edilebilir tarzda çözümlenmezse, hırçınlığa, öç almaya, saldırganlığa yol açabilir. Bu nedenle, insanların sevgi, kızgınlık ve düş kırıklığı gibi duygularını birbirlerine, sözlü ve sözsüz mesajlarla iletmeleri önemlidir.

SEVİNÇ ÜZÜNTÜ ÖFKE KORKU

SEVİNÇ Sevinç bir başarı durumunda ya da kişi istediğini elde ettiğinde paylaşma isteği olarak ortaya çıkar. Yaşanması engellendiğinde veya sahte sevinç olarak hissedildiğinde öfkeye neden olur.

ÜZÜNTÜ Üzüntü duygusu, bir kayıp ya da başarısızlık durumunda ortaya çıkan bir duygudur.

Olumlu duyguların ifade edilmesi kadar olumsuz duygularında dürüstçe,uygun bir dille, uygun zamanda, uygun ortamda , uygun kişiye ifade edilmesi ilişkilerde güveni artırır. İlişkilerimizde üzüntü duyduğumuz olayları karşımızdaki insanla paylaşmak hem üzüntümüzü hafifletir hem de gelecekte benzer sebeplerden dolayı üzülmemizi engeller.

ÖFKE Bireyin herhangi bir engellenme, adaletsizlik ya da kendi benliğine yönelik bir tehdit hissettiğinde yaşanan duygudur.

ÖFKEMİZİ KONTROL EDEMEZSEK NELER YAŞARIZ?

Öfke kontrol edilmediğinde; HİDDET KIZGINLIK NEFRET KAYGI YIKICILIK KİN ÖFKE DÜŞMANLIK ÖC ALMA

Öfke kontrol edilebilir bir duygudur. Öfke yaşanması gereken bir duygudur. Öfkenin ifade şekli sağlıklı bir çözüme yönelik olmalıdır.

ÖFKEMİ NASIL İFADE EDİYORUM?

İlk olarak öfkemizin nedenini bulmalıyız. Öfkem benden mi kaynaklanıyor, yoksa başka bir kişiden, nesneden vb. mi? Bunu belirlemek ve karşı tarafa belirtmek günlük ilişkilerimiz için önemlidir.

Sen ne kadar dağınık bir insansın!", "Sen bu iş için yetersizsin.“

SEN DİLİ

Bizim hakkımızda bir ileti göndermez Odak noktası karşımızdaki kişidir Sorumluluk karşı tarafa yüklenir Suçlayıcıdır Savunucu tutuma neden olur İncitici olabilir Sağlıklı iletişimi engeller

Bu tür ifadeler insan ilişkilerini örseler, sarsar, karşı tarafı sinirlendirir, kızdırır ve güvensizlik yaratır. "Peki ama, öfkemi nasıl dile getireceğim?" diye düşünüyorsanız işte size büyülü reçete:

BEN DİLİ

“BİZE AİT” duygu ve düşünceleri ifade eder Duygunun nedeni anlaşıldığı için iletişim sağlıklıdır Sorumluluk bize aittir Suçlayıcı değildir Savunmaya itmez Ben iletisi alan kişi başkalarını düşünmeyi de öğrenir Konuşan kişiyi de rahatlatır.

SEN DİLİ YERİNE BEN DİLİ Sen Dili yerine Ben Dili Kullandığımızda Karşımızdaki kişi; Kendini suçlanmış hissetmez Savunmaya geçmez İletişimi sürdürmeye istekli olur Bizi ve kendini daha iyi anlama fırsatını yakalar

Örnek vermek gerekirse, Sen Dili: Beni incitmekten zevk alıyorsun.

Ben Dili: Bu davranışın beni çok incitti. Sen Dili: Zaten bana hiç zaman ayırmazsın, hep çok işin vardır.

Ben Dili: Bana daha çok zaman ayırırsan mutlu olurum.

Öfke, bireyin kendisini tanıması ve uygun ifade yollarıyla belirtilmesi durumunda bireye olumlu bir güç sağlar.

KIZGINLIĞIN YÖNETİMİ Kızgınlığın farkına varılması. Kızgınlık uyarımının anında kontrol edilmesi. Alternatif varsayımların belirlenmesi. Kızgınlığın nedeninin tanılanması. Bireyin kendini güçlendirmesi. Kızgınlığın yapıcı bir biçimde ifade edilmesi

ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE 1. AŞAMA Kızgınlığınızı kontrol altına alın. Taraflar sağlıklı düşünemeyecek kadar kızgın ise ve duygularını kontrol edemiyorsa uzlaşma sağlanamaz.

ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE 2. AŞAMA Karşı tarafa yaklaşmadan önce bir kez daha düşünün! Çatışma tarafları nasıl etkilemektedir? Çatışmada taraflar için çıkarlar ve değerler nelerdir? Taraflardan her birinin diğerine ilişkin önyargıları ve varsayımları nelerdir? Söz konusu çatışmayı yönetmede ya da çözümlemede en iyi yaklaşım nedir? İşbirliği yapılacaksa, bunu başlatmak için en uygun yer ve zaman nedir?

ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE 3. AŞAMA Olumlu bir hava oluşturun. Karşı tarafı uzlaşmaya-konuşmaya davet edin. İyi niyetli olduğunuzu gösterin. Karşı tarafı dikkate aldığınızı ve önem verdiğinizi gösterin.

ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE 4. AŞAMA Temel kurallara dikkat edin. Karşı tarafı dikkatle dinleyin ve sözünü kesmeyin. Durumu iyileştirmek için çalışın. Sakinliğinizi koruyun.

ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE 5. AŞAMA Problemi tartışarak tanımlayın. Taraf için önemli olan hususları ortaya koyun ve duyguları paylaşın. Etkili konuşma ve dinleme tekniklerini kullanın. İhtiyaçları ve çıkarları belirleyin. Gerekiyorsa değerleri, varsayımları ve kaygıları paylaşın. Ortaya çıkan yeni algı ve anlayışı gözden geçirin.

ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE 6. AŞAMA Olası çözümler için beyin fırtınası yapın. Tarafların ihtiyaç ve çıkarlarının tatmin olabilmesi için düşünceleri açıkça ortaya koymak. Bu aşamada henüz düşünceleri eleştirmemek ve yargılamamak. Düşüncelere açık olmak. "Sen" yerine "biz", kullanmaya özen göstermek.

ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE 7. AŞAMA Olası çözümleri değerlendirin ve uygun çözümleri belirleyin. Çözümler şu nitelikleri taşımalıdır: Her iki taraf için de kabul edilebilir, Gerçekçi ve gerçekleştirilebilir, Belirgin ve Dengeli olmalıdır. Çözümler her iki taraf için de önemli ana hususları içermelidir.

ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE 8. AŞAMA Çözümlerin işlerliğini izleyin. Belirli bir süre sonra çözümlerin işleyip işlemediğini kontrol etmek. İşlemiyorsa, yukarıdaki basamakları tekrarlayarak çözümleri yeniden gözden geçirmek.

KORKU Bir belirsizlik veya tehlike durumunda bireyi uyaran ve kendisini korumasına yardımcı olan bir duygudur. Korkuyu kabul etmek, korkuyla başa çıkmak ve bu konuda yardım alıp korkudan kurtulmanın ilk adımıdır. Korku duygusunun içine aldığı benzer duygulardan başlıcaları kaygı, tasa, kuruntu, huzursuzluk, şüphe, ürkme, dehşet, şaşkınlık, şok, hayret, çekinme, sinirlilik, afallama ve aşırı durumda fobi ve paniktir.

Korkuların uygun,güvenilir kişilere ifade edilmesi önemlidir Korkuların uygun,güvenilir kişilere ifade edilmesi önemlidir. İnsanlar genelde korkularını gizleme eğilimindedirler. Çünkü korkularımız bize karşı bir koz olarak kullanılabilirler. Bir ilişkide veya olayda bir korku yaşıyorsak, bu korkuların olabilirliğini düşünmek ve bu korkularımızı giderebilecek kişilerle paylaşmalıyız.

ALTIN ÖNERİLER

1. Kişiye ya da duruma yönelik ifade yerine ne hissettiğinizi ifade etmek “Sen duyarsız birisin” yerine, ” İncindim” “Deli gibi araba sürüyorsun” yerine, “korkuyorum” demek 2. Düşünce ve duyguları birbirinden ayırmaya çalışmak “Benim söylediklerime inanamadığını düşündüm ve önemsenmediğimi hissettim” yerine “Yanlış yaptığımı düşündüm ve hayal kırıklığına uğradım.”

3. Duygularının sorumluluğunu karşıya yüklemek yerine üzerine almak “Beni kızdırıyorsun” yerine “Kızıyorum” “Beni kıskançlığa zorluyorsun” yerine “Kıskanıyorum” demek 4. Kararlar verirken duyguları dikkate almak ve onlardan yararlanmak “Böyle yaptığımda kendimi nasıl hissediyorum?” “Bunu yapmazsam nasıl hissederim?” “Hangi duyguyu yaşamayı tercih ederim?” 5. Başkalarının duygularını dikkate almak ve onlara saygı göstermek Böyle yaparsam o nasıl hissedecek?” diye düşünmek etkili yaklaşımlardır

Doğru ya da yanlış duygu olmamasına karşın duyguların doğru ya da yanlış biçimde ifadesi olduğu unutulmamalıdır.

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER